Uploaded by Сапият Магомедова

1 открытый урок синтаксис

advertisement
Мюрегинская СОШ
5 - ибил класслизиб
дарган мезла
гьаргси дарсла разработка
Тема
Учитель:
Мях1яммадова
Сапият Гъазимях1яммадовна
19.12.2016 д
Дарсла мурад:
1. Дугьбала цалабикуни ва предложениеби тикрардарес.
2. Илдачил багьлабирнила ишараби дузахънила тях1урти
тикрардарес.
Ваях1:
компьютер, мультимедийный проектор, интерактивная доска,
слайд-презентация, жура-журала х1янчурбачилти карточкаби
Дарсла жура :
белч1унси материал тикрарбарни
Дарсла форма :
индивидуальная, фронтальная, групповая
Дарсличир дузахъути балбуцуни:
ихтилат, самостоятельный х1янчи, дек1арли ва лебтазилра
хьарбаъни
Дарсла башри
(слайд №1)
Учитель:
- Салам , ах1ерти дурх1ни ва х1урматла г1ях1ли! Ну разилира
ишбарх1и х1уша дарган мезла дарсличир чедаэс.
(слайд №2)
Учитель:
- Даширая, нушани ишгъуна г1ях1си барх1и
Цалис цали разиси пишбяхъ пешкешбирех1е.
Сенах1енну пишбяхъли хумарти дях1 шаддиру.
Пишбяхъличилси х1ерли урк1бира шаладиру!
- Секьяйда иргъулрая х1ушани, дурх1ни, ик1ди дугьбала мяг1на?
(дурх1нала жавабти)
- Дила пикрили ик1ди тугъачил иша кабиибти лебилра
кьабулбиркур, сенах1енну разиси , дях1шаласи адамличил
ихтилатик1ес ишдях1духъесли бирар.
Нушанира ишбарх1и дарсличиб къайгъибирех1е цадалги, цалис
ца диргалах1едухъи дузес. Суалти нуни хьардиис. Х1ушани
жавабти ч1янк1ли някъ ахъбуцили лугеная.
Дила пикри саби ишбарх1ила дарсличиб тикрардарни
дураберк1ес. Се сарил нушани тикрардирути, набзи буридая
х1ушани. Ил сек1ал барес нушаб кумеклибирар цаибилгъуна
хъарбаркь.
№1
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
(слайд №3)
Катх1ел
Ирнилизир дек1арти , мяг1нализир цагъунти дугьби
Урк1ец1и ибси девлис синоним
Г1якьлу ибси девлис синоним
Хабар предложениела ахирлизи кабалта.
Мяг1на х1ясибли предложениела жура
Гьарси гъай мурталра илдази дурцу
Ца журала членти ва учибяхъ предложениелизирти царка
предложениеби цализи ца дилгьа
Г1ях1гъабза ибси девлис синоним
Предложениела бек1 член, суненира чебиахъуси сек1а
баркьуди
(слайд №4)
- Сегъуна дев бетаура нушала? (синтаксис)
- Синтаксис грамматикала сегъуна разделличил бархбасунси?
(пунктуация)
- Се сари синтаксисли дуч1ути? (дугьбала цалабикуни ва
предложениеби)
- Пунктуацияли се дуч1а? (багьлабирнила ишараби)
- Сегъунти багьлабирнила ишараби даладая х1ушани?
(слайд №5)
- Селис г1яг1нити гьат1и багьлабирнила ишараби?
((слайд №6) багьлабирнила ишарабала кьадриличила гьанбушес)
- Х1ебиалли ,чили буру, сегъуна сабира нушала ишбарх1ила
дарсла тема? (синтаксис ва пунктуация тикрардарни)
(слайд №7)
- Сегъунти мурадуни т1ашдалтулра х1ушани ишбарх1ила
дарсличир ?
(слайд №8)
(слайд №9)
№2 Терминологический диктант
1. Мяг1налашал ва грамматикалашал сари-ургар дархдасунти
к1ел яра имц1ати дугьби (дугьбала цалабик)
2. Илини таманси пикри иргъахъу (предложение)
3. Мяг1на х1ясибли предложениела жура , сунезибра селичила –
биалра хьарбиуси (суал)
4. Илдани алк1ахъу предложениела грамматический хьулчи
(бек1 членти)
5. Ца суайс жаваб лугути ва предложениелизир ца членни дирути
дугьби (ца журала членти)
6. Сунезибад баркьуди кабиркуси предложениела бек1 член
(подлежащее)
7. Сегъуна? Чиди? Чумъибил? ибти суалтас жаваб лугуси
предложениела член? (определение)
8. Сунезир к1иибил даражала членти лерни х1ясибли
предложениела жураби (т1инт1си ва т1интси ах1енси)
9. Ца грамматический хьулчилизибадцун бетаурси предложение
(царка)
10. К1ел яра имц1ати грамматический хьулчи лерси
предложение (учибяхъ)
11. Дарсх1едарили дурибти урх1ла гъай (гьарси гъай)
12. Чичи дугьаилзулил чебиахъуси дев яра дугьбала цалабик (
дугьабиз)
13. К1ел яра чумал адамла ихтилат (диалог)
№3 Дугьбачил х1янчи (слайд №10)
Синт…ксис, грам…тика, ду…абиз, …арси гъай, а…торла гъай,
предл…жение, д…п…лнение, об…ект, …пр…д…ление, зап…тая
№4 Багьираби
1. Някъби агара, кьяшми агара, амма суратбик1ар (буг1ярдеш)
2. Буг1ярбиалли - бумдар, ванабиалли – биц1ур (миъ)
- Дусла чиди манзилличила сари ишди буралабазиб буруси?
(яниличила)
- Х1ушаб яни дигахъидав?
- Яниличила буруси сегъуна произведение белч1унра
нушани? («Нушала шилизи буг1ярдеш бак1иб»
Р.Рашидовла)
Х1яз- ассоциацияби :
делк1ес х1ябал дев яниличил дархдасунти, илдачил
дугьбала цалабикуни пикридарес ва илдала схемаби дарес
Масала:
буг1ярдеш – халаси буг1ярдеш (прил+сущ)
…
(бяркълашал ихтилат дураберк1ес, яни гьуйчив мях1камли
виэс г1яг1нили биъниличила бурес)
Индивидуальный х1янчи
№1 (к1ел ученик доскаличиб бузар карточкаби х1ясибли)
Предложениела грамматический хьулчи дек1арбарес ва
схема барес
1) Мурул ва хьунул дяхънушаличи вайт1а х1ербизур.
2) Дурх1я зяг1иплири, ва неш иличи кьакьарик1улри.
(к1елра предложениелизиб союз ва –ли бируси
х1янчиличила бурес)
№2 (к1ел ученик сабицун бузар карточкаби х1ясибли)
Гьарси гъайличилси предложениела схема барес
«Асубирару ,неш, ну дила юлдашличи аркьяс?» - хьарбаиб
Мурадли.
Гьарси гъайличилси предложениела схема барес
Нешли набзи иб: «Дурсри заманаличир х1ядурдирес
г1яг1ниси саби»
№3 (к1ел ученик барх бузар карточка х1ясибли)
Ишди дугьбазирад дархьли предложениеби цаладяхъес
1.
2.
3.
4.
5.
Саби, алх1ят, барх1и.
Ну, кумек, неш, барес.
Кьям-к1уц1ул ,ну, ицес, ва, хъали дигес, ушкес.
Дила, х1ерик1ес, узи, вишт1аси,ну.
Неш , ну, разириэс.
Г1урилти буч1антас
хъарбаркьуни
№5 Предложениебазир г1яг1нити багьлабирнила ишараби
кадатес
(слайд №11)
1.
2.
3.
4.
Ил Андерсенна уличилси премияла лауреат сай
Хала неш х1уни гьачамалра балк1а дагъа чебаибсив
Х1уг1ямрули велкъ дила урши
Далайа далайчи вируцад ахъли
№6 Гьарси гъайличилти предложениебазир багьлабирнила
ишараби кадатес ва иладала схемаби дарес (слайд №12)
1. Х1уни дурсри даррив Мях1яммад хьарбаиб нешли
2. Мях1яммадли жаваб бедиб Жявлил даррагу неш
3. Ункъли уч1адли дила урши иб нешли г1ях1си багьуди кайсид
№7 Физминутка (слайд №13)
(слайд №14)
Дудешли уршилизи иб: «Кьасбаралли ва къияндешуназиб
ях1буцалли, гъабза мурадличи виур».
а) «Гь. гъ», - а. гъ.
б) А.гъ: «Гь.гъ».
в) «Гь.гъ,- а.гъ,- гь.гъ».
а) чили ? сели?
б) сегъуна? чиди? чумъибил?
в) чинаб? мурт? секьяйда?
а) Жузли нушаб г1ях1си г1якьлу г1еббуру.
б) Жузли нушаб г1ях1си г1якьлу г1еббуру.
в) Жузли нушаб г1ях1си г1якьлу г1еббуру
а) Синка сунела пукьалаб бусули саби.
б) Бец1ра гурдара чус бергесилиг1ир къяйц1дик1ули сари.
в) Яни берх1и ухар, амма ил дуц1румлизибван ванабик1ули
ах1ен.
К1ел яра имц1ати адамтала ихтилатлис бик1ар…
Тестла жавабти
(тестла жавабти буч1антани, х1янчурби дарсдарили ,
ахтардидиру ва кьиматладиру)
Кьиматунала норма:
«5»------цалра хат1а агара
«4»-------1 хат1а лер
«3»-------2 хат1а лер
«2»-------3 хат1а лер
Карточка №1
Тестла жавабти
Уч1анна фамилия ва у __________________________
Кьимат______
Карточка№2
• 1. Дарсличив ну узира ункъли / вайт1а
• 2. Дила х1янчиличи ну кьабуллира / кьабулли ах1енра
• 3. Дарсличир нуни делч1унти гьандикахъира /
гьанх1едикахъира
• 4. Дарсличив узнилис нуни наб кабалтулра кьимат ___
• 5. Муг1ялимлис (учительлис) кабалтулра кьимат___
План:
1.
2.
3.
4.
Янила рангани .
Табиг1ятлизирти дарсдешуни
Дях1иличи дурх1нала разидеш
Яниличила дила пикруми
Пайдаладарести дугьби:
Буг1ярси гьава, к1ант1иси дях1и,
дурх1нала разидеш, дях1ила начи
Download