OʻZBEKISTON RESPUBLIKASI FAN, TA’LIM VA INNOVATSIYALAR VAZIRLIGI SHAHRISABZ DAVLAT PEDAGOGIKA INSTITUTI “TASDIQLAYMAN” Shahrisabz davlat pedagogika instituti rektori ___________ J.Sh.Shonazarov "____" __________ 2024 yil 60110700 – Fizika - astronomiya bakalavr kunduzgi ta’lim yoʻnalishi boʻyicha` bitiruvchilarining umumkasbiy va ixtisoslik fanlaridan yakuniy davlat attestatsiyasi sinovi uchun DASTUR VA BAHOLASH MEZONLARI Shahrisabz – 2024 Ushbu dasturda 60110700 – Fizika - astronomiya ta’lim yo‘nalishi bitiruvchi talabalari uchun “Umumiy pedagogika”, “Umumiy psixologiya”, “Umumiy fizika”, “Astronomiya kursi”, “Fizika o’qitish metodikasi” fanlaridan Davlat attestatsiyasi o’tkazish tartibi, baholash mezonlari va savollari keltirilgan.. Tuzuvchilar: Ajabov A.Q. Murtazayev Z. Shahrisabz davlat pedagogika instituti “Tabiiy fanlar” kafedrasi mudiri, f.-m.f.n., dotsent. Shahrisabz davlat pedagogika instituti “Tabiiy fanlar” kafedrasi o’qituvchisi Nomozova D. Shahrisabz davlat pedagogika instituti “Tabiiy fanlar” kafedrasi kstts o’qituvchisi Musurmonova Sh. Shahrisabz davlat pedagogika instituti “Tabiiy fanlar” kafedrasi o’qituvchisi. Sohibov A.R. Shahrisabz davlat pedagogika instituti “Pedagogika” kafedrasi mudiri, pfn, dotsent Jabborova N.A. Shahrisabz davlat pedagogika instituti “Ijtimoiy fanlar” kafedrasi katta o`qituvchisi Taqrizchilar: A.G.G’aniyev Shahrisabz davlat pedagogika instituti “Tabiiy fanlar” kafedrasi professori, DSc B. N. Omonov Shahrisabz davlat pedagogika instituti “Ijtimoiy fanlar” kafedrasi mudiri, DSc Shahrisabz davlat pedagogika instituti Kengashining 2024-yil “___” avgustdagi __ -sonli qarori bilan tasdiqlangan. 60110700 – Fizika - astronomiya yo‘nalishi bitiruvchi talabalari uchun “Umumiy psixologiya” fanidan Davlat attestatsiyasi sinovlarining asosiy savollari 1. Psixika nima? A) Psixika - yashash formasi B) Psixika – nerv sistemalarining tuzilishi C) Psixika – yuksak darajada tashkil topgan materiyaning alohida xossasi bo`lib, obyektiv olamni subyektiv aks ettirishdan iborat D) Psixika – bu faoliyat 2. Psixologiyaning asosiy tamoyillari qaysi qatorda ko`rsatilgan? A) Shaxs va faoliyat B) Determinizm, dualizm C) Sotsiologiya D) Ong va faoliyat birligi, determinizm, ong va psixikaning faoliyatda rivojlanish birligi 3. Diqqatning xususiyatlari qaysilar? A) Ko‘chishi va bo‘linishi, adaptatsiya B) Ixtiyoriy to‘planishi, senistiziya C) Tebranish, sensibilizatsiya D) Diqqatning ko‘chuvchanligi, bo‘linishi, ko‘lami, kuchi va barqarorligi 4. Sezgi turlari qaysi qatorda to‘liq ko‘rsatilgan? A) Ko‘rish, tinglash B) Ko‘rish, eshitish, hid bilish, maza-ta’m bilish, muskul-harakat, tana muvozanati sezgilari C) Organik sezgilar, ko‘rish D) Ko‘rish, harakat sezgilari 5. Idrokka berilgan ta’rif qaysi javobda to‘g‘ri ko‘rsatilgan? A) Organizmning takrorlanib turadigan bir xil tashqi ta’sirlariga moslashishidir. B) Organizmning takrorlanib turadigan har xil tashqi ta’sirlariga moslashishidir. C) Sezgi a’zolarimizga ta’sir etayotgan narsalarning ongda yaxlit holda aks ettirish jarayonidir. D) Sezgi a’zolarimizga ta’sir etadigan narsalarning ayrim xossalarini miyamizda bevosita aks etishidir. 6. Xotiraga berilgan to‘g‘ri ta’rifni ko‘rsating? A) Ilgari idrok qilingan narsalarning esimizga tushishi B) Materialni ma’nosiga tushinib esda olib qolishi C) Ongimiz aks ettirilgan narsalarni esda olib qolish, esda saqlash va qayta esga tushirishdan iborat bo‘lgan psixik jarayon D) Esda olib qolingan materialni unutish 7. Tafakkur jarayonlari to‘g‘ri keltirilgan qatorni aniqlang? A) Tushuncha, hukm, xulosa chiqarish, klassifikatsiya, sistemalashtirish B) Analiz, sintez, xulosa chiqarish C) Analiz, sintez, taqqoslash, abstraksiyalash, umumlashtirish D) Klassifikatsiya, sistemalashtirish, tushuncha 8. Ikki yoki undan ortiq kishilarning suhbati nutqning qaysi turiga misol bo‘lishini aniqlang? A) Ichki B) Tashqi C) Monolog D) Diolog 9. Temperament to'g'risidagi dastlabki ta'limotni yaratgan mutafakkir kim? A) I. P. Pavlov B) Galen C) Lestgaft D) Gippokrat 10. Xarakter so'zining ma'nosi to'g'ri keltirilgan qatorni ko'rsating? A) Xarakter yunoncha so'z bo'lib, ''tamgá'' ma'nosini anglatadi B) Xarakter lotincha so'z bo'lib, ''zarb'' ma'nosini bildiradi C) Xarakter grekcha so'z bo'lib, ''orttirilgan'' ma'nosini bildiradi D) Xarakter grekcha so'z bo'lib, ''tug'ma'' degan ma'noni bildiradi 11. Shaxs shakllanishini ijtimoiy omillar bilan bog'lab tushuntiruvchi nazariyani aniqlang? A) Sotsiogenetik nazariya B) Biogenetik nazariya C) Psixogenetik nazariya D) Barcha javoblar to'g'ri 12. Ongning asosiy xarakteristikasi nimadan iborat? A) Ong anglash jarayoni B) Voqelikni individual aks ettirish C) Voqelikni alohida aks ettirish D) Anglash, subyektiv va obyektiv o‘rtasidagi farqni ifodalash, maqsadni ko‘zlash faoliyatini ta'minlash 13. Affekt nima? A) Uzoq davom etadigan kuchli hissiy holat B) Unchalik kuchli bo'lmagan, lekin uzoq davom etadigan hissiy holat C) To'satdan paydo bo'lib, tez o'tib ketadigan, nisbatan kuchli hissiy holat D) Ijodiy faoliyatga undovchi kuch 14. Kichik guruhlar qaysi metodlar yordamida o'rganiladi? A) Sotseometrik, sotsiologik B) Eksperiment, kuzatish C) Anketa, suhbat D) Biografiya, kuzatish 15. Anglanilgan maqsad bilan boshqariladigan aqliy va jismoniy hatti-harakatlar … deyiladi. A) ko’nikma B) malaka C) faoliyat D) odat 16. Psixologiya fani nimani o`rganadi? A) Psixik faktlarni, uning qonuniyatlari va mexanizmlarini o`rganadi. B) Ruhni o`rganadi. C) Organizm nerv sistemasining tuzilishini o`rganadi. D) Hodisalar o`rtasidagi bog`liqlikni o`rganadi. 17. Ong va faoliyat birligi, determinizm, ong va psixikaning faoliyatda rivojlanish birligi - … A) Psixik faoliyat B) Psixik jarayon C) Psixik holat D) Psixologiyaning asosiy tamoyillari 18. Psixik jarayonlarga qaysilar kiradi? A) Individ, individuallik B) Diqqat, sezgi, idrok, xotira, xayol, tafakkur C) Temperament, xarakter, qobiliyat D) Faoliyat, faollik, motiv, motivatsiya 19. Inson nerv sistemasi qanday tuzilgan? A) Katta yarim sharlardan B) Psixik jarayonlardan C) Shartli va shartsiz reflekslardan D) Markaziy, periferik, vegetativ nerv sistemalaridan 20. Analizatorning periferik bo'limlarini markaziy analizator bilan nima bog'laydi? A) Retseptor B) Reflektor yoyi C) Afferent va efferent nervlar D) Sezgi 21. Diqqatning asosiy turlari qaysilar? A) Ixtiyoriy, ixtiyosiz, ixtiyoriydan keyingi B) Ixtiyoriydan so‘nggi, majburiy C) Ixtiyorsiz, ichki, majburiy D) Beqaror, salbiy va ijobiy 22. Faoliyat deb nimaga aytiladi? A) Anglanilgan maqsad bilan boshqariladigan ichki (psixik) va tashqi (jismoniy) faollikka B) Ehtiyojlarni qondirishga qaratilgan ongli harakatga C) Maqsadni amalga oshirish yo‘lidagi harakatlarga D) Shaxslararo munosabatlarga kirisha olishga 23. Dominanta tushunchasini fanga kiritgan olim kim? A) A. Uxtomskiy B) Ananyev C) Sechenov D) I. Pavlov 24. Qo‘zg‘atuvchilar ta’siriga sezgi a’zolarimizning moslashishi… deyiladi A) sinisteziya B) illyuziya C) adaptatsiya D) appersepsiya 25. Idrokning konstantligi – bu… A) predmetni va hodisani yanglish idrok etish B) predmetni yaxlit idrok etish C) predmet va narsaning fizik sharoiti o‘zgarsada, uning obrazini avvalgidek o‘z holicha idrok etish D) predmetni belgisini idrok qilish 26. Faqat hissiy holatlar keltirilgan qatorni toping? A) Affekt, kayfiyat, stress, emotsiya, adaptatsiya B) Affekt, kayfiyat, stress, emotsiya, abstraksiya C) Affekt, kayfiyat, stress, emotsiya, abuliya D) Affekt, kayfiyat, stress, emotsiya, ehtiros 27. Temperament xususiyatlarini ilmiy asoslab bergan mutafakkir kim? A) I. P. Pavlov B) Galen C) Gippokrat D) Lestgaft 28. Motiv bu – A) faollikka undovchi ichki turtki B) shaxsning individual xususiyati C) shaxs faoliyatining maxsus turi D) istaklar asosida ifodalangan ehtiyojlar tizimi 29. Faqat temperament turlari keltirilgan qatorni toping? A) Xolerik, sangvinik, flegmatik, melanxolik B) Xolerik, sangvinik, flegmatik, fantaziya C) Xolerik, sangvinik, flegmatik, afaziya D) Xolerik, sangvinik, flegmatik, abstraksiya 30. Psixologiyada shaxs deb nimaga aytiladi? A) Odamning insonlik jinsiga mansublik faktiga B) Jamiyatda rivojlanuvchi, til yordamida boshqa odamlar bilan munosabatga kirishuvchi, voqeylikni biluvchi hamda faol o‘zgartiruvchi subyektga C) Voqeylikni biluvchi obyektga D) Mustaqil odamga 31. Diqqat deb nimaga aytiladi? A) Psixik faoliyatning yo`naltirilishi va shaxs uchun ahamiyatga ega bo`lgan obyekt ustida to`planishdan iborat bo`lgan psixik jarayonga B) Narsa va hodisalarning ayrim xususiyatlarini aks ettirishga C) Psixik faoliyatning ixtiyoriy yo`naltirilishiga D) Materialni esda qoldirish uchun qilingan hatti-harakatlarga 32. Atrofimizdagi narsa va hodisalarning sezgi a’zolariga bevosita ta’sir etishi natijasida ularning ayrim belgi va xususiyatlarini miyamizda aks ettirilishi … deyiladi. A) xotira B) xayol C) sezgi D) idrok 33. Assotsiatsiya nima? A) Fazoni idrok qilish B) Bosh miya hujayralari ish faoliyati C) O'ylangan fikr va qilingan narsalarni o'zaro bog'liqligi D) Biz idrok qilgan, ongimizda aks ettiradigan va xotiramizda mustahkamlanib qolgan turlicha narsalar va hodisalar o'rtasidagi bog'lanish 34. Individ deganda nimani tushunasiz? A) Hayot uchun yo'l tanlash, bu yo'lni egallashda, hayotni o'z maqsad va o'rnini anglay oluvchi shaxsga B) Voqeylikni biluvchi subyektga C) Odamning insonlik jinsiga mansublik faktiga D) Insonning takrorlanmas psixologik xususiyatlariga 35. … yuksak darajada tashkil topgan materiyaning xossasi bo’lib, obyektiv borliqni subyektiv aks ettirishdan iborat. Nuqtalar o‘rniga kerakli so‘zni qo‘ying. A) Faoliyat B) Psixika C) Ong 36. Ilk test kim tomonidan yaratilgan? A) J. Mareno B) J. Piaje C) V. Vundt D) A. Bine 37. Shaxs deb … aytiladi. A) Odamning insonlik jinsiga mansublik faktiga D) Xulq-atvor B) Voqeylikni biluvchi obyektga C) Jamiyatda rivojlanuvchi, til yordamida boshqa odamlar bilan munosabatga kirishuvchi, voqeylikni biluvchi hamda faol o‘zgartuvchi subyektga D) Mustaqil odam 38. Inson nerv sistemasi … tuzilgan. A) markaziy, periferik, vegetativ nerv sistemalaridan B) psixik jarayonlardan C) shartli va shartsiz reflekslardan D) psixologik xususiyatlardan 39. Temperament va xarakter: A) bir-biriga tobe bo'lmagan xususiyatlarga ega B) mohiyatiga ko'ra aynan bir xil xususiyatlarga ega C) o'zaro bog'liq emas D) o'zaro bog'liq, ammo aynan bir xil xususiyatlarga ega emas 40. Shaxsning individualligi deganda nimani tushunasiz? A) Shaxsning takrorlanmas psixik xususiyatlari yig'indisi B) Shaxsning faolligi C) Shaxsning yo'nalishlari D) Shaxsning dunyoqarashi va qiziqishlari 41. Psixologiya fani … A) psixik faktlar, uning qonuniyatlari va mexanizmlarini o‘rganadi. B) psixik holatlarni namoyon qiladi. C) nerv sistemasining tuzilishini o‘rganadi. D) hodisalar o’rtasidagi bog‘liqlikni o‘rganadi. 42. Ilmiy tadqiqot metodining to‘rtinchi guruhi … deb nomlanadi. A) sharhlash B) genetik C) emperik D) tashkiliy 43. Shaxsning shakllanishiga ta’sir etuvchi omillar? A) Irsiyat B) Ijtimoiy muhit C) Ta’lim – tarbiya D) Barcha javoblar to’g’ri 44. “Tarbiya uch narsaga ehtiyoj sezadi: iste’dodga, ilmga, mashqqa”. Ushbu fikr muallifi kim? A) Arastu B) Aflotun C) Geraklit D) Demokrit 45. Birinchi psixologik eksperimental laboratoriya qayerda va kim tomonidan ochilgan? A) Z. Freyd, Avstriya B) V. Vundt, Germaniya C) I. Pavlov, Rossiya D) J. Piaje, Shveytsariya 46. Psixologiya fani qaysi fan tarkibidan ajralib chiqqan? A) Falsafa B) Fiziologiya C) Sotsiologiya D) Tarix 47. “Refleks” atamasi qanday ma’noni bildiradi? A) Ongning o‘zida paydo bo‘lib, o‘zida aks etadigan psixik jarayon B) Tashqi olamning miyada hosil bo‘ladigan obrazi C) Organizmning ichki va tashqi muhit ta’siriga nerv tizimi orqali beradigan javob harakatlari reaksiyasi D) Organizmning tashqi ta’sirlarga moslashishi 48. Sotsiometriya metodini Psixologiya faniga kim, qachon kiritgan? A) V. Vundt, 19 asrda B) J. Moreno, 20 asrda C) Rene Dekart, 17 asrda D) Deyl Karnegi, 20 asrda 49. Psixologiyaning ilmiy tadqiqot metodlari qaysi javobda to‘g‘ri ko‘rsatilgan? A) Aqliy hujum, B.B.B, Insert metodi, ma’ruza B) Eksperiment, Klaster, FSMU, tushuncha C) Kuzatish, eksperiment, suhbat, anketa, test D) Ma’ruza, tushuntirish, biografiya 50. Qo‘zg‘atuvchilar ta’siriga sezgi a’zolarining moslashishi ……….. deyiladi A) adaptatsiya B) sinisteziya C) illyuziya D) appersepsiya 51. Xotiraning qisman buzilishi va to‘liq yo‘qolishi … deyiladi. A) gallyutinatsiya B) amneziya C) fobiya D) assotsiatsiya 52. Odam psixik faoliyatining umumiy qonuniyatlarini o‘rganadigan Psixologiyaning tarmog‘i – bu… A) Ijtimoiy psixologiya B) Mehnat psixologiyasi C) Maxsus psixologiya D) Umumiy psixologiya 53. Kishining aqliy rivojlanish darajasini o‘rganish uchun qo‘llaniladigan testlar qanday testlar deyiladi? A) Proyektiv testlar B) Shaxsni kuzatish testlari C) Intellektual testlar D) Rasmli testlar 54. Diqqatning ko‘lami qaysi asbob yordamida o‘lchanadi? A) Sekundomer B) Varometr C) Manometr D) Taxistoskop 55. Psixik faoliyatning eng oliy shakli nima? A) Harakat B) Ong C) Bosh D) Fikr 56. Refleks turlari? A) Shartli, orttirilgan B) Tug‘ma va individual C) Orttirilgan va individual D) Shartli va shartsiz 57. … yuksak darajada tashkil topgan materiyaning xossasi bo‘lib, obyektiv borliqni subyektiv aks ettirishdan iborat. Nuqtalar o‘rniga kerakli so‘zni qo‘ying? A) Psixika B) Faoliyat C) Ong D) Xulq-atvor 58. Odamning turli xil yosh bosqichlarida psixik rivojlanish xususiyatlarini o‘rganadigan Psixologiya tarmog’i…? A) Umumiy psixologiya B) Zoopsixologiya C) Maxsus psixologiya D) Yosh psixologiyasi 59. Shaxs shakllanishiga ta’sir etuvchi omillar qaysi qatorda to‘liq ko‘rsatilgan? A) Irsiyat B) Ijtimoiy muhit C) Ta’lim-tarbiya D) Javoblarning barchasi to‘g‘ri 60. .. kichik maktab yoshidagi bolalarda ustunlik qiladi. A) Diqqatning barqarorligi B) Ixtiyorsiz diqqat C) Ixtiyoriy diqqat D) Ixtiyoriydan keyingi diqqat 61. Psixologiyada tadqiqot metodlarini … guruhlarga ajratgan. A) I. Pavlov B) V. Vundt C) Z. Freyd D) B. Ananyev 62. Eksperiment, anketa, test, kuzatish metodlari tadqiqot metodlarining qaysi guruhiga kiradi? A) Tashkiliy B) Emperik C) Natijalarni qayta ishlash D) Sharhlash 63. Ta’lim-tarbiyaning psixologik qonuniyatlarini o‘rganadigan Psixologiya sohasi? A) Umumiy psixologiya B) Maxsus psixologiya C) Pedagogik psixologiya D) Bolalar psixologiyasi 64. Psixologiya fanining predmeti: A) Оbyеktiv оlаmning оngimizdаgi subyеktiv оbrаzi bo‘lgаn psixikаni, psixik fаktlаrni, uning qоnuniyatlаrini vа mеxаnizmlаrini o‘rgаnаdi B) Tashqi olam voqea hodisalarining onggimizda aks etishini o‘rganadi C) Sezgi a’zolarimizga ta’sir etayotgan narsa va hodisalarning belgi va xususiyatlarini o‘rganadi D) To‘g‘ri javob yo‘q 65. Faoliyatga berilgan ta’rif qaysi qatorda to‘g‘ri ko‘rsatilgan? A) Ehtiyojlarni qondirishga qaratilgan ongli harakat B) Anglanilgan maqsad bilan boshqriladigan ichki (psixik) va tashqi (jismoniy) faollik C) Maqsadni amalga oshirish uchun qiladigan harakatlar D) Shaxslarning o‘ziga xos jihatlari 66. Adaptatsiya nima? A) Qo‘zg‘ovchi ta’sirida sezgilarning o‘zgarishi B) Retseptorlarning muhitga nisbatan o‘zgarishi C) Sezgi a’zolarining qo‘zg‘ovchi ta’siriga moslashishi D) Qo‘zg‘ovchilar ta’sirida sezgirlikning zaiflashishi 67. Instinkt bu: A) Odamning o‘z ehtiyojini qondirilishi B) Hayvonning o‘rgangan qat’iy harakatlari C) Shaxsning ichki his-tuyg‘ulari D) Murakkab tug‘ma harakatlar 68. Sezgilarning nerv-fiziologik asoslarini analizatorlar faoliyati bilan bog‘lab tushuntirgan olim kim? A) I.P.Pavlov B) P.K.Anoxin C) S.V.Krakov D) A.V.Petrovskiy 69. Illyuziya nima? A) Predmetni yaxlit holda idrok qilish B) Bizga ta’sir qilayotgan narsalarni yanglish idrok qilish C) Narsalarni kichraytirib idrok qilish D) Narsalarni kattalashtirib idrok qilish 70. Tafakkur shakllari keltirilgan to‘g‘ri javobni toping? A) Hukm, tushuncha, diqqat B) Tushuncha, hukm, xulosa chiqarish C) Hukm, iroda, analiz D) Analiz, sintez, xulosa chiqarish 71. Temperament turlari to‘g‘ri ko‘rsatilgan qatorni toping? A) Xolerik, sangvinik, flegmatik, afaziya B) Xolerik, sangvinik, flegmatik, abstraksiya C) Xolerik, sangvinik, flegmatik, fantaziya D) Xolerik, sangvinik, flegmatik, melanxolik 72. …… shaxs deyiladi. A) Odamning insonlik jinsiga mansublik faktiga B) Jamiyatda rivojlanuvchi, til yordamida boshqa odamlar bilan munosabatga kirishuvchi, voqeylikni biluvchi hamda faol o‘zgartiruvchi subyektga C) Voqeylikni biluvchi obyektga D) Jamiyatda yashovchi odamga 73. ……ikki yoki undan ortiq kishilarning suhbati. A) Ichki B) Tashqi C) Monolog D) Diolog 74. Individuallik -… A) Shaxsning faolligi B) Shaxsning yo‘nalganligi C) Shaxsning takrorlanmas psixik xususiyatlari yig‘indisi D) Shaxsning dunyoqarashi va qiziqishlari 75. Assotsiatsiya nima? A) Fazoni idrok qilish B) Bosh miya hujayralari ish faoliyati C) O'ylangan fikr va qilingan narsalarni o'zaro bog'liqligi D) Biz idrok qilgan, ongimizda aks ettiradigan va xotiramizda mustahkamlanib qolgan turlicha narsalar va hodisalar o'rtasidagi bog'lanish 76. Kishilarning psixologik xususiyatlarini laboratoriya sharoitida, turli tadqiqot uskunalaridan foydalanib o‘rganish metodi? A) Kuzatish B) Anketa C) Eksperiment D) Test 77. Shaxsning fanlar bo‘yicha umumiy bilimdonlik darajasini asosan psixologiyaning qaysi metodi aniqlab beradi? A) Intervyu B) Test C) Anketa D) Biografiya 78. Tadqiqotlarda o‘quvchining guruhdagi ijtimoiy mavqeini o‘rganishda ... foydalaniladi. metodidan A) Sotsiometriya B) So‘rovnoma C) Faoliyat mahsulini o‘rganish D) Test 79. Psiхоlоgiyadа tеst mеtоdi qachondan qo‘llаnila bоshlаngan? A) 1905 yildan B) 1871 yildan C) 1892 yildan D) 1911 yildan 80. Analizator … qismdan tarkib topadi. A) 2 B) 5 C) 4 D) 3 81. Tashqi muhitdan narsalar va hodisalarning xususiyatlarini aks ettiradigan hamda retseptorlari tananing yuzasida joylashgan sezgilar … sezgilar deb ataladi. A) Kinestetik B) Ekstrotseptiv C) Interotseptiv D) Propriotseptiv 82. Analizatorlarning o‘zaro munosabati va mashq qilish natijasida sezuvchanlikning ortishi … deb ataladi A) Abstraksiya B) Sensibilizatsiya C) Adaptatsiya D) Irriradiatsiyalashuv 83. … - tаsаvvurlаr vа turmush mаnzаrаlаri, shuning bilаn birgа, tоvushlаr, tа’mlаr, rаnglаr, shакllаr, bilаn bоg‘liq bo‘lgаn xоtirа turidir. A) So‘z- mаntiq xоtirаsi B) Оperаtiv xоtirа C) Оbrаzli xоtirа D) Harakatli xotira 84. …- shundаy bir tаfаккur оperаstiyasidirкi, uning yordаmi bilаn biz nаrsа vа hоdisаlаrni fiкrаn yoкi аmаliy jihаtdаn xususiyatlаrini tаhlil qilаmiz. A) Аnаliz B) Sintez C) Tаqqоslаsh D) Abstrакstiyalаsh vа umumlаshtirish 85. Psixоlоgiyadа … fiкr yuritish fаоliyatining vоsitаsi deb yuritilаdi. A) Tushunchаlаr B) Huкm C) Xulоsа chiqаrish D) Nutq 86. Determinizm prinsipi nima? A) psixik yashash sharoit bilan belgilanadi va tashqi sharoitlarning o‘zgarishi bilan o‘zgarib boradi B) ong va faoliyat ajralmasdir C) ong insonning faoliyat ichki rejasini D) psixik uzluksiz rivojlantirishida faoliyat jarayoni va natijasdir 87. Instinkt nima? A) Ongli ravishda odamning o`z ehtiyojlarini qondirishi B) Hayot davomida orttirilgan hatti-harakatlar shakli C) Etiyojni qondirish uchun qilinadigan murakkab tug'ma hatti-harakatlar D) Odamlarning barcha ichki his-tuyg`ulari 88. Psixik jarayonlar bu… A) Tirik mavjudotning tashqi muhitga javobi B) Ixtiyorsiz, ixtiyoriy, ixtiyoriydan so’nggi C) Sezgi, idrok, xotira, xayol, tafakkur D) Inson va hayvonning ichki kechinmalari 89. Ekstroretseptor sezgilar to'g'ri ko'rsatilgan qatorni toping? A) Ko'rish, eshitish, hid bilish, ta'm bilish, teri sezgilari B) Muskul, pay, boylam sezgilari C) Meda, jigar, ichak, o'pka D) Nafas olish, qon aylanish, yurak urishi 90. Gallyutsinatsiya nima? A) Yo'q narsalarni tashqi ta'surotlarsiz idrok qilinishi B) Narsalarni noto'g'ri idrok qilish C) Fazoni idrok qilish D) Harakatni idrok qilish 91. Inson aqliy faoliyatining yuksak formasi bu : A) Idrok B) Xayol C) Diqqat D) Tafakkur 92. …. idrokning konstantliligi deyiladi. А) Predmetni va hodisani yanglish idrok etish В) Predmet va narsaning fizik sharoiti o’zgarsada, uning obrazini avvalgidek o’z holicha idrok etish С) Predmetni yaxlit idrok etish D) Narsa va hodisalarni kichaytirib idrok etish 93. … deb, atrofimizdagi narsa va hodisalarning retseptorlarga bevosita ta'sir etishi natijasida ularning ayrim belgi va xususiyatlarini miyamizda aks ettirilishiga aytiladi. A) Idrok B) Xotira C) Sezgi D) Xayol 94. Quyidagi qatorning qaysi birida idrokning turlari berilgan? A) Ixtiyoriy, ixtiyorsiz B) Sodda, ixtiyoriy C) So`z-mantiq, emotsional D) Vaqtni, harakatni, fazoni idrok qilish 95. Illyuziyaga berilgan ta’rif qaysi javobda to`g`ri ifodalangan? A) Bizga ta‘sir qilayotgan narsalarni yanglish idrok qilishdir B) Predmetni yaxlit holicha idrok qilishdir C) Narsalarni kichraytirib idrok qilishdir D) Yo'q narsalarning ko'zga ko'rinishi, yo'q hidning dimoqqa urilishi 96. … psixika deyiladi. A) Obyektiv olamning subyektiv obrazi, voqelikning miyadagi aksi B) Oliy nerv faoliyatining mahsuli C) Nerv sistemasiga ega bo`lgan har bir organizmga xos hodisa D) Materiyaga doir ma‘lumotlar majmuasi 97. Sotsoimetriya metodi yordamida nima o‘rganiladi? A) Shaxsning bilim darajasi B) Shaxsning guruhdagi mavqie C) Shaxsning qiziqishlari D) Shaxsning faoliyati 98. Longityud, qiyoslash, kompleks metodlari qaysi guruh metodlariga kiradi? A) Tashkiliy metodlarga B) Emperik metodlarga C) Natijalarni qayta ishlash metodlariga D) Sharhlash metodlariga 99. Psixоlоgiyaning tamoyillаri: А) Dеtеrminzm, оng vа fаоliyat birligi, оngning fаоliyatdа rivоjlаnishi B) Оng vа fаоliyat birligi, fikrlаrimizning tаshqi ifоdаsi, dеtеrminzm C) Dеtеrminzm, psixik tаrаqqiyot D) Ong vа fаоliyat birligi 100. Fаоliyat turlаri qaysi qatorda to‘g‘ri ko’rsatilgan? А) O‘yin, o‘qish, mеhnаt B) Spоrt, sаn`аt, mаdаniyat C) Fаn, jаmiyat D) Sаnоаt, sаvdо, rеklаmа 101. Psixik fаоliyatning umumiy qоnuniyatlаrini … o‘rgаnаdi. А) Mаxsus psixоlоgiya B) Ijtimоiy psixоlоgiya C) Pеdаgоgik psixоlоgiya D) Umumiy psixоlоgiya 102. Ixtiyorsiz diqqatga berilgan to`g`ri ta’rifni toping? A) Ongli ravishda qo`yilgan maqsad bilan ishga solinadigan diqqatdir B) Biron tashqi sabab bilan va bizning xohishimizdan tashqari hosil bo`ladigan diqqatdir C) To`g`ri javob yo`q D) a va b 103. Oldindan belgilangan qat’iy bir maqsad asosida va ongli ravishda diqqatni ma’lum narsa va hodisalarga qaratishdan iborat diqqat turi qaysi javobda to`g`ri keltirilgan? A) Ixtiyoriy diqqat B) Ixtiyoriydan keyingi diqqat C) Aktiv diqqat D) Ichki diqqat 104. Diqqatning bir narsadan ikkinchi boshqa bir narsaga o`tishi nima deb ataladi? A) Diqqatning ko`chuvchanligi B) Diqqatning bo`linishi C) Diqqatning kuchi D) Diqqatning ko`lami 105. Narsa va hodisalarni fikran yoki amaliy ravishda bo`lib, ularning ayrim qismlari va xususiyatlarini tahlil qiluvchi tafakkur operatsiyasi qaysi javobda to`g`ri ko`rsatilgan? A) Umumlashtirish B) Analiz C) Sintez D) Abstraksiyalash 106. Narsa va hodisalarning analizda bo`lgan, ajratilgan ayrim bo`laklarini fikran birlashtiruvchi tafakkur operatsiyasini aniqlang? A) Taqqoslash B) Analiz C) Sintez D) Umumlashtirish 107. Psixologiyada tadqiqot metodlarini qaysi olim guruhlarga ajratgan? A) I. Pavlov B) V. Vundt C) Z. Freyd D) B. Ananyev 108. Eksperiment, anketa, test, kuzatish metodlari tadqiqot metodlarining qaysi guruhiga kiradi? A) Tashkiliy B) Emperik C) Natijalarni qayta ishlash D) Sharhlash 109. Diqqatning fiziologik asosi nima? A) O‘zaro induksiya qonuni B) Optimal qо‘zg‘alish о‘chog‘i, dominanta C) Birinchi signallar sistemasi D) Shartsiz refleks 110.Mexanik esda olib qolish deb nimaga aytiladi? A) Ma’nosini tushunib esda olib qolishga B) Ma’nosini tushunmasdan esda olib qolishga C) Ixtiyoriy esda olib qolishga D) Unutishga 111.Iroda deb nimaga aytiladi? A) Muayyan faoliyatda ishtirok etish B) Oldindan belgilanmagan maqsad asosida amalga oshiriladigan faoliyatdir C) Oldindan belgilangan qat’iy bir maqsad asosida amalga oshiriladigan va ayrim qiyinchiliklarni yengish bilan bog‘liq bо‘lgan harakat tushuniladi D) Ixtiyoriy bir faoliyatini boshqarishga sarflangan kuch 112. Xayol turlari qaysi qatorda to‘liq ko‘rsatilgan? A) Orzu, tasavvur B) Tasavvur xayoli, ijodiy xayol, ixtiyoriy va ixtiyorsiz xayol C) Ixtiyoriy, ixtiyorsiz, maqsad D) Tasavvur, intilish 113. Tafakkur deb nimaga aytiladi? A) Narsa va hodisalarni ongimizda esda olib qolishga B) Narsa va hodisalarning о‘rtasidagi о‘zaro bog‘liqlikni aniqlashga C) Narsa va hodisalarning ongimizda aks ettirilishi D) Narsa va hodisalarning о‘rtasidagi eng muhim bog‘lanishlar va munosabatlarni ongimizda aks ettirishga 114. Oliy nerv faoliyatining asosiy jarayoni nima? A) Qо‘zg‘alish va tormozlanish B) Shartli refleks C) Nerv hujayralari D) Harakatchanlik 115. Birinchisi va ikkinchi signallar sistemasi nazariyasi muallifi? A) I.P.Pavlov B) Teplov C) Sechenov D) M.Bexterov 116. Jamoaning eng muhim belgilaridan biri qaysi javobda to‘g‘ri keltirilgan? A) Odamlar soni o‘ntadan oshmaydi B) Har xil maqsad yo’lida birlashadilar C) O‘zaro mos kelgan dunyoqarash asosida birlashadilar D) Kishilar jamiyat uchun foydali bo‘lgan faoliyat maqsadlari asosida birlashadilar 117. Trening” so‘zining ma’nosini ko‘rsating? A) Tayyorlash B) Boshqarish C) Mashq D) O‘rgatish 118. «Jоn hаqidа» аsаr muаllifi? A) Plаtоn B) Аrаstu C) Gippоkrаt D) I.Pаvlоv 119. “Diqqat ruhiy hayotimizning shunday yagona bir eshigidirki, ongimizga kiradigan narsalarning barchasi shu eshik orqali o`tib kiradi”. Ushbu fikr qaysi olim tomonidan bildirilgan? A) I.P.Pavlov B) K.D.Ushinskiy C) A.V.Petrovskiy D) P.I.Ivanov 120. Ixtiyoriydan keyingi diqqat – bu … A) passiv diqqatdir B) muvofiqlashgan diqqatdir C) aktiv diqqat D) ichki diqqatdir 121. Sezgilarning nerv-fiziologik asosini … tashkil etadi. A) analizatorlar B) ikkinchi signallar sistemasi faoliyati C) orientirovka refleksi D) birinchi signallar sistemasi faoliyati bilan bog`langan optimal qo`zg`alish o`chog`i 122. Temperament haqidagi dastlabki ta’limot yaratilgan mamlakat qaysi qatorda to’g’ri ko‘rsatilgan? A) Italiya B) Yunoniston C) Xitoy D) Misr 123. Temperament asosini organizmdagi suyuqliklar miqdoriga qarab aniqlagan mutafakkir kim? A) I. Pavlov B) Galen C) Gippokrat D) Dekart 124. Inson shaxsining tarkib topishni tushuntirishga intiluvchi konsepsiyalar: A) Biogenetik, sotsiogenetik konsepsiyasi B) “Tabiiy kuchlar” konsepsiyasi C) “Ichki qonunlar” konsepsiyasi D) “Tug‘ma mayllar” konsepsiyasi 125. Psixikaning rivojlanish manbalari qaysi qatorda ko‘rsatilgan? A) Jamoa B) Atrofdagi dо‘stlar davrasi C) Mehnat jarayoni D) Ijtimoiy muhit, irsiyat, ta’lim – tarbiya 126. Sezgilarning nerv-fiziologik asoslarini analizatorlar faoliyati bilan bog‘lab tushuntirgan olimning nomini aniqlang. A) P.K.Anoxin B) I.P.Pavlov C) S.V.Kravkov D) Teplov 127. Retseptor bu – A) Ta’sirotni retseptordan olib markazga eltuvchi nerv tolasi B) Tashqi ta’sirni bevosita qabul qilib oluvchi periferik nerv sistemasi C) Narsa va hodisalarning organizmga bo‘lgan ta’sirotlarni bevosita qabul qilib oluvchi periferik nerv uchidir D) Markazdan tegishli javob reaksiyasini olib qaytuvchi nerv tolasi 128. Ikki yoki undan ortiq kishilarning suhbati nutqning qaysi turiga misol bo‘ladi? A) Diolog B) Monolog C) Ichki D) Tashqi 129. Shaxsga berilgan to‘g‘ri ta’rifni toping? A) Ma’lum jamiyat a’zosi bo‘lgan kishilar B) Ma’lumotli, yuksak xarakterli insonlar C) Ijtimoiy hayotda faol ishtirok etadigan, maqsad qo‘yib intiladigan, odamlar bilan munosabatga kirisha oladigan insonlar D) Har qanday insonlar 130. Refleks turlari…? A) Shartli va orttirilgan B) Tug‘ma va individual C) Orttirilgan va individual D) Shartli va shartsiz 131. “Trening” so‘zining ma’nosini ko‘rsating? A) Mashq B) Boshqarish C) Tayyorlash D) O‘rgatish 132. Ilk test kim tomonidan yaratilgan? A) J. Moreno B) Bine C) J.Piaje D) V.Vundt 133. Sotsiometriya metodi asoschisi? A) J.Moreno B) J.Piaje C) E.Erikson D) Elkonin 134. Shaxsning o‘zgalarga o‘xshamaydigan betakror xususiyatlari yig‘indisi? A) Xarakter B) Ustanovka C) Psixik holatlar D) Individuallik 135. Odam psixik faoliyatining umumiy qonuniyatlarini o‘rganadigan psixologiya fani – bu? A) Mehnat psixologiyasi B) Maxsus psixologiyasi C) Umumiy psixologiya D) Ijtimoiy psixologiya 136. Faoliyat turlari? A) Sport, madaniyat B) O‘yin, o‘qish, mehnat C) Ishlab chiqarish, qishloq xo‘jalik, chorvachilik D) Fan, jamiyat 137. Illyuziyaga berilgan ta’rif qaysi javobda to‘g‘ri ifodalangan? A) Predmetni yaxlit holicha idrok qilish B) Narsalarni kichraytirib idrok qilish C) Bizga ta’sir qilayotgan narsalarni yanglish idrok qilish D) Ta’surotni o‘zgartirib idrok qilish 138. Illyuziya turlari qaysi javobda to‘g‘ri ko‘rsatilgan? A) Obyektiv, subyektiv B) Ixtiyoriy, ixtiyorsiz C) Binokulyar, monokulyar D) Interaktiv, persiptiv 139. Xotira faoliyatining qisman buzilishi yoki to‘liq yo‘qolishi qaysi javobda to‘g‘ri ifodalangan? A) Amneziya B) Reminisensiya C) Mnemonika D) Taramneziya 140. Psixologiyaning qaysi prinsipi “belgilayman” degan ma’noni bildiradi? A) Ong va faoliyat birligi B) Determinizm C) Psixika faoliyatda rivojlanadi D) Ong faoliyatda rivojlanadi 141. Yosh davrlari psixologiyasi - … o‘rganadi. A) Shaxsning shakllanishi hamda o‘zaro munosabati qonuniyatlarini В) Insonda turli psixik jarayonlar rivojlanishining o‘ziga xos xususiyatlarini C) Inson ruhiyatining rivojlanishini D) Inson psixikasining rivojlanish qonuniyatlari va xususiyatlari hamda shu rivojlanishning bosqichlarini 142. Ontogenez А) Organizmning vujudga kelgandan boshlab to umrining oxirigacha bo‘lgan individual rivojlanish yo‘li В) Organizmning jismoniy hamda psixik rivojlanish yo‘li. С) Organizmning psixik rivojlanish yo‘li. Д) Insonning dunyoga kelishi. 143. Chaqaloqlikdagi qaysi davr organizmda keskin o‘zgarishlar yuz berish pallasi hisoblanib, murg‘ak organning mustaqil yashayotganidan dalolat beradi? A) Nafas olish davri B) Kindik tushish davri C) Bo‘y o‘sishi davri D) Uxlash davri 144. Boshlang‘ich sinf o‘quvchilarda miyaning og‘irligi necha grammni tashkil etadi? А) 1250-1300 gramm В) 1250-1400 gramm С) 1350-1400 gramm D) 1400-1450 gramm 145. Maktab yoshidagi bolalarda diqqat qanday bo‘ladi? А) Passiv diqqat В) Barqaror diqqat С) Qisqa muddatli D) Uzoq muddatli va shartli barqaror bo‘ladi 146. Involyutsiya so‘zi qanday ma’noni anglatadi? А) O‘sish В) Rivojlanish С) O‘sishdan orqaga qaytish D) Taraqqiyot 147. Inson ontogenezida 1 yoshdan 3 yoshgacha bo‘lgan davr qanday davr hisoblanadi? A) O‘spirinlik davri В) O‘sish davri С) Go‘daklik davri D) Ilk bolalik davri 148. Chaqaloq tug'ilganda qaysi reflekslari ma'lum darajada shakllangan bo‘ladi? A) Emaklash B) So‘rish C) Yurish-yugurish D) Turish-o‘tirish 149. Shaxsning shakllanishi va rivojlanishi qonuniyatlarini qaysi fan o‘rganadi? A) Yosh psixologiyasi B) Etika C) Falsafa D) Pedagogika 150. Ilk o‘spirinlik davri qanday ta’riflanadi? A) Yetuklik davri B) “Kamolot bo‘sag‘asi” C) Ilk balog’at davri D) O‘tish davri 151. Kichik maktab yoshi davrida yetakchi faoliyat qaysi qatorda to‘g‘ri ko’rsatilgan? A) Predmetli faoliyat B) O‘yin faoliyati C) O‘qish faoliyati D) Mehnat faoliyati 152. O‘smirlik davri necha yoshlarni o‘z ichiga oladi? A) 7 yoshdan 10 yoshgacha B) 10-11 yoshdan 14-15 yoshgacha C) 15 yoshdan 18 yoshgacha D) 18 yoshdan 22-23 yoshgacha 153. Perinatal davri bu - … A) Bolaning ona qornida paydo bo‘lgandan tug‘ilgunga qadar rivojlanishi B) Bolaning tug‘ilgandan bir oylikkacha bo‘lgan davri C) 1 oylikdan 1 yoshgacha bo‘lgan davri D) 1 yoshdan 3 yoshgacha bo‘lgan davri 154. Gerontopsixologiya qaysi yosh davridagi shaxslar psixologiyasini o‘rganadi? A) O‘spirinlik B) Yoshlik C) Yetuklik D) Keksalik 155.Yosh davrlari psixologiyasi nimani tadqiq etadi? A) Inson ruhiyatini rivojlanishini B) Bolalarning psixikasini C) Insonda turli bilish jarayonlari, o‘ziga xos xususiyatlarni D) Turli yosh davrlardagi shaxslarning psixik rivojlanishini 156. Qaysi yosh davri “ o‘tish davri”, “murakkab davr” deb ta’riflanadi? A) O‘smirlik B) Chaqaloqlik C) Kichik maktab yoshi D) O‘spirinlik 157. Diqqatning qaysi turi kichik maktab yoshidagi bolalarda ustunlik qiladi? A) Ko’chishi B) Ixtiyorsiz diqqat C) Ixtiyoriy diqqat D) Ixtiyoriydan keyingi diqqat 158. Kichik maktab yoshi necha yoshlarni o‘z ichiga oladi? A) 1-3 yoshlarni B) 5-10 yoshlarni C) 7-11 yoshlarni D) 11-15 yoshlarni 159. Kichik maktab yoshi davrida asosiy faoliyat turi? A) O‘yin B) O‘qish C) Mehnat D) Muloqot 160.“Akseleratsiya” so‘zining ma’nosi nima? A) Tiklash B) Tezlatish C) Umumlashtirish D) Birlashtirish 161. Shaxsning shakllanishiga ta’sir etuvchi omillar: A) Irsiyat B) Ijtimoiy muhit C) Ta’lim – tarbiya D) Barcha javoblar to‘g‘ri 162.Prenatal davri bu - … A) Bolaning ona qornida paydo bo‘lgandan tug‘ilgunga qadar rivojlanishi B) Bolaning tug’ilgandan bir oylikkacha bo’lgan davri C) 1 oylikdan 1 yoshgacha bo‘lgan davri D) 1 yoshdan 3 yoshgacha bo‘lgan davri 163.Psixologiyada shaxs deb nimaga aytiladi? A) Odamning insonlik jinsiga mansublik faktiga B) Jamiyatda rivojlanuvchi, til yordamida boshqa odamlar bilan munosabatga kirishuvchi, voqeylikni biluvchi hamda faol o‘zgartuvchi subyektga C) Voqeylikni biluvchi ob’ektga D) Mustaqil odam 164. Shaxsning individualligi deganda nimani tushunasiz? A) Shaxsning takrorlanmas psixologik xususiyatlari yig'indisi B) Shaxsning faolligi C) Shaxsning yo'nalishlari D) Shaxsning dunyoqarashi va qiziqishlari 165. Gerontopsixologiya qaysi yosh davridagi shaxslar psixologiyasini o‘rganadi? A) O‘spirinlik B) Yoshlik C) Yetuklik D) Keksalik 166. Jаmоаdagi shaxslararo munosabatlarni o‘rgаnish mеtоdi? А) Suhbаt B) Sоsiоmеtriya C) Tеst D) Аnkеtа 167. Turli yosh davrlarda shaxslarning rivojlanish qonuniyatlarini qaysi fan o‘rganadi? A) Yosh psixologiyasi B) Pedagogika C) Falsafa D) Etika 168. O‘sishdan orqaga qaytish … deyiladi. A) Evolyutsiya B) Involyutsiya C) Psixogerontologiya D) Gerogegiena 169. 3 yoshdan 7 yoshgacha b o‘lgan davr qanday davr hisoblanadi? A) Go‘daklik B) Ilk bolalik C) Bog‘chagacha bo‘lgan davr D) Maktabgacha yosh davri 170. ................tirik mavjudotning paydo bo‘lgan davridan to umrining oxirigacha bo‘lgan davrdagi o‘zgarishlar majmui hisoblanadi. A) Ontogenez B) Filogenez C) Seskanuvchanlik D) Instinkt 171. Filogenezga berilgan to‘g‘ri ta’rifni toping? A) Xulq-atvorning tug‘ma yig‘indisi B) Tirik organizmlarning ta’sirlarga biologik ahamiyatga ega javob qaytarish qobiliyati C) Muayyan tirik mavjudot turining yerda hayot boshlaganidan keyingi evolyutsion taraqqiyot jarayoni D) Organizmning individual rivojlanishi 172. Psixikaning rivojlanishiga … ta’sir etadi. A) Dо‘stlar davrasi B) Ijtimoiy muhit, irsiyat, ta’lim – tarbiya C) Miya biologik, organik yetilish D) Insondagi tug‘ma mayllar 173. Insоning umrini o‘zigа хоs bеtаkrоr хususiyatlаrgа mоlik 8 tа dаvrgа аjrаtgan olim bu …. A) D.B.El’kоnin B) L.S.Vigоstkiy C) E.Eriksоn D) I.P.Pаvlоv 174. Bolaning 1 yoshdan 3 yoshgacha bo‘lgan davri? A) Chaqaloqlik davri B) Go‘daklik davri C) Ilk bolalik davri D) Maktabgacha yosh davri 175. Keksalik davrida organizmda yuzaga keladigan o‘zgarishlar: A) Terida qarilik alomatiga xos belgilarning yuzaga kelishi B) Organizmda toliqish, charchoq kabi holatlarning namoyon bo‘lishi C) Ko’rish, eshitishning zaiflashishi, xotiraning susayishi, organizmda turli xil o‘zgarishlarning kuzatilishi D) Javoblarning barchasi to‘g‘ri 176. Qaysi omillar shaxs shakllanishiga ta’sir etadi? A) Irsiyat B) Ijtimoiy muhit C) Ta’lim-tarbiya D) Javoblarning barchasi to‘g‘ri 177. Filogenez so‘zi qanday ma’noni bildiradi? A) Paydo bo‘lish B) Uyg‘onish C) Asl D) Ko‘chirish 178. Gerontopsixologiya qaysi yosh davridagi shaxslar psixologiyasini o‘rganadi? A) O‘spirinlik B) Yoshlik C) Yetuklik D) Keksalik 179. Maktabgacha tarbiya yoshi … ni o‘z ichiga oladi. А) 4 yoshdan 7 yoshgacha bo‘lgan davr В) 3 yoshdan 5 yoshgacha bo‘lgan davr С) 3 yoshdan 8 yoshgacha bo‘lgan davr D) 3 yoshdan 7 yoshgacha bo‘lgan davr 180. Qaysi yosh davrida bo‘y bilan tana nomutanosib ravishda o‘sadi, natijada bolalar oriq va uzun bo‘yli bo‘lib ko‘rinadilar? A) O‘smirlik B) O‘spirinlik C) Kichik maktab yoshi D) Chaqaloqlik 181. Bir yoki bir necha sinaluvchilar uzoq muddat hatto o‘n yillab tekshirilishi qaysi metodga taalluqli? A) Anketa B) Longityud C) Sotsiometriya D) Suhbat 182. Geriatriya so‘zining ma`nosi qaysi qatorda to‘g‘ri ko‘rsatilgan? A) Keksalik davri muammolari B) O‘sishdan orqaga qaytish C) Keksaygan inson shaxsini davolash D) Keksalik davri xususiyatlari 183. Yoshlik davrida yigit-qizlar kamolotiga uchta muhim psixologik mexanizm, ya’ni ... ta’sir ko‘rsatadi. А) Mehnat jamoasi, sinfdoshlar, ijtimoiy muhit В) Kursdoshlar, oila muhiti, jamoa С) Shaxslararo munosabat, ijtimoiy faoliyat, norasmiy ulfatlar D) Mehnat jamoasi, oila muhiti, norasmiy ulfatlar 184. Chaqaloq tug'ilganda qaysi reflekslari ma'lum darajada shakllangan bo‘ladi? A) Emaklash B) So‘rish C) Yurish-yugurish D) Turish-o‘tirish 185. Ontogenezdagi psixik rivojlanish davomida eng avval o‘yinning qaysi turi paydo bo‘ladi? A) Qoidali o‘yin B) Rolli o‘yin C) Predmetli o‘yin D) Barcha o’yin turlari bir vaqtda paydo bo‘ladi 186. E. Erikson insonning umrini necha davrga bo‘lgan? A) 10 B) 8 C) 5 D) 6 187. Yetuklik davrining muhim psixologik xususiyatlaridan biri qaysi qatorda ko‘rsatilgan? A) Ijtimoiy faoliyatda ishtirok etish B) Umrning o‘tishi C) Organizmdagi o‘zgarishlar D) O‘z - o‘ziga hisob berish 188. Shaxsning fanlar bo‘yicha umumiy bilimdonlik darajasini asosan psixologiyaning qaysi metodi aniqlab beradi? A) Intervyu B) Test C) Anketa D) Biografiya 189. Kichik maktab yoshi davrida asosiy faoliyat turi? A)O‘yin B)O‘qish C) Mehnat D) Muloqot 190. Gerontologiya qanday ma’noni bildiradi? A) Grekcha, keksayishning, keksalikning kelib chiqishi B) Grekcha, keksaygan inson shaxsini davolash C) Grekcha, o‘sishdan orqaga qaytish D) Grekcha, keksaygan odamlarning salomatligini saqlash 191. Uzoq umr ko'rishning asosiy sabablari… A) Tog'lik qismidagi iqlim sharoiti va jo'g'rofik omillar B) Iste'mol qilinadigan go'shtli, o'simlik moyli va sutli oziq-ovqatlarni ta'qiqlanganligi C) Gigienaning barcha qonun-qoidalariga rioya qilish D) Barcha javoblar to'g'ri 192. Yoshga oid rivojlanish kategoriyalari kim tomonidan eng ko‘p yoritilgan? A) L.S.Vigotskiy B) Zigmund Freyd C) Aristotel D) Avitsenna 193. Kuzatish metodi qaysi metodlar guruhiga kiradi? A) Emperik metodlar B) Proektiv metodlar C) Eksperimental metodlar D) Psixodiagnostik metodlar 194. Longtyud metodi yordamida tadqiqot ishini olib borgan O'zbekistonlik psixolog olim qaysi qatorda to'g'ri ko'rsatilgan? A) B.Qodirov B) Z.Nishonova C) E.G'oziyev D) N.Nig'matov 195. “O‘qituvchi aql-farosatga, chiroylik nutqqa ega bо‘lishi va о‘quvchilarga aytmoqchi bо‘lgan fikrlarini tо‘la va aniq ifodalay bilishni bilmog‘i zarur”- sitata muallifini toping? A) Al-Farobiy B) Abu Ali Ibn Sino C) Yusuf hoji Qoshg‘ariy D) Alisher Navoiy 196. Dastlabki psixologik tadqiqotlar labaratoriyasi qachon kim tomonidan ochildi? A) 1879 yil V.Vundt B) 1875 yil Z.Freyd C) 1889 yil V.Vundt D) 1880 yil V.M.Bexterev 197. Kattalik, donishmandlik, rahnamolik, gamxo’rlik kabi xususiyatlar bilan ajralib turadigan yosh davri? A) O‘smirlik davri B) O‘spirinlk davri C) Kichik maktab yoshi davri D) Yetuklik davri 198. Refleks bu : A) Ongning qo‘zg‘ovchi ta‘siriga aks ta’siri B) Tashqi olamning miyada hosil bo’lgan obrazi C) Organizmning ichki va tashqi muhit ta‘siriga nerv tizimi orqali beradigan javob reaksiyasi D) Tashqi muhitga organizmning ta’siri 199. Longityud metodining boshqa metodlardan farqi nimada? A) Amaliy va nazariy kо‘nikmalrni shakllantirish B) Sinaluvchini uzoq yillar davomida tekshiradi C) Sinaluvchilar juda tez muddat ichida tekshiriladi D) Sinaluvchiga salbiy ta’sir ko’rsatadi 200. Involyutsiya so‘zi qanday ma’noni anglatadi? А) O‘sish В) Rivojlanish С) O‘sishdan orqaga qaytish D) Taraqqiyot Umumiy fizika fanidan yakuniy davlat attestatsiya test sinovi savollari 1. Moddiy nuqtaning harakat tenglamasi x = -3 - 4t + 2t2 (m) ko‘rinishga ega. Harakat boshlangandan 3s vaqt o‘tgach, nuqtaning oniy tezligi qanchaga teng bo‘ladi (m/s)? A) 8; * B) 2; C) 12; D) 5. 2. Jism dastlab 6 s davomida 3 m/s tezlik bilan tekis, so‘ngra 1,5 m/s2 tezlanish bilan tekis tezlanuvchan harakatlandi. Harakatning dastlabki 10 s dagi o‘rtacha tezligini aniqlang (m/s)? A) 6,3; B) 3,8; C) 4,2; * D) 4,6. 3. Kuzatuvchi vertikal tik yuqoriga otilgan jismning 45 m balandlikdan 8 s vaqt oralig‘ida ikki marta o‘tganligini payqadi. Jism qanday tezlik bilan otilgan (m/s)? A) 50; * B) 60; C) 35; D) 45. 4. Aylana trayektoriya bo‘ylab o‘zgarmas 2 m/s tezlik bilan harakatlanayotgan jismning burchak tezligi 0,5 rad/s ga teng bo‘lsa, 3,14 s vaqt oralig‘ida chiziqli tezlik vektorining yo‘nalishi necha gradusga o‘zgaradi? A) 45; B) 180; C) 90; * D) 60. 5. Koptok 54 km/h tezlik bilan tik yuqoriga otildi Uning eng yuqori nuqtagacha ko‘tarilish vaqti qanday (ms)? Havoning qarshiligini hisobga olmang g = 10 m/s2. A) 300; B) 500; C)100; D) 1500. * 6. Jismning harakat tenglamasi x = 17 + 3t + 0,3t2 ko‘rinishga ega. Trayektoriyaning shakli, harakatning turi, moddiy nuqtaning kuzatish boshlangan vaqtdagi xo koordinatasi va u0 tezligi, harakat tezlanishi a topilsin. A) to‘g‘ri chiziqli, tekis tezlanuvchan, Xo = 17 m, 0 = 3 m/s, a = 0,6 m/s2; * B) to‘g‘ri chiziqli, tekis o‘zgaruvchan. X0 = 6 m, 0 = 0 m/s, a = 0,6 m/s2; C) to‘g‘ri chiziqli, tekis sekinlanuvchan, Xo = 17 m, u0 = 3 m/s, a = -0,6 m/s2; D) aylanish radiusi 17 m bo‘lgan tekis aylanma harakat 0 = =3 m/s, markazga intilma tezlanish an= 0,6 m/s2. 7. Balandligi 80 m bo‘lgan minoraning uchidan jism 30 m/s tezlik bilan vertikal yuqoriga qarab otildi. Jism qanday tezlikda yerga tushadi (m/s)? g = 10 m/s2. A) 40; B) 55; C) 50; * D) 45. 8. Siklik chastota son jihatdan ... teng. A) sekunddagi tebranishlar soniga; B) 1 sekunddagi tebranishlar soniga; C) 2 sekunddagi tebranishlar soniga; * D)bitta tebranish vaqtiga. 9. Ikki jism bir vaqtda harakatni boshladi. Birinchi jism harakatni boshlab, harakat vaqtining oxirida = 36 km/h tezlikka erishdi Ikkinchi jism yo‘lning 1/3 qismini 1 = 2 m/s tezlik bilan, qolgan qismini 2=4m/s tezlik bilan oldi. Birinchi jism ikkinchi jismga nisbatan n= 3 marta ko‘p vaqt harakatlangan bo‘lsa, jismlarning o‘tgan yo‘llari qanday munosabatda bo‘ladi? A) S, = 5S2* B) S2 = 5S1 C) S2 = 3S1 D) S, = 3S2 10. Yuqoriga tik otilgan jism 8 sekunddan so‘ng o‘zining oldingi holatiga qaytdi. Jismning dastlabki olti sekund ichida bosib o‘tgan yo‘lini (m) aniqlang. A)80 B)140 C)100 * D) 60 11. Radius 8 m ga teng bo‘lgan aylana trayektoriya bo‘ylab tekis harakatlanayotgan jismning markazga intilma tezlanishi 5 m/s2 ga teng bo‘lsa, uning aylanish davrini (s) toping ( 2= 10 deb oling). A) 10 B) 8* C) 6 D) 1,6 12. Tosh yuqoridan erkin tushmoqda. Tushish balandligining yarmini bosib o‘tishi uchun ketgan vaqt, butun balandlikni bosib otish vaqtining qancha qismini tashkil qilishini hisoblang. 1 * 1 1 C) D) 4 2 2 13. Moddiy nuqta boshlang‘ich tezliksiz tekis tezlanuvchan harakatlanib, 1 s davomida 3 cm yo‘lni bosib o‘tdi. Uchinchi sekundda jism bosib o‘tgan yo‘lni cm larda toping. A)10 B)15 * C)25 D)5 14. Avtomobil manzilgacha bo‘lgan 80 km masofaning yarmini 60 km/h tezlik bilan, qolgan yarmini 75 km/h tezlik bilan o‘tdi. Avtomobilning harakat boshidan 1 soat o‘tgan vaqt ichidagi o‘rtacha harakat tezligini toping (km/h)? A) 67,5; B) 65; * C) 70; D) 66,7. 15. Jism radiusi 1 m ga teng bo‘lgan aylana traektoriya bo‘ylab 2 m/s tezlik bilan harakatlanmoqda. Aylanish davrining yarmiga teng vaqt oralig‘ida jism bosib o‘tadigan yo‘lni (m) va ko‘chish modulini (m) toping. A) 6,28; 2 B) 3,14; 2 * C) 6,28; 0 D) 3,14; 0 16. Tinch holatidan boshlab tekis tezlanuvchan harakat qilayotgan jism to‘rtinchi sekundda 28 m yo‘l o‘tsa, harakat boshidan 10 s o‘tgach, qancha yo‘l bosadi (m)? A) 400 * B) 200 C) 240 D) 140 17. Keltirilgan fizik doimiylardan qaysi birining xalqaro birliklar sistemasidagi birligi tarkibiga sekund kirmaydi? A) Bolsman doimiysi B) gravitatsiya doimiysi C) elektronning solishtirma zaryadi D) Avogadro doimiysi* 18. Aylana trayektoriya bo‘ylab 3 m/s tezlik bilan harakatlanayotgan jism 24 s davomida aylanani 6 marta o‘tdi, 3 s vaqt davomida chiziqli tezlik vektorning yo‘nalishi necha gradusga o‘zgaradi? A) 90 B)180 C) 270 * D) 45 19. Velosipedchi va yo‘lovchi bir joydan bir-biriga tik ravishda 60 s harakat qilganda, ular orasidagi masofa 0,15 km bo‘ldi. Agar velosipedchining tezligi yo‘lovchinikidan 3 marta katta bo‘lsa, yo‘lovchining tezligini toping (m/s). 10 10 10 3 10 * A) B) C) D) 3 2 4 2 20. Sun’iy yo‘ldosh orbitasining diametri 2 marta ortganda yo‘ldoshning orbita bo‘ylab harakat tezligi qanday o‘zgaradi? A) 2 marta ortadi; B) 2 marta ortadi; C) 2 marta kamayadi; * D) 2 marta kamayadi. 21. Qayiq kengligi 240 m bo‘lgan daryoni kesib suzib olmoqda. Agar oqimning tezligi 2 m/s, qayiqning suvga nisbatan tezligi 3 m/s bo‘lsa, qayiq ikkinchi sohilga o‘tishi uchun qanday minimal vaqt (s) zarur bo‘ladi? A) 48 B) 80 * C)120 D) 40 22. Jism ishqalanish kuchi ta’siri ostida 28,8 km/h boshlang‘ich tezlik bilan va -1 m/s2 tezlanish bilan harakatlanmoqda. U 6 s da necha metr yo‘l o‘tadi? A) 30 * B) 18 C) 48 D) 56 23.Vertikal yuqoriga otilgan jism yo‘lning ikkinchi yarmini 2 s da bosib o‘tgan bo‘lsa, u qanday balandlikkacha ko‘tarilgan (m)? A) 50 B) 40 * C) 30 D) 20 24. Uchta nuqta radiuslari mos ravishda R1 < R2 > R3 bo‘lgan aylanalar bo‘ylab bir xil tezlik bilan harakatlanmoqda. Ularning markazga intilma tezlanishlarini taqqoslang. A) a1 < a2 < a3 B) a1 = a2 = a3 C) a1 > a2 > a3 D) taqqoslab bo‘lmaydi. * 25. Paskal birligi keltirilgan birliklarning qaysi birining o‘rniga ishlatilishi mumkin bo‘ladi? N * N A) N B) C) N/m D) kg 2 2 m s 26. Moddiy nuqta aylana bo‘ylab 90 km/h tezlik bilan tekis aylanmoqda. Davrning ikkidan bir qismida moddiy nuqta tezligining o‘zgarishini toping (m/s)? A) 2 B) A) 0 B) 25 2 C) 5 D) 50* 27. Har xil aylana trayektoriyalari bo‘ylab harakatlanayotgan ikki jismning markazga intilma tezlanishlari modullari o‘zaro teng. Birinchi jismning aylanish trayektoriyasining radiusi o‘zgartirilmasdan chiziqli tezligining moduli 2 marta orttirlsa, ikkinchi jismning chiziqli tezligi moduli o‘zgartirilmasdan aylana radiusi 2 marta orttirilsa jismlar markazga intilma tezlanishlari nisbati qanday o‘zgaradi? A) 8 marta kamayadi B) 4 marta ortadi C) 4 marta kamayadi D) 8 marta ortadi* 28. m massali yuksiz avtomobilning tormozlanish yo‘li S1, m/2 massali yuk bilan S2 va m massali yuk bilan S3 bo‘lsa, bu yo‘llarni taqqoslang. A) S1 < S2 < S3 B) St = S2 = S3 * C) S1 < S2 = S3 D) S1> S2 > S3 29. Mototsiklchi o doimiy tezlik bilan harakatlanib, biror paytdan boshlab 2 m/s2 tezlanish bilan tekis tezlanuvchan harakatlana boshladi va 100 m yo‘l o‘tib tezligini 25 m/s ga yetkazdi. 0 ni aniqlang (km/h). A) 40 B) 20 C) 54 D)15* 30. Jismning harakat tezligi = 3t -1 qonun bo‘yicha o‘zgaradi. Harakatning 1- va 3- sekundlari oralig‘idagi o‘rtacha tezlikni toping (m/s). A) 10 B) 5 * C) 4 D) 2 31. Boshlang‘ich tezliksiz H balandlikdan erkin tushayotgan jism harakatining oxirgi sekundida 3 H/4 masofani o‘tdi. U qanday balandlikdan (m) tushgan? A) 10 B) 20 * C) 40 D) 5 32. Berilgan gradus janubiy kenglikdagi yer sirti nuqtalarining chiziqli tezligini aniqlang. Yer radiusi R. Yerning sutkalik aylanish davri T. 2R 2R R R sin cos * A) B) sin C) D) cos T T T T 33. Daryoda bir-biridan 50 km masofada joylashgan ikki punkt orasida kater qatnaydi. Kater oqim bo‘yicha suzganda bu masofani 2 soatda, oqimga qarshi suzganda 5 soat o‘tadi. Daryo oqimining tezligini toping (km/h); A) 15; B) 17,5; C) 35; D) 7,5. * 34. Uch jism bir xil balandlikdan tushyapti (havoning qarshiligini hisobga olmang). Birinchi jism erkin tushyapti. Ikkinchisi va uchinchi jismlarning boshlang‘ich tezliklari gorizontal yo‘nalishda va 2 < 3. Uch jisming yerga tushish vaqtlarini taqqoslang. A) t1 < t2 < t3 B) t1 < t2 = t 3 C) t1 = t2 = t3* D) t1 > t2 > t3 35. Jismning tezlik va tezlanish vektorlari qarama-qarshi yo‘nalgan bo‘lishi mumkinmi? A) faqat ellips bo‘ylab harakatda B) faqat tekis sekinlanuvchan harakatda* C) faqat aylanma harakatda D) mumkin emas 36. Suvi qirg‘oqga nisbatan 10,8 km/h tezlik bilan oqayotgan daryoning kengligi 240 m. Tinch suvga nisbatan 14,4 km/h tezlik bilan harakatlana oladigan qayiq, qancha vaqtda (min) bu daryoni kesib o‘tadi? A) 2 B) 1 * C) 1,5 D) 60 37. Chang‘ichi harakat vaqtining birinchi yarmida 36 km/h tezlik bilan, ikkinchi yarmida esa 15 m/s tezlik bilan harakatlandi. Chang‘ichining o‘rtacha tezligini (m/s) toping. A) 12,5; B) 25,5; C) 25; D) 12; * 38. Motosikl 3,6 km/h boshlang‘ich teziik bilan tekis tezlanuvchan harakat qilib, ma’lum bir masofani bosib o‘tdi va 25,2 km/h tezlikka erishdi. Shu masofaning yarmida motosiklning tezligi (m/s) qanchaga teng bo‘lgan? A) 5* B) 4 C) 3,5 D) 6 39. Ikki jism bir nuqtadan bir xil 40 m/s tezlik bilan 4 s vaqt oralatib vertikal yuqoriga otildi. Birinchi jism ikkinchi jism bilan uchrashish nuqtasidan yuqorida qanday masofani (m) bosib o‘tadi? Havoning qarshiligini e’tiborga olmang g = 10 m/s2. A) 60 B) 40 * C) 80 D) 20 40. Jism dastlab 4s davomida 2 m/s tezlik bilan tekis so‘ngra 5 s davomida 2 m/s 2 tezlanish bilan tekis tezlanuvchan harakatlandi. Jismning harakat yo‘lining uzunligi nimaga teng (m)? A) 48 B) 43* C) 18 D) 40 41. Avtomobil yo‘lning 2/3 qismini 54 km/h qolgan qismida 36 km/h tezlik bilan harakatlangan bo‘lsa, uning butun yo‘ldagi o‘rtacha tezligi (m/s) qanday bo‘lgan? A) 16,5 B) 12,85* C) 12 D) 14,8 42. Agar moddiy nuqtaning harakat tenglamasi x = 2∙sin 0,5 t(m) bo‘Isa, uning tezlik amplitudasi nimaga teng (m/s)? A) 1,57 B) 3,14 * C) 6,28 D) 0,5 43. Mototsiklchi 0 doimiy tezlik bilan harakatlanib, biror paytdan boshlab 2 m/s2 tezlanish bilan tekis tezlanuvchan harakatlana boshladi va 100 m yo‘l o‘tib tezligini 25 m/s ga yetkazdi. 0 ni aniqlang (km/h). A) 15 * B) 54 C) 20 D) 40 44. Massasi 12 kg bo‘lgan jism havoda 9,5 m/s2 tezlanish bilan tik tushmoqda. Jismga ta’sir qilayotgan qarshilik kuchini (N) toping. (g = 9,8 m/s ) A) 4,8 B) 1,6 C) 3,6* D) 2,4 2 45. Massasi 0,8 kg bo‘lgan qandaydir jism 9,2 m/s tezlanish bilan vertikal tushayotgan bo‘lsa, havoning o‘rtacha qarshilik kuchini aniqlang (N). A) 6,4 B) 7,36 C) 0,48 * D) 0,64 46. Bikrligi 100 N/m bo‘lgan prujinani 2 cm dan 3 cm gacha cho‘zishda bajarilgan ish, uni 5 cm dan 6 cm gacha cho‘zishda bajarilgan ishdan necha marta kichik bo‘ladi? A) 2 B) 3,3 C) 2,2* D) 4 47. Jism dastlab 4 s davomida 2 m/s tezlik bilan tekis, so‘ngra 5 s davomida 2 m/s 2 tezlanish bilan tekis tezlanuvchan harakatlanadi. Jismning harakat yo‘lining uzunligi nimaga teng (m)? A) 43* B) 18 C) 48 D) 40 48. Jismga gorizontal yo‘nalishda 20 N kuch qo‘yilgan. Agar jism koordinatasining vaqt bo‘yicha o‘zgarish tenglamasi x = 12 + 4t +4t2 (m) ko‘rinishda bo‘lsa, uning massasi (kg) nimaga teng? A) 5 B) 1 C) 2,5 * D) 49. 1 m uzunlikdagi ipga osilgan 1 kg massali jism gorizontal tekislikda aylana trayektoriya bo‘ylab harakatlanmoqda. Ipning gorizontdan og‘ish burchagi 30° ga teng bo‘lsa, jismning osmaga ta'sir etuvchi kuchini (N) toping. A) 20 * B) 17,3 C)10 D) 5 50. Massasi 2·1025 kg bo‘lgan uglerod atomining kinetik energiyasi 2,5·10-20 J bo‘lsa, uning harakat tezligi qancha (m/s)? A) 5·103 B) 5 C) 500* D) 50 51. 2 kg massali jismga 5 N va 12 N kuchlar o‘zaro tik yo‘nalishda ta’sir etmoqda. Jismning tezlanishini (m/s2) aniqlang. A) 2,5 B) 6,5* C) 6 D) 8,5 2 52. Ipga bog‘langan 14 kg massali jism 2,5 m/s tezlanish bilan ko‘tarilmoqda. Ipdagi taranglik kuchini toping (N). g = 10 m/s2. A) 175* B) 165 C) 150 D) 180 53. 6 m/s tezlik bilan harakatlanayotgan 30 kg massali aravachaga 6 kg yuk qo‘yildi. Bunda aravacha tezligi (m/s) qanchaga kamaydi? A) 0,6 B) 1 * C) 0,9 D) 1,2 54. Yengil avtomobil tekis yo‘lda 90 km/h tezlik bilan harakatlanmoqda. Motor o‘chirilgandan keyin, u 625 m masofani o‘tib to‘xtadi. Ishqalanish koeffitsiyentini hisoblab toping. A) 0,09 B) 0,02 C) 0,075 D) 0,05* 55. Massasi 6 kg bo‘lgan jism tinch holatidan boshlab 4 m/s tezlikka erishgan bo‘lsa, unga kattaligi 3 N bo‘lgan kuch qancha vaqt (s) ta’sir etgan? A) 12 B) 9 C) 8* D) 6 56. To‘g‘ri chiziqli tekis harakatlanayotgan jismga ta’sir etuvchi natijaviy kuchning yo‘nalishini aniqlang. A) aniqlab bo‘lmaydi B) harakat yo‘nalishida * C) F=0 D) harakat yo‘nalishiga qarshi 57. Gorizontal yo‘lda 90 km/h tezlik bilan harakatlanayotgan avtomobil motori o‘chirilgach, 125 s dan so‘ng to‘xtadi. Agar avtomobilning massasi 2t bo‘lsa, unga qanday o‘rtacha qarshilik kuchi (N) ta’sir qilgan? A)700 B)400* C) 500 D) 600 58. Jism gorizontga nisbatan 60° burchak ostida 72 km/h boshlang‘ich tezlik bilan otildi. Qancha vaqtdan keyin tezlik vektori gorizont bilan 45° burchak hosil qiladi (s)? 3 =1,73 A) 0 B) 2,4 va 0,9 C) 0,73 va 2,73* D) 1 va 2 59. Massasi 0,8 kg bo‘lgan qandaydir jism 9,2 m/s2 tezlanish bilan vertikal tushayotgan bo‘lsa, havoning o‘rtacha qarshilik kuchini aniqlang. (N). A) 0,64 B) 0,48 * C) 6,4 D) 7,36 2 60.Traktor yuk ortilmagan bo‘sh pritsepga 4 m/s , yuk ortilganiga esa 1 m/s2 tezlanish beradi. Birbiriga ulangan bu pritseplarga traktor qanday tezlanish beradi (m/s2)? A) 1,25 * B) 3 C) 2,5 D) 0,8 61. Jism qiyaligi 0,8 bo‘lgan qiya tekislik uchidan harakatni boshlab, pastga tomon ishqalanishsiz siljimoqda. Jism 2 s ichida gorizontal yo‘nalishda qanchaga ko‘chadi (cm)? A) 16 B) 9,6 * C) 14,6 D) 12 62. 2 kg massaga ega bo‘lgan jismning harakat tenglamasi x = 3+10t-t2 (m) ko‘rinishga ega. Jismga ta’sir etuvchi kuchning modulini va jismning harakat turini aniqlang. A) 4 N, tekis sekinlanuvchan * B) 4 N, tekis tezlanuvchan C) 2 N, tekis tezlanuvchan D) 2 N, tekis sekinlanuvchan 63. Bikrligi k bo‘lgan prujinaga 150 g massali yuk osilganda uning nisbiy deformatsiyasi 0,02 ga teng bo‘ldi. Agar bu prujinaga xuddi shunday prujina ketma-ket ulanib unga 300 g massali yuk osilsa, uning nisbiy deformatsiyasi nimaga teng bo‘ladi? A) 0,02 B) 0,06 C) 0,04* D) 0,01 64. Ko‘l tubida turgan 10 kg massali jism arqonga bog‘langan holda 2 m/s2 tezlanish bilan ko‘tarilmoqda. Jismning zichligi 2000 kg/m3 ga teng. Arqonning taranglik kuchini toping (N). g = 10 m/s2. A)70 * B) 80 C)120 D) 100 65. Balandligi 80 m bo‘lgan minoradan 72 km/h tezlik bilan gorizontal otilgan jismning uchish uzoqligini (m) hisoblang. A) 45 B) 80 * C) 40 D) 60 66. Yerga erkin tushayotgan jism to‘rtinchi sekund oxirida qanday tezlikka erishadi (m/s)? A) 50 B) 10 C)40* D)5 67. Ikkita moddiy nuqta radiuslari R1 va R2 bo‘lgan aylana bo‘ylab (R2 = 3R1) bir-biriga nisbatan 2 = 3 1 tezlikda tekis harakatlanmoqda. Ulaming markazga intilma tezlanishini taqqoslang. A) a2 = 9a1 B) a2 = 4a1 C) a1= 3a2 D) a2 = 3a1* 68. Sharchaga kuch 0,8 s davomida ta’sir qilib, uning impulsini 20 kg·m/s ga o‘zgartirdi. Ta’sir etuvchi kuchning (N) qiymatini aniqlang. A) 16 B) 8 C) 25 * D) 20 69. Massalari m1> > m2 > m3 tezliklari 1> 2 > 3 bo‘lgan jismlarga t1 < t2 < t3 vaqt davomida F1 < F2 < F3 kuchlar mos ravishda ta’sir qiladi. Mos kuchlar ta’siri ostida qaysi jismning tezligidagi o‘zgarish eng katta bo‘ladi? A)2 B) 1 C) hamma jismda bir xil D) 3* 70. Bir litrlik uchta bankada toza suv, yog‘ va simob olingan. Ulardan qaysi biri 1 kg massaga ega? A) suv va yog‘ B) yog‘ C) suv* D) simob 71. Gorizontal sirt ustida massalari 1,5 kg dan bo‘lgan ikki yog‘och brusok bir-biri bilan bikrligi 75 N/m bo‘lgan prujina yordamida bog‘langan. Yog‘och bilan sirt orasidagi ishqalanish koeffitsiyenti 0,3 ga teng. Agar brusokning biri 9 N kuch bilan tortilsa, prujina qanchaga cho‘ziladi (cm)? A) 2 B) 5 C) 3 D) 6* 72. Arqon ko‘pi bilan 3 m massali yukni ko‘tara oladi. Shu arqon yordamida qanday massali yukni g/2 tezlanish bilan ko‘tarish mumkin bo‘ladi? A) 2m * B) m/3 C) m/2 D) 2m/3 73. Bikrligi 240 N/m bo‘lgan prujina F kuch ta'sirida 3 cm ga cho‘zildi. Agar prujinaning 1/3 qismini kesib tashlab, qolgan qismiga yana shu kuch ta'sir etsa uning cho‘zilishi qanchaga (cm) teng bo‘ladi? A) 2 * B) 1 C) 3 D) 1,5 74. Uzunligi 8 m, balandligi 40 cm bo‘lgan qiya tekislikdagi jism ishqalanish kuchi bo‘lmaganda qanday tezlanish (m/s2) bilan pastga siljiydi? A) 0,5 * B) 1,5 C) 1,2 D) 0,8 75. Shudring nuqtasi nima? A) berilgan bosimdagi suvning qaynash temperaturasi B) suv bug‘i to‘yinishga erishadigan nisbiy namlik C) suv bug‘i to‘yinishga erishadigan bosim D) suv bug‘i to‘yinishga erishadigan temperatura* 76. Absolyut temperatura 8 marta oshganda ideal gaz molekulalarining o‘rtacha kvadratik tezligi necha marta ortadi? A) 16 B) 4 C) 2 2 * D)2 77. 96 g massali kislorod moddasining miqdorini aniqlang (mol). A) 1,8 B) 4 C) 3,6 D) 3* 78. Atmosfera havosidagi qaysi gazning molekulasi eng tez harakatlanadi: kislorodnikimi, vodorodnikimi, karbonat angidridnikimi? A) molekulalar o‘rtacha tezligi uchala gazda bir B) karbonat angidridniki C) vodorodniki * D) kislorodniki 79. Hajmlari V1 = 3 I va V2 = 21 bo‘lgan va kranli nay yordamida bir-biri bilan tutashtirilgan ikki idish turli gazlar bilan mos ravishda p1 = 20 kPa va p2 = 40 kPa bosim ostida to‘ldirilgan. Kran ochilgach temperatura o‘zgarmasa, idishlarda qanday p (kPa) bosim qaror topadi? A) 12 B) 28 * C) 16 D) 14 80. Gazning zichligi qanday ifoda yordamida hisoblanadi? RTM P RT PM * A) ρ= B) ρ = C) ρ = D) ρ = RT P RTM PM 81. 27°C temperaturada vodorod molekulasi ilgarilanma harakatining o‘rtacha kinetik energiyasi qanday (J) bo‘ladi? k = 1.38·10-23 J/K. A) 2,6 ·10-21 B) 4,2· 10-21 C)8,8 ·10-21 D) 6,2 ·10 -21* 82. 4 mol gaz 227°C temperaturada 200 kPa bosimga ega bo‘lsa, uning hajmi nimaga teng (I)? A) 83,1 * B) 8,31 C) 16,62 D) 831 83. Ideal gaz 100 kPa bosimda 4 m3 hajmni egallaydi. Temperatura o‘zgarmaganda, shu gaz 0,2 MPa bosimda qanday hajmni egallaydi (m3)? A) 0,5 B) 5 C) 0,2 D) 2* 84. Yopiq idishda harorati 77°C, bosimi 400 kPa bo‘lgan gaz bor. Gazning 30% ni chiqarib yuborilganda, uning temperaturasi 27°C gacha pasaygan bo‘lsa, idishdagi bosim qanday bo‘lib qoladi (kPa)? A)320 B)280 C)240 * D) 180 85.Diametri 0,73 mm bo‘lgan kapillar nayda suv qancha balandlikka ko‘tariladi (cm)? Suvning sirt taranglik koeffitsiyenti 73 mN/m ga teng. A) 4 * B) 8 C) 2 D) 1 86. Hajmi 5l va temperaturasi 400 K bo‘lgan gazning bosimi 166 kPa. Modda miqdorini aniqlang (mol). A) 0,5 B) 1 C) 0,25 * D) 0,75 87. Hajmlari 5l va 4l ga teng bo‘lgan ikkita idishga miqdorlari 5 mol va 8 mol ga teng bo‘lgan ideal gazlar solingan. Agar idishlardagi gazlarning bosimlari bir xil bo‘lsa, ulardagi temperaturalar qanday munosabatda bo‘ladi? A) T1=T2 B) T1=2•T2 * C) T1=1,5•T2 D) T1= 6•T2 88. Agar ideal gazning hajmi va temperaturasi 2 marta oshirilsa, bosimi qanday o‘zgaradi? A) 2 marta ortadi B) 2 marta ortadi C) o‘zgarmaydi* D) 2 marta kamayadi 3 89.1 m hajmda 7°C temperaturali 10 kg massali azot gazi qanday bosimga ega bo‘ladi (kPa)? Azotning molyar massasi M = 28·10-3 kg/mol. A) 280 B)831 * C) 560 D) 422 90. Uglerod atomining massasini aniqlang (g). M = 12 g/mol, NA = 6·1023 mol-' ga teng. A) 2·10-26 B) 2·10-23 * C) 7,2·10-27 D) 5·10-26 91. Gazni ideal deb hisoblash uchun undagi qanday effektlarni nazarga olmaslik kerak? A) molekulalarning to‘qnashishini; B) masofada molekulalarning o‘zaro ta’sirini* C) to‘qnashishda molekulalarning elastik o‘zaro ta’sirini D) molekula massasini 92. Hajmi 8,3 l bo‘lgan ichi bo‘sh idishga har sekundiga 0,25 g argon gazi solinmoqda. Qancha vaqtdan so‘ng idishdagi bosim 150 kPa ga teng bo‘ladi (s)? Gazning temperaturasi 27°C. Argonning molyar massasi 40 g/mol. A) 20 B) 26 C) 34 D) 80* 93. Gaz temperaturasi 300 K ga ko‘tarilganda, bosimi 1,5 marta va hajmi 2 marta ortgan bo‘lsa, uning dastlabki temperaturasi qanday bo‘lgan (K). A)125 B)150 * C) 200 D) 100 94. Hajmi 5 l va temperaturasi 400 K bo‘lgan gazning bosimi 166 kPa. Modda miqdorini aniqlang (mol). A) 1 B) 0,5 C) 0,75 D) 0,25* 95. Agar ideal gazni o‘zgarmas hajmda 60 K ga isitilganda, uning bosimi uch marta ortgan bo‘lsa, gazning oxirgi temperaturasini (K) aniqlang. A) 45 B) 90* C) 40 D) 30 96. Idish vodorod gazi bilan to‘ldirilgan. Idishdagi gaz molekulalarining konsentrasiyasi 2∙1025 m-3 ga teng. Idishdagi gaz bosimini baholang (kPa). Gaz molekulalarining o‘rtacha kvadratik tezligini 600 m/s ga teng deb oling. A) 4 B) 8 * C) 3 D) 12 97. 47°C temperatura va 166 kPa bosimda geliy qanday zichlikka ega bo‘ladi (kg/m3)? Geliyning molyar massasi M = 4·10-3 kg/mol. A) 1,6 B) 1,4 C) 0,75 D) 0,25* 98.Ideal gazning bosimi 6 marta ortsa, molekulalarining konsentratsiyasi esa 1,5 marta kamaysa gaz molekulasining o‘rtacha kvadratik tezligi qanday o‘zgaradi? A) 3 marta ortadi* B) 2 marta kamayadi C) 4 marta kamayadi D) o‘zgarmaydi 99. Quyidagi tenglamalar orasidan izobarik jarayon (Gey-Lyussak qonuni) ifodasini ko‘rsating. 2 V V m RT A) P= nEk B) 1 2 * C) PV D) P1 V1 = P2 V2 M 3 T1 T2 100. Ideal gazning bosimi 7,2 MPa, zichligi 2,4 kg/m . Gaz molekulasining o‘rtacha kvadratik tezligini (m/s) baholang. A) 1000 B) 500 C) 2000 D) 3000* 101. Gazning hajmi 3 marta ortib, molekulalarining o‘rtacha kvadratik tezligi shuncha marta kamaysa, uning bosimi qanday o‘zgaradi? A) 27 marta kamayadi* B) 9 marta ortadi C) 6 marta kamayadi D) 18 marta ortadi 102. 200 K temperatura va 276 kPa bosimga ega bo‘lgan gaz molekulalarning konsentratsiyasi nimaga teng bo‘ladi (m-3)? A) 2,76·10-25 B) 10-26* C) 5·10-25 D) 1.38·10-26 103.Qanday haroratda massasi 4 kg bo‘lgan argonning ichki energiyasi 300 kj ga teng bo‘ladi (K)? Argonning molyar massasi 40 g/mol. A)150 * B)120 C)240 D) 75 104.160 g massali neon gazini izoxorik ravishda 100 K ga qizdirish uchun qancha issiqlik miqdori kerak bo‘ladi (J)? M = 20 g/mol. A) 4820 B) 9972 * C) 5830 D) 8460 105. Miqdori 2,4 mol bo‘lgan ideal gaz izobarik kengayib hajmi 2 marta oshdi. Gazga qanday issiqlik miqdori berilgan? Gazning boshlang‘ich temperaturasi T0 ga teng. A)6 RT0* B) 2,6 RT0 C)4,8 RTo D) 1,2 RT0 106. Silindrdagi gazning o‘rtacha bosimi 0,8 MN/m2. Porshenning yuzasi 250 cm2, yurish uzunligi 20 cm. Porshenning bir marta yurishida gaz qancha ish bajaradi (J)? 3400 B) 4000 * C) 2250 D) 3840 5 107. Bosimi 3∙10 Pa va hajmi 0,6 m3 ga teng bo‘lgan bir atomli ideal gaz molekulalarining to‘liq kinetik energiyasini hisoblang (kj). A) 120 B) 240 C) 180 D) 270* 108. Gaz adiabatik siqilganda temperaturasi qanday o‘zgaradi? A) o‘zgarmaydi B) ko‘tariladi* C) kamayishi, xuddi shunday ortishi ham mumkin D) pasayadi 109. Miqdori 25 mol neon 10°C dan 110°C gacha isitilganda, uning ichki energiyasi qanchaga ortadi (kj)? A) 42 B) 24 C) 31 * D) 39 110. Ballondagi bir atomli ideal gazning bosimi 400 kPa ga, uning molekulalari konsentrasiyasi 3∙1025 m-3 ga teng. Molekulalar issiqlik harakatining kinetik energiyasi qanday (J)? A) 6∙10-21 B) 2∙10-21 C) 5∙10-21 D)2∙10-20 * 111. Temperaturasi 37°C va ichki energiyasi 3100 J bo‘lgan kislorod gazining massasini aniqlang (g). A) 18 B) 26 * C) 34 D) 48 112. Agar ballondagi gazning yarmi chiqib ketishi natijasida uning temperaturasi 47°C dan 17°C gacha pasaygan bo‘lsa, ichki energiya necha marta kamaygan bo‘lgan? A) 1,4 B) 2,8 C) 2,6 D) 2,2* 113. Usti ochiq idish 18°C dan 27°C isitildi. Idishdagi havoning massasi necha foizga kamayadi (%)? A) 1,8 B) 5 C) 3 * D) 2,5 114. 6 mol ideal gaz o‘zgarmas bosimda 40°C ga qizdirildi. Gaz kengayishda bajarilgan ishni aniqlang (J). A) 1436 B) 1994 * C) 1548 D) 1336 115. Agar 16 mol miqdoridagi bir atomli ideal gazni adiabatik siqishda gazning temperaturasi 6 K ga ortgan bo‘lsa, gaz ustida qancha ish bajarilgan (kJ)? A) 1,2 * B) 1,8 C) 3 D) 2,4 116. Temperaturalari bir xil bo‘lgan teng massali argon (Ar) va metanning (CH4) ichki energiyalari nisbati qanday bo‘ladi? Argonning molyar massasi 40 g/mol, metanniki 16 g/mol ga teng? A) bir xil B) 2,5 * C)10 D) 4 117. Agar ideal gazning bosimi 2,5 marta kamayib, hajmi 5 marta ortsa, uning ichki energiyasi qanday o‘zgaradi? A) 2,5 marta ortadi B) 2,5 marta kamayadi C) 3 marta ortadi D) 2 marta ortadi * 118. Silliq porshen ostidagi gazning bosimi 760 mm Hg ga teng. Porshenning yuzi 1000 cm2 bo‘lsa, uni 40 cm ga ko‘tarish uchun gazga qancha miqdor issiqlik berish kerak bo‘ladi (J)? A) 12 B) 10 * C) 6 D) 4 119. 10°C haroratdagi 1 kg massali suvni 0°C gacha sovutish uchun 0°C haroratli muzdan unga qancha (g) solish kerak? Muzning solishtirma erish issiqligi 330 kj/kg, suvning solishtirma issiqlik sig‘imi 4200 J/kg ga teng. A) 12,7 * B) 1,27 C) 127 D)11 120. 27°C temperaturada vodorod molekulasi ilgarilanma harakatining o‘rtacha kinetik energiyasi qanday (J) bo‘ladi? k = 1,38·10-23 J/K A) 2,6·10-21 B)6,2·10-21 * C) 8,8·10-21 D) 4,2·10-21 121. Ballon ichidagi argon gaziga 40 J issiqlik miqdori berilganda, uning temperaturasi 8 K ga oshdi. Gaz massasini toping (g). Argonning molyar massasi 40 g/mol. A) 40 B) 16 * C) 32 D) 24 122. Hajmi 0,18 m3 bo‘lgan silindrik idish yuzasi 0,3 m2 bo‘lgan porshen bilan berkitilgan. Idishdagi absolyut temperatura izobarik ravishda 4 marta kamayganda, porshen qanchaga pasayadi (cm)? A) 45 * B) 12 C) 15 D) 25 123. Idishda temperaturasi 27°C va massasi 250 g bo‘lgan kislorod gazi bor. Gaz izobarik kengayib, 1250 J ish bajarish uchun uni qancha qizdirish kerak (K)? A) 18,2 B) 19,2 * C) 16,3 D) 24,7 124. Bir xil massali vodorod va geliy 20 K ga izobarik isitildi. Ular bajargan ishlarni taqqoslang. Vodorod va geliyning molyar massalari mos ravishda 2 va 4 g/mol ga teng. A) A1 = 2A2 * B) A1 = 4A2 C) A1 = A2 D) 2A1 = A2 2E 125. Ushbu x = ifodada E - ideal gaz molekulasining o‘rtacha kinetik energiyasi, k - Bolsman 3k doimiy bo‘lsa, x qanday kattalik bo‘ladi? A) absolut temperatura * B) bosim C) ichki energiya D) molekulaning o‘rtacha tezligi 126. Gaz izobarik kengayganda, ideal gazning ichki energiyasi qanday o‘zgaradi? A) kamayadi B) ortadi * C) Javob bosimga bog‘liq D) o‘zgarmaydi 127. Hajmlari V2 = 3V1, bosimlari P1 = 6P2, bo‘lgan bir atomli ideal gazlarning ichki energiyalarini taqqoslang. A) U1 = U2 B) U2 = 6U1 C) U1 = 3U2 D) U1 = 2U2 * 128. Agar izobarik jarayonda ideal gaz hajmi 2,5 marta kamaygan bo‘lsa, molekulalarning o‘rtacha kinetik energiyasi qanday o‘zgargan? A) 2,5 marta kamaygan * B) 5 marta kamaygan C) 6,25 marta ortgan D) 1,25 marta ortgan 129. Agar ballondagi gazning yarmi chiqib ketganda, bosim 2,5 marta kamaygan bo‘lsa, gazning ichki energiyasi qanday o‘zgargan? A) 2,5 marta kamaygan * B) 2 marta kamayadi C) 5 marta kamaygan D) 1,25 marta 130. Izotermik jarayonda gaz bosimi 6 marta kamaysa, idishdagi molekulalar konsentrasiyasi qanday o‘zgarishini toping. A) 3 marta kamayadi B) 6 marta oshadi * C) 3 marta oshadi D) 6 marta kamayadi 131. Izoxorik jarayonda... Jumlani mazmuniga mos holda gapni davom ettiring. A) P va V o‘zgaradi, T o‘zgarmaydi B) P, V va T o‘zgaradi va, tashqi muhit bilan issiqlik almashinish bo‘lmaydi C) P va T o‘zgaradi, V o‘zgarmaydi * D) V va T o‘zgaradi, P o‘zgarmaydi 132. Erkin siljiy oladigan porshen ostidagi harorati 7°C, hajmi 81 va bosimi 100 kPa bo‘lgan gaz 70 K ga izobarik qizdirildi. Bunda gaz tashqi kuchlar ustidan qanday ish bajaradi (J)? A) 180 B) 240 C) 200 * D) 320 133. Gaz adiabatik ravishda siqilmoqda, gazning T temperaturasi va P bosimi qanday o‘zgarishini aniqlang. A) T kamayadi, P ortadi B) T va P ortadi * C) T va P kamayadi D) T ortadi, P kamayadi 134. Agar quvvati 21 kW bo‘lgan dvigatelining foydali ish koeffitsiyenti 24% bo‘lsa, u ikki soatda qancha yoqilg‘i sarflaydi (kg)? Yoqilg‘isining solishtirma yonish issiqligi 42 MJ/kg ga teng. A)12 B) 20 C)18 D)15* 135.10°C ga izobarik isitilganda 320 g kislorod qanday (J) ish bajaradi? Kislorodning molyar massasi 32 g/mol ga teng, R = 8,31 J/(mol·K). A) 208 B) 416 C) 104 D) 831* 136. Porshenli silindrik idishdagi 250 kPa bosim ostida turgan gaz izobarik ravishda kengayib, 75 J ish bajardi. Bunda gazning hajmi qanchaga ortgan (I)? A) 0,35 B) 1 C) 0,25 D) 0,3* 137. Berilgan formulalar orasidan gazning bajargan ishi ifodasini toping: A. A=pΔV. * B. A=F·Δl. C. A=F·Δh. D.A=Q·U. 138. Izoxorik jarayonda ideal gazga 300 J issiqlik uzatilgan. Gazning ichki energiyasi qanchagacha o‘zgargan? A. 150 J ga ortgan. B. 300 J ga ortgan. * C. 200 J ga ortgan. D. 200 J ga kamaydi. 139. To‘g‘ri tasdiqni toping: 1 kg moddaning temperaturasini 1°C ga o‘zgartirishda unga beriladigan yoki undan olinadigan issiqlik miqdori...deyiladi. A. solishtirma erish issiqligi B. solishtirma qotish issiqligi C. solishtirma issiqlik sig‘imi * D. issiqlik miqdori 140. Zanjirdagi tokning o‘zgarishi natijasida shu zanjirning o‘zida induksiyalangan EYK ning vujudga kelishi qanday hodisa deyiladi? A) Induksiya. B) Induktivlik. C) O‘zinduksiya. * D) Magnit oqimi. 141. Berilgan ifodalardan elektromagnit induksiya qonuni ifodasini ko‘rsating: A I d * I A) L . B) C) . D) . . t dt Rr q 142. Elektr zanjirda transformator... 1. to‘g‘rilagich sifatida ishlatiladi. 2. quvvatni o‘zgartirish uchun ishlatiladi. 3. o‘zgaruvchan tok kuchlanilishini o‘zgartirish uchun ishlatiladi. 4.o‘zgaruvchan tok kuchini o‘zgartirish uchun ishlatiladi. * A) 3; 4. B) 1. C) 2. D) 2; 3. 143. Berilgan formulalar orasidan magnit maydon energiyasining formulasini ko‘rsating. LI 2 * CU 2 W A) W . B) W=q∙E∙d. C) . D) W V 2 2 144. G‘altakning induktivligi 3H. G‘altakdagi tok kuchi 3 s da bir tekisda 12A dan 2A gacha kamaydi. Unda hosil bo‘lgan induksiya EYK (V) qanchaga teng bo‘ladi? A) 2 B) 8 C) 4 D) 10* 145. Magnit induksiyasi 1Tl bo‘lgan magnit maydonda joylashgan 4 cm diametri halqani kesib o‘tayotgan magnit oqimi 0,628mWb bo‘lishi uchun magnit induksiyasi vektori bilan halqa tekisligi orasidagi burchak qanday bo‘lishi kerak? A)30° B) 45° C) 0 D) 60o* 146. Yuzasi 50 cm2, elektr qarshiligi 0,4 bo‘lgan kontur orqali o‘tuvchi magnit maydon induksiyasi XBS da B=0,02+0,04t (T) qonun bo‘yicha o‘zgaradi. Induksiya vektori kontur tekisligiga tik yo‘nalgan bo‘lsa, konturda hosil bo‘ladigan tok kuchini toping (mA). A)1 B) 0,6 C) 0,1 D) 0,5* 147. O‘ramlari soni 100 ta bo‘lgan g‘altakda induksiya EYK 140V bo‘lsa, magnit induksiya oqimining o‘zgarish tezligi (Wb/s) qanday? A) 0,8 B) 1,4 * C) 7 D) 0,7 148. Qarshiligi 2·10-2 bo‘lgan kontur orqali o‘tuvchi magnit oqimi 1s da 4,8·10-2Wb ga teng. O‘zgarganda konturda hosil bo‘ladigan tok kuchini hisoblab toping (A). A) 1,6 B) 0,1 C) 0,6 D) 2,4* 149. Transformatorning birlamchi chulg‘amidagi kuchlanish 110V, tok kuchi 2A, ikkinchi chulg‘amida-5A va 38V bo‘lsa, transformatorning foydali ish koeffitsiyentini hisoblab toping (%). A) 76 B) 95 C) 80 D) 86* 150. 200 ta o‘ramli g‘altakdagi magnit oqimi 0,4s ichida 0,2 dan 1,1Wb gacha ortsa, unda yuzaga kelgan induksiya EYKni (V) toping. A)300 B)150 C)450 * D)600 151. Tebranish konturi kondensatoridagi zaryad q=3 10-6sin(106t+ /3) (C) qonunga muvofiq o‘zgaradi. Konturdagi tok kuchining amplituda qiymati nimaga teng (A)? A) 0,3 B) 3·10-2 C)10-6 D) 3* 152. G‘altakdan o‘tayotgan tok kuchi 4s da 12A dan 4A gacha tekis kamaygan. G‘altakning induktivligi 4H bo‘lsa, unda hosil bo‘ladigan induksiya EYK (V) qanday? A) 8 * B) 0,8 C)10 D) 4 153. Induktivligi 60mH bo‘lgan g‘altakdan oqayotgan tok kuchining o‘zgarish tezligi (A/s) qanday bo‘lganda, g‘altakda 0,6V o‘zinduksiya EYK hosil bo‘ladi? A) 2 B) 10 * C)0,1 D) 0,01 2 154. Yuzasi 20 cm , elektr qarshiligi 0,2 bo‘lgan kontur orqali o‘tuvchi magnit maydon induksiyasi XBS da B=0,02+0,04t (T) qonun bo‘yicha o‘zgaradi. Induksiya vektori kontur tekisligiga tik yo‘nalgan bo‘lsa, konturda hosil bo‘ladigan tok kuchini toping (mA). A) 2 B) 0,4 * C) 0,2 D) 0,8 -2 2 155. 5·10 m yuzali simli halqa, magnit induksiyasi 1Tl bo‘lgan bir jinsli magnit maydonda 5Hz chastota bilan aylanadi. Halqada hosil bo‘lgan induksion EYK ning amplituda qiymati nimaga teng (mV)? A) 62,8 B) 15,7 * C) 25 D)31,4 156. Transformator ikkinchi chulg‘amidan olinayotgan tok oshishi bilan birinchi chulg‘amga ketma-ket ulangan ampermetr ko‘rsatkichi qanday o‘zgaradi? A) oshadi * B) kamayadi C) o‘zgarmaydi D) avval oshadi, so‘ngra kamayadi 157. Sim konturning yuzidan o‘tayotgan magnit oqim 2 s davomida 2 dan 3Wb gacha tekis ortadi. Shu konturda hosil bo‘lgan induksiya EYK ini aniqlang (V). A) 50 B) 5 C) 0,5 * D) 0,05 158. Induktivligi 1,2·10-2H bo‘lgan g‘altakda 6V o‘zinduksiyasi EYK hosil bo‘lsa, tok qanday tezlik bilan o‘zgarmoqda? A) 50 A/s B) 2·10-4 A/s C) 7,2·10-2 A/s D) 500 A/s * 159. Agar magnit maydonining o‘zgarish tezligi 60mWb/s bo‘lganida g‘altakda uyg‘onuvchi EYK =12V bo‘lsa, g‘altakdagi o‘ramlar soni aniqlansin. A) 200 * B)300 C)2500 D)3000 160. G‘altakdan 2A tok o‘tayotganida hosil bo‘luvchi magnit maydon energiyasi 1J bo‘lsa, g‘altakning induktivligi topilsin. A) 1,0H B) 0,5H * C) 1,5H D) 0,25H 161. O‘tkazgichdagi tok 0,2s davomida 0 dan 2A gacha tekis o‘zgarganda 20mV o‘zinduksiya EYK hosil bo‘lsa, bu о’tkazgichning induktivligi qancha? A) 1 mH B) 2 mH * C) 3 mH D) 4 mH 162. O‘tkazgichdan yasalgan halqaning yuza sirti 100cm2. Unga yo‘nalgan holda kesib o‘tuvchi magnit maydon induksiyasi B=0,l+0,01t qonun bilan o‘zgaradi. Bu yerda [B]=Tesla, [t]=sekund. Halqada hosil bo‘luvchi induksiya EYK ning son qiymati qanday bo‘ladi? A) 10 mV В) 1 mV C) 0,1 mV * D) 0,01 mV 163. Induktivlik g‘altagida tokning o‘zgarish sekundiga 20A bo‘lganda 25V o‘zinduksiya EYK paydo bo‘lsa, g‘altak induktivligi qancha? A) 500 H B) 0,85 H C) 0,5 H D)1,25 H* 164. O‘ramlar soni 200 ga teng bo‘lgan g‘altak ichida magnit oqimi 0,2 s da 0,2Wb dan 1,1Wb gacha ortdi. G‘altakda induksiyalanadigan EYK ni aniqlang. A) 100 V B) 500 V C) 900 V * D) 450 V 165. Solenioiddagi tok kuchi 2,5A bo‘lganda unda 25mWb oqimi bo‘lsa, solenoidning induktivligi qanday? A) 1mH В) 1 mH C) 1,5mH D) 10mH * 166. G‘altakdagi tok 0,15s ichida 2,5A dan 14,5A gacha o‘zgardi. Bunda g‘altakning magnit oqimi 2,4Wb ga ortgan bo‘lsa, o‘zinduksiya elektr yurituvchi kuchi nimaga teng? A) 1,6V B)16V * C)160V D) 1,28V 167. O‘zgaruvchan tok zanjirdagi EYK =120sin628t formula bilan ifodalanadi. EYK ning ta’sir etuvchi qiymatini va uning o‘zgarish davrini toping. A) 120V; 0,02s B) 85V; 0,01s * C) 100V; 0,01s D) 80V; 0,02s 168. G‘altakdan iborat o‘zgaruvchan tok zanjirida kuchlanish amplitudaviy qiymatini o‘zgarmasdan, tok chastotasini 2 marta oshirsak, tok kuchining amplitudaviy qiymati qanday o‘zgaradi? A)2 marta kamayadi B) 2 marta oshadi * C) 4 marta kamayadi D) 4 marta oshadi 169. Solenoiddagi o‘ramlar soni 2,5 marta ortsa, undagi induksiya EYK necha marta o‘zgaradi? A) 2,5 marta ortadi * B) 2,5 marta kamayadi C) o‘zgarmaydi D)5 marta kamayadi 170. Induksiyasi 0,2Tl bo‘lgan bir jinsli magnit maydonda 20 cm uzunlikdagi o‘tkazgichni induksiya chiziqlariga tik yo‘nalishda qanday tezlik bilan harakatlantirganda, unda 0,2V induksiya EYKi hosil bo‘ladi (m/s)? A) 0,2 B) 2 C) 3 D) 5* 171. Agar induktivligi 7 mH bo‘lgan g‘altakdagi induksiya EYK ning qiymati 14 mV bo‘lsa, undagi magnit oqimining o‘zgarish tezligini aniqlang (mWb/s). A) 7 B) 14 C)2* D) 28 172. Agar induktivligi 30mH bo‘lgan g‘altakdagi induksiya EYK ning qiymati 0,3 V bo‘lsa, undagi tok kuchining o‘zgarish tezligini toping (A/s). A) 0,01 B) 0,1 C)1 D) 10 * 173. O‘ramlar soni 100 ta va yuzasi 100 cm2 bo‘lgan ramka induksiyasi 0,01Tl bo‘lgan bir jinsli magnit maydonda aylanmoqda. Ramkadagi EYK ning eng katta qiymati 2V bo‘lsa, uning bir marta aylanishi uchun ketgan vaqtni aniqlang (s). A) 6,28·10-2 B) 3,14·10-2 * C) 3,14·10-3 D) 2,83·10-2 174. Solishtirma bog‘lanish energiyasi 7,45 MeV/nuklon ga teng bo‘lgan yadroning tarkibida 8 ta proton va 8 ta neytron bor. Shu yadroni erkin proton va neytronlarga ajratib yuborish uchun kamida qancha energiya zarur bo‘ladi (MeV)? A) 119,2 * B) 7,45 C) 59,6 D) 74,5 175. Solishtirma bog‘lanish energiyasi 7,6 MeV/nuklon ga teng bo‘lgan yadroning tarkibida 5 ta proton va 7 ta neytron bor. Shu yadroni erkin proton va neytronlarga ajratib yuborish uchun kamida qancha energiya zarur bo‘ladi (MeV)? A) 38,4 B) 53,2 C) 7,6 D)91,2* 176. Solishtirma bog‘lanish energiyasi 6,8 MeV/nuklon ga teng bo‘lgan yadroning tarkibida 5 ta proton va 6 ta neytron bor. Shu yadroni erkin proton va neytronlarga ajratib yuborish uchun kamida qancha energiya zarur bo‘ladi (MeV)? B) 13,6 B) 34 C) 6,8 D) 74,8* 177. Og‘ir yadrolar o‘rta yadrolarga aylansa, unda har bir nuklon uchun qanchadan energiya ajralib chiqadi? A) 200 MeV B) 1 MeV * C) 4 MeV D) 400 MeV 178. Yadro reaktorining yoqilg‘isi sifatida qanday izotoplardan foydalaniladi? A) Uran-235* B) Toriy-135 C) Plutoniy-239 D) Uran-239 179. Nurlanish bilan ishlovchilar uchun bir yildagi chegaraviy norma qilib qancha C/kg doza (Kulon/kilogramm) belgilangan? A) 0,15C/kg. B) 1,3·10–6C/kg. C) 1,1·10–5C/kg. D) 1,3·10–3C/kg. * 180. Yengil yadrolar qanday temperaturalarda bitta yadroga birikishlari mumkin? A) 107 K. * B) 1017 K. C) 1015 K. D) 104 K. 181. Ikki protonning birikish reaksiyasi natijasida deytron va neytrino hosil bo‘ladi. Bunda yana qanday zarra paydo bo‘ladi? A) Elektron. B) Neytrino. C) Pozitron. * D) p- mezon. 182. Ushbu moddalarning qaysi biri yadro reaktorlarida issiqlik tashuvchi modda sifatida ishlatiladi? 1) uran; 2) grafit; 3) kadmiy; 4) oddiy suv; 5) pluton; 6) suyuq natriy A)1 B) 2 C) 3 va 4 D) 4 va 6* 135 99 1 183. 235 92𝑈 + 0𝑛 → 52𝑇𝑒 + 40𝑍𝑟 + ⋯og‘ir yadroning bo‘linish reaksiyasida qanday zarracha ajralib chiqadi? A) 3 ta neytron B) 1ta proton va 2 ta neytron C) 2 ta proton D) 2 ta neytron * 184. Quyidagi yadroviy reaksiyada аjraladigan energiyani aniqlang: 63𝐿𝑖 + 21𝐻 → 42𝐻𝑒 + 42𝐻𝑒 M ( 63𝐿𝑖 )=6,01513m.a.b., M ( 21𝐻 )=2,01410 m.a.b. 𝑀( 42𝐻𝑒)=4,00260 m.a.b.,1m.a.b=1,673·10-27kg A) 22,5 MeV B) 40,1 MeV C) 50 MeV D) 66,8 MeV* 185. Vodorod atomi uchun to‘rtinchi orbitaga mos keluvchi energiyani toping. A) -13,6 eV B) -3,4eV C) -1,51 eV D) -0,85 eV* 186. Elektron 0,8 с tezlik bilan erkin harakat qilmoqda. Agar uning tinchlikdagi energiyasi 0,511MeV ga teng bo‘lsa, elektronning kinetik energiyasini toping. A) 0,511 MeV B) 0,341MeV * C) 0,285 MeV D) 0,1 MeV 187. Vodorod atomi uchun Ridberg doimiysini hisoblang. A) 1,1·107m-1 * B) 0,9·107m-1 C) 0,83·107m-1 D) 0,75 ·107m-1 237 188. 237 92𝑈 → 93𝑁𝑝 + 𝑋 yadro parchalanishining noma’lum mahsuli nima? A) 𝛼-zarracha B) neytron C) elekton * D) pozitron 189. Vodorod atomining energiyasi E1=1,7 eV bo‘lgan barqaror holatdan E2=5,8 eV energiyali holatga o‘tishda chiqaradigan yorug‘lik to‘lqinining uzunligini aniqlang. Plank doimiysi h=4,1·1015 eV·s ga teng. A) 3·10-8 B) 3·10-7 * C) 3·10-6 D) 3·10-5 190. Og‘ir yadro nisbatan 2 marta yengil yadroga bo‘linganda, energiya yutiladimi yoki ajraladimi? A) ajraladi * B) yutiladi C) yutiladi, so‘ngra ajraladi D) ajraladi, so‘ngra yutiladi. 191. Agar erkin protonlar energiyasi Ep, erkin neytronlar energiyasi En va shu zarrachalardan tashkil topgan atom yadro bog‘lanish energiyasi Ez bo‘lsa, shu energiyalar orasidagi munosabat qanday bo‘lishi kerak? A) Ez>Ep+En * B) Ez<Ep+En C) Ez=Ep+En D) Ez=Ep-En 192. Quyidagi keltirilgan moddalardan qaysilari yadro reaktorlarida neytronlarni yutuvchi moddalar sifatida ishlatiladi? 1-uran, 2-Grafit, 3 -Kadmiy, 4-og‘ir suv, 5-bor, 6-plutoniy A) 3 va 5 * B) 1 va 2 C) 2 va 3 D) 1 va 4 E) 4 va 6 193. Geliy atomi yadrosining bog‘lanish energiyasi 4,5·10-12J bo‘lsa, uning massa deffekti qanchaga teng bo‘ladi? A) 1,5·10-20 kg B) 2·10-29 kg C) 2,25·10-29 kg D) 5·10-29 kg* 194. Ushbu 12 H 13H 24 He 01n termoyadro reaksiyasida 17,5 MeV energiya ajraladi. 4 g geliy sintezida qancha energiya ajraladi? (NA=6·1023 mol-1, M=4·10-3kg/ mol) A)1·1025MeV * B) 11·1025MeV C) 1,8·1025MeV D) 1,1·1023MeV 195. Quyidagi termoyadro reaksiyasida qancha energiya ajraladi: 12 H 12H 24He 2 1 H deyteriyning bog‘lanish energiyasi 2,2 meV 4 2 He geliyning bog‘lanish energiyasi 28,3 MeV A)23,9 MeV B) 26,1 MeV C) 30,5 MeV * D) 32,7 MeV 260 196. 104 Ku atomi yadrosida nechta proton (Z) va nechta neytron (N)mavjud? A) Z=260, N=104 B) Z=156, N=104 C) Z=156, N=156 D) Z=104, N=156 * 197. Agar Seziyda fotoeffektni yuzaga keltirish mumkin bo‘lgan yorug‘likning eng katta to‘lqin uzunligi 620 nm bo‘lsa, elektronning seziydan chiqish ishi topilsin. Plank doimiysi h=6,6∙10-34Js A) 2,5 eV B) 1,9 eV * C) 1,0 eV D) 5,0 eV 15 198. Agar chastotasi 3,4·10 Hz bo‘lgan nurlar kislorod atomlarini ionlashtirish mumkin bo‘lgan eng kichik chastotali nurlar bo‘lsa, atomlarni ionlashtirish energiyasi topilsin. Plank doimiysi h=6,6·10-34 J.s A) 0,14 eV * B) 1,4 keV C) 1400 eV D) 14 eV 199.Vodorod atomining energiyasi undagi elektron 4-energiya sathidan 2-sathga o‘tganida necha marta o‘zgaradi? A) 2 marta ortadi B) 4 marta kamayadi * C) 2 marta kamayadi D) 4 marta ortadi 200. Agar yadro kvant nurlansa, moddani tafsivlovchi qanday kattalik o‘zgaradi. A) moddaning tartib soni ortadi B) moddaning massa soni o‘zgaradi C) atom massasi kvant massasicha ortadi D) atom massasi kvant massasicha kamayadi * 201.Chiqish ishi 6,63∙10-19J bo‘lsa, quyida qaysi to‘lqin uzunlikdagi yorug‘likda fotoeffekt hodisasi kuzatilishi mumkin? h=6,6·10-34J·s * A) 300 nm В) 3mkm C) 400 nm D) 0,5 mkm “Astronomiya kursi” fanidan test savollari 1. Astronomiya fani nimani o’rganadi? A) Galaktikalar va ularning tuzilishi B) Sayyoralar va ularning harakatlarini C)*Osmon jismlari va harakatlarini o’rganadi D) Yulduzlar va ularning qonunlarini o’reganadi 2. Astronomiya fanining bo’limlari nechta? A) * 6 ta B) 5 ta C) 4 ta D) 7 ta 3. Osmon sferasi deb nimaga aytiladi? A) Radiusi ixtiyoriy qilib olingan va markazi fazoning ixtiyoriy nuqtasida (masalan, kuzatuvchining ko'zida) yotgan shunday sferaga aytiladiki, unda osmondagi yulduzlar har xil vaqtda, fazoning tanlangan nuqtasidan qaralganda qanday ko'rinsa shundayligicha proyeksiyalangan bo'ladi. B) * Radiusi ixtiyoriy qilib olingan va markazi fazoning ixtiyoriy nuqtasida (masalan, kuzatuvchining ko'zida) yotgan shunday sferaga aytiladiki, unda osmondagi yulduzlar ma’lum bir vaqtda, fazoning tanlangan nuqtasidan qaralganda qanday ko'rinsa shundayligicha proyeksiyalangan bo'ladi. C) Radiusi aniq qilib olingan va markazi fazoning ixtiyoriy nuqtasida (masalan, kuzatuvchining ko'zida) yotgan shunday sferaga aytiladiki, unda osmondagi yulduzlar ma’lum bir vaqtda, fazoning tanlangan nuqtasidan qaralganda qanday ko'rinsa shundayligicha proyeksiyalangan bo'ladi. D) Radiusi ixtiyoriy qilib olingan va markazi fazoning ixtiyoriy nuqtasida (masalan, kuzatuvchining ko'zida) yotgan shunday sferaga aytiladiki, unda osmondagi yulduzlar ma’lum bir vaqtda, fazoning tanlangan nuqtasidan qaralganda qanday ko'rinsa shundayligicha proyeksiyalanmagan bo'ladi. 4. Osmon sferasini, uning markazidan vertikal chiziqqa perpendikulyar qilib o'tkaziladigan tekislik bilan kesishishdan hosil bo'lgan katta aylana nima deb yuritiladi? A) Vertikal aylanalar B)* Matematik gorizont C) Almuqantarantlar D) Katta aylanalar 5. Matematik gorizont tekisligiga parallel tekisliklar bilan sfera kesishishidan hosil bo'lgan aylanalar…. A) Vertikal aylanalar B) Matematik gorizont C)* Almuqantarantlar D) Katta aylanalar 6. Sferaning vertikal o'q orqali o'tuvchi tekisliklar bilan kesishishidan hosil bo'lgan katta aylanalari deb nimaga aytiladi? A) *Vertikal aylanalar B) Matematik gorizont C) Almuqantarantlar D) Katta aylanalar 7. Sutkalik parallellar nima? A) *Osmon ekvatori tekisligiga parallel tekisliklar bilan sferaning kesishishidan hosil bo'lgan aylanalar B) Osmon sferasining asosiy chiziqlari va aylanalari proyeksiyalangan tekislikda yotib, olam qutblari, zenit va nadir nuqtalardan o'tuvchi katta aylana C) Matematik gorizont bilan kesishgan nuqtalari esa Shimol (olamning shimoliy qutbiga yaqini) va Janub (olamning janubiy qutbiga yaqini) nuqtalari D) Matematik gorizont tekisligi bo'ylab yo'nalib, shimol va Janub nuqtalarini tutashtiruvchi to'g'ri chiziq 8. Tush chizig’I nima deyiladi? A) Osmon ekvatori tekisligiga parallel tekisliklar bilan sferaning kesishishidan hosil bo'lgan aylanalar B) Osmon sferasining asosiy chiziqlari va aylanalari proyeksiyalangan tekislikda yotib, olam qutblari, zenit va nadir nuqtalardan o'tuvchi katta aylana C) Matematik gorizont bilan kesishgan nuqtalari esa Shimol (olamning shimoliy qutbiga yaqini) va Janub (olamning janubiy qutbiga yaqini) nuqtalari D) *Matematik gorizont tekisligi bo'ylab yo'nalib, shimol va Janub nuqtalarini tutashtiruvchi to'g'ri chiziq 9. Quyoshning yulduzlar oralab g'arbdan sharqqa tomon siljishi necha gradus (°) ni tashkil qiladi? A) 3,8 ° B)* 1 ° C) 0,25 ° D) 2° 10. Quyosh osmon sferasining zodiak yulduz turkumlarini oralab bir marta to'liq aylanib chiqadi. Quyoshning bu yillik ko'rinma yo'lining katta aylanasi nima deb yuritiladi? A) Matematik gorizont B) Kenglik aylanalari C) *Ekleptika D) Ekleptik aylana 11. Yer ekvatorining o'z orbita tekisligiga og'maligi necha ° ga teng? A) ε= 23°26' B) ε= 26°26' C) ε= 22°26' D) ε= 23°25' 12. Yoritgichning azimuti deb nimaga aytiladi? A) Yoritgich orqali o'tkazilgan vertikal yarim aylananing osmon meridiani bilan zenitda hosil qilingan sferik burchagiga aytiladi B) Yoritgich orqali o'tkazilgan yarim aylananing osmon meridiani bilan zenitda hosil qilingan sferik burchagiga aytiladi C) Yoritgich orqali o'tkazilgan vertikal yarim aylananing osmon meridiani bilan zenitda hosil qilingan sferik burchagiga aytiladi D) Yoritgich orqali o'tkazilgan vertikal yarim aylananing osmon meridiani bilan zenitda hosil qilingan sferik burchagiga aytiladi 13. Yerning radiusini birinchi bo’lib o’lchagan olimning nomini ko’rsating. A. Beruniy B. Farg’oniy C. Umar Hayyom D.*Al-Xorazmiy 14. O’zbekistonda birinchi astronomik kuzatishlar qachon boshlangan? A. 1971 B. 1871 C.*1873 D. 1911 15. Toshkent observatoriyasi Respublikamizning qaysi hududida joylashgan? A. Qashqadaryo B.*Toshkent C. Farg’ona D. Surxandaryo 16. Nechanchi yilda Toshkent observatoriyasi O’z.R. FA ning astronomiya institutiga aylantirilgan? A.*1966 B. 1919 C. 1928 D. 1871 17. O’zbekistonning asosiy Maydonoq observatoriyasi qayerda joylashgan? A.*Qamashi B. Kitob C. Parkent D. Chimyon 18. Maydonoq obsevatoriyasi dengiz sathidan necha metr balandlikda? A. 2070 B.*2600 C. 27000 D. 1670 19. Maydonoq obsevatoriyasidagi eng katta reflektor teleskop obyektivining diametri necha metr? A. 1,02 B. 6 C.*1,5 D. 0,4 20. Maydonoq observatoriyasidagi eng katta refraktor teleskop obyektivining diametri necha metr? A.1,02 B. 6 C. 1,5 D.*0,4 21. Mirzo Ulug’bek nomidagi Xalqaro Kenglik stansiyasi Respublikamizning qaysi hududida joylashgan? A. Qamashi B. Parkent C. Navoiy D.*Kitob 10. Dunyodagi eng katta radioteleskop diametri necha metr? A. 500 B. 700 C.*600 D. 400 22. O’zbekistonda qurilayotgan radioteleskopning diametri necha metr? A. 60 B.*70 C. 80 D. 90 23. O’zbekistonda qurilayotgan radioteleskop qayerda joylashgan? A.*Zomin B. Kitob C. Farg’ona D. Parkent 24. Birinchi kosmik teleskop (Xabbl) qachon uchirilgan? A.*1990-yil B. 1991-yil C. 1992-yil D. 1993-yil 25. Kosmik teleskop obyektivining diametri necha metr? A. 2 B.*2,4 C. 2,8 D. 3,2 26. Dunyodagi eng katta refraktor teleskop qachon va kim tomonidan yaratilgan? A. 1894-yil, Klark B. 1896-yil, Plank C.*1896-yil, Klark D. 1973-yil, Saxarov 27. Teleskop asoschisi kim? A. Nyuton B. Plank C. Kepler D.*Galiley 17. Ulug’bek observatoriyasidagi astronomik asbob nomini ayting. A. teleskop B. radioteleskop C. binokl D.*sekstant 28. Agar teleskopning obyektivi faqat yig’uvchi linzalardan iborat bo’lsa, u qanday teleskop bo’ladi? A. reflektor B. meniskli C.*refraktor D. radioteleskop 29. Mirzo Ulug’bek nomidagi Xalqaro kenglik stansiyasi shimoliy yarimsharning qaysi kengligida joylashgan? A. 39,06 B.*39,08 C. 39,18 D. 39,20 30. Dunyodagi eng katta reflektor teleskop obyektivining diametri necha metr? A.*6 B. 4 C. 8 D. 5 31. Dunyodagi eng katta reflektor teleskop dengiz sathidan necha metr balandlikda joylashgan? A.*2070 B. 2060 C. 2600 D. 2700 32. Dunyodagi eng katta reflektor teleskop qachon qurilgan? A. 1973 B.*1974 C. 1975 D. 1976 33. Kitob Xalqaro kenglik stansiyasi nechanchi yilda qurilgan? A. 1918 B. 1929 C.*1928 D. 1945 34. Kitob Xalqaro Kenglik stansiyasi bilan bir kenglikda joylashgan stansiyalar soni dunyoda nechta? A. 7 ta B. 6 ta C. 5 ta D.*4 ta 35. Osmon sferasi nechta yulduz turkumiga bo’lingan? A. 85 B. 86 C. 87 D.*88 36. Osmonning biror bir chegara ichidagi butun sohasiga ... deb aytiladi. A. Yulduz to’dasi B. Yulduz sinfi C. Yulduz guruhi D.*Yulduz turkumi 37. Nechta yulduz turkumining nomi grek afsonalaridagi qahramonlar nomi bilan ataladi? A. 46 B.*47 C. 48 D. 49 38. Zodiak yulduz turkumlarining soni nechta? A.*12 ta B. 47 ta C. 88 ta D. 41 ta 39. Quyidagi qaysi ketma-ketlikda zodiak yulduz turkumlarining nomi to’g’ri keltirilgan? A.*Hamal, Savr, Javzo, Saraton, Asad, Sunbula, Mezon, Aqrab, Qavs, Jadiy, Dalv, Hut B. Hamal, Savr, Javzo, Asad, Saraton, Sunbula, Mezon, Aqrab, Qavs, Jadiy C. Hamal, Savr, Javzo, Saraton, Asad, Sunbula, Mezon, Aqrab, Jadiy, Qavs, Dalv, Hut D. Hamal, Savr, Javzo, Saraton, Asad, Sunbula, Mezon, Aqrab, Qavs, Dalv 40. Osmonda ko’rinadigan eng yorug’ yulduzning nomini ayting A. Vega B.*Sirius C. Oreon D. Altair 41. Osmon sferasi nima uchun ko’k rangda bo’lib ko’rinadi? A. Yorug’likning yutilishi natijasida B. Yorug’likning qaytishi natijasida C.*Yorug’likning sochilishi natijasida D. Yorug’likning qutblanishi natijasida 32. 6-yulduz kattaligidagi yulduzlarning umumiy soni nechta? A. 3000 B. 4000 C. 5000 D.*6000 42. Gorizontdan yuqorida qurollanmagan ko’z bilan nechta yulduzni ko’rish mumkin? A.*6000 B. 5000 C. 4000 D. 3000 43. Oddiy ko’z bilan ko’rinma yulduz kattaligi nechaga teng bo’lgan yulduzni ko’rish mumkin? A. 4 B. 5 C.*6 D. 7 44. Dunyodagi eng katta reflektor teleskopning balandligi necha metr? A. 24 B.*42 C. 50 D. 54 45. Refraktor teleskop asoschisi kim? A.*Galiley B. Kepler C. Adams D. Nyuton 46. Quyoshning massasi Yerning massasidan necha marta katta? A. 333 B. 3330 C. 33300 D.*333000 47. Quyoshning o’lchami Yerning o’lchamidan necha marta katta? A. 106 B. 107 C. 108 D.*109 48. Quyoshning radiusi necha km? A.*696000 B. 695000 C. 694000 D. 693000 49. Quyoshning diametrik necha astronomik birlikka teng? A.*1/107 B. 1/106 C. 1/105 D. 1/104 50. Quyoshning umumiy nurlanish quvvati necha vattga teng? A.*4·1026 B. 4·1023 28 C. 4·10 D. 4·1027 51. Yer atmosferasidan tashqarida bir metr kvadrat yuzaga necha vatt Quyoshning nurlanish quvvati to’g’ri keladi? A.*1360 B. 1365 C. 1460 D. 1340 52. Quyosh fotosferasidagi harorat necha Kelvin? A. 5000 B.*6000 C. 7000 D. 4000 53. Merkuriy massasi Yer massasining necha qismini tashkil etadi? A. 0,04 B. 0,05 C.*0,06 D. 0,004 54. Merkuriyning Quyosh atrofida aylanish davri necha Yer sutkasiga teng? A.*88 B. 176 C. 225 D. 687 55. Merkuriyning o’z o’qi atrofida aylanish davri necha Yer sutkasiga teng? A.*58,65 B. 56,85 C. 245 D. 243 56. Merkuriyning o’rtacha zichligi necha kg/m3 ga teng? A. 5400 B.*5440 C. 5200 D. 3900 57. Merkuriy sirtidagi o’rtacha harorat necha gradus Selsiga teng? A.*+400 B. +480 C. 0 D. -130 58. Merkuriy atmosferasining planeta sirtiga beradigan bosimi necha Paskal? A.*0,2 B. 1000 C. 100000 D. 10000000 59. Merkuriy planetasining orbital tezligi necha km/sek? A.*48 B. 35 C. 24,1 D. 30 60. Merkuriyda o’rtacha erkin tushish tezlanishi necha m/sek2? A.*3,72 B. 8,72 C. 9,8 D. 1,62 61. Merkuriyning tabiiy yo’ldoshlari soni nechta? A. 1 B. 2 C. 17 D.*0 62. Merkuriydan Quyoshgacha bo’lgan masofa necha astronomik birlikka teng? A.*0,4 B. 0,7 C. 1,52 D. 5,2 63. Merkuriydagi kraterlarga kimlarning nomi berilgan? A. astronavtlar nomi B.*adabiyot namoyondalarining C. kosmonavtlarning nomi D. dunyodagi buyuk ayollarning nomi 64. Merkuriy atmosferasining kimyoviy tarkibi asosan qaysi element yoki moddadan iborat? A. karbonat angidrid B.*geliy C. vodorod D. metan 65. Mars massasi Yer massasining necha qismini tashkil etadi? A.*0,11 B.0,05 C. 0,06 D. 0,004 66. Marsning Quyosh atrofida aylanish davri necha Yer sutkasiga teng? A. 88 B. 176 C. 225 D.*687 67. Marsning o’z o’qi atrofida aylanish davri necha Yer sutkasiga teng? A. 58,65 B. 56,85 C.*1,1 D. 243 68. Marsning o’rtacha zichligi necha kg/m3 ga teng? A. 5400 B. 5440 C. 5200 D.*3900 69. Marsda eng past harorat necha gradus Selsiyga teng? A. +400 B. +480 C. 0 D.*-130 70. Mars atmosferasining planeta sirtiga beradigan bosimi necha Paskal? A. 0,2 B.*1000 C. 100000 D. 10000000 71. Mars planetasining orbital tezligi necha km/sek? A. 48 B. 35 C.*24,1 D. 30 72. Marsda o’rtacha erkin tushish tezlanishi necha m/sek2? A.*3,72 B. 8,72 C. 9,8 D. 1,62 73. Marsning tabiiy yo’ldoshlari soni nechta? A. 1 B.*2 C. 17 D. 0 74. Marsdan Quyoshgacha bo’lgan masofa necha astronomik birlikka teng? A. 0,4 B. 0,7 C.*1,52 D. 5,2 75. Veneradagi kraterlarga kimlarning nomi berilgan? A. astronavtlar nomi B. adabiyot namoyondalarining C. kosmonavtlarning nomi D.*dunyodagi buyuk ayollarning nomi 76. Birinchi Asteroid nechanchi yilda topilgan? A. 1800 B.*1801 C. 1802 D. 1803 77. Birinchi topilgan Asteroidning nomini ayting A.*Serera B. Vesta C. Yunona D. Ikar 78. Qaysi Asteroid eng katta? A.*Serera B. Vesta C. Yunona D. Ikar 79. Eng yorug’ Asteroid nomini ayting. A. Serera B.*Vesta C. Yunona D. Ikar 80. Yerga eng yaqinlashadigan Asteroid nomini ayting. A. Serera B. Vesta C. Yunona D.*Ikar 81. Asteroid so’zining ma’nosini ayting. A. adashgan B. sochli C. dumli D.*yulduzsimon 82. Barcha Asteroidlarning massasi Yer massasidan necha marta kichik? A. 10 B.*100 C. 1000 D.1 83. Asteroidlar poyasigacha bo’lgan masofa necha astronomik birlik? A. 2 B.*2,4 C. 2,8 D. 3,2 84. O’zbekistoniya nomidagi Asteroid jadvalda nechanchi o’rinda? A. 1251 B.*1351 C. 1451 D. 1551 85. Eng katta Asteroidning diametri necha kilometr? A.*780 B. 760 C. 740 D. 720 86. Osmonda uchib o’tadigan olov sharning fandagi nomini ayting. A. Meteor B.*Bolid C. Asteroid D. Kometa 87. Meteor jismlarning Yerga tushgan qoldiqlari nima deb yuritiladi? A.*Meteorid B. Bolid C. Asteroid D. Kometa 88. Dunyodagi eng katta Meteorit krater qayerda joylashgan? A.*AQSH B. Kanada C. Estoniya D. Rossiya 89. O’zbekistondagi Meteorit krater qayerda joylashgan? A. Qizilqum B. Qoraqum C.*Ustyurt D. Mirzacho’l 90. Meteor va Asteroidlar orasidagi farq nimada? A.*o’lchamida B. kimyoviy tarkibida C. zichligida D. haroratida 91. Meteoritlarning yoshi qanday aniqlaniladi? A.*ular tarkibidagi radiaktiv modda miqdoriga qarab B. ularning zichligiga qarab C. ularning haroratiga qarab D. ularning hajmiga qarab 92. Meteoritlar necha xil bo’ladi? A. 4 B.*3 C. 2 D. 1 93. Eng ko’p Meteorit kraterlar qaysi davlat hududida? A. AQSH B. Angliya C.*Avstraliya D. Albaniya 94. Kometa so’zining ma’nosini ayting. A. adashgan B.*sochli C. dumli D. yulduzsimon 95. Galley kometasining Quyosh atrofida aylanish davri necha yil? A. 74 B. 78 C. 72 D.*76 96. Eng katta kometaning nomini ayitng A. Serera B. Vesta C. Yunona D.*Galley 97. Meteroitlarning yoshi necha milliard yilga teng? A. 3,5 B.*4 C. 4,5 D. 3 98. Metis va Adrasteya qaysi planetaning tabiiy yo’ldoshlari? A. Neptun B. Uran C.*Saturn D. Yupiter 99. Amateya va Teba qaysi planetaning tabiiy yo’ldoshlari? A. Neptun B. Uran C.*Saturn D. Yupiter 100. Sinope va Pasife qaysi planetaning tabiiy yo’ldoshlari? A. Neptun B. Uran C. Saturn D.*Yupiter 101. Elara va Ananke qaysi planetaning tabiiy yo’ldoshlari? A. Neptun B. Uran C. Saturn D.*Yupiter 102. Gimaliya va Lisiteya qaysi planetaning tabiiy yo’ldoshlari? A. Neptun B. Uran C. Saturn D.*Yupiter 103. Atlas va Prometiy qaysi planetaning tabiiy yo’ldoshlari? A. Neptun B. Uran C.*Saturn D. Yupiter 104. Pandora va Epimetiy qaysi planetaning tabiiy yo’ldoshlari? A. Neptun B. Uran C.*Saturn D. Yupiter 105. Yanus va Mimas qaysi planetaning tabiiy yo’ldoshlari? A. Neptun B. Uran C.*Saturn D. Yupiter 106. Kometaning bosh qismi Quyoshga yaqinlashganda nega kengayadi? A. Quyosh nurlarining bosimi tufayli B. Quyosh shamoli tufayli C.*Quyosh nurlarining bosimi va Quyosh shamoli tufayli D. Qizish tufayli 107. Kosmonavtika so’zining ma’nosini ayting? A.*kosmosda kema boshqarish B. kosmik fazoda uchish C. kosmik fazoni aylanish D. kosmik fazoda sayr etish 108. Zamonaviy kosmonavtikaning nazariy asoschisi kim? A. K.Sialkovskiy B.*M.Keldish C. S.Korolyov D. V.Glushko 109. Zamonaviy amaliy kosmonavtikaning asoschisi kim? A. K.Sialkovskiy B. M.Keldish C.*S.Korolyov D. V.Glushko 110. Birinchi sun’iy yo’ldosh qachon uchirildi? A.*4-oktabr 1957-yil B. 4-oktabr 1937-yil C. 4-oktabr 1917-yil D. 4-oktabr 1987-yil 111. Quyidagi kuchlardan qaysi biri uchish paytida kosmik apparat (KA) ga ta’sir etadi? A. butun olam tortish kuchi B. aerodinamik kuch C. elektr va magnit kuchlari D.*barcha kuchlar ta’sir etadi. 112. Quyoshning gravitatsion parametri nechaga teng? A.*1,3271011 km3/sek2 B. 3,986105 km3/sek2 C. 4,9103 km3/sek2 D. 5,4287108 km3/sek2 113. Yerning gravitatsion parametric nechaga teng? A. 1,3271011 km3/sek2 B.*3,986105 km3/sek2 3 3 2 C. 4,910 km /sek D. 5,4287108 km3/sek2 114. Oyning gravitatsion parametri nechaga teng? A. 1,3271011 km3/sek2 B. 3,986105 km3/sek2 3 3 2 C.*4,910 km /sek D. 5,4287108 km3/sek2 115. Kosmik apparatning markaziy jism (Yer) ga eng yaqin nuqtasi qanday nomlanadi? A.*perisentr B. aposentr C. apogey D. perigey 10. Kosmik apparatning markaziy jism (Yer) dan eng uzoq nuqtasi qanday nomlanadi? A. perisentr B.*aposentr C. apogey D. perigey 116. Kosmik apparatning birinchi kosmik tezlikda harakat orbitasi qanday shaklda bo’ladi? A.*ellips B. aylana C. parabola D. giperbola 117. Kosmik apparatning ikkinchi kosmik tezlikda harakat orbitasi qanday shaklda bo’ladi? A. ellips B. aylana C.*parabola D. giperbola 118. Kosmik apparatning uchinchi kosmik tezlikda harakat orbitasi qanday shaklda bo’ladi? A. ellips B. aylana C. parabola D*giperbola 119. Kosmik apparatlar Yerdan qanday balandliklarda uchiriladi? A.*120 km dan yuqori B. 5-7- km C. 90-100 km D. 10-20 km 120. Sun’iy yo’ldoshlar uchun qanday balandliklar halokatli hisoblaniladi? A.*110-120 km B. 50-70 km C. 90-100 km D. 10-20 km 121. Tortishish maydonida kosmik apparatning passiv harakati qanday nomlanadi? A. Tezlanuvchan harakat B. Markazga intilma harakat C.*Keplercha harakat D. Sekinlanuvchan harakat 122. Yerning ta’sir sferasi radiusi qancha? A. 1000 km B.*925000 km C. 66000 km D. 91012 km 123. Oyning ta’sir sferasi radiusi qancha? A. 1000 km B. 925000 km C.* 66000 km D. 91012 km 124. Quyoshning ta’sir sferasi radiusi qancha? A. 1000 km B.925000 km C. 66000 km D.* 91012 km 125. Osmon jismining Yerga eng yaqin nuqtasi qanday nomlanadi? A. perisentr B. aposentr C. apogey D.*perigey 126. Osmon jismining Yerdan eng uzoq nuqtasi qanday nomlanadi? A. perisentr B. aposentr C.*apogey D. perigey 127. Oyda birinchi kosmik tezlik nechaga teng? A.*1,68 km/sek B. 2,375 km/sek C. 7,9 km/sek D. 11,2 km/sek 128. Oyda ikkinchi kosmik tezlik nechaga teng? A. 1,68 km/sek B.*2,375 km/sek C. 7,9 km/sek D. 11,2 km/sek 129. Yerda birinchi kosmik tezlik nechaga teng? A. 1,68 km/sek B. 2,375 km/sek C.*7,9 km/sek D. 11,2 km/sek 130. Yerda ikkinchi kosmik tezlik nechaga teng? A. 1,68 km/sek B. 2,375 km/sek C. 7,9 km/sek D.* 11,2 km/sek 131. Merkuriy planetasiga uchish uchun minimal nazariy tezlik nechaga teng? A. 14,22 km/sek B. 11,46 km/sek C.*13,49 km/sek D. 11,57 km/sek 132. Venera planetasiga uchish uchun minimal nazariy tezlik nechaga teng? A. 14,22 km/sek B.* 11,46 km/sek C. 13,49 km/sek D. 11,57 km/sek 133. Mars planetasiga uchish uchun minimal nazariy tezlik nechaga teng? A. 14,22 km/sek B. 11,46 km/sek C. 13,49 km/sek D.*11,57 km/sek 134. Yupiter planetasiga uchish uchun minimal nazariy tezlik nechaga teng? A.*14,22 km/sek B. 11,46 km/sek C. 13,49 km/sek D. 11,57 km/sek 135. Nechanchi yilda Oyga birinchi inson qadami yetdi? A.*1969-yil B. 1958-yil C. 1967-yil D. 1971-yil 136. Ko’rinma yulduz kattaligi nimani ifodalaydi? A.*Yulduzlardan Yerga kelayotgan yorug’lik oqimini ifodalaydi B. Yulduzlargacha bo’lgan masofani ifodalaydi C. Yulduzlarning o’lchamini ifodalaydi D. Yulduzlarning haroratini ifodalaydi 137. Birinchi ko’rinma yulduz kattaligi bilan ikkinchi ko’rinma yulduz kattaligidagi yulduzlar ravshanligi orasidagi farq qancha? A. 1,5 marta B.*2,5 marta C. 3,5 marta D. 3 marta 138. Quyoshning ko’rinma yulduz kattaligi nechaga teng? A. -25 B. -25,7 C.*-26,7 D. -28,6 139. Venera planetasining ko’rinma yulduz kattaligi nechaga teng? A.*-4,4 B. -4,5 C. -5,4 D. -7,4 5. Oyning ko’rinma yulduz kattaligi nechaga teng? A.*-12,5 B. -15,2 C. -25,1 D. -11,5 140. Osmon sferasidagi eng yorug’ Sirius yulduzining ko’rinma yulduz kattaligi nechaga teng? A.*-1,58 B. -58,7 C. -2, 57 D. -4,53 141. Astronomiyada “standart” masofa necha parsek (pk)? A. 20 B.*10 C. 15 D. 25 142. Standart masofada Quyoshning ko’rinma yulduz kattaligi nechaga teng bo’ladi? A. 51,5 B. 15,3 C.*31,5 D. 35,5 143. Quyoshning absolyut yulduz kattaligi nehaga teng? A. 4,5 B.*4,8 C. 8,5 D. 4,6 144. Osmon sferasidagi yulduzlarning rangi necha xil? A. 5 B. 7 C. 10 D.*3 145. Osmon sferasidagi qizil yulduz (sovuq yulduz) lar harorati necha Kelvin? A.*3000 B. 4000 C. 5000 D. 2000 146. Osmon sferasidagi sariq yulduz (issiq yulduz) lar harorati necha Kelvin? A.*6000 B. 4000 C. 5000 D. 2000 147. Osmon sferasidagi oq yulduz (qaynoq yulduz) lar harorati necha Kelvin? A. 3000 B. 4000 C. 5000 D.*10000 148. Yerga eng yaqin bo’lgan yulduz nomini ayting. A.*Sentavr alfasi B. Aldebaran C. Orion D. Vega 149. Yulduz spektrlari nechta spektral sinflarga guruhlanadi? A. 5 B. 8 C. 3 D.*7 150. Sentavr alfasi yulduzigacha bo’lgan masofa necha astronomik birlikka teng? A.*270000 B. 210000 C. 280000 D. 370000 151. Sentavr alfasi yulduzigacha bo’lgan masofani yorug’lik nuri qancha vaqtda bosib o’tadi? A. 5 yil B.*4 yil C. 8 yil D.1 yil 152. Yulduzning bizdan standart masofadagi yulduz kattaligi qanday nomlanadi? A. ko’rinma yulduz kattaligi B.*absolyut yulduz kattaligi C. yulduz kattaligi D. yulduz yorqinligi 153. Eng kuchsiz nurlanish quvvatiga ega bo’lgan yulduzlar qanday nomlanadi? A. gigant B. o’ta gigant C. qo’shaloq D.*karliklar 154. Juda kuchli yorqinlikdagi yulduzlar qanday nomlanadi? A.*gigant va o’ta gigant B. qo’shaloq C. yangi D. o’ta yangi 155. Gigant va o’ta gigant yulduzlarning absolyut yulduz kattaligi nechaga teng? A. -10 B. -21 C.*-9 D. -7 156. Koinotda eng ko’p tarqalgan element nomini ayting. A. kislorod B.*vodorod C. geliy D. azot 157. Barcha yulduz kimyoviy tarkibida qaysi elementlarning bo’lishi muqarrar? A.*vodorod va geliy B. litiy va azot C. geliy va azot D. kislorod va vodorod 158. Yulduzlarning yillik paralaksini kashf etgan olim nomini ayting. A. Kepler B. Kopernik C.*Struve D. Kozirev 159. Koinotdagi eng ulkan yulduz nomini ayting. A. Altair B. Sirius C. Orion D.*Betelgeyze 160. Kosmik radionurlanishlar birinchi bo’lib kim tomonidan aniqlangan? A.*K.Yanskiy B. I.Nyuton C. N.Kopernik D. I.Kepler 161. Lyamda Orion yulduzining harorati necha Kelvin? A. 20000 K B.*30000 K C. 40000 K D. 10000 K 162. Qo’shaloq yulduzlar birinchi bo’lib kim tomonidan aniqlangan? A. J.Gershel B. V.Struve C.*V.Gershel D. I.Kepler 163. Birinchi bo’lib yulduzlar radiusini o’lchagan olim nomini ayting. A.*A.Maykelson B. Bode C. Titsius D. Struve 164. Betelgeyze yulduzining radiusi necha astronomik birlik (a.b.) ka teng? A. 9,15 B. 7,45 C.*4,65 D. 2,17 165. Bizning galaktika qanday nomlanadi? A. Giad B.*Somon yo’li C. Magellan D. Hulkar 166. Bizning galaktikaning o’lchami necha kiloparsek (kpk)? A.*30 B. 40 C. 50 D. 60 167. Bizning galaktikaning o’lchami necha yorug’lik yiliga teng? A. 150000 B. 200000 C. 250000 D.*100000 168. Somon yo’li galaktikasida necha milliard yulduz bor? A.*200 milliard B. 500 milliard C. 300 milliard D. 100 milliard 169. Somon yo’li galaktikasining qalinligi necha yorug’lik yiliga teng? A. 3000 B.*7000 C. 10000 D. 5000 170. Quyosh sistemasi Galaktika markazidan qancha uzoqlikdagi masofada joylashgan? A.*33000 yorug’lik yili B. 25000 yorug’lik yili C. 38000 yorug’lik yili D. 45000 yorug’lik yili 171. Galaktika deganda nimani tushunasiz? A.*yulduzlar to’dasi B. planeta va tabiiy yo’ldoshlar C. faqat tabiiy yo’ldoshlar D. kometalar 172. Koinotning inson tomonidan o’rganilgan qismi qanday nomlanadi? A. Yulduz to’dalari B. Galaktika C. Somon yo’li D.*Metagalaktika 173. Galaktikalarning shakli necha xil ko’rinishda bo’ladi? A.*4 B. 7 C. 18 D. 3 174. Somon yo’li Galaktikasining shakli qanday? A. elliptik B. linzasimon C.*spiralsimon D. noto’g’ri 175. Qanday shakldagi Galaktikalar Koinotda eng ko’p tarqalgan? A.*elliptik B. linzasimon C. spiralsimon D. noto’g’ri 176. Galaktikamizdan tashqari boshqa Galaktikalar mavjudligini birinchi bo’lib aytgan olim kim? A. Galiley B. Belopolskiy C. Arximed D.*Xabbl 177. Quyosh va uning yaqinida bo’lgan yulduzlarning Galaktika markaziga nisbatan aylanish tezliklari necha km/sek? A. 200 B. 220 C.*240 D. 260 178. Quyosh va uning yaqinida bo’lgan yulduzlarning Galaktika markazi atrofida aylanish necha million yilga teng? A.*200 B. 220 C. 240 D. 260 179. Metagalaktika deganda nimani tushunasiz? A.*Galaktikalar to’dasi B. Yulduzlar to’dasi C. Planetalar to’dasi D. Tarqoq yulduzlar 180. Metagalaktikadagi umumiy Galaktikalar soni nechta? A.*1011 ta B. 1015 C. 1020 D. 109 181. Har bir Galaktikada nechta yulduz bor? A.*1011 ta B. 1015 20 9 C. 10 D. 10 182. Metagalaktikadagi umumiy yulduzlar soni nechta? 11 A. 10 ta B. 1015 22 C.*10 D. 109 183. Somon yo’li Galaktikasiga qo’shni M-51 Galaktikasigacha bo’lgan masofa qancha? A. 2,1 million yorug’lik yili B.*1,8 million yorug’lik yili C. 2,8 million yorug’lik yili D. 1,1 million yorug’lik yili 184. Gigant Galaktikalarning o’lchami necha kiloparsek (kpk)? A. 100 B. 80 C. 70 D.*50 185. Juda katta quvvat bilan nurlanadigan osmon jismining nomini ayting. A.*kvazarlar B. pulsarlar C. radiogalaktikalar D. vizual qo’shaloq yulduzlar 22. Kvazarlarning nurlanish quvvatiga necha vatt (W) ga teng? A. 1030 B.*1040 46 C. 10 D. 1036 186. Koinotni bir butun deb qarab, uning xususiyatlarini va rivojlanishini o’rganuvchi fan qanday nomlanadi? A. astrofizika B. astrologiya C. kosmogoniya D.*kosmologiya 187. Xabbl doimiysi nechaga teng? A.*55 km/sek B. 39 km/sek C. 28 km/sek D. 48 km/sek 188. Galaktikamiz magnit maydon induksiyasining qiymati nechaga teng? A. 10-5 Tl B.*10-10 Tl -19 C. 10 Tl D. 10-24 Tl 189. Eng yirik Betelgeyze yulduzining massasi Quyosh massasidan necha marta katta? A.*850 B. 480 C. 980 D. 670 190. Sinxrotron nurlanishga ega Galaktikalar qanday nomlanadi? A. kvazar B.*radiogalaktika C. pulsar D. kvaziyulduz 191. Galaktikalarning necha foizi elliptik shaklda? A.*25% B. 20% C. 5% D. 50% 192. Galaktikalarning necha foizi spiralsimon shaklda? A. 25% B. 20% C. 5% D.*50% 193. Galaktikalarning necha foizi linzasimon shaklda? A. 25% B.*20% C. 5% D. 50% 194. Galaktikalarning necha foizi noto’g’ri shaklda? A. 25% B. 20% C.*5% D. 50% 195. Kvazarlarning yoritilganligi Quyoshning yoritilganligidan necha marta katta? 12 A.*10 -1014 B. 1010-1012 C. 108-1010 D. 106-108 196. Galaktikalarning o’rtacha diametri necha kiloparsek (kpk)? A. 57 B. 84 C.*35 D. 16 34. Hozirda nechta Galaktika to’dalari mavjud? A.*4000 C. 10000 B. 1500 D. 7800 197. Veronikaning sochlari yulduz turkumi bizdan necha megaparsek (Mpk) uzoqlikda joylashgan? A. 50 Mpk B.*70 Mpk C. 10 Mpk D. 100 Mpk 198. Veronikaning sochlari yulduz turkumi Galaktikalarga eng boydir, undagi Galaktikalar soni nechta? A. 10000 B. 8700 C.*40000 D. 5000 199. Koinotdagi kritik zichlik qanchaga teng? -26 A.*10 kg/m3 B. 10-12 kg/m3 -21 3 C. 10 kg/m D. 10-8 kg/m3 38. Koinotdagi o’rtacha zichlik qanchaga teng? A. 1,210-26 kg/m3 B. 2,610-12 kg/m3 C.* 2,610-27 kg/m3 D. 0,610-8 kg/m3 200. Koinotning o’rtacha zichligi Koinot kritik zichligidan necha marta kichik? A. 10 B.* 4 C. 2 Fizika o‘qitish metodikasi fanidan testlar 1. Fizika o‘qitish metodikasining predmeti nima? A) fizika o‘qitish jarayoni* B) o’quvchilar C) darslik D) fizika fani 2. Fizika o‘qitish metodikasining asosiy vazifalari keltirilgan javobni toping. A) o‘quv muassasalarida fizika o‘qitishning maqsadlarini asoslash, tarbiyaviy ahamiyatini ko‘rsatib berish; B) fizika kursi mazmuni va tuzilishini aniqlash hamda uni takomillashtirib borish; C) o‘qitishning eng samarali metodlari va usullarini ishlab chiqish, tekshirish va amaliyotda qo‘llash, o‘quvchilarni tarbiyalash va rivojlantirish hamda fizikadan o‘quv jihozlari va qurollarini qo‘llash; D) Barcha javoblar to’g’ri* 3. “Prinsip” so’zi qanday ma’noni bildiradi? A) Lotinchadan “ko’rsatma” B) Yunonchadan “reja” C) Lotinchadan “asos, boshlanish”* D) Grekchadan “talablar, normalar” 4. … - o‘qitish jarayonini tashkil qilishning asosiy rejalari, yetaklovchi g‘oyalaridir. Nuqtalar o’rnini to’ldiring. A) Metodika B) O’qitish prinsipi* C) Ko’rsatma D) Didaktika 5. O’qitishning qonuniyatlari nima? A) o‘qitish jarayonini tashkil qilishning asosiy rejalari, yetaklovchi g‘oyalaridir B) bilim berishdagi hodisalar o‘rtasidagi zaruriy va ob’ektiv, ma’noli va takrorlanuvchi bog‘lanishlardir* C) umumiy maqsadga hamda masalalarga tegishli bo‘lishi bilan birga, o‘qitish jarayonining asosiy qonunlarini hamda qonuniyatlarini qo‘llash usulidir D) A va C javoblar 6. O’qitishning qonuniyatlari keltirilgan qatorni toping. A) O‘qitish jarayoni jamiyatning hamda har bir o‘quvchining talabiga mos kelishi kerak. B) O‘qitish va o‘quv jarayonlari birgalikdagi pedagogik qonuniyatlarga bo‘ysunib, bir-biri bilan mustahkam bog‘lanishda bo‘ladi C) O‘qitish jarayoni barcha komponentlarining to‘g‘ri bog‘lanishi yaratilgan sharoit o‘qitishning ijobiy natijasini ta’minlaydi D) Barcha javoblar to’g’ri* 7. Didaktik prinsiplar – bu … A) bilim berishdagi hodisalar o‘rtasidagi zaruriy va ob’ektiv, ma’noli va takrorlanuvchi bog‘lanishlardir; B) o‘qitish jarayonini tashkil qilishning asosiy rejalari, yetaklovchi g‘oyalaridir; C) umumiy maqsadga hamda masalalarga tegishli bo‘lishi bilan birga, o‘qitish jarayonining asosiy qonunlarini hamda qonuniyatlarini qo‘llash usulidir* D) o‘qitish jarayonini borishiga o‘quvchilarning faol hamda ongli ravishda ishtirokini ta’minlash 8. Y.A.Komenskiyning fikricha eng asosiy prinsip qaysi prinsip? A) ko‘rsatmalilik prinsipi; B) uyg‘unlik prinsipi;* C) ketma — ketlilik prinsipi; D) ong — faollik prinsipi; 9. Didaktik prinsiplarga maxsus talablarni qo‘yishni ko‘rsatgan faylasuf kim? A) Disterveg* B) YA. Komenskiy C) K. Ushinskiy D) M.Ulug’bek 10. K. Ushinskiy nechta didaktik prinsip kiritgan? A) 4 ta;* B) 5 ta; C) 3 ta; D) 9 ta 11. K.Ushinskiy kiritgan prinsiplar qaysi javobda keltirilgan? A) Uyg’unlik prinsipi va ong - faollik prinsipi; B) Ong - faollik prinsipi va ko‘rsatmalilik prinsipi; C) Ketma - ketlilik prinsipi va bilimning mustahkamlik prinsipi D) B va C javoblar* 12. Onglilik va faollik, ko‘rsatmalilik, ishonchlilik, ilmiylik, tarixiylik prinsipi kabilar qanday prinsip hisoblanadi? A) O’qitish prinsipi B) O’qitish qonuniyatlari C) Didaktik prinsiplar* D) Tizimlilik prinsipi 13. Onglilik va faollik prinsipi — bu …? A) o‘qitish jarayonini borishiga o‘quvchilarning faol hamda ongli ravishda ishtirokini ta’minlashdan iborat;* B) o‘quvchining fikrlashi bilan esda saqlashini muqobil tarzda amalga oshirish; C) o‘quv materiallarini esda saqlashning psixologik usullaridan foydalanish; D) o‘quv materiali hajmi bo‘yicha, sifati bo‘yicha o‘quvchilarning imkoniyatlariga loyiq bo‘lishi 14. O‘quvchilar bilimni ongli hamda faol qabul qilishi qanday shartlarga va omillarga bog‘liq? A) o‘qishning sababi va o‘quv - tarbiya jarayonini uyushtirish; B) o‘quvchining bilish faoliyatining darajasi hamda xarakteri; C) o‘quvchining shaxsiy bilish faolligi; D) Barcha javoblar to’g’ri* 15. Onglilik hamda faollilik prinsipini hayotga joriy qilish uchun nimalarga amal qilish zarur? A) har bir yangi materialning mazmunini hamda o‘zaro bog‘liqligini ochib berish; B) har bir o‘quvchiga uning talabiga, fikrlashiga mos tegishli darajadagi savollarni berish; C) har bir dars boshlanishida, hamda davomida, ba’zi o‘quvchilardan so‘rash; D) A va B* 16. Eshitish organlari orqali necha foiz ma’lumot qabul qilinadi? A) 11%* B) 83% C) 3,5% D) 1,5% 17. Ko’rish organlari orqali necha foiz ma’lumot qabul qilinadi? A) 11% B) 83%* C) 3,5% D) 1,5% 18. Ko‘rsatmalilik prinsipini qo‘llashda nimalarga amal qilish kerak? A) bitta darsda ko‘p sonli ko‘rgazmali qurollardan foydalanish mumkin; B) ko‘rgazma qurolidan foydalanish vaqtini oldindan aniqlab olish kerak; dars oldidan ko‘rgazmali qurolni ilib qo‘yish, o‘qitish jarayonining borishiga salbiy ta’sir qilishi mumkin. Yangi materialni tushuntirish paytida barcha o‘quvchilarning fikrini ko‘rgazmali qurolga jalb qilish darsning samarasini oshirishga xizmat qiladi;* C) ko‘rgazmali qurolning soni muhim, sifatiga katta talablar qo‘yilishi kerak emas; D) ko‘rgazma qurolidan foydalanish vaqtini oldindan aniqlab olish kerak; dars oldidan ko‘rgazmali qurolni ilib qo‘yish, o‘qitish jarayonining borishiga ijobiy ta’sir qilishi mumkin. Yangi materialni tushuntirish paytida barcha o‘quvchilarning fikrini ko‘rgazmali qurolga jalb qilish darsning samarasini oshirishga xizmat qiladi 19. Tizimlilik hamda ketma - ketlilik prinsipini amalga oshirish quyidagilardan qaysi shartni bajarishni taqozo qiladi? A) har bir mavzudagi tayanch bilimning elementlarini aniqlash, asosiy g‘oyani, tushunchalarni ajratib olish, materialni ularning atrofiga birlashtirish; B) kursni o‘qitishda dalillar, qonunlar, nazariyalar orasida bog‘lanishlarni aniqlab, ular ma’lum bir ketma-ketlikda tushuntiriladi; C) A va B* D) o‘qitiluvchi material oldindan rejalashtirilmaydi, mantiqiy hamda o‘zaro bog‘liq qismlarga ajratiladi, ularning har biri bilan ishlash tartibi hamda metodikasi aniqlanadi 20. O‘qitiluvchi material oldindan rejalashtirilishi, mantiqiy hamda o‘zaro bog‘liq qismlarga ajratilishi, ularning har biri bilan ishlash tartibi hamda metodikasi aniqlanishi qaysi prinsipga taalluqli? A) Tizimlilik B) Ketma-ketlilik C) Ko’rsatmalilik D) Tizimlilik va ketma-ketlilik* 21. Olingan bilimning mustahkamligini belgilovchi obyektiv dalillar qaysilar? A) o‘quv materialining sifati, tuzilishi, hajmi* B) o‘qituvchining e’tibor berishi, uning ichki motivi, o‘quvchiga bo‘lgan muomilasi C) A va B D) To’g’ri javob keltirilmagan 22.Olingan bilimning mustahkamligini belgilovchi subyektiv dalillar qaysilar? A) o‘quv materialining sifati, tuzilishi, hajmi B) o‘qituvchining e’tibor berishi, uning ichki motivi, o‘quvchiga bo‘lgan muomilasi* C) A va B D) To’g’ri javob keltirilmagan 23. Aytib bersa va amalda ko‘rsatib bersa olgan bilimning necha foizini esda saqlab qolish mumkin? A) 30% B) 90%* C) 20% D) 10% 24. O‘quvchilarning bilimini mustahkam bo‘lishi uchun nimalarni hisobga olish zarur? A) o‘quvchining fikrlashi bilan esda saqlashini muqobil tarzda amalga oshirish. Qo‘shimcha va ikkinchi darajali materiallarni yodlashiga yo‘l qo‘ymaslik; B) o‘quvchilarni turli qurollar hamda qo‘shimcha adabiyotlar bilan tanishtirish, ular bilan ishlashga o‘rgatish; C) o‘tilgan o‘quv materialini takrorlashni o‘qitishning psihologik qonuniyatlari asosida o‘tkazish; D) Barcha javob to’g’ri* 25.O‘qitish jarayonida ishonchlilik prinsipini amalga oshirishda quyidagilardan qaysilarni bajarish maqsadga muvofiq keladi? A) har bir predmetni o‘qitishda o‘quvchilarning hayotiy tajribasini, ongining rivojlanishini, qiziqishini, tushunish darajasi tomonidan tayyorligini hisobga olish;* B) har bir o‘quvchining shaxsiy xususiyatlarini hisobga olmaslik, bilim olish darajasi bo‘yicha o‘quvchilarni guruhlarga bo‘lish orqali o‘qitish jarayonini tashkil qilish; C) faqat kuchli o‘quvchilarning o‘sishini to‘xtab qolishiga yo‘l qo‘ymaslik; D) faqat qoloq o‘quvchilarga e’tibor qaratish 26. Qaysi prinsipning asosida insoniyat bu olamni bilish imkoniyatiga ega degan konsepsiya yotadi? A) Tarixiylik B) Ishonchlilik C) Ilmiylik* D) Nazariyani amaliyot bilan bog’liqligi 27. O‘qitishning ilmiyligini ta’minlashda nimalarga murojaat qilish kerak? A) o‘qitish jarayonini pedagogika, psixologiya hamda didaktika ilmlaridan va ilg‘or tajribaning yutuqlari asosida amalga oshirish; B) o‘quvchilarning yosh xususiyatlariga mos ko‘rgazmalilik bilan abstraksiyani uyg‘unlashtirish; C) har bir hodisa, qonuniyatlarni o‘zlashtirishga didaktik nuqtai nazardan yondoshish, o‘quvchilarda ilmiy dunyoqarashni shakllantirishga e’tibor berish; D) Barcha javoblar to’g’ri* 28. O‘quv jarayonining natijasi nimalarga bog’liq? A) nazariya bilan amaliyotning bog‘lanishiga, o‘qitish jarayonining mazmuniga; B) o‘quv-tarbiya ishlarining tashkil qilinishiga hamda qo‘llanuvchi metodlarga, shakllarga; C) o’qituvchining faoliyatiga; D) A va B* 29. Nazariya bilan amaliyotning bog‘lanish prinsipini qo‘llashda nimalarni hisobga olish kerak? A) nazariy bilimlarni amalda qo‘llashga o‘rganish, ilm, ilmiy bilim hamda hayot amaliyoti ajralmas bog‘lanishda ekanligiga, ilmning rivojlanishi hayot talablaridan kelib chiqishiga oid aniq misollarni topish hamda qo‘llanish; B) ishlab-chiqarish bilan maktabning bog‘lanishini har taraflama mustahkamlashga e’tibor berish; C) bilim berishda hayotdan, ishlab — chiqarishdan olingan ko‘nikmalarni qidirish, masalalar tuzish va ularni echishga o‘rgatish; D) Barcha javob to’g’ri* 30. Izchillik – bu …? A) o‘qitish jarayonini borishiga o‘quvchilarning faol hamda ongli ravishda ishtirokini ta’minlash; B) rivojlanish jarayonidagi hodisalarning o‘zaro bog‘lanishi;* C) bilim berishdagi hodisalar o‘rtasidagi zaruriy va ob’ektiv, ma’noli va takrorlanuvchi bog‘lanishlar; D) o‘qitish jarayonini tashkil qilishning asosiy rejalari, yetaklovchi g‘oyalari 31.Har qanday predmetlardan olingan bilimlarning bog‘lanishini aniqlash, uning natijasida o‘quvchilarning ongida olamning ilmiy manzarasini shakllantirish asosida qaysi prinsip amalga oshiriladi? A) Izchillik prinsipi* B) Ilmiylik prinsipi C) Tarixiylik D) Ketma-ketlilik 32. Insonparvarlik so’zining ma’nosi nima? A) Izlovchi B) Madaniyatli C) Odamgarchilik* D) Yetaklovchi 33. Insonparvarlik prinsipini qo’llash uchun qanday talabni hisobga olish kerak? A) bilim berishning maqsadini insonparvarlashtirish, erkin, rivojlangan, odobli, ijodkor, sotsial jihatdan yetuk insonlarni shakllantirish;* B) bilimlarni egalashning dastlabki boskichida o‘quvchilarning faol ish harakatini uyushtirish bilan bilimni sifatli shakllanishi; C) qandaydir kashfiyot oldida olimning oldiga qo‘yilgan masalalarni belgilash; D) olimlar foydalangan fundamental tajribalarni maktabda ko‘rsatish 34. “Mustaqil mutolaa qilish bilim manbaidir!” – bu fikr kimga tegishli? A) Y.A.Komenskiy B) M.Ulug’bek* C) K.Ushinskiy D) Al-Xorazmiy 35. “Eshitganimni yodimdan chiqaraman, ko’rganimni eslab qolaman, mustaqil bajarsam tushunib olaman”. Bu jumla qaysi faylasuf tomonidan aytilgan? A) Y.A.Komenskiy B) Konfutsiy* C) K.Ushinskiy D) Demokrit 36. Fizika o’qitishning shakllari nechta? A) 4 ta* B) 3 ta C) 2 ta D) 5 ta 37. Nazariy dars turini toping. A) Masala yechish B) Laboratoriya C) Ma’ruza* D) Seminar 38.Amaliy dars turini aniqlang. A) Masala yechish, laboratoriya, seminar* B) Ma’ruza, seminar C) Seminar, laboratoriya D) Masala yechish, seminar 39. Ma’ruza so’zining ma’nosi nima? A) Bayon qilish B) Yozish C) o’rganish D) o’qish* 40. O’qitishning qaysi turida o’qituvchi o’quv materialini og’zaki bayon qilib beradi? A) Seminar B) Masala yechish C) Laboratoriya D) Ma’ruza* 41. … asosan nazariy materiallar; fizika kursining asosiy g‘oyalari, tushunchalari, qonunlari, nazariyalari va amaliy masalalari bayon qilinadi. A) Seminarda B) Ma’ruzada* C) Laboratoriyada D) Masala yechishda 42. O’qituvchi – ma’ruzachining vazifasi nimalardan iborat? A) ma’ruzada muhokama qilinuvchi masalalarni to‘g‘ri tanlash, ularni tizimli tushuntirish; B) talabalarni o‘qitishning boshqa shakllari orqali rivojlanishini va mustahkamlanishini ta’minlash; C) A va B* D) Ma’lumotlarni ketma-ket tushuntirish 43.Ma’ruzaga tayorgarlik necha bosqichda amalga oshiriladi? A) 3 B) 2* C) 4 D) 5 44. Ma’ruzaga nazariy tayorgarlik bosqichi to’g’ri keltirilgan javobni toping A) material mazmunining ilmiy darajasini yuqori bo‘lishi, ilmiy dalillarga va amaliy masalalarga to‘xtash;* B) ma’ruzaning rejasini va unga mos ma’ruzaning konspektini tuzish; C) ma’ruza o‘qish, rejada ko‘rsatilganlarni to‘liq bajarish; D) o‘qitishda teskari bog‘lanishni amalga oshirish 45. Ma’ruzaning rejasini va unga mos ma’ruzaning konspektini tuzish, obzor shaklida beriluvchi materiallar, to‘la tushunishga tegishli bo‘lgan materiallar, yodlashga va yozib olishga tegishli materiallarni ajratib olish kabilar ma’ruzaga tayorgarlikning qaysi bosqichi hisoblanadi? A) Nazariy tayorgarlik B) Amaliy tayorgarlik C) Metodik tayorgarlik* D) Tajriba asosidagi tayorgarlik 46.Ma’ruza mazmuni va materialni tushuntirish bo’yicha qanday turlarga bo’linadi? A) Kirish shaklidagi ma’ruza, umumlashtiruvchi ma’ruza B) Muammoli ma’ruza, ikkilab o’tkaziluvchi ma’ruza C) “Xatosi” bor(sinov) ma’ruza, ma’ruza – press konferensiya va savol-javob turidagi ma’ruza D) Barcha javob to’g’ri* 47. Ma’ruzaning sifatini qaysi belgilar orqali baholash mumkin? A) Ma’ruzaning mazmuni, ilmiy darajasi, ilmiy qarashlarining maxsus bo‘lishini, metodologik savollarning bo‘lishi va ularning to‘g‘ri muhokama qilinishi va boshqalar* B) Talabalarning o‘quv ishlarini boshqarishning shart emasligi C) Ma’ruza paytida yozib olish mumkin emasligi D) Ma’ruza paytida yoki amaliy ish paytida talabalarning daftarlariga nazar solish, tekshirish shart emasligi 48.Seminar so’zining ma’nosi nima? A) Lotincha “bayon qilish” B) Lotincha “talashish-tortishish”* C) Grekcha “xulosa chiqarish” D) Yunoncha “tajribada ko’rish” 49. Birinchi marta seminarlar qayerlarda qo’llanilgan? A) Qadimgi grek va rim maktablarida* B) Vavilonda C) Misrda D) Rim maktablarida 50. Seminarning asosiy didaktik maqsadi nima? A) berilgan mavzu bo‘yicha materialni chuqur o‘zlashtirish; adabiyot bilan ishlashga o‘rgatish; B) kerakli savol bo‘yicha tayyorlangan ma’lumotlarni mustaqil aytib berish; berilgan savollarga javob berish; C) boshqa o‘rtoqlarining fikrini eshitish, tahlil qilish va baho berish; D) Barcha javob to’g’ri* 51. Masala va o’rganish ishlarida talabalarda qanday qobiliyat ortadi? A) talabalarning mantiqiy fikrlashini, sabab va oqibat bog‘lanishlarni o‘zlashtirishni, qonunlarning amaliy ahamiyatidan foydalanish qobiliyatlari;* B) boshqa o‘rtoqlarining fikrini eshitish, tahlil qilish va baho berish; C) kerakli savol bo‘yicha tayyorlangan ma’lumotlarni mustaqil aytib berish; berilgan savollarga javob berish; D) berilgan mavzu bo‘yicha materialni chuqur o‘zlashtirish; adabiyot bilan ishlashga o‘rgatish 52. Oliy o‘quv yurtida o‘tkaziluvchi laboratoriyalar maktabdagidan nimasi bilan farq qiladi? A) Maktabda laboratoriya ishlari frontal bajarilsa oliy o‘quv yurtlarida ayrim ishlarning tizmasi qatori bajariladi; B) Mazmuni va ilmiy darajasi bo‘yicha farq qiladi; C) A va B* D) Qo’llaniluvchi asboblar deyarli bir xil bo’ladi 53. Laboratoriyaning yutug’i qanday shartlarga bog’liq? A) Birinchi kurs talablarining ko‘nikishi (oliy o‘quv yurtining sharoitiga ko‘nikishi). Fizika laboratoriyasining jihozlanganligi va zamonaviy talabga javob berishi. B) Laboratoriya praktikumi mavzusini to‘g‘ri tanlanishi C) Fizika laboratoriyasining jihozlanishi, tayyorlanishi, kerakli sharoitni yaratilishi, o‘quv— axborot materiallarining sifati, laborantlarning kasbiy tayyorgarligi, texnologik malakasi, talabalarga muomilasi, o‘qituvchining mahorati, insonparvarliligi va boshqalar. D) Barcha javob to’g’ri* 54. Laboratoriya ishlari ahamiyati bo‘yicha qanday turlarga bo‘linadi? A) Texnik ahamiyatli ishlar, takrorlanuvchi ishlar; B) Texnik ahamiyatli ishlar, takrorlanuvchi ishlar, takrorlanuvchi — tadqiqot ahamiyatli ishlar, izlanishni talab qiladigan ishlar;* C) Takrorlanuvchi — tadqiqot ahamiyatli ishlar, izlanishni talab qiladigan ishlar; D) Texnik ahamiyatli ishlar, izlanishni talab qiladigan ishlar 55. Laboratoriyada talaba nechchi bosqichda ish bajaradi? A) 5* B) 4 C) 6 D) 3 56. Laboratoriyada talabaning qanday ish bosqichlari mavjud? A) Laboratoriya ishining nazariyasini o‘rganish, o’qituvchi bilan suhbatlashish natijasida ishni bajarishga ruxsat olish; B) O‘qituvchi bilan suhbatlashish natijasida ishni bajarishga ruxsat olish, tuzilmalarni yig‘ish, tekshirish, eksperiment o‘tkazish; C) Laboratoriya ishining nazariyasini o‘rganish, o’qituvchi bilan suhbatlashish natijasida ishni bajarishga ruxsat olish, tuzilmalarni yig‘ish, tekshirish, eksperiment o‘tkazish, o’lchashning yakunini chiqarish, hisobot tayyorlash va o‘qituvchiga topshirish;* D) Tuzilmalarni yig‘ish, tekshirish, eksperiment o‘tkazish, o’lchashning yakunini chiqarish 57.I.I.Sokolov tomonidan darslarni ularning asosiy mazmuniga qarab nechta turga ajratilgan? A) 5 ta* B) 4 ta C) 6 ta D) 7 ta 58. B.A.Znamenskiy darsni nechta turga ajratadi? A) 5 ta B) 6 ta* C) 4 ta D) 3 ta 59. Fizika darsining didaktik maqsadiga asoslanib, nechta turga ajratish mumkin? A) 4 ta B) 6 ta C) 3 ta D) 5 ta* 60. Fizika darsining didaktik maqsadiga ko’ra turlarini aniqlang? A) Yangi o‘quv materialini o‘rganish; Bilimlarni mustahkamlash va amaliy masalalarni shakllantirish; Bilimlarni nazorat qilish va hisobga olish; B) Bilimlarni mustahkamlash va amaliy masalalarni shakllantirish; Bilimlarni nazorat qilish va hisobga olish; Bilimlarni umumlashtirish va chuqurlashtirish; C) Yangi o‘quv materialini o‘rganish; Bilimlarni mustahkamlash va amaliy masalalarni shakllantirish; Bilimlarni nazorat qilish va hisobga olish; Bilimlarni umumlashtirish va chuqurlashtirish; Aralash dars;* D) Bilimlarni umumlashtirish va chuqurlashtirish; Aralash dars 61. Ma’ruzaning maqsadi nimalardan iborat? A) Berilgan mavzu bo'yicha eng muhim ma'lumotlarni taqdim. B) Fundamental muammolarni rivojlantirishga yordam beradi. C) ilmiy bilimlar usullarini o'zlashtirish jarayonini soddalashtirish, zamonaviy ilmiy tafakkur so'nggi yutuqlaridan ommalashtirish D) Barcha javoblar to’g’ri* 62. Fizikadan talabalarning mustaqil ishlarining maqsadi nimalardan iborat? A) Qo’shimcha adabiyot bilan ishlash; B) Konspekt, darslik, qo‘shimcha adabiyot bilan ishlash; bilimini kengaytirish va chuqurlashtirish; mustaqil bilim olishga o‘rgatish;* C) Darslik bilan ishlash; D) Mustaqil bilim olishga o’rgatish 63. Fizikada mustaqil ishlarning nechta turi bor? A) 2 ta* B) 3 ta C) 4 ta D) 5 ta 64.Fizikadagi mustaqil ishlarning turlarini toping. A) O’quv-izlanish ishlari va ilmiy-tadqiqot ishlari* B) Diplom ishi yozish C) Konferensiyalar D) To’garaklar 65. Mustaqil ishning o’quv-izlanish ishlari deb nomlangan turiga nimalar kiradi? A) To’garaklar B) Konferensiyalar C) Referat yozish, konspekt qilish* D) Laboratoriyalarda ishlash 66.Mustaqil ishning ilmiy-tadqiqot ishlari deb nomlangan turiga nimalar kiradi? A) Referat yozish, konspekt qilish B) To’garaklarga, konferensiyalarga, seminarlarga qatnashish* C) Referat yozish, to’garaklar D) Seminarlarga qatnashish, konspekt qilish 67.Oliy ta’lim muassasalarida fizika o‘qitishda, o‘qituvchi qanday o‘quv — metodik xujjatlar bilan tanishadi, to‘playdi va tayyorlaydi? A) Berilgan mutaxassislikning davlat standarti, undagi fizikadan bilim berishning o‘rni bilan tanishish. B) Qaralayotgan mutaxassislik uchun UFKning namunaviy o‘quv dasturini o‘rganish. Kursning ishchi o‘quv rejasini tuzish. C) Turli darsliklarning mazmuni va metodik ko‘rsatmalarini o‘qib o‘rganish. UFK bo‘yicha talabalarning mustaqil ish grafigi D) Barcha javob to’g’ri* 68. Seminar mashg‘uloti qanday didaktik maqsadlarni amalga oshirishga xizmat qiladi? A) Talabalarning o‘quv kurslari bo‘yicha o‘zlashtirgan nazariy bilimlarini chuqurlashtirish, mustahkamlash orqali ilmiy dunyoqarashini kengaytirish B) DTS bilan me’yorlangan ko‘nikmalarni malaka darajasiga yetkazish orqali talabalarning tayanch va xususiy kompetensiyalarini shakllantirish; C) Talabalarning avval o‘zlashtirilgan bilim, ko‘nikma va malakalarni yangi kutilmagan vaziyatlarda qo‘llash orqali ijodiy faoliyat tajribalarini egallashga zamin tayyorlash D) Barcha javob to’g’ri* 69. Seminar mashg‘ulotini tashkil etishda qanday masalalar o‘qituvchining diqqat markazida turmog‘i lozim? A) Mashg‘ulot boshlanishida mavzuga oid muammoli vaziyatning vujudga keltirilishi, bugungi kunning dolzarb muammolariga bog‘lanishi; Nazariya va amaliyot, ta’limtarbiyaning uzviyligiga amal qilinishi B) Seminar mazmunining talaba kelgusida egallaydigan kasbga aloqadorligi, kasbiy yo‘naltirilganlikni amalga oshirilishi C) A va B* D) Seminar mazmuniga e’tibor bermaslik 70. Seminar mashg’ulotining nechta turi mavjud? A) 3 ta* B) 4 ta C) 2 ta D) 5 ta 71. Seminar mashg’ulotining qanday turlari bor? A) Kirish va muammoli seminar B) Kirish, muammoli va umumlashtiruvchi seminar* C) Muammoli va umumlashtiruvchi seminar D) Kirish va umumlashtiruvchi seminar 72. Seminar mashg’ulotining qaysi turida talabalar mustaqil ishning o‘ziga xos xususiyatlari bilan tanishtiriladi, adabiyotlar, ma’lumotnoma-adabiyotlar va boshqa manbalar bilan ishlash usullari o‘rgatiladi, talabalarni boshlang‘ich shaklda ilmiy-tadqiqot ishlariga o‘tishga hozirlaydi? A) Muammoli seminar B) Kirish seminar* C) Umumlashtiruvchi seminar D) Kirish va umumlashtiruvchi seminar 73. Seminar mashg’ulotining qaysi turi seminar mashg‘ulotlarining tayyorgarlik shakli hisoblanadi va odatda o‘quv kursini o‘rganishning birinchi haftasida o‘tkaziladi? A) Muammoli seminar B) Umumlashtiruvchi seminar C) Muammoli va umumlashtiruvchi seminar D) Kirish seminar* 74. Muammoli seminarda nimalar o’rganiladi? A) ma’ruza mashg‘ulotlarida yoritilgan ilmiy-nazariy masalalar yuzasidan muhim vazifalar hal qilinadi* B) adabiyotlar, ma’lumotnoma-adabiyotlar va boshqa manbalar bilan ishlash usullari o‘rgatiladi C) talabalarni mustaqil ishning o‘ziga xos xususiyatlari bilan tanishtiriladi D) talabalarni boshlang‘ich shaklda ilmiy-tadqiqot ishlariga o‘tishga hozirlaydi 75. Qaysi seminar mashg‘ulotlari talabalarning kursni o‘rganish davomida o‘zlashtirgan bilim, ko‘nikma va malakalarini umumlashtirish, tizimilashtirish, xulosa yasashga zamin tayyorlaydi? A) Kirish seminar B) Muammoli seminar C) Umumlashtiruvchi seminar* D) Laboratoriya mashg’uloti 76. Fizikani o‘rganishda o‘quv eksperimentini bajarish jarayonida talabalar qanday mustaqil ta’lim vazifalarni bajaradilar? A) o‘quvchilarning tushuncha, qonunlar va nazariyalarni yaxshi o‘zlashtirishlarini ta’minlash; B) bilimlarni amalda qo‘llash malakasini shakllantirish, asboblarni tadqiq qilishning muhim metodlari bilan tanishish, axborotni bir tizimga tushurish, ishlov berish va uzatish; C) o‘quvchilarning fanga qiziqishini oshirish va ularni moddiy ishlab chiqarishning yangi texnika va texnologiyalarini o‘zlashtirishga tayyorlash, o‘quvchilarda mustaqil ishlash va ishga ijodiy yondoshish malakasini shakllantirish; D) Barcha javob to’g’ri* 77. Fizika o’qitish strukturasi nechta qismdan iborat? A) 3 ta* B) 2 ta C) 4 ta D) 1 ta 78. Fizika so’zining ma’nosi nima? A) Yunonchada “mashina” B) Yunonchada “tabiat”* C) Lotinchada “tabiat” D) Grekchada “mashina haqidagi ta’limot” 79. Fizikadan o‘quv eksperimenti-bu … A) fizik hodisalarni darsda maxsus asboblar yordamida, uni o‘rganish uchun qulay sharoitda ko‘rsatishdir* B) o‘quvchilar faoliyatining faol shaklidir C) bilimlarni amalda qo‘llash malakasini shakllantirish D) o‘quvchilarning fanga qiziqishini oshirish 80.Maktab fizika eksperimenti nechta asosiy ko‘rinishga bo‘ladi? A) 3 ta B) 4 ta C) 2 ta* D) 5 ta 81.Maktab fizika eksperimentining asosiy ko‘rinishlari qaysilar? A) demonstratsion eksperiment B) laboratoriya eksperimenti C) demonstratsion eksperiment va laboratoriya eksperimenti* D) praktikum 82. Demonstratsion eksperiment nima? A) o‘quvchilar faoliyatining faol shaklidir B) bilimlarni amalda qo‘llash malakasi C) amaliy malaka va ko‘nikmalarni shakllantirish D) o‘qituvchi bajaradi va bir vaqtning o‘zida butun sinf o‘quvchilari tomonidan kuzatiladi* 83. Fizikadan o‘quv eksperimentiga qo‘yiladigan asosiy metodik talablar nimalardan iborat? A) ilmiy aniqligi va ko’rgazmalilik B) ilmiy aniqligi, sodda bayon qilinishi va ko‘rgazmalilik* C) sodda bayon qilinishi va ko‘rgazmalilik D) ilmiy aniqligi va sodda bayon qilinishi 84. Ma’ruzaning qaysi funksiyasi ma’ruza jarayonida talaba-yoshlarning ongi va qalbiga milliy g‘oyani singdirish, o‘quv materialiga hissiy baho berish munosabatlarini uyg‘otish, qiziqishlarini o‘stirish, mantiqiy fikrlash va isbotlashni oydinlashtirish yo‘li bilan amalga oshiriladi? A) Tarbiyaviy funksiya* B) Metodologik funksiya C) Axborot berish funksiyasi D) Talabalarni ta’lim olish va barkamollikka yo‘naltirish funksiyasi 85. Ma’ruza mashg’ulotining nechta funksiyasi mavjud? A) 5 ta B) 4 ta* C) 3 ta D) 2 ta 86. Ma’ruza mashg’ulotining funksiyalarini aniqlang? A) Tarbiyaviy va metodologik funksiya B) Axborot berish, talabalarni ta’lim olish va barkamollikka yo‘naltirish, tarbiyaviy hamda metodologik funksiyasi* C) Axborot berish hamda talabalarni ta’lim olish va barkamollikka yo‘naltirish funksiyasi D) Axborot berish va tarbiyaviy funksiyasi 87.Ma’ruzaning axborot berish funksiyasi nimalar orqali amalga oshiriladi? A) asosiy ilmiy faktlar, qoidalar, xulosalarning mohiyatini yoritish jarayonida o‘qituvchi bilan talabalar hamkorligida* B) fanning tadqiqot metodlarini qiyoslash, chog‘ishtirish, ilmiy izlanishning tamoyillari va yondashuvlarini bilish orqali C) ma’ruza jarayonida talaba-yoshlarning ongi va qalbiga milliy g‘oyani singdirish, o‘quv materialiga hissiy baho berish munosabatlarini uyg‘otish orqali D) qiziqishlarini o‘stirish, mantiqiy fikrlash va isbotlashni oydinlashtirish yo‘li bilan 88. Ma’ruzaning metodologik funksiyasini qo‘llash orqali qanday natijalarga erishiladi? A) ma’ruza jarayonida talaba-yoshlarning ongi va qalbiga milliy g‘oyani singdirish, o‘quv materialiga hissiy baho berish munosabatlarini uyg‘otishga B) asosiy ilmiy faktlar, qoidalar, xulosalarning mohiyatini yoritish jarayonida o‘qituvchi bilan talabalar hamkorligiga C) fanning tadqiqot metodlarini qiyoslash, chog‘ishtirish, ilmiy izlanishning tamoyillari va yondashuvlarini bilish, talabalarni kelgusida ilmiy-tadqiqot ishlariga jalb etishga zamin tayyorlaydi* D) qonuniyatlar va qonunlarga jalb etish orqali ta’lim olish va kasbni mukammal egallashning ahamiyati, o‘rganilayotgan materiallarning bo‘lg‘usi kasbiy faoliyatidagi roli va ahamiyati, uni o‘zlashtirish metodlariga jalb qilinadi 89.Ma’ruzaning qaysi funksiyasi orqali talabalarning diqqati o‘quv kursi mazmunidagi asosiy g‘oyalar, nazariyalar, qonuniyatlar va qonunlarga jalb etish orqali ta’lim olish va kasbni mukammal egallashning ahamiyati, o‘rganilayotgan materiallarning bo‘lg‘usi kasbiy faoliyatidagi roli va ahamiyati, uni o‘zlashtirish metodlariga jalb qilinadi? A) Tarbiyaviy funksiyasi B) Metodologik funksiyasi C) talabalarni ta’lim olish va barkamollikka yo‘naltirish funksiyasi* D) axborot berish funksiyasi 90.Ma’ruza paytida qo’llaniladigan demonstratsiyalarni aniqlang? A) Fizikadan fundamental tajribalarni namoyish qilish, o‘qituvchining tushuntirishini kuzatuvchi namoyish tajribalar B) Muammoli tajribalar, yakunlovchi tajriba C) Samarali tajribalar, ishlab—chiqarish tuzilmalarini ishlashiga asoslangan hodisalarni namoyish qilish D) Barcha javoblar to’g’ri* 91.Fizika o‘qitish metodikasining vazifasi qanday masalalarni hal qilishdan iborat? A) fizika o‘qitish metodikasi nima uchun o‘qitish, nimani o‘qitish va qanday o‘qitish kerak, degan masalalarni hal etadi; B) o‘quv muassasalarida fizika o‘qitishning maqsadlarini asoslash, tarbiyaviy ahamiyatini ko‘rsatib berish masalalarini hal qiladi; C) o‘quvchilarni tarbiyalash va rivojlantirish masalalarini hal qiladi; D) barcha javob to’g’ri* 92.“Asos, boshlanish” degan ma’noda qo’llaniluvchi so’zni toping. A) Norma B) Prinsip* C) O’qitish D) Metodika 93.O’qitish prinsipi – bu …? A) o‘qitish jarayonini tashkil qilishning asosiy rejalari, yetaklovchi g‘oyalaridir* B) bilim berishdagi hodisalar o‘rtasidagi zaruriy va ob’ektiv, ma’noli va takrorlanuvchi bog‘lanishlardir C) umumiy maqsadga hamda masalalarga tegishli bo‘lishi bilan birga, o‘qitish jarayonining asosiy qonunlarini hamda qonuniyatlarini qo‘llash usulidir D) to’g’ri javob keltirilmagan 94. … - bilim berishdagi hodisalar o‘rtasidagi zaruriy va obyektiv, ma’noli va takrorlanuvchi bog‘lanishlardir. A) O’qitish prinsipi B) Didaktika C) Metodika D) O’qitishning qonuniyatlari* 95. O’qitishning qonuniyatlari nimalardan iborat? A) O‘qitish jarayoni bilim berish, tarbiyalash hamda rivojlantirish jarayonlari bilan bevosita bog‘langandir; B) O‘qitish jarayoni o‘quvchilarning haqiqiy o‘quv imkoniyatlariga tegishlidir; C) O‘qitish, o‘quvchining psixologik xususiyatlariga, shaxsiy imkoniyatiga, rivojlanish darajasiga yarasha olib boriladi; D) A, B va C javoblar* 96. Umumiy maqsadga hamda masalalarga tegishli bo‘lishi bilan birga, o‘qitish jarayonining asosiy qonunlarini hamda qonuniyatlarini qo‘llash usuli nima? A) O’qitish prinsiplari B) Didaktika C) Didaktik prinsiplar* D) O’qitish qonuniyatlari 97. Qaysi faylasuf eng asosiy didaktik prinsip deb, tabiat bilan uyg‘unlik prinsipini hisoblagan? A) Disterveg B) YA. Komenskiy* C) K. Ushinskiy D) M.Ulug’bek 98.Ong - faollik prinsipi, ko‘rsatmalilik prinsipi, ketma - ketlilik prinsipi va bilimning mustahkamlik prinsiplarini kim kiritgan? A) Disterveg B) YA. Komenskiy C) K. Ushinskiy* D) M.Ulug’bek 99. Fizika nechta bo’limdan iborat? A) 5 ta* B) 4 ta C) 6 ta D) 3 ta 100. O‘qitish jarayonini borishiga o‘quvchilarning faol hamda ongli ravishda ishtirokini ta’minlash qaysi prinsip hisoblanadi? A) Onglilik va faollik prinsipi* B) Ko’rsatmalilik prinsipi C) Tizimlilik prinsipi D) Ishonchlilik prinsipi 101. Mustaqil fikrlarni yuqori darajaga ko‘tarish, o‘qitish jarayonida har bir o‘quvchining bilish faolligining barcha turlarini o‘z ichiga oluvchi pedagogik holatni tuzish, har bir yangi materialni tushuntirishdan oldin, uni avvalgi o‘tilgan material bilan bog‘lanishini ko‘rsatish kabilar qaysi prinsipni hayotga joriy etish shartlari hisoblanadi? A) Tizimlilik prinsipi B) Nazariyani amaliyot bilan bog’lash prinsipi C) Onglilik va faollik prinsipi* D) Tarixiylik prinsipi 102. Fizika faning bo’limlarini aniqlang. A) Mexanika, kinematika, dinamika, statika B) Mexanika, dinamika, kinematika, molekulyar fizika C) Mexanika, molekulyar fizika, elektr, optika, atom va yadro* D) Mexanika, dinamika, molekulyar fizika, elektr, optika 103. Ko‘rgazmali qurolning soniga, sifatiga katta talablar qo‘yilishi kerak, zamonaviy va ma’lumot texnologiyasidan keng foydalanish qaysi prinsipni qo’llashda muhim hisoblanadi? A) Onglilik prinsipi B) Ko’rsatmalilik prinsipi* C) Tarixiylik prinsipi D) Ilmiylik prinsipi 104. O‘qituvchining e’tibor berishi, uning ichki motivi, o‘quvchiga bo‘lgan muomilasi kabilar olingan bilimning mustahkamligini ta’minlovchi qanday dalillar hisoblanadi? A) Subyektiv B) Obyektiv* C) Aniq D) Keltirilgan ma’lumotlar bilimni mustahkamligini ta’minlamaydi 105. Har bir o‘quvchining shaxsiy xususiyatlarini hisobga olish, bilim olish darajasi bo‘yicha o‘quvchilarni guruhlarga bo‘lish orqali o‘qitish jarayonini tashkil qilish orqali qaysi prinsipni amalga oshirish mumkin? A) Ishonchlilik* B) Ilmiylik C) Tarixiylik D) Ko’rsatmalilik 106. Yangi o‘zlashtirilgan tushunchalarni tizimli so‘zda takrorlash, vaqt o‘tishi bilan uning mazmuniga yangi belgilarni kiritish bilan rivojlanishini ta’minlash nima uchun muhim? A) O’qitishning ishonchliligini ta’minlashda B) Mustahkamlikni ta’minlashda C) Ko’rgazmalilikni ta’minlashda D) O’qitishning ilmiyligini ta’minlashda* 107. O‘qitishni o‘z yashash joyining holati, kelajagi bilan bog‘lash qaysi prinsipni qo’llashda muhim ahamiyatga ega? A) Ko’rgazmalilik B) Tarixiylik C) Nazariyani amaliyot bilan bog’lanish prinsipi* D) Ilmiylik 108. Rivojlanish jarayonidagi hodisalarning o‘zaro bog‘lanishi nima hisoblanadi? A) Izchillik* B) Tizimlilik C) Ketma-ketlilik D) Tarixiylik 109. “Mexanika” so’zining ma’nosi nima? A) Yunonchada “tabiat” B) Grekchada “mashina haqidagi ta’limot”* C) Yunonchada “yorug’lik” D) Lotinchada “mashina” 110. O‘qitish jarayonida izchillik prinsipi nimalar asosida amalga oshiriladi? A) bilimlarni egalashning dastlabki boskichida o‘quvchilarning faol ish harakatini uyushtirish bilan bilimni sifatli shakllanishi; B) bilimlarning barcha elementlarini va ta’riflarini o‘qitishning barcha bosqichida esda saqlash, hamda kerak paytda foydalanishni ta’minlash; C) bilimlarni rivojlanishida paydo bo‘lgan yangi atamalarning ma’nosini aniq ochishni hamda ularni tizimlashtirishning muvofiq yo‘llarini topish va umumiy foydalanish; D) Barcha javob to’g’ri* 111. Bilim berishning mazmunini insonparvarlashtirish, insoniyatning ruhiy madaniyatini shakllantirishda olimlarning va mutafakkirlarning insonparvarli qarashlarini tahlil qilish, tabiiy ilmlarning mazmunini insonparvarlashtirish orqali qaysi prinsipni qo’llash mumkin? A) Tizimlilik B) Insonparvarlik* C) Tarixiylik D) Onglilik 112. M.Ulug’bekka tegishli fikr qaysi qatorda keltirilgan? A) “Hayotda eng asosiysi – bu shaxsiy tajribadir” B) “Mustaqil mutolaa qilish bilim manbaidir!”* C) “Eshitganimni yodimdan chiqaraman, ko’rganimni eslab qolaman, mustaqil bajarsam tushunib olaman” D) To’g’ri javob keltirilmagan 113. “Hayotda eng asosiysi – bu shaxsiy tajribadir”. Bu fikr qaysi faylasuf tomonidan aytilgan? A) V.Skott* B) K.Ushinskiy C) Demokrit D) Y.A.Komenskiy 114. Ma’ruza darsning qaysi turiga kiradi? A) Nazariy* B) Amaliy C) Seminar D) Laboratoriya 115. Ma’ruzada asosan nimalar bayon etiladi? A) nazariy materiallar, fizika kursining asosiy g‘oyalari, tushunchalari, qonunlari, nazariyalari va amaliy masalalari bayon qilinadi* B) Tajribalar ko’rsatib beriladi C) Masalalar yechiladi D) Ko’rgazmali materiallar ko’rsatiladi 116. “talashish-tortishish” ma’nosini ifodalovchi so’zni toping. A) Ma’ruza B) Amaliy C) Seminar* D) Laboratoriya 117. Konspekt, darslik, qo‘shimcha adabiyot bilan ishlash, bilimini kengaytirish va chuqurlashtirish, mustaqil bilim olishga o‘rgatish qaysi dars turiga kiradi? A) Laboratoriya B) Mustaqil ish* C) Seminar D) Amaliy 118. Referat yozish va konspekt qilish mustaqil ishning qaysi turiga kiradi? A) Ilmiy-tadqiqot ishlari B) O’quv-izlanish ishlari* C) Ilmiy laboratoriyalarda ishlash D) Diplom ishi yozish 119. To‘garaklarga qatnashish, ilmiy laboratoriyalarda ishlash, konstruktorlik byuroda ishlash, ilmiy seminarlarga, konferensiyalarga qatnashish, kurs va diplom ishini yozish, himoya qilish kabilar mustaqil ishning qaysi turiga kiradi? A) Ilmiy-tadqiqot ishlari* B) O’quv-izlanish ishlari C) Ilmiy laboratoriyalarda ishlash D) Diplom ishi yozish 120. Umumlashtiruvchi seminar turida nimalar o’rganiladi? A) ma’ruza mashg‘ulotlarida yoritilgan ilmiy-nazariy masalalar yuzasidan muhim vazifalar hal qilinadi B) talabalar mustaqil ishning o‘ziga xos xususiyatlari bilan tanishtiriladi C) adabiyotlar, ma’lumotnoma-adabiyotlar va boshqa manbalar bilan ishlash usullari o‘rgatiladi D) talabalarning kursni o‘rganish davomida o‘zlashtirgan bilim, ko‘nikma va malakalarini umumlashtirish, tizimilashtirish, xulosa yasashga zamin tayyorlaydi* 121. Sinfdan tashqari ishlarni bajarish jarayonida qanday mustaqil ta’lim vazifalari belgilanadi? A) o‘quvchilar ilmiy dunyoqarashini rivojlantirish, o‘quvchilarni umumiy ta’lim olish yo‘nalishini rivojlantirish; B) o‘quvchilarning umumtexnikaviy rivojlanishini ta’minlash, o‘quvchilarning shaxsiy qobiliyatini rivojlantirish; C) o‘quvchilarda amaliy ko‘nikma va malakalarni shakllantirish, kasbga yo‘naltirish vazifasi D) Barcha javoblar to’g’ri* 122. Fizika o’qitish strukturasi qanday qismlardan iborat? A) Boshlang’ich va o’rta umumta’lim B) Boshlang’ich, o’rta umumta’lim va o’rta maxsus ta’lim* C) O’rta umumta’lim va o’rta maxsus ta’lim D) Boshlang’ich va o’rta maxsus ta’lim 123. Asosiy ilmiy faktlar, qoidalar, xulosalarning mohiyatini yoritish jarayonida o‘qituvchi bilan talabalar hamkorligida ma’ruza mashg’ulotining qaysi funksiyasi amalga oshiriladi? A) Axborot berish funksiyasi* B) Metodologik funksiyasi C) Tarbiyaviy funksiyasi D) talabalarni ta’lim olish va barkamollikka yo‘naltirish funksiyasi 124. Ma’ruza mashg’ulotining tarbiyaviy funksiyasi nimalar orqali amalga oshiriladi? A) fanning tadqiqot metodlarini qiyoslash, chog‘ishtirish, ilmiy izlanishning tamoyillari va yondashuvlarini bilish orqali B) asosiy ilmiy faktlar, qoidalar, xulosalarning mohiyatini yoritish jarayonida o‘qituvchi bilan talabalar hamkorligida C) ma’ruza jarayonida talaba-yoshlarning ongi va qalbiga milliy g‘oyani singdirish, o‘quv materialiga hissiy baho berish munosabatlarini uyg‘otish, qiziqishlarini o‘stirish, mantiqiy fikrlash va isbotlashni oydinlashtirish yo‘li bilan* D) talabalarning diqqati o‘quv kursi mazmunidagi asosiy g‘oyalar, nazariyalar, qonuniyatlar va qonunlarga jalb etish orqali Ma’ruza mashg’ulotining qaysi funksiyasini qo‘llash fanning tadqiqot metodlarini qiyoslash, chog‘ishtirish, ilmiy izlanishning tamoyillari va yondashuvlarini bilish, talabalarni kelgusida ilmiy-tadqiqot ishlariga jalb etishga zamin tayyorlaydi? A) Metodologik funksiyasi* B) Tarbiyaviy funksiya C) Axborot berish funksiyasi D) talabalarni ta’lim olish va barkamollikka yo‘naltirish funksiyasi 126. Ma’ruzaning talabalarni ta’lim olish va barkamollikka yo‘naltirish funksiyasi orqali qanday natijalarga erishiladi? A) asosiy ilmiy faktlar, qoidalar, xulosalarning mohiyatini yoritish jarayonida o‘qituvchi bilan talabalar hamkorligi B) fanning tadqiqot metodlarini qiyoslash, chog‘ishtirish, ilmiy izlanishning tamoyillari va yondashuvlarini bilish, talabalarni kelgusida ilmiy-tadqiqot ishlariga jalb etishga C) ma’ruza jarayonida talaba-yoshlarning ongi va qalbiga milliy g‘oyani singdirish, o‘quv materialiga hissiy baho berish munosabatlarini uyg‘otishga D) talabalarning diqqati o‘quv kursi mazmunidagi asosiy g‘oyalar, nazariyalar, qonuniyatlar va qonunlarga jalb etish orqali ta’lim olish va kasbni mukammal egallashning ahamiyati, o‘rganilayotgan materiallarning bo‘lg‘usi kasbiy faoliyatidagi roli va ahamiyati, uni o‘zlashtirish metodlariga jalb qilinadi* 127. Fizika o’qitish metodlari necha xil bo’ladi? A) 3 B) 2* C) 4 D) 5 128. Fizika o’qitish metodlarini aniqlang? A) Nazariy metodlar B) Nazariy va emperik metodlar* C) Emperik metodlar D) Tajriba metodlari 129. Fizika o’qitish jarayonida qonunlarni tushuntirishda nimalardan foydalaniladi? A) Taqqoslashdan B) Tajribalardan C) Modellashtirishdan* D) Farazdan 130. Fizika o’qitish jarayonida qo’llaniladigan modellarni aniqlang. A) Broun harakatining modeli, ichki yonuv dvigatelining modeli B) transformator modeli, planetariy modeli C) kristall panjara modeli D) Barcha javoblar to’g’ri* 131. “Induksiya” so’zining ma’nosi nima? A) Lotincha “yo’lga solish”* B) Grekcha “kuzatish” C) Yunoncha “tajriba” D) Yunoncha “metod” 132. “Deduksiya” so’zining ma’nosi nima? A) Lotincha “yo’lga solish” B) Lotincha “surishtirib bilish”* C) Yunoncha “metod” D) Grekcha “kuzatish” 133. Didaktik prinsiplarga maxsus talablarni qo‘yishni ko‘rsatgan faylasuf kim? A) Disterveg* 125. B) YA. Komenskiy C) K. Ushinskiy D) M.Ulug’bek 134. Ko‘rsatmalilik prinsipini qo‘llashda nimalarga amal qilish kerak? A) bitta darsda ko‘p sonli ko‘rgazmali qurollardan foydalanish mumkin; B) ko‘rgazma qurolidan foydalanish vaqtini oldindan aniqlab olish kerak; dars oldidan ko‘rgazmali qurolni ilib qo‘yish, o‘qitish jarayonining borishiga salbiy ta’sir qilishi mumkin. Yangi materialni tushuntirish paytida barcha o‘quvchilarning fikrini ko‘rgazmali qurolga jalb qilish darsning samarasini oshirishga xizmat qiladi* C) ko‘rgazmali qurolning soni muhim, sifatiga katta talablar qo‘yilishi kerak emas; D) ko‘rgazma qurolidan foydalanish vaqtini oldindan aniqlab olish kerak; dars oldidan ko‘rgazmali qurolni ilib qo‘yish, o‘qitish jarayonining borishiga ijobiy ta’sir qilishi mumkin. Yangi materialni tushuntirish paytida barcha o‘quvchilarning fikrini ko‘rgazmali qurolga jalb qilish darsning samarasini oshirishga xizmat qiladi 135. O‘quvchilarning bilimini mustahkam bo‘lishi uchun nimalarni hisobga olish zarur? A) o‘quvchining fikrlashi bilan esda saqlashini muqobil tarzda amalga oshirish. Qo‘shimcha va ikkinchi darajali materiallarni yodlashiga yo‘l qo‘ymaslik; B) o‘quvchilarni turli qurollar hamda qo‘shimcha adabiyotlar bilan tanishtirish, ular bilan ishlashga o‘rgatish; C) o‘tilgan o‘quv materialini takrorlashni o‘qitishning psihologik qonuniyatlari asosida o‘tkazish; D) Barcha javob to’g’ri* 136. Nazariya bilan amaliyotning bog‘lanish prinsipini qo‘llashda nimalarni hisobga olish kerak? A) nazariy bilimlarni amalda qo‘llashga o‘rganish, ilm, ilmiy bilim hamda hayot amaliyoti ajralmas bog‘lanishda ekanligiga, ilmning rivojlanishi hayot talablaridan kelib chiqishiga oid aniq misollarni topish hamda qo‘llanish; B) ishlab-chiqarish bilan maktabning bog‘lanishini har taraflama mustahkamlashga e’tibor berish; C) bilim berishda hayotdan, ishlab — chiqarishdan olingan ko‘nikmalarni qidirish, masalalar tuzish va ularni echishga o‘rgatish; D) Barcha javob to’g’ri* 137. O’qitishning qaysi turida o’qituvchi o’quv materialini og’zaki bayon qilib beradi? A) Seminar B) Masala yechish C) Laboratoriya D) Ma’ruza* 138. … asosan nazariy materiallar; fizika kursining asosiy g‘oyalari, tushunchalari, qonunlari, nazariyalari va amaliy masalalari bayon qilinadi. A) Seminarda B) Ma’ruzada* C) Laboratoriyada D) Masala yechishda 139. Ma’ruzaning rejasini va unga mos ma’ruzaning konspektini tuzish, obzor shaklida beriluvchi materiallar, to‘la tushunishga tegishli bo‘lgan materiallar, yodlashga va yozib olishga tegishli materiallarni ajratib olish kabilar ma’ruzaga tayorgarlikning qaysi bosqichi hisoblanadi? A) Nazariy tayorgarlik B) Amaliy tayorgarlik C) Metodik tayorgarlik* D) Tajriba asosidagi tayorgarlik Masala va o’rganish ishlarida talabalarda qanday qobiliyat ortadi? A) talabalarning mantiqiy fikrlashini, sabab va oqibat bog‘lanishlarni o‘zlashtirishni, qonunlarning amaliy ahamiyatidan foydalanish qobiliyatlari* B) boshqa o‘rtoqlarining fikrini eshitish, tahlil qilish va baho berish; C) kerakli savol bo‘yicha tayyorlangan ma’lumotlarni mustaqil aytib berish; berilgan savollarga javob berish; D) berilgan mavzu bo‘yicha materialni chuqur o‘zlashtirish; adabiyot bilan ishlashga o‘rgatish 141. Fizika darsining didaktik maqsadiga ko’ra turlarini aniqlang? A) Yangi o‘quv materialini o‘rganish; Bilimlarni mustahkamlash va amaliy masalalarni shakllantirish; Bilimlarni nazorat qilish va hisobga olish; B) Bilimlarni mustahkamlash va amaliy masalalarni shakllantirish; Bilimlarni nazorat qilish va hisobga olish; Bilimlarni umumlashtirish va chuqurlashtirish; C) Yangi o‘quv materialini o‘rganish; Bilimlarni mustahkamlash va amaliy masalalarni shakllantirish; Bilimlarni nazorat qilish va hisobga olish; Bilimlarni umumlashtirish va chuqurlashtirish; Aralash dars* D) Bilimlarni umumlashtirish va chuqurlashtirish; Aralash dars 142. Seminar mashg‘uloti qanday didaktik maqsadlarni amalga oshirishga xizmat qiladi? A) Talabalarning o‘quv kurslari bo‘yicha o‘zlashtirgan nazariy bilimlarini chuqurlashtirish, mustahkamlash orqali ilmiy dunyoqarashini kengaytirish B) DTS bilan me’yorlangan ko‘nikmalarni malaka darajasiga yetkazish orqali talabalarning tayanch va xususiy kompetensiyalarini shakllantirish; C) Talabalarning avval o‘zlashtirilgan bilim, ko‘nikma va malakalarni yangi kutilmagan vaziyatlarda qo‘llash orqali ijodiy faoliyat tajribalarini egallashga zamin tayyorlash D) Barcha javob to’g’ri* 143. Seminar mashg’ulotining qaysi turi seminar mashg‘ulotlarining tayyorgarlik shakli hisoblanadi va odatda o‘quv kursini o‘rganishning birinchi haftasida o‘tkaziladi? A) Muammoli seminar B) Umumlashtiruvchi seminar C) Muammoli va umumlashtiruvchi seminar D) Kirish seminar* 144. Fizikani o‘rganishda o‘quv eksperimentini bajarish jarayonida talabalar qanday mustaqil ta’lim vazifalarni bajaradilar? A) o‘quvchilarning tushuncha, qonunlar va nazariyalarni yaxshi o‘zlashtirishlarini ta’minlash; B) bilimlarni amalda qo‘llash malakasini shakllantirish, asboblarni tadqiq qilishning muhim metodlari bilan tanishish, axborotni bir tizimga tushurish, ishlov berish va uzatish; C) o‘quvchilarning fanga qiziqishini oshirish va ularni moddiy ishlab chiqarishning yangi texnika va texnologiyalarini o‘zlashtirishga tayyorlash, o‘quvchilarda mustaqil ishlash va ishga ijodiy yondoshish malakasini shakllantirish; D) Barcha javob to’g’ri* 145. Maktab fizika eksperimentining asosiy ko‘rinishlari qaysilar? A) demonstratsion eksperiment B) laboratoriya eksperimenti C) demonstratsion eksperiment va laboratoriya eksperimenti* D) praktikum 146. Ma’ruzaning metodologik funksiyasini qo‘llash orqali qanday natijalarga erishiladi? A) ma’ruza jarayonida talaba-yoshlarning ongi va qalbiga milliy g‘oyani singdirish, o‘quv materialiga hissiy baho berish munosabatlarini uyg‘otishga B) asosiy ilmiy faktlar, qoidalar, xulosalarning mohiyatini yoritish jarayonida o‘qituvchi bilan talabalar hamkorligiga 140. C) fanning tadqiqot metodlarini qiyoslash, chog‘ishtirish, ilmiy izlanishning tamoyillari va yondashuvlarini bilish, talabalarni kelgusida ilmiy-tadqiqot ishlariga jalb etishga zamin tayyorlaydi* D) qonuniyatlar va qonunlarga jalb etish orqali ta’lim olish va kasbni mukammal egallashning ahamiyati, o‘rganilayotgan materiallarning bo‘lg‘usi kasbiy faoliyatidagi roli va ahamiyati, uni o‘zlashtirish metodlariga jalb qilinadi 147. … - bilim berishdagi hodisalar o‘rtasidagi zaruriy va obyektiv, ma’noli va takrorlanuvchi bog‘lanishlardir. A) O’qitish prinsipi B) Didaktika C) Metodika D) O’qitishning qonuniyatlari* 148. Insonparvarlik prinsipini qo’llash uchun qanday talabni hisobga olish kerak? A) bilim berishning maqsadini insonparvarlashtirish, erkin, rivojlangan, odobli, ijodkor, sotsial jihatdan yetuk insonlarni shakllantirish* B) bilimlarni egalashning dastlabki boskichida o‘quvchilarning faol ish harakatini uyushtirish bilan bilimni sifatli shakllanishi; C) qandaydir kashfiyot oldida olimning oldiga qo‘yilgan masalalarni belgilash; D) olimlar foydalangan fundamental tajribalarni maktabda ko‘rsatish 149. Ma’ruzaning talabalarni ta’lim olish va barkamollikka yo‘naltirish funksiyasi orqali qanday natijalarga erishiladi? A) asosiy ilmiy faktlar, qoidalar, xulosalarning mohiyatini yoritish jarayonida o‘qituvchi bilan talabalar hamkorligi B) fanning tadqiqot metodlarini qiyoslash, chog‘ishtirish, ilmiy izlanishning tamoyillari va yondashuvlarini bilish, talabalarni kelgusida ilmiy-tadqiqot ishlariga jalb etishga C) ma’ruza jarayonida talaba-yoshlarning ongi va qalbiga milliy g‘oyani singdirish, o‘quv materialiga hissiy baho berish munosabatlarini uyg‘otishga D) talabalarning diqqati o‘quv kursi mazmunidagi asosiy g‘oyalar, nazariyalar, qonuniyatlar va qonunlarga jalb etish orqali ta’lim olish va kasbni mukammal egallashning ahamiyati, o‘rganilayotgan materiallarning bo‘lg‘usi kasbiy faoliyatidagi roli va ahamiyati, uni o‘zlashtirish metodlariga jalb qilinadi* 150. O‘qitish jarayonida izchillik prinsipi nimalar asosida amalga oshiriladi? A) bilimlarni egalashning dastlabki boskichida o‘quvchilarning faol ish harakatini uyushtirish bilan bilimni sifatli shakllanishi; B) bilimlarning barcha elementlarini va ta’riflarini o‘qitishning barcha bosqichida esda saqlash, hamda kerak paytda foydalanishni ta’minlash; C) bilimlarni rivojlanishida paydo bo‘lgan yangi atamalarning ma’nosini aniq ochishni hamda ularni tizimlashtirishning muvofiq yo‘llarini topish va umumiy foydalanish; D) Barcha javob to’g’ri* 151. “Fizika o’qitish metodikasi” faniga pedagogik fan sifatida ta’rif bering? A) Fizika o‘qitish metodikasi-pedagogik fanlardan biri bo‘lib, uning paydo bo‘lishi va rivojlanishi fizika fanining rivojlanishi uning jamiyat taraqqiyotidagi roli bilan bog‘liqdir B) Jamiyat moddiy va ma’naviy jihatdan rivojlanib borishi bilan yangi avlodni o‘qitish jarayoni kengayib va murakkablashib boradi. Bu esa pedagogikaning yangi tarmog’i bo’lgan “Fizika o’qitish metodikasi” ini pedagogik fan sifatida paydo bo’lishiga sabab bo’ladi C) Fanlarni o‘qitish qonuniyatlarini ochib berish, mazmunini aniqlash, fanlarni o‘rganish metodlari va tashkil etish shakllarini aniqlash nuqtai nazaridan “Fizika o’qitish metodikasi” pedagogik fan hisoblanadi D) Barcha javob to’g’ri* “Fizika o’qitish metodikasi” kursining pedagogik fan sifatidagi maqsadi nimalardan iborat? A) fizika o‘qitish jarayoni B) o‘qitishning eng samarali metodlari va usullarini ishlab chiqish, tekshirish va amaliyotda qo‘llash, o‘quvchilarni tarbiyalash va rivojlantirish hamda fizikadan o‘quv jihozlari va qurollarini qo‘llash C) o‘quv muassasalarida fizika o‘qitishning maqsadlarini asoslash, tarbiyaviy ahamiyatini ko‘rsatib berish D) to’g’ri javob keltirilmagan* 153. “Fizika o’qitish metodikasi” kursining pedagogik fan sifatidagi predmeti nimalardan iborat? A) o‘qitishning eng samarali metodlari va usullarini ishlab chiqish, tekshirish va amaliyotda qo‘llash, o‘quvchilarni tarbiyalash va rivojlantirish hamda fizikadan o‘quv jihozlari va qurollarini qo‘llash B) fizika o‘qitish jarayoni* C) o‘quv muassasalarida fizika o‘qitishning maqsadlarini asoslash, tarbiyaviy ahamiyatini ko‘rsatib berish D) fizika kursi mazmuni va tuzilishini aniqlash hamda uni takomillashtirib borish 154. “Fizika o’qitish metodikasi” kursining pedagogik fan sifatidagi vazifalari nimalardan iborat? A) o‘quv muassasalarida fizika o‘qitishning maqsadlarini asoslash, tarbiyaviy ahamiyatini ko‘rsatib berish; B) fizika kursi mazmuni va tuzilishini aniqlash hamda uni takomillashtirib borish; C) o‘qitishning eng samarali metodlari va usullarini ishlab chiqish, tekshirish va amaliyotda qo‘llash, o‘quvchilarni tarbiyalash va rivojlantirish hamda fizikadan o‘quv jihozlari va qurollarini qo‘llash D) Barcha javob to’g’ri* 155. Bir atomli gazning hajmi 3,6 marta kamayganda bosimi 20% ga ortdi. Bunda ichki energiya necha martaga o‘zgaradi? A) 3 marta kamayadi* B) 3 marta ortadi C) O’zgarmaydi D) 1,8 marta kamayadi 156. Kinemetikaning asosiy tushunchalarini toping. A) Yo’l, troektoriya, moddiy nuqta, tezlik, mexanik harakat, ko’chish B) Yo’l, troektoriya, moddiy nuqta, mexanik harakat C) Yo’l, troektoriya, moddiy nuqta, mexanik harakat, ko’chish* D) Yo’l, troektoriya, moddiy nuqta, tezlik, mexanik harakat 157. “Elektromagnit hodisalar” bo’limining mazmuni nimalardan iborat? A) Elektr zaryadlar, elektr maydoni, elektr toki, elektr zanjiri, magnit maydoni, elektromagnit hodisalari, yarim o‘tkazgichlar, elektromagnit tebranishlar va to‘lqinlar, radioaloqaning fizik asoslari* B) Elektr zaryadlar, elektr maydoni, elektr toki, elektr zanjiri, magnit maydoni, elektromagnit hodisalari, yarim o‘tkazgichlar C) Elektr maydoni, elektr toki, elektr zanjiri, magnit maydoni, elektromagnit hodisalari, elektromagnit tebranishlar va to‘lqinlar, radioaloqaning fizik asoslari D) Elektr zaryadlar, elektr maydoni, elektr toki, elektr zanjiri, magnit maydoni, elektromagnit hodisalari 158. “Dinamika asoslari” bo’limining mazmuni nimalardan iborat? A) Jism harakatini o’rganish 152. B) Dinamikaning asoslari, Nyuton qonunlari va ularning tajribaviy asoslari, inersial va noinersial sanoq sistemalari, gravitasiya maydoni.Butun olam tortishish qonuni, kosmik tezlik formulasi va bosh.* C) Jismlarning muvozanat shart, harakati, kuchlar D) Dinamikaning asoslari, Nyuton qonunlari va ularning tajribaviy asoslari, inersial va noinersial sanoq sistemalari, jismlarning muvozanat shartlari, gravitasiya maydoni.Butun olam tortishish qonuni, kosmik tezlik formulasi va bosh. 159. “Kinematika” bo’limi nimalarni o’rganadi? A) Jismlarning muvozanat shartlarini B) Jismlarning harakatini tashqi ta’sirlar bilan birga C) Jismlarning harakatini tashqi ta’sirlarni hisobga olmagan holda* D) kuchlarni 160. “Dinamika” bo’limi nimalarni o’rganadi? A) kuch ta’siridagi jismlarning harakatini* B) Jismlarning harakatini tashqi ta’sirlarni hisobga olmagan holda C) Jismlarning muvozanat shartlarini D) kuchlarni 161. “Statika” bo’limi nimalarni o’rganadi? A) kuch ta’siridagi jismlarning harakatini B) Jismlarning harakatini tashqi ta’sirlarni hisobga olmagan holda C) Jismlarning muvozanat shartlarini* D) kuchlarni 162. “Optika” bo’limi nimalarni o’rganadi? A) kuch ta’siridagi jismlarning harakatini B) Jismlarning harakatini tashqi ta’sirlarni hisobga olmagan holda C) Jismlarning muvozanat shartlarini D) Yorug’lik hodisalarini* 163. Avtomobil yo‘lning birinchi yarmini 10 m/s, ikkinchi yarmini esa 15 m/s tezlik bilan o‘tdi. Butun yo‘l davomidagi o‘rtacha tezlikni toping. A) 12 m/s* B) 12,5 m/s C) 6 m/s D) 15 m/s 164. Mexanikaning asosiy saqlanish qonunlarini aniqlang? A) Energiyaning saqlanish qonuni B) Impulsning saqlanish qonuni C) Kuchlarning saqlanish qonuni D) A va B* 165. Energiyaning saqlanish qonuniga ta’rif bering? A) Yopiq tizim hosil qiluvchi jismlarning to‘liq energiyasi tizim jismlarining har qanday harakatida o‘zgarmay qolaveradi* B) Har qanday sistemadagi jismlarning to‘liq energiyasi tizim jismlarining har qanday harakatida o‘zgarmay qolaveradi C) Yopiq tizim hosil qiluvchi jismlarning to‘liq energiyasi tizim jismlarining ayrim harakatida o‘zgarmay qolaveradi D) Ochiq tizim hosil qiluvchi jismlarning to‘liq energiyasi tizim jismlarining har qanday harakatida o‘zgarmay qolaveradi 166. Ko’rsatmalilik prinsipini amaliyotda qo’llash bo’yicha qanday ko’rsatmalar kerak? A) ko‘rgazmali qurolning soniga, sifatiga katta talablar qo‘yilishi kerak. Bitta darsda ko‘p sopli ko‘rgazmali qurollardan foydalanish, salbiy ta’sir qilishi mumkin; B) zamonaviy va ma’lumot texnologiyasidan keng foydalanish; ko‘rgazmali qurollardan foydalanish orqali o‘quvchilarning tassavurini, abstraksiyalash imkoniyatlarini oshirish; C) ayrim ko‘rgazmali qurollarni tayyorlashga o‘quvchilarni jalb qilish va boshqalar D) Barcha javoblar to’g’ri* 167. “Termodinamika” bo’limiga taalluqli tushunchalarni toping? A) Termodinamikaning 1 va 2 qonunlari, ko’chish, temperatura, issiqlik B) Termodinamikaning 1 va 2 qonunlari, temperatura, ish, ichki energiya, issiqlik, entropiya* C) Termodinamikaning 1 va 2 qonunlari, temperatura, yo’l, ish, ichki energiya, issiqlik, entropiya D) Termodinamikaning 1 va 2 qonunlari, tezlik, temperatura, ish, ichki energiya, issiqlik 168. Laboratoriya praktikumining yutuqlari nimalardan iborat? A) Birinchi kurs talablarining ko‘nikishi (oliy o‘quv yurtining sharoitiga ko‘nikishi). B) Laboratoriya praktikumi mavzusini to‘g‘ri tanlanishi C) Fizika laboratoriyasining jihozlanishi, tayyorlanishi, kerakli sharoitni yaratilishi, o‘quv— axborot materiallarining sifati, laborantlarning kasbiy tayyorgarligi, texnologik malakasi, talabalarga muomilasi, o‘qituvchining mahorati, insonparvarliligi va boshqalar. D) Barcha javob to’g’ri* 169. O‘qituvchining darsga tayyorgarligi nechta bosqichda amalga oshiriladi? A) 4 ta B) 3 ta* C) 5 ta D) 2 ta 170. O’qituvchining darsga tayorgarligi qanday bosqichlarda amalga oshiriladi? A) Tashxislash va bashoratlash B) Loyihalash (rejalashtirish) C) Tashxislash, bashoratlash, loyihalash (rejalashtirish)* D) Tashxislash va loyihalash (rejalashtirish 171. «Elektromagnit hodisalar» bo’limi nechta bobdan iborat? A) 5 ta B) 7 ta C) 6 ta* D) 4 ta 172. Fizika o’qitish metodikasi fanining asoslari nimalardan iborat? A) asosiy tushunchalari, qonunlari va nazariyalari bilan o‘quvchilar ongida bizni o‘rab olgan olamning tabiiy-ilmiy manzarasini to‘g‘ri shakllantirish, tabiiy-ilmiy tekshirish metodlarining asoslarini egallash* B) o‘qitishning eng samarali metodlari va usullarini ishlab chiqish, tekshirish va amaliyotda qo‘llash, o‘quvchilarni tarbiyalash va rivojlantirish hamda fizikadan o‘quv jihozlari va qurollarini qo‘llash C) fizika kursi mazmuni va tuzilishini aniqlash hamda uni takomillashtirib boorish D) o‘quv muassasalarida fizika o‘qitishning maqsadlarini asoslash, tarbiyaviy ahamiyatini ko‘rsatib berish 173. Respublikamiz mustaqillikka erishgach ta’lim sohasida qanday qonunlar qabul qilindi? A) “Kadrlar tayyorlash milliy dasturi” B) “Ta’lim to‘g‘risida”gi qonun, “Fizika sohasidagi ta’lim sifatini oshirish va ilmiy tadqiqotlarni rivojlantirish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi PQ-5032-sonli Qarori C) “O‘zbekiston Respublikasi oliy ta’lim tizimini 2030 yilgacha rivojlantirish konsepsiyasini tasdiqlash to‘g‘risida”gi PF-5847-sonli Farmoni D) Barcha javoblar to’g’ri* 174. Fizika o‘qitish metodikasining metodologiyasi nimalardan iborat? A) asosiy tushunchalari, qonunlari va nazariyalari bilan o‘quvchilar ongida bizni o‘rab olgan olamning tabiiy-ilmiy manzarasini to‘g‘ri shakllantirish, tabiiy-ilmiy tekshirish metodlarining asoslarini egallash B) darsning tuzilishi shakllari va tashkil etish usullari, fizika o‘qitish nazariyasining rivojlanish qonunlari va uning natijalarini o‘quv jarayoniga tatbiq etish tamoyillari haqidagi ta’limot* C) fizika kursi mazmuni va tuzilishini aniqlash hamda uni takomillashtirib boorish D) o‘quv muassasalarida fizika o‘qitishning maqsadlarini asoslash, tarbiyaviy ahamiyatini ko‘rsatib berish 175. Fizika o‘qitish metodikasining tadqiqot metodlarini aniqlang? A) o‘rta ta’lim umumiy masalalarining tahlili va ularni hal etishda fizikaning o‘quv predmeti sifatidagi rolini aniqlash B) ilg‘or pedagogik tajribalarni o‘rganish va umumlashtirish, fizik ta’lim va pedagogik amaliyot masalalarini qiyosiy tahlil qilish C) o‘quvchilar psixologiyasining o‘ziga xosligi, fizika o‘qitish jarayonining tahlili, darsliklarga, o‘qitish vositalariga, metodik qo‘llanmalarga didaktik talablarni ishlab chiqish D) Barcha javob to’g’ri* 176. Impulsning saqlanish qonuniga ta’rif bering. A) Yopiq tizim hosil qiluvchi jismlar impulslarining geometric yig’indisi bu tizimdagi jismlarning bir-biri bilan har qanday harakatida va o’zaro ta’sirida o’zgarmas bo’lib qolaveradi * B) Ochiq tizim hosil qiluvchi jismlar impulslarining geometric yig’indisi bu tizimdagi jismlarning bir-biri bilan har qanday harakatida va o’zaro ta’sirida o’zgarmas bo’lib qolaveradi Yopiq tizim hosil qiluvchi jismlarning to‘liq energiyasi tizim jismlarining ayrim harakatida o‘zgarmay qolaveradi C) Ochiq tizim hosil qiluvchi jismlarning to‘liq energiyasi tizim jismlarining har qanday harakatida o‘zgarmay qolaveradi 177. “Impuls va energiyaning saqlanish qonuni” mavzusining asosiy tushunchalarini toping. A) Impuls, energiya, tezlik, massa, richag B) Impuls, energiya, tezlik, yo’l, massa C) Impuls, energiya, tezlik, massa, potensial energiya, kinetik energiya* D) Impuls, energiya, tezlik, massa, potensial energiya, kinetik energiya, entropiya 178. «Molekulyar fizika» bo’limining asosiy tushunchalarini toping. A) Molekula, erkin yugurish yo’li, modda miqdori, bosim, kvant B) Molekula, modda miqdori, bosim, hajm, temperatura, moddiy nuqta C) Temperatura, molekula, erkin yugurish yo’li, ideal gaz, bosim, hajm, modda miqdori* D) Temperatura, molekula, erkin yugurish yo’li, mexanik harakat, ideal gaz, bosim, hajm, modda miqdori 179. «Termodinamika» bo’limining strukturasi nimalardan iborat? A) Tеrmodinamika elеmеntlari. B) Ish va issiqlik. C) Tеrmodinamikaning I va II qonuni D) Barcha javob to’g’ri* 180. ”Termodinamika” so’zining ma’nosi nima? A) Issiqlik kuchi* B) Issiqlik C) Kuch D) Bosim kuchi 181. Termodinamikaning birinchi qonuni ifodasini toping. A) ΔU=Q B) Q=ΔU + A* C) Q=A D) Q=0 182. Jism olgan yoki bergan issiqlik miqdori, ichki energiya, issiqlik holati kabi tushunchalarni birlashtirib turuvchi atama qaysi? A) Bosim B) Hajm C) Issiqlik* D) Temperatura 183. Ichki energiya nechchi xil usulda o’zgaradi? A) 3 B) 2* C) 4 D) 1 184. Ichki energiya qanday yo’l bilan o’zgarishi mumkin? A) Ish bajarish va issiqlik uzatish* B) Ish bajarish C) Issiqlik uzatish D) O’zgarmaydi 185. Izoxorik jarayon qanday jarayon? A) Hajm o’zgarmas* B) Bosim o’zgarmas C) Temperatura o’zgarmas D) Issiqlik miqdori o’zgarmas 186. Agar moddiy nuqtaning tebranishi x=4 sin t tenglama bilan yozilsa, vaqtning 2 qaysi onlarida tebranma harakat qilayotgan moddiy nuqtaning tezligi nolga teng bo‘ladi? A) 2n-1 B) 2n C) 0 D) 2n+1* 187. Frontal laboratoriya deb qanday laboratoriyaga aytiladi? A) Barcha sinf o’quvchilari bir xil laboratoriyani bajaradigan laboratoriya ishlari* B) Dastlab o’qituvchi o’quvchilarga tajribani ko’rsatadi, keyin o’quvchilar guruhlarga bo’linib mustaqil bajaradigan laboratoriya ishlari C) O’quvchilarning turli guruhlari tomonidan bajariladigan turli laboratoriya ishlari D) Oddiy laboratoriya ishlari 188. Abadiy dvigatel yaratish mumkinmi? A) Mumkin emas B) Mumkin* C) Aniqlanmagan D) To’g’ri javob yo’q 189. Praktikum laboratoriyaga ta’rif bering. A) Barcha sinf o’quvchilari bir xil laboratoriyani bajaradigan laboratoriya ishlari B) Dastlab o’qituvchi o’quvchilarga tajribani ko’rsatadi, keyin o’quvchilar guruhlarga bo’linib mustaqil bajaradigan laboratoriya ishlari C) O’quvchilarning turli guruhlari tomonidan bajariladigan turli laboratoriya ishlari* D) Oddiy laboratoriya ishlari 190. Oddiy laboratoriya ishlari qanday bajariladi? A) Barcha sinf o’quvchilari bir xil laboratoriyani bajaradigan laboratoriya ishlari B) Dastlab o’qituvchi o’quvchilarga tajribani ko’rsatadi, keyin o’quvchilar guruhlarga bo’linib mustaqil bajaradi* C) O’quvchilarning turli guruhlari tomonidan bajariladigan turli laboratoriya ishlari D) Yalpi holatda 191. Laboratoriya tajribasi o’tkazish texnikasi jihatdan nechchiga bo’linadi? A) 3* B) 2 C) 4 D) 5 192. Laboratoriya tajribasini o’tkazish texnikasi jihatdan turlarini aniqlang? A) Yalpi va praktikum B) Yalpi va oddiy C) Frontal, oddiy va praktikum* D) Oddiy va praktikum 193. Frontal va praktikum laboratoriya ishlari bir-biridan qanday farq qiladi? A) Frontal laboratoriya ishida o’quvchilar birgalikda bir xil tajribani bajaradi, praktikumda esa o’quvchilarning turli guruhlari tomonidan turli tajriba bajariladi* B) Ikkalasida ham o’quvchilar birgalikda bir xil tajribani bajaradi C) Praktikum laboratoriya ishida o’quvchilar birgalikda bir xil tajribani bajaradi, frontalda esa o’quvchilarning turli guruhlari tomonidan turli tajriba bajariladi D) Frontal va praktikum bir-biridan farq qilmaydi 194. Faradeyning 1-qonuni ifodasini toping. A) m=kI B) m=kq C) m=kIt D) B va C* 195. Suyuqliklarda elektr tokini qanday zarralar tashiydi? A) Elektronlar va ionlar B) Musbat va manfiy ionlar* C) Elektronlar va manfiy ionlar D) Erkin elektronlar 196. “Yorug’lik hodisalari” bo’limining mazmuni nimalardan iborat? A) Yorug‘likning tabiiy va sun’iy manbalari, yorug‘likning to‘g‘ri chiziqli tarqalishi, soya va yarim soya, Quyosh va Oy tutilishi, Yorug‘lik tezligi. Yorug‘likning qaytishi va sinishi va bosh.* B) Yorug‘likning tabiiy va sun’iy manbalari, tekis harakat, yorug‘likning to‘g‘ri chiziqli tarqalishi, soya va yarim soya C) Yorug‘likning tabiiy va sun’iy manbalari, yorug‘likning to‘g‘ri chiziqli tarqalishi, molekulalarning erkin yugurish yo’li, soya va yarim soya D) Yorug‘likning tabiiy va sun’iy manbalari, notekis harakat, yorug‘likning to‘g‘ri chiziqli tarqalishi. Soya va yarim soya 197. ”Optika” so’zining ma’nosi nima? A) Yorug’lik B) Nur C) Ko’zga ko’rinadigan* D) Ko’zoynak 198. O’zgarmas bir xil kuch ta’sirida harakatlanayotgan ikki jismning harakat tenglamalari x1 = 6 + 2t2 va x2 = 8 + 6t2 ko’rinishlarga ega. Jismlarning massalari bir-biridan necha marta farq qiladi? A) 3 marta* B) 4 marta C) 2 marta D) Bir xil 199. Harakat tenglamalari x1 = 5 + 2t va x2 = 35 - 3t bo’lgan moddiy nuqtalar qanday koordinatada uchrashadilar? A) x= 8 B) x=6* C) x=40 D) x=30 200. Bir tizimning o‘rtacha davom etadigan vaqti nima deyiladi? A) Kogerentlik vaqti* B) Interferensiya vaqti C) Uchish vaqti D) Uchrashish vaqti