Quritgichlarni hisoblash Barabanli quritgichning prinsipial sxemasi. 1 - bunker; 2 - ta'minlagich; 3 - qurituvchi baraban; 4 - o'thona; 5 - aralashtirish kamerasi; 6,7,11 - ventilyatorlar; 8 - oraliq bunker; 9 – transporter; 10 - siklon: 12 - tishli uzatma Bu qurilmalar atmosfera bosimda uzluksiz ravishda turli sochiluvchan va donasimon materiallarni tutunli gazlar yoki issiqhavo bilan quritish uchun ishlatiladi. Ular stilindrsimon korpusdan iborat bo’lib, gorizontga nisbatan juda kichik og`ish burchagida joylashtiriladi. Baraban ikkita rolikli tayanchlarga joylashtirilgan bo’lib, elektr yuritkich va reduktor yordamida aylantiriladi. Aylanish soni 5-8 ayl/min. Baraban ichida nasadkalar o’rnatilgan bo’lib, ular fazalararo ta’sir yuzasini oshirish uchun qo’llaniladi. Nasadkalar barabanning ko’ndalang kesimi bo’yicha materialni bir me’yorda tarqatish va aralashtirishni ta’minlaydi. Material va issiqlik eltkich bir-biriga nisbatan to’g`ri yo’nalishda berilsa, barabanning ichida material o’ta qizib ketmaydi, chunki bu sharoitda yuqori temperaturali issiqlik eltkich katta namlikka ega bo’lgan material bilan o’zaro ta’sirda bo’ladi. Barabanli quritgichlar uzunligi L va tashqi diametri D bo’yicha tanlanadi. Nam material bunker 1 dan ta’minlagich 2 orqali aylanib turgan baraban 3 ga beriladi. Material bilan bir xil yo’nalishda barabanga issiqlik eltkich beriladi. U yoqilg`i o’txonasi 4 da yonishida hosil bo’lgan gazlarni aralashtirish kamerasi 5 da havo bilan aralashtirish natijasida hosil bo’ladi. Havo o’txona va aralashtirish kamerasiga ventilyatorlar 6 va 7 yordamida beriladi. Quritilgan material barabanning boshqa tomonidan bunker 8 ga tushadi va undan transporter 9 ga o’tadi. Ishlatilgan gazlar atmosferaga chiqarib yuborishdan avval mayda zarrachalardan stiklon 10 da tozalanadi va kerak bo’lsa yana qo’shimcha tozalaniladi. Qurituvchi eltkich baraban orqali ventilyator 11 yordamida uzatiladi. Uzatilish davrida uncha katta bo’lmagan siyraklanish hosil bo’ladi va bu esa qurituvchi agentning barabanli quritgich teshiklari orqali yuqotilishiga yo’l qo’ymaydi. Baraban elektr yuritkich va tishli uzatma 2 yordamida aylantirib turiladi. Barabanning ichida materialni bir me’yorda tarqatish, aralashtirish va yo’naltirish uchun nasadka joylashtirilgan. Quritilayotgan material donalarining o’lchamiga va xossalariga qarab, xar-xil nasadkalardan foydalaniladi. Katta bo’lakli va yopishib qolish xususiyatiga ega bo’lgan materiallarni quritishda ko’taruvchi parrakli nasadkalar, yomon sochiluvchan va katta zichlikka ega bo’lgan katta bo’lakli materiallarni quritish uchun sektorli nasadka; kichik bo’lakli, tez sochiluvchan materiallarni quritishda tarqatuvchi nasadka ishlatiladi; mayda qilib ezilgan, chang hosil qiluvchi kukun materiallar Barabanli quritgich nasadkalarining turlari va ularning to'ldirilish koefficientlari β. 1 - ko'taruvchi - parrakli, β = 12%; 2 - huddi avvalgidek, β = 14%; 3 - taqsimlovchi, β = 20,6%; 4 - taqsimlovchi, yopiq yacheykali, β =27,5. ni berk yacheykali, dovonsimon nasadkalar bo’lgan barabanlarda quritish maqsadga muvofiqdir. Ayrim sharoitlarda murakkab nasadkalardan foydalansa ham bo’ladi (5.122rasm). I. Quritish qurilmasining hisobi 1. Qurilmaning quritilgan modda bo’yicha unumdorligi: G = 10 t/soat 2. Material zarrachalarining o’lchamlari (NaCl): d = 2,0-1,5 mm - 25% d = 1,5-1,0 mm - 75% 3. Materialning namligi (NaCl): boshlang`ich oxirgi w1 = 6,0% w1 = 0,2% 4. Boku shahri uchun nam havoning parametrlari yanvar iyul temperatura t = +3,4°S t = +25,3°S nisbiy namlik o = 82% o = 65% 5. Issiq havoning temperaturasi barabanga kirishda - t = 160°C barabandan chiqishda - t = 60°C 1. Moddiy balans Moddiy balans tenglamasidan quritish davomida bug`latilgan namlik W miqdorini aniqlaymiz. W Gк G2 10 т / cоат 2.778 W 2778 , w1 w2 100 w1 10 1000 2,778 кг / c 3600 6 0 ,2 0 ,171 кг / с 100 6 II. Quritishga sarflangan havo va issiqlikni aniqlash Quritkichning ichki issiqlik balansini yozamiz: a) Qish fasli uchun: с 1 q к ( q т р q м q й ) Bu erda: s - suvning issiqlik sig`imi, s = 4190 kJ/kgK; qk - qo’shimcha ichki kalorifer bergan issiqlik miqdori, qk = 0; qtr - transport qurilmalari bilan kirgan issiqlik miqdori, qtr= 0; qy - atrof muhitga yo’qotilgan issiqlik miqdori, tahminan isitishga sarflangan issiqlik miqdorining 10% ni olsa bo’ladi; qm - moddani isitishga sarflangan issiqlik miqdori, qm = Gk cm (2 - 1 ) / W 2 - moddaning quritgichdan chiqishdagi temperaturasi quritivchi agent nam havoning ho’l termometr temperaturasiga teng deb olamiz. 2 = tx = 42°S Ramzinning I - x diagrammasidan aniqlanadi. sm - materialning issiqlik sig`imi [6]: см с Na cCl M ( NaCl ) Na = 26,0 kJ/kgK; Cl = 26,0 kJ/kgK sm = (26+26)/56 = 0,88 kJ/kgK qm = 2,778 0,88 (42 -3,4)/0,171 = 551,83 kJ/kgK = 4,19 3,14 – 551,83 – 22,6 = -560,185 kJ/kgK Quritish jarayoniga sarflangan solishtirma havo va issiqlik sarflarini aniqlash uchun I - x diagrammada quritish jarayoni ifodalanadi (5.123-rasm). Boku shaxri uchun havoning o’rtacha temperaturasi va nisbiy namligi aniqlanadi a) Qish fasli uchun to = +3,4°S va o = 82%. Shu parametrlar bo’yicha diagrammada "A" nuqta topiladi, ya’ni kaloriferga kirayotgan havoning parametrlarini ko’rsatuvchi nuqtani topamiz. "A" nuqtadan, ya’ni o’zgarmas nam saqlash chizig`i bo’yicha to’g`ri chiziqo’tkazib, berilgan quritish temperaturasi bilan kesishgan "V" nuqtani topamiz. Bu nuqta kaloriferda isitilgan va quritgichga kirayotgan havoning parametrlari x1 = xo, t1, I1 - larni ko’rsatadi. AV chiziqhavoni kaloriferda isitish jarayonini ifodalaydi. Kaloriferda havo qizdirilganda uning nam saqlashi o’zgarmaydi. "V" nuqtadan I1 chizig`ini - o’zgarmas entalpiya chizig`ini o’tkazamiz. Shu I1 chizig`ida ixtiyoriy bir nuqta "e" olinadi va undan AV chizig`iga perpendikulyar tushiriladi va hosil bo’lgan "f" deb belgilaymiz. So’ng ef kesmaning uzunligi o’lchanadi - ef = 2,4 sm = 24 mm. Nihoyat, quritishning ideal jarayondan farqi eE kesmaning uzunligi hisoblanadi. еЕ еf ( 560,185 ) 24 10,75 мм М 1250 bu erda M = 1250 - I - x diagramma masshtabi. 5.123- rasm. Nam havoning I - x diagrammasi Diagrammada eE kesmani "e" nuqtadan pastga x = const chiziq bo’yicha o’tkazamiz, chunki < 0. "V" nuqtadan "E" nuqta orqali to’g`ri chiziqo’tkazib, berilgan t2 = 60°S chizig`i bilan kesishguncha davom ettiramiz. Kesishgan nuqtani "S" deb belgilaymiz va bu nuqta quritish qurilmasidan chiqayotgan havoning parametrlari x2, t2, I2, 2 ni ko’rsatadi: x2 = 0,029 kg/kg va I2 = 136 kJ/kg (I - x diagrammadan topiladi). Qish faslida quritish jarayoniga ketgan solishtirma havo sarfi: хо х1 0 ,003 кг кг l 1 1 38 ,46 кг кг x2 x0 0 ,029 0 ,003 Havoning umumiy sarfi h l W 38 ,46 0 ,171 6 ,58 кг с Sarflangan solishtirma issiqlik miqdori esa: I o 11 кЖ кг q I2 Io 136 11 4707 ,69 кЖ кг x2 x0 0 ,029 0 ,003 va umumiy issiqlik sarfi: Q = q W = 4807,69 0,171 = 622,12 kVt Kaloriferdagi issiqlik sarfi: qк I1 I o 169 11 6076 ,9 кЖ кг x2 x0 0 ,029 0 ,003 I1 = 169 kJ/kg - I - x diagrammadan topiladi. b) Yoz fasli uchun. = s 1 + qk - ( qtp + qm + qy ) s = 2,95 4,19 = 12,36 kJ/kgK qk = 0 ; qtr = 0 ; qm = G2 cm ( 2 - 1 ) / W ; 2 = 42°S = tm ( I - x diagrammadan ) 1 = to = 25,3° (Boku shaxri uchun) qm = 2,778 0,88 (42 - 25,3) / 0,171 = 238,746 kJ/kg = 12,36 42 - 238,746 - 23,87 = 257,77 kJ/kg Nam havo parametrlarini, havoning solishtirma va issiqlik sarfini yoz fasli uchun aniqlaymiz. Buning uchun I - x diagrammada quritish jarayonini ifodalaymiz. ef 94 мм; М 1250; Ее еf М 94 257 ,77 19 ,5 мм 1250 So’ng, I - x diagrammadan: xo = 0,014 kg/kg; x2 = 0,0525 kg/kg; Io = 55 kJ/kg; I1 = 192 kJ/kg; I2 = 195 kJ/kg. l 1 1 25,98 кг кг x2 xo 0 ,0525 0 ,014 L = l W = 25,98 0,171 = 4,13 kg/s q I2 Io 195 55 3381,64 кЖ кг x2 xo 0 ,0525 0 ,014 Q = q W = 3381,64 0,171 = 578,26 kVt G2 10 т / cоат qк 10 1000 2,778 кг / c 3600 I1 I 0 162 55 3309,18 кЖ / кг x2 x0 0,0525 0,014 Yoz va qish fasllari uchun topilgan sarflarni solishtiramiz: Lkish = 6,58 kg/s > Lez = 4,13 kg/s Qkish = 822,12 kVt > Qez = 578,26 kVt II. Barabanli quritkichning asosiy o’lchamlarini aniqlash Barabanning hajmini topamiz: Vба р W 0 ,171 3600 3600 85 ,5 м3 Аv 7 ,2 bu erda Av - barabanning namlik bo’yicha kuchlanishi, Av = 7,2 kg/(m3 soat) [16,128]. Barabanning hajmi bo’yicha 9.3-jadvaldan barabanning asosiy o’lchamlarini [128], ya’ni N 7208. Ushbu sonli barabanning asosiy parametrlari quyidagicha: - barabanning ichki diametri, m - barabanning uzunligi, m - devorlarninig qalinligi, mm - quritish hajmi , m. - yacheykalar soni, dona - aylanish tezligi, ayl/min - umumiy massasi, t - iste’mol qilinadigan quvvat, 2,8 14 14 86,2 51 5 70 25,8 kVt Havoning barabandagi haqiqiy tezligi ushbu formulada aniqlanadi: wx = Vx / (0,785 d2) bu erda Vx - qurituvchi eltkichning barabandan chiqishdagi hajmi sarfi: Vx L Vo T t 1 х o ур То ур Мх Мс t у р ( t1 t 2 ) 2 ( 160 60 ) 2 110 o С x у р ( х1 х2 ) 2 ( 0 ,003 0 ,029 ) 2 0 ,016 кг кг Vx 6 .58 22,4 273 110 1 0 ,016 3 7 ,31 м с 29 273 16 wx 7 ,31 ( 0 ,725 2,8 2 ) 1,2 м с Materialning barabanda o’rtacha bo’lish vaqti : Gм G2 ( W 2 ) Gm - barabandagi materialning sarfi: Gм V м bu erda V - quritgichning hajmi, 86,2 m3; m - materialning «to’kma» zichligi m = 1200 kg/m3 [6,16]; - barabanning to’ldirilish darajasi, ushbu misoldagi nasadka uchun 12% [128]. Gm = 86,2 0.12 1200 = 12412,8 kg unda: 12412,8 4335 с 2778 , 0 ,171 2 Barabanning og`ish burchagini quyidagi formulada aniqlanadi: 30 l 180 0 ,007 wx d n / bu erda l - barabanning uzunligi, 14 m; n - aylanishlar soni, 5 ayl/min; d - barabanning diametri, 2,8 m. 30 14 180 0 ,007 1,2 0 ,88 о 2 ,8 5 4335 3 ,14 / Agar 1 ning qiymati juda kichik bo’lsa ( 0,5 dan kam ), barabanning aylanish soni n kamaytiriladi va hisob qaytariladi. Materialning eng kichik zarrachalari qurilmadan havo bilan chiqib ketmasligi uchun, uning tezligini hisoblaymiz. Buning uchun moddaning chiqib ketish tezligini, ya’ni erkin uchish tezligini topamiz: wэ у р Ar d у р 18 0 ,575 Ar bu erda ur - qurituvchi eltkichning zichligi. у р мх (ро р) мс р Т vo po ( T t у р ) r - nam havodagi bug`larning parstial bosimi. р х мс ро 1 мх х мв ro = 105 Pa , chunki qurilma atmosfera bosimi ostida ishlaydi. qurilmaga kirishdagi: р1 0 ,003 18 10 5 480 ,81 Па 1 29 0 ,003 18 р2 0 ,029 18 10 5 4463 ,64 Па 1 29 0 ,029 18 qurilmadan chiqishidagi: unda o’rtacha r r = (480,81 + 4463,64) / 2 = 2472 Pa va zichlik: ур 29 ( 10 5 2472 ) 18 2472 273 0,91 кг / м 3 22,4 10 273 110 5 Arximed kriteriysini aniqlaymiz: Ar d 3 з у р g у2р bu erda 3 - quritilayotgan material zarrachalarining zichligi, 3 = 2165 kg/m3 [129]; ur - havoning o’rtacha temperaturadagi qovushoqligi, ur = 0,022 10-3 Pas [130]. Ar ( 1 10 3 )3 2165 0 ,91 9 ,8 10 6 39891468 9 3,99 10 4 3 2 ( 0 ,022 10 ) 10 va chiqib ketish tezligi w2 0 ,022 10 3 3 ,99 10 4 7 ,3 м с 3 1 10 0 ,91 18 0 ,575 3 ,99 10 4 Havoning qurilmadagi tezligi 1,2 m/s va bu 7,3 m/s dan ancha kam. Demak, zarrachalar qurilmadan havo bilan chiqib ketmaydi, chunki wx < wch . Agar bu son aksincha kattaroqbo’lsa, havo tezligi kamaytiriladi va hisob qaytadan o’tkazilishi kerak.