O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI RAQAMLITEXNOLOGIYALARI VAZIRLIGI Muhammad Al-Xorazmiy nomidagi Toshkent Axborot texnologiyalari universiteti Multemedia texnologiyalari kafedrasi Multimediali malumotlar bazasi fanidan TOPSHIRIQ-1 Mavzu: Ma’lumotlar bazasi asoslari. Multimediali ma’lumotlar bazasini boshqarish tizimlari. Ma’lumotlar turlari Guruh: MLD001-2 Bajardi: Abduraxmonov X Tekshirdi: Abidova SH.B Toshkent-2024. Mavzu: Kirish. Ma’lumotlar bazasi asoslari. Multimediali ma’lumotlar bazasini boshqarish tizimlari. Ma’lumotlar turlari. Ishdan maqsad: Multimadiali ma’lumotlar turlarini o’rganish, multimediali ma’lumotlarni yaratish va saqlash. Nazariy qism: Multimediali ma'lumotlar bazalarining xususiyatlari. - Tuzilmaning yo'qligi: multimediya ma'lumotlari ko'pincha tuzilmasiz, shuning uchun ularni hujjat yoki mijozlar bazalarini boshqaruvchi dastur yordamida topish qiyin. - Vaqtinchalik va mekansal: multimediya ma'lumotlarining turli turlari turli talablarga ega.Mekansal ma'lumotlar o'zlarini tahlil qilish qiyin,va samarali mekansal-vaqt tizimlarini yaratish uchun maxsus algoritmlar kerak. - Katta hajmdagi ma'lumotlar: odatda, multimediya juda ko'p joyni egallaydi (masalan, video), shuning uchun multimediya ma'lumotlari odatda ko'proq xotira qurilmasini talab qiladi, bu har doim ham qulay emas.Yuqorida aytib o'tilganidek, multimediya ma'lumotlari matn, rasm, grafik, video, audiolardan iborat.Turli xil ma'lumotlarni taqdim etish uchun ko'plab formatlar mavjud.Bunday formatlar quyidagilardir TIFF,BMP, PPT, IVUE, FPX, JPEG, MPEG, AVI, MID, WAV, DOC, GIF, PNG, EPS. Bir formatdan ikkinchisiga konvertatsiya qilish cheklovi tufayli, ma'lum bir formatda ma'lumotlarni ishlatish ham cheklangan bo'ladi. Multimedia ma’lumotlar bazasi funktsiyalari asosan an'anaviy ma'lumotlar bazasini eslatadi.Shu bilan birga, multimediya ma'lumotlarining tabiati multimediya ma'lumotlar bazalari bilan xavfsiz va qulay ishlashni ta'minlaydigan yangi talablarni keltirib chiqarmoqda.Ushbu talablar quyidagilarni o'z ichiga oladi: - Integratsiya - turli xil dasturlardan kirish uchun ma'lumotlarning takrorlanishini oldini olish qobiliyati. - Ma'lumotlar mustaqilligi - ma'lumotlar bazasini boshqarish va ma'muriy funktsiyalarni amaliy dasturlardan ajratish. - Sinxron kirishni boshqarish - parallel operatsiyalarni bajarilishini tartibga soluvchi qoidalardan foydalangan holda multimediali ma'lumotlar bazasida ma'lumotlarning muvofiqligini ta'minlash. - Qayta tiklash-muvaffaqiyatsiz tugallangan tranzaksiyalar doimiy saqlangan ma'lumotlarga ta'sir qilmasligini kafolatlaydigan usullar. - So'rovlarni qayta ishlashni qo'llab-quvvatlash - multimedia ma'lumotlarini so'rovlarni qayta ishlash mexanizmlarini tarqatish. - Versiyalarni boshqarish - ob'ektlarning turli xil versiyalarini saqlashni tashkil etish va ularni boshqarish.Ushbu xususiyat ba'zi dasturlar uchun talab qilinishi mumkin. ID Nomi z Egasi Turi Hajmi ID Samaliyot Nomi Turi Homiy Shtrix kod Aviakassa Airaport Xodimlar Mijozlar ID Tel.nomer F.I.SH Email ID Turi Lavozim F.I.SH Yashash manzili Uchish yo’nalishi Respublika bo’ylab MDH davlatlari Dunyo bo’ylab Tel nomeri