МАЗМҰНЫ КІРІСПЕ ДАМУ ТАРИХЫ ҚАРАСТЫРЫЛАТЫН ОПЕРАЦИЯЛЫҚ ЖҮЙЕ WINDOWS 10 ОРНАТУ ҮШІН КОМПЬЮТЕРГЕ ҚАНДАЙ ТАЛАПТАР ҚОЙЫЛАДЫ? МЕНІҢ КОМПЬЮТЕРІМ БҰЛ ТАЛАПТАРҒА СӘЙКЕС КЕЛЕ МЕ? WINDOWS 10 ҚОЛДАНАР АЛДЫНДА ТАҒЫ НЕНІ БІЛГЕН ЖӨН? ҚОРЫТЫНДЫ 3 3 4 4 5 5 6 КІРІСПЕ Операциялық жүйе (ағылш. operating system) — компьютердің барлық басты әрекеттерін (пернелер тақтасын, экранды, диск-жетектерді пайдалануды), сондай-ақ қатар операциялық жүйенің басқаруымен іске қосылатын басқа программалардың жұмысын басқаратын, көбінесе тұрақты сақтауыш құрылғыда тұратын, машиналық кодта жазылған программа. Алғашқы компьютерлердің операциялық жүйесі болған жоқ, себебі басқару программалары тек компьютердің нақты бір типіне арналып жазылды, бірақ шалғайлық жабдықтарға стандарттардың пайда болуымен, сан алуан компьютерлер үшін осындай жабдықпен әрекеттестіктің бірыңғай программаларын жазуға мүмкіндік туғызды. Осы заманғы жалпы тапсырмаларды атқаруға арналған компьютерлер, соның ішінде жеке компьютерлерде, бағдарламаларын жегу үшін Операциялық жүйені қажетсінеді. Жеке компьютерлерге арналған Операциялық жүйе мысалдары ретінде келесілерін келтіруге болады: Microsoft Windows, Linux, Mac OS және Unix. Операциялық жүйенің айырмашылықтарының бірі: Бірнеше бағдарламаны бір уақытта жегуге мүмкін етеді. Бағдарлама жазуды оңайлатады, себебі бағдарламаның жабдықтарды басқару қажеті пайда болмайды. Бұкіл жабдық пен бағдарламалардың өзара әрекеттесуін Операциялық жүйе басқарады. Бұған қоса бағдарламаға жабдық пен басқа бағдарламалармен әрекеттесуге жоғары деңгейлі тілдесуді қамтамасыз етеді. ДАМУ ТАРИХЫ ОЖ тарихы жарты ғасырдай уақытты қамтиды. Ол көбінесе есептеуіш аппаратураның және элементтік базасының дамуымен байланысты анықталады. Бірінші сандық есептеуіш машиналар 40ж. басында пайда болып, операциялық жүйелерсіз жұмыс істеді, ұйымдардың есептеу процессіндегі барлық есептері бағдарламалаушымен басқару пультінен қолмен істелінді. 50ж. ортасынан мониторлық жүйелер пайда болды, олар тапсырмалар пакетін орындауда операторлар жұмысын автоматтандырды. 1965-1975ж. интегральным микросхемаларға өту компьютерлердің келесі ұрпағына жол ашты, олардың өкілі IBM/360. Осы кезеңде қазіргі ОЖ – лерге қатысты барлық коцепциялар: мультипрограммалау, мультипроцесстеу, көптерминалды істәртіп, виртуальды жад, файлдық жүйелер, қол жетуді шектеу және желілік жұмыстар жасалды. 60-ж. аяғында ARPANET глобальды желісін жасау жұмыстары басталды, ол Интернет желісінің аттану нүктесі болды. 70-ж. ортасына қарай мини-компьютерлер кең тарала басталды. Миникомпьютерлердің архитектурасы мэйнфреймдармен салыстырғанда қарапайым болды, бұл олардың Операциялық жүйелерінде де кескінделді. 70ж. ортасынан бастап UNIX ОЖ-ні қолдану компьютерлердің әртүрлі типтеріне жеңіл түрде көше бастады. ОЖ Unix алдымен мини-компьютерлерге жасалған болса да, оның икемділігі, элеганттылығы, қуатты функционалдық мүмкіндіктері және ашықтығы компьютерлердің барлық класстарында орнықты позицияда болуына жағдай туғызды. 80ж. басы операциялық жүйе 3 тарихында дербес компьютерлердің пайда болуымен айрықша мәнді болды. 80 жылдарда коммуникациялық технологияларға локальдық желілер үшін негізгі стандарттар: 1980 жылы — Ethernet, 1985 — Token Ring, 80ж. аяғында — FDDI қабылданды. Бұл төменгі деңгейдегі желілік ОЖ үйлесімділігін, сондай-ақ желілік адаптер драйверлерімен ОЖ интерфейсін стандарттауды қамтамасыз етті. 90ж. басында барлық ОЖ-лар әртекті клиенттер және серверлермен жұмысты қолдай алатын қабілеті бар желілік ОЖ айналды. Тек қана коммуникациялық есептерді (Cisco Systems компаниясының IOS жүйесі) орындауға арналған мамандандырылған желілік ОЖ-лер пайда болды.. Соңғы онжылдықтар ішінде корпоративтік желілік ОЖ-лерге ерекше көңіл бөлінді, олар үшін масштабтаудың жоғарғы дәрежесі, желілік жұмысты қолдау, қауіпсіздіктің дамыған құралдары, гетерогендік орталықта жұмыс істеу мүмкіндігі, орталықтан әкімшілік ету және басқару құралдарының болуы сипатты. ҚАРАСТЫРЫЛАТЫН ОПЕРАЦИЯЛЫҚ ЖҮЙЕ Баяндаманы қарастыруға мен Windows 10 операциялық жүйесін тандадым, Windows 10 Солтүстік Американың Microsoft компаниясы жасаған компьютерлік операциялық жүйе. Ол 2014 жылы жарияланды және 2015 жылдың жазында шықты. Кез-келген операциялық жүйе сияқты, бұл компьютердің аппараттық ресурстарын басқаратын бағдарламалық жасақтама немесе компьютерлік бағдарлама. Windows 10-дің басты жаңалығы-дәстүрлі жұмыс үстелін тақтайшалардан жасалған МЕТРО интерфейсімен бастау мәзірімен теңестіре отырып, графикалық интерфейске үйлесімділік беру болды. Сонымен қатар, оның әртүрлі құрылғылар мен экрандарға бейімделу қабілеті, бұл үшін барлық Windows 10 құрылғыларында қолдау көрсету үшін әмбебап қолданба архитектурасы енгізілді. Басқа маңызды тапсырмалардын бірі жаңа мүмкіндіктер енгізу болды, ескірген Internet Explorer-ді ауыстыру үшін барлық ашық бағдарламалардың, виртуалды жұмыс үстелдерінің немесе Microsoft Edge шолғышының нобайларын көрсетуге қабілетті. Windows 10-дағы тағы бір маңызды жаңалықоны қолдау: Егер сіз интернетке қосылған болсаңыз, Сіз үнемі жақсартулар мен жаңартулар аласыз, бұл функциялар мен функционалдылықты жақсартады, бұл пайдаланушыға жүйені жаңартып отыруды әлдеқайда ыңғайлы етеді. WINDOWS 10 ОРНАТУ ҮШІН КОМПЬЮТЕРГЕ ҚАНДАЙ ТАЛАПТАР ҚОЙЫЛАДЫ? Microsoft-тың ресми парақшасында егер сіздің компьютерінің Windows 8.1. талаптарына сәйкес келетін болса жеткілікті, делінген. Егер бұл ақпарат аздық етсе, төменде жаңа жүйені орнату үшін компьютерге қойылатын талаптардың тізімі келтірілген: 4 Процессор: ең кемінде1 ГГц. Жедел есте сақтау құрылғысы (ОЗУ): 32 разрядтық жүйе үшін 1 ГБ., 64 разрядтық жүйе үшін 2 ГБ. Қатты дисктегі бос орын: 16 ГБ. Видеоадаптер: WDDM драйвері бар Microsoft DirectX 9 графикалық құрылғысы. Бұдан бөлек, міндетті түрде Microsoft есептік жазбасы мен интернет қажет болады. МЕНІҢ КОМПЬЮТЕРІМ БҰЛ ТАЛАПТАРҒА СӘЙКЕС КЕЛЕ МЕ? Ия, қарапайым қолданушылар үшін, жоғарыда аталған талаптарды тексеру қиындау. Сол себепті, Microsoft компаниясы Get Windows 10 атты жаңа құрал ойлап тапты. Ол Windows 10 орнатуға болатын барлық компьютерлерде хабарлама ретінде автоматты түрде шығып тұрады. Бастысы компьютерінің интернетке қосылулы және «автоматты жаңартулар» қызметі белсенді болуы керек. WINDOWS 10 ҚОЛДАНАР АЛДЫНДА ТАҒЫ НЕНІ БІЛГЕН ЖӨН? Егер сіз дәл қазіргі уақытта Windows 7 SP1 немесе Windows 8.1. операциялық жүйесінің қолданушылары болсаңыз, Windows Update жүйесі арқылы Windows 10 жүйесін тегін жаңарта аласыз. Осы кезде төмендегілерді есте ұстаңыз: Жаңарту Windows 10 сатылымға шықан алғашқы 12 айдың ішінде жүзеге асырылу керек. Windows 10 операциялық жүйесі әртүрлі бірнеше түрде шығарылады: Windows 10 Home, Mobile, Pro, Enterprise, Mobile Enterprise, Education. Windows XP пен Vista қолданушылары егер олардың құрылғыларының техникалық сипаттамалары минималды талаптарға жауап беретін жағдайда ғана Windows 10 қолдана алады. 5 ҚОРЫТЫНДЫ Заманауи операциялық жүйе-бұл пайдаланушыға стандартталған ақпаратты енгізу мен шығаруды және бағдарламаны басқаруды қамтамасыз етіп қана қоймай, сонымен қатар компьютермен жұмыс істеуді жеңілдететін бағдарламалық жасақтаманың күрделі жиынтығы. Операциялық жүйелердің бағдарламалық интерфейсі белгілі бір бағдарламаның көлемін азайтуға және оның есептеу жүйесінің барлық компоненттерімен жұмыс істеуін жеңілдетуге мүмкіндік береді. Windows 10 ең көп қолданылатын операциялық жүйе болып табылады және көптеген пайдаланушылар үшін бұл қарапайымдылығына, жақсы интерфейсіне, қолайлы өнімділігіне және көптеген қосымшаларына байланысты осы мақсаттар үшін ең қолайлы операциялық жүйе болып табылады. 6