O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI AXBOROT TEXNOLOGIYALARI VA KOMMUNIKASIYALARINI RIVOJLANTIRISH VAZIRLIGI MUHAMMAD AL-XORAZMIY NOMIDAGI TOSHKENT AXBOROT TEXNOLOGIYALARI UNIVERSITETI SAMARQAND FILIALI 5330500 – “Kompyuter injiniring” (AT servisi) yo‘nalishi talabalari uchun MALAKAVIY AMALIYOTI KUNDALIGI Samarqand – 2020 1 Kompyuter injiniringi fakulteti “Axborot texnologiyalari” kafedrasi. Abdullayev Sirojiddin Sharofboy o’g’li 404 -guruh talabasi (talabaning F.I.O.) Kompyuter injiniringi yo’nalishi bo‘yicha malakaviy amaliyot o‘tash joyi – Muhammad al-Xorazmiy nomidagi Toshkent axborot texnologiyalati universiteti Samarqand filiali “Axborot texnologiyalari” kafedrasi Amaliyotning boshlanishi «27» aprel 2020 y Amaliyotning tugashi «16» may 2020 y Ta’lim muassasasidan amaliyot rahbari dots. Boynazarov I.M. _______ (BMI rahbarining F.I.O., imzosi) Kafedradan amaliyot rahbari dots. Boynazarov I.M. ________ (amaliyot rahbarining F.I.O., imzosi) Kafedra mudiri ______________________________ ________ (amaliyot rahbarining F.I.O., imzosi) Kompyuter injiniringi fakulteti dekani 2 O.A.Mamaraufov. Amaliyotchi talabalarning vazifalari 1.Talaba amaliyot dasturida ko‘zda tutilgan barcha vazifalarni bajarishi, BMI(bitiruv malakaviy ishi)ni bajarishga talab darajasida tayyorgarlik ko‘rishi. 2.Talaba amaliyotni o‘tkazish tartibiga amal qilishi, amaliyot rahbari bilan muntazam aloqada bo‘lishi, masofaviy ta’lim tizimidan foydalanish talablarini bajarishi shart. Bu talablarni bajarmagan talaba amaliyotni davom ettirishdan chetlashtiriladi. Amaliyot davomida talaba o‘zining BMI mavzusi bo‘yicha ishlarni rejalashtirib oladi hamda BMIni hisobbt shaklida tayyorlab boradi. 3.Amaliyot davomida har bir talaba kundalik tutadi. Bunda har kunlik bajarilgan ishlar, uning natijasi va tahlili bayon qilib beriladi. Shuningdek, BMIning tayyor bo‘lgan qismini fililalning masofaviy ta’lim tizimiga rahbar bilan kelishgan holda yuklab boradi. 4.Talaba o‘ziga berilgan mavzu bo‘yicha BMIni to‘liq bajaradi. Tayyorlangan BMIni qismlarga bo‘lim bosqichma-bosqich moodle tizimiga kiritib boradi. 5.Amaliyot oxirida har bir talaba BMIdagi topshiriq bo‘yicha hisobot tayyorlaydi. Bundan tashqari amaliyot davrida bajarilgan ishlar bo‘yicha kundalik ham yuritadi. Amaliyot tugagandan so‘ng tayyor BMIni va amaliyot kundaligini kafedrdagi rahbariga topshiradi. 3 MALAKAVIY AMALIYOTI KUNDALIK DAFTARINI YURITISH VA BMI HISOBOTINI TUZISH BO‘YICHA YO‘RIQNOMA 1. Talabaning kundalik daftari Malakaviy amaliyoti to‘g‘risidagi asosiy hujjat hisoblanadi. 2. Kundalik daftarga amaliyot dasturi bo‘yicha har kuni bajarilgan ishlar ketma – ket yozib boriladi. Malakaviy amaliyoti davrida kundalikka: amaliyot dasturiga asosan ish turi, berilgan ishning darajasi va hajmi uning foiz hisobida bajarilganligi, bajarilgan ishning hajmi, shu bilan bir qatorda mustaqil o‘rganilgan va bajarilgan ishlar yoziladi. 3. Amaliyot davrida yuzaga kelgan qiyinchiliklar va ularni bartaraf qilish uchun qo‘llanilgan tadbirlar, tashkiliy ishlardagi kamchiliklar hamda ularni yaxshilash to‘g‘risidagi takliflar ko‘rsatilishi kerak. 4. Amaliyotga materiallar yig‘ish va bajargan ishlaridan kelib chiqqan holda xulosalar chiqariladi. 5. Amaliyot o‘qituvchilari talabaning faoliyati, kamchilik va yutuqlarini, o‘zlarining xulosalarida yoritib, kundalikda qayd etadi. 6. Talaba amaliyot yakunida hisobotiga kundalikni qo‘shib, ta’lim muassasasida tayinlangan rahbariga topshiradi. 7. Hisobot ishlab Malakaviy (BMI oldi) amaliyot dasturiga asosan BMI mavzusi bo‘yicha tuzilgan bo‘lishi shart. 4 TATU Samarqand filiali 4-kurs talabalarining Malakaviy (BMI oldi) amaliyoti uchun amaliyot dasturi doirasida beriladigan SHAXSIY TOPSHIRIQ VARAQASI № 1 2 3 6 Ishning turi Malakaviy (BMI oldi) amaliyotni masofadan o’tkazish kurslarini tashkil etish Amaliyot o‘tkazish bo‘yicha seminar tashkil qilish. Kafedradan biriktirilgan rahbarlar bilan muloqot o‘tkazish. Malakaviy (BMI oldi) amaliyot bo‘yicha kundalik tutish va unda ko‘zda tutilgan quyidagi ishlarni bayon qilib borish: Kafedra va Malakaviy (BMI oldi) amaliyot rahbarlari haqida ma’lumot berish. BMI mavzusi va topshiriq varaqasi bo‘yicha ishlarni rejalashtirish. BMI yozishga doir tayyorlangan va chop etilgan darslik va o‘quv qo‘llanmalar bilan tanishish. O‘tgan o‘quv yilida bajarilgan BMIlar bilan tanishish. BMIning kirish qismini ma 1-bobini hisobotini yozish. Darslik va uslubiy adabiyotlardan foydalanish yo‘l yo‘riqlarini o‘rganish. Amaliyot rahbari va BMI rahbari bilan maslahatlashish BMIning 1-bobini *.docx formatida filialning moodle.samtuit.uz masofaviy ta’lim tizimiga 1-hafta topshirig‘i sifatida joylashtirish Bajariladigan ishlar: BMI bo‘yicha qo‘shimcha adabiyotlar bilan tanishish Internet tarmog‘idan qo‘shimcha ma’lumot olish BMIning 2-bobini tayyorlash va hisobot shaklida yozib borish Bajarilgan ishlarni kundalikka qayd qilib borish Muddati 25.04.2020y. 27.04.2020y. O‘tkaziladigan joyi O’z uyida – Filial masofaviy ta’lim tizimi kafedralar kategoriyasida O’z uyida – Filial masofaviy ta’lim tizimi kafedralar kategoriyasida Mas’ul Dekan, kafedra mudirlari amaliyot rahbarlari Kafedra mudiri hamda amaliyot rahbarlari 27.04.2020y 2.05.2020y O’z uyida – Filial masofaviy ta’lim tizimi kafedralar kategoriyasida Talabalar va rahbarlar O’z uyida – Filial masofaviy ta’lim tizimi kafedralar kategoriyasida Talabalar va rahbarlar Amaliyotning birinchi haftasi 04.05.2020y 09.05.2020y Amaliyotning ikkinchi haftasi 5 7 8 9 BMIning 2-bobini *.docx formatida filialning moodle.samtuit.uz masofaviy ta’lim tizimiga 2-hafta topshirig‘i sifatida joylashtirish Bajariladigan ishlar: BMIning yakuniy shaklini va 11.05.2020y hisobot shaklida yozib borish 16.05.2020y Bajarilgan ishlarni kundalikka qayd qilib borish Amaliyotning BMIning yakuniy shaklini *.docx uchinchi formatida filialning moodle.samtuit.uz haftasi masofaviy ta’lim tizimiga 3-hafta topshirig‘i sifatida joylashtirish Malakaviy (BMI oldi) amaliyot 16.05.2020y bo‘yicha kundalikni tayyorlash 17.05.2020y Malakaviy (BMI oldi) amaliyot yakuniy 18.05.2020y natijalarini e’lon qilish va onlayn muloqotni tashkil etish. O’z uyida – Filial masofaviy ta’lim tizimi kafedralar kategoriyasida O’z uyida – Filial masofaviy ta’lim tizimi kafedralar kategoriyasida O’z uyida – Filial masofaviy ta’lim tizimi kafedralar kategoriyasida Talabalar va rahbarlar Talabalar Talabalar, kafedra va amaliyot o‘qituvchilari Topshiriqni oldim*: Abdullayev Sirojiddin Sharofboy o’g’li Talaba (imzo) (F.I.SH.) Amaliyot o‘qituvchisi _______ __________________________ (imzo) Amaliyot rahbari: (F.I.SH.) ______ _________________________ (imzo) Kafedra mudiri: (F.I.SH.) _______ ___________________________ (imzo) ( F.I.SH.) Eslatma: Imzo o’riniga www.barcode.tec-it.com – bepul shtrixkodlarning onlayn generatori orqali olingan QR-кod bilan tasdiqlash mumkin. 6 AMALIYOTCHINING BAJARADIGAN ISHLARI NOMLARI VA REJALARI t/r Bajaradigan ishlari nomlari Muddati BMIning kirish qismi 1 Mаmlаkаtimiz Prеzidеnti I.А.Kаrimovning Mаmlаkаtimizni 2015 yildа ijtimoiy-iqtisodiy rivojlаntirish yаkunlаri vа 2016 yilgа mo‘ljаllаngаn iqtisodiy dаsturning еng muhim ustuvor yo‘nаlishlаrigа bаg‘ishlаngаn Vаzirlаr Mаhkаmаsining kеngаytirilgаn mаjlisidаgi mа’ruzаsidа “Bugungi shаroitdа, Intеrnеt vа еlеktronikа dаvridа iqtisodiyot tаrmoqlаridа zаmonаviy аxborot-kommunikаtsiyа tеxnologiyаlаrini kеng joriy еtish, “Еlеktron hukumаt” tizimini yаrаtish vа ishlаshini tа’minlаsh, dаvlаt orgаnlаri fаoliyаtining shаffofligi vа ochiqligini oshirish bo‘yichа qаbul qilingаn ”Еlеktron hukumаt to‘g‘risidа” O‘zbеkiston Rеspublikаsi Qonunining mаzmun vа mohiyаtini ijrochilаrgа yеtkаzish, shuningdеk huquqni qo‘llаsh sаmаrаdorligini oshirish mаsаlаlаrigа аlohidа е’tibor qаrаtildi O‘zbеkiston Rеspublikаsining qonuni Еlеktron hukumаt to‘g’risidа. Qonunchilik pаlаtаsi tomonidаn 2015 yil 18 noyаbrdа qаbul qilingаn Sеnаt tomonidаn 2015 yil 3 dеkаbrdа Mа’qullаngаn Ushbu Qonunning mаqsаdi еlеktron hukumаt sohаsidаgi munosаbаtlаrni tаrtibgа solishdаn iborаt. Еlеktron hukumаt to‘g’risidаgi qonun hujjаtlаri ushbu Qonun vа boshqа qonun hujjаtlаridаn iborаtdir. Аgаr O‘zbеkiston Rеspublikаsining xаlqаro shаrtnomаsidа O‘zbеkiston Rеspublikаsining еlеktron hukumаt to‘g’risidаgi qonun hujjаtlаridа nаzаrdа tutilgаnidаn boshqаchа qoidаlаr bеlgilаngаn bo‘lsа, xаlqаro shаrtnomа qoidаlаri qo‘llаnilаdi. 7 Ishdаn mаqsаd: “Dasturlash tillarini o’rgatuvchi dasturiy ta’minot ishlab chiqish“ tizimini yaratish. Ushbu еlеktron o‘quv darslikni yаrаtishdаn mаqsаd o‘rtа- mаxsus vа oliy tа’lim o‘quv muаssаsаlаri tаlаbаlаri hаmdа shu sohаgа qiziquvchilаrgа dаsturlаsh tili hаqidа boshlаng’ich bilimlаr olishgа yordаmlаshish. Yuqoridаgi mаqsаdlаrgа еrishish uchun quyidаgi vаzifаlаr аmаlgа oshirilishi lozim: - Intеrnеt, uning hozirgi zаmon АT muhitidаgi o‘rni vа uning аsosiy tushunchаlаrini o‘rgаnish; - wеb dаsturlаsh tillаrining аsosi bo‘lgаn HTML gipеrmаtnli tili hаqidа tushunchаgа еgа bo‘lish; - PHP tilining imkoniyаtlаrini o‘rgаnib chiqish; - Mа'lumotlаr bаzаsi bilаn ishlаsh vа uni boshqаrish; - Еlеktron o‘quv foydаlаnish qo‘llаnmаdаn yo‘riqnomаsini yаrаtish. Dolzаrblik. Hozirgi pаytdа O‘zbеkistondа dаsturlаsh sohаsigа bo‘lgаn tаlаb o‘sib bormoqdа. Hаr bir korxonа, tаshkilot, o‘quv muаssаsаlаri, tаniqli shаxslаr o‘z faoliyatlarida turli dasturiy vositalardan foydalanmoqdalar. Dаsturchilаr bundаy dasturiy ta’minotlarni yаrаtishdа dаsturlаsh tillаrigа murojааt qilmoqdаlаr. Bundаy holdа аyniqsа o‘zbеk tilidаgi dаsturlаsh tillаrini o‘rgаtuvchi o‘quv qo‘llаnmаlаrgа еhtiyoj sеzilyаpti. Ushbu bitiruv ishi hаm xuddi shu kаbi dolzаrb mаsаlаlаrni yеchishgа qаrаtilgаn bo‘lib, bir nechta dаsturlаsh tilini o‘rgаtuvchi еlеktron o‘quv qo‘llаnmа yаrаtish g’oyаsi ilgаri surilgаn. 8 1-bob nomi va rejalari I BOB. WЕB TЕXNOLOGIYALAR VA ULARNING ZAMONAVIY O’RGATUVCHI DASTURLAR YARATISHDA TUTGAN O‘RNI VA RIVOJLANISH ISTIQBOLLARI Reja 1 1.1. Еlеktron o‘quv interaktiv o’rgatuvch dastur yаrаtishdаgi zаmonаviy wеb tеxnologiyаlаr tаhlili 2 1.2. Masofaviy ta’lim va intеraktiv o’qitish usullari 3 1.3. Dinаmik Wеb sahifa yаrаtishni o‘rgаtuvchi dasturiy vositаlаr tаhlili 2-bob nomi va rejalari II BOB. PHP VA MYSQL TILLARINI O‘RGATUVCHI INTERAKTIV DASTURNI YАRАTISHDА FOYDАLАNILGАN DАSTURIY TА’MINOT Reja 1 2.1. HTML, CSS vа JаvаScript dаsturlаsh tillаri qisqаchа tаvsifi 2 2.2 PHP wеb dаsturlаsh tili, uning mа’lumotlаr bаzаsi vа wеb sеrvеrlаr bilаn bog’liqligi agar bulsa 3-bob nomi va rejalari Olingan natijalar tahlili 9 BIRINCHI HAFTA t/r Sana BMIning bajarilishiga oid mulohaza va takliflar 27.04.20 Yangi adabiyotlar bilan tanishdim. Yangi adabiyotlar bilan tanishdim va yana 28.04.20 adabiyotlarni kengaytirdim. Internetda maczuga taluqli adabiyotlarni 29.04.20 o`rgandim. Internetda mavzuga taluqli adabiyotlarni 30.04.20 o`rgandim. 1.05.20 BMIni kirish qismini yozib chiqdim. 2.05.20 BMIni kirish qismini yozib chiqdim. 10 Bajarilgan ishning baholanishi IKKINCHI HAFTA t/r Sana 04.05.20 05.05.20 BMIning bajarilishiga oid mulohaza va takliflar BMI bo'yicha qo'shimcha adabiyotlar bilan tanishish. Ilmiy rahbardan qo'shimcha bilimlarni o'rganish. 06.05.20 BMI ni 2-bobini yozishga kirishish. Internet tarmog`idan qo`shimcha ma'lumot 07.05.20 olish. BMIning 2-bobini tayyorlash va hisobot 08.05.20 shaklida yozib borish. Bajarilgan ishlarni kundalikka qayd qilib 09.05.20 borish. BMIning 2-bobini “.docx formatida filialning 09.05.20 moodle.samtuit.uz masofaviy ta'lim tizimiga 2-hafta topshirigi sifatida joylashtirish. 11 Bajarilgan ishning baholanishi UCHINCHI HAFTA t/r Sana BMIning bajarilishiga oid mulohaza va takliflar 11.05.20 BMI ni 3-bobini yozishga kirishish 12.05.20 BMI ni dasturiy ta'minotini ishlab chiqish. 13.05.20 BMI dagi dasturni ishlashini tekshirdi. 14.05.20 Bajarilgan ishlarni hammasini umuylashtirish. 15.05.20 BMI ni umumiy hisobot shaklini yaratish. BMIning yakuniy hisobotini “.docx formatida filialning moodle.samtuit.uz masofaviy ta'lim 16.05.20 tizimiga 3-hafta topshirig`i sifatida joylashtirish. Malakaviy (BMI oldi) amaliyot bo`yicha 17.05.20 kundalikni tayyorlash filialning saytiga joylash. 12 Bajarilgan ishning baholanishi AMALIYOTCHI TOMONIDAN BAJARILGAN ISHLARNING TAHLILI VA BAHOSI Tahlil mundarijasi Amaliyot mavzusi Ishning maqsadi va mavzuning dolzarbligi Mavzu bo’yicha tadqiqotda qo‘llanilgan usul va vositalar Foydalanilgan manbalarga qo‘yilgan havolalar Hisobotning mazmuni va hajmi Amaliyot davrida bajarilgan ishlarning ijobiy tomonlari Amaliyot davrida kuzatilgan kamchiliklar Amaliyotchiga takliflar Malakaviy amaliyotga berilgan baho va takliflar Amaliyot (BMI) rahbari bahosi 13 Amaliyotga ma’sul kadefra o‘qituvchisi bahosi AMALIYOT BAHOSI BILAN KAFEDRADAN AMALIYOT O‘TILISHIGA MA’SUL VAKILNING XULOSASI BMINI BAJARILISH BO‘YICHA TOPSHIRIQLAR JADVALI 1-topshiriq muddati va talabi: 2-topshiriq muddati va talabi: 3-topshiriq muddati va talabi: 14 Malakaviy (BMI oldi) amaliyoti tavsifnomasi Toshkent axborot texnologiyalari Universiteti Samarqand filiali (o‘quv muassasa nomi) Abdullayev Sirojiddin talabasi 1. Malakaviy (BMI oldi) amaliyoti 2020 yil 27.04 dan 16.05 gacha ______________TATUSF “Axborot texnologiyalari” kafedrasi______ (korxona, tashkilot, muassasa nomi) Talaba________________________________________________________ (ismi sharifi) Malakaviy (BMI oldi) amaliyoti vazifalari: Bitiruv malakaviy ishi mavzusi doirasida sohada mavzuning dolzarbligi, sohadagi amaliy masala yechimi, olingan natijalarini qiyosiy tahlil qilish, va hisobot tayyorlash jarayonida filial masofaviy ta’limi kafedralar kategoriyasida masofadan topshiriqlarni bajarish______________________________ (ish o‘rinlar va bajargan asosiy ish turlari nomma – nom yoziladi) ______________________________________________________________ 1.1. Bajargan ishlar sifati_____________________________________ (bahosi: qoniqarsiz, qoniqarli, yaxshi, a’lo) 1.2. Berilgan ko‘rsatmalarning bajarilishi: Amaliyot boshlanishida________________________________________ _ (ko‘rsatkich: 100 ballik tizimda) Amaliyot oxirida_____________________________________________ __ (ko‘rsatkich: 100 ballik tizimda) 1.3. Kompyuter, qo’shimcha uskuna va jihozlardan foydalanishni bilishi haqida ma’lumot________________________________________________ (to‘liq tariflanadi) 1.4. Mehnat (onlayn) ____________________________________________ (bahosi, kamchiligi) ______________________________________________________________ 2. Yakun: talaba Abdullayev Sirojiddin (ismi sharifi) malakaviy (BMI oldi) amaliyoti tayyorgarligi bo‘yicha ______ reyting bali oldi va _________________________________________________________ kasbi (kasb tasniflagichi bo‘yicha) bo‘yicha________________________________________malakasini egalladi. Kafedra mudiri ________ _____________________ (imzo) (FISH) 15 Ta’lim muassasasidan BMI rahbari ________ _____________________ (imzo) Kafedradan amaliyot rahbari ________ (imzo) (FISH) _____________________ (FISH) «_____»____________ 2020y. 16