Test 3. “O‘zbekiston Respublikasining qonunlari, davlat hokimiyati va boshqaruv organlarining boshqa hujjatlari davlat tilida qabul qilinadi va e’lon qilinadi”. Bu jumla O‘zbekiston Respublikasining “Davlat tili haqida”gi qonunining qaysi moddasida berilgan? c) 8 4. Uyg‘ur yozuvida xat bituvchilar kim deb ataladi? a) baxshi b) munshiy c) arzachi d) kotib 5. Qaysi hujjat biror amal, unvon, suyurg‘ol va shu kabi berilganligi haqidagi rasmiy hujjat, farmon bo‘lib, diplomatik notalar va davlatlararo bitimlar matni ham shular jumlasiga kirgan? c) yorliq 7. Hozirgi kunda ish yuritishdagi hujjatlar tuzilish o‘rniga ko‘ra qanday tasnif qilinadi? a) ichki va tashqi hujjatlar 8. Hozirgi kunda ish yuritishdagi hujjatlar mazmuniga ko‘raqanday tasnif qilinadi? b) sodda hujjatlar va murakkab hujjatlar 9. Hozirgi kunda ish yuritishdagi hujjatlar mazmun bayonining shakli jihatidan qanday tasnif qilinadi? c) xususiy, namunaviy va qolipli hujjatlar 10. Hozirgi kunda ish yuritishdagi hujjatlar hujjatlarning tayyorlanish xususiyati va darajasijihatidan qanday tasnif qilinadi? d) qoralama; asl nusxa; nusxa; ikkinchi nusxa (dublikat); ko‘chirma 15. Idoralarda xabarsifat-uslubiy tusdagi masalalar, shuningdek buyruqlar, yo‘riqnomalar va boshqa hujjatlarning ijrosi bilan bog‘liq tashkiliy masalalar yuzasidan chiqariladigan huquqiy hujjatni ko‘rsating. c) ko‘rsatma 17. Hujjat matnida ko‘p qo‘llanadigan fe’l so‘z turkumiga xos xususiyatlarni ko‘rsating. a) harakat nomi, majhul nisbat 18. Qaysi hujjatda ham xabar berish, ham buyurish o‘z ifodasini topadi? c) bayonnoma 20. Hujjat nomlari qanday yoziladi? b) bosh harf bilan 22. Hujjatlar tilida qaysi turkumga oid soʻzlar koʻproq qoʻllanadi? a)ot 23. Buyruqqa mansub boʻlmagan ma’lumotni toping. a) Idoralarda axborot-metodik tusdagi masalalar, shuningdek, boshqa hujjatlarning ijrosi bilan bogʻliq tashkiliy masalalar yuzasidan chiqariladigan huquqiy hujjat 27. … koʻproq shaxsiy mazmunga ega boʻlib, odatda rahbar yoki mutasaddi shaxs nomiga yoziladi va unda sodir etilgan xatti-harakatlar, yoʻl qoʻyilgan qoidabuzarlik holatlari, bajarilmay qolgan ish, topshiriq yoki vazifalar, ularni keltirib chiqargan sabablar izohlanadi. d) tushuntirish xati 34.Idoralarda xabarsifat-uslubiy tusdagi masalalar, shuningdek buyruqlar, yo‘riqnomalar va boshqa hujjatlarning ijrosi bilan bog‘liq tashkiliy masalalar yuzasidan chiqariladigan huquqiy hujjat nima deb ataladi? b)ko‘rsatma 37. Arizada qoʻllanadigan birliklarni toping. d) kishilik olmoshi 42. … koʻproq shaxsiy mazmunga ega boʻlib, odatda rahbar yoki mutasaddi shaxs nomiga yoziladi va unda sodir etilgan xatti-harakatlar, yoʻl qoʻyilgan qoidabuzarlik holatlari, bajarilmay qolgan ish, topshiriq yoki vazifalar, ularni keltirib chiqargan sabablar izohlanadi. d) tushuntirish xati 43. ... shaxsning ish staji, bajarayotgan vazifasi, oylik maoshi, oila tarkibi, yashash joyi va boshqa voqea-hodisalarni tasdiqlab beradigan rasmiy hujjat hisoblanadi. e)shaxsiy ma’lumotnoma 46. O‘zlashma so‘zlarni noo‘rin qo‘llashdan cheklanish, ularning milliy tildagi muqobillaridan foydalanish bu qaysi me'yorga xos? a) so‘z qo‘llash va tanlash me'yori 48. Qaysi uslubda harakat nomi shakli faol qo‘llanadi? d)rasmiy uslubda 49. … ko‘ra, mehnat daftarchasiga o‘rindoshlik asosida ishlagan va vaqtincha boshqa ishga o‘tkazilgan davrlar haqidagi yozuvlar kiritiladi. a)xodimning iltimosiga ko‘ra 50. … xodim haqida mumkin qadar batafsil ma’lumot beradigan hujjatlar majmui. b)shaxsiy hujjatlar yig‘majildi 51. Mehnat shartnomasini bekor qilish asoslari (sabablari) mehnat daftarchasiga yozilmaydi.Ushbu fikr Mehnat kodeksining qaysi moddasida berilgan? a) 81-modda 52. Ish beruvchi korxona … ishlagan barcha xodimlarga mehnat daftarchasi tutishi shart a) besh kundan ortiq 55. buyruqda…… ifodalanadi. b)buyurish 56. majlis bayonida …… ifodalanadi. d)ham axborot, ham buyurish 58. “Davlat tili haqida”gi qonunning yangi tahriri qachon qabul qilindi? b) 1995-yil 21-dekabrda 59. O`zbekiston Respublikasi Prezidentining “O`zbek tilining davlat tili sifatidag nufuzi va mavqeini tubdan oshirish chora-tadbirlari to`g`risida”gi farmonini ko`rsating. a) PF-5850-sonli 60. O`zlashma so`zlarni noo`rin qo`llashdan cheklanish, ularning milliy tildagi muqobillaridan foydalanish bu qaysi me'yorga xos? a) so`z qo`llash va tanlash me'yori 61. Kelishik qo`shimchalarining ma'no va vazifalarini farqlash hamda o`rinli qo`llash qaysi me'yor? d)grammatik me’yor 62. Ega-kesimning shaxs -sonda mosligini ta'minlash qaysi adabiy me'yor ? d)grammatik me’yor 63. Gapda so`z tartibiga amal qilish bu qaysi me'yor sanaladi? d)grammatik me’yor 65. Qaysi uslubda jargonlar ishlatilmaydi? d)ilmiy, rasmiy 66. Matn necha xil ko`rinishda bo`ladi? a) 2 67. Qaysi matnga xosligini toping. ……. Suhbat mavzusi savol-javobdan iborat bo`lmay, o`rtaga tashlangan savol, taklif, da’vat biror xabar, dalillar bilan xulosalanadi. d) ko`p kishi o`rtasidagi dialogik nutq 68. Qaysi matnga xosligini toping. ……. savol-javob, buyruq-javob, xabare’tiroz kabi mazmunlarda bo`lib, fikr xususidagi tasdiq yoki inkorni, ziddiyat yoki munozarani ifodalaydi. a) 2 kishi o`rtasidagi dialogik nutq 69. Qaysi matnga xosligini toping.…… bunday matnda belgi-xususiyat ifodalovchi so`zlar, terminlar, moddalar, fe’lning funksional shakllari, ravishlar faol qo`llanadi. b) tavsifiy matn 70 Matnni qisqartirish qanday yo`llar bilan amalga oshiriladi? d) matnning asosiy fikrini ifodalovchi gaplarni ajrata olish 71. Qaysi matnga xosligini toping. ….. matn tarkibida so`roq olmoshlari, muomala odobiga oid so`z va iboralar, yuklamalar, undovlar, kirish so`zlar keng qo`llaniladi. a) dialogik matn 72. Qaysi matnga xosligini toping. …..bunday matndagi gaplar, asosan, sodda gaplardan tashkil topadi. Sodda gaplarning bir tarkibli turlari, to`liqsiz gaplar, so`z-gaplar faol ishlatiladi. a) dialogik matn 73. Qaysi matnga xosligini toping. ….. so`zlovchi yoki yozuvchi tomonidan bayon etilgan voqea-hodisa, narsa yoki shaxs tasviri, tavsifi yoxud xabar, ma’lumot bayonidir. b) tavsifiy matn 74. Qaysi matnga xosligini toping. … Ma’lum voqea-hodisalarga, narsa va shaxslarga oid fikr-mulohaza bildirish, ularni badiiy-tasviriy vositalar yoki dalillar bilan ta’riflash, izohlash, isbotlash, asoslash ……. matnga xos xususiyatlardandir. b) tavsifiy matn 75. Qaysi matnga xosligini toping. ….. matn yaratishda uyushiq bo`laklar, ajratilgan gap bo`laklari, atov gaplar, qo`shma gap ko`rinishlaridan ham keng foydalaniladi. b) tavsifiy matn 80. Tashkilot yoki uning tarkibiy bo’limlari,kichik yoki qo’shma korxona va shu kabilar tuzilishi,huquqi,vazifasi,burchlari,isshni tashkil qilishlari tartibotini belgilaydigan huquqiy hujjat nomini ko’rsating. e) nizom 81. Qaysi hujjat turi biror organ yoki muassasa vazifalari va huquqiy holatini tavsiflaydigan me’yoriy ahamiyatga ega? a) ustav 84. Buyruqning qaysi turi ishni tashkil qilish,muassasa yoki uning bo’limlari faoliyatini tartibga solishda qo’llanadi? a) asosiy faoliyatga oid buyruqlar 87. Fuqarolar yoki tashkilotlarning o’z huquqlarini amalga oshirish yoki manfaatlarini himoya qilish yuzasidan yozma axborotlar .Ushbu ta’rif arizaning qaysi turiga mos? a) xizmat arizasi 88. So’rov xatlari odatda necha qismdan iborat bo’lishi lozim? a) 2 89. Muassasa yoki ayrim shaxslar faoliyati bilan bog`liq biron-bir bo`lib o`tgan (sodir bo`lgan) voqеa, hodisa, ish-harakatni yoki mavjud holatni tasdiqlash, unga guvohlik bеrish maqsadida bir nеcha kishi tomonidan tuzilgan hujjat..... a) dalolatnoma 91. Fuqarolar yoki tashkilotlarning o’z huquqlarini amalga oshirish yoki manfaatlarini himoya qilish yuzasidan yozma axborotlar .Ushbu ta’rif arizaning qaysi turiga mos? a) xizmat arizasi 93. Ma'lum bir shaxsning mеhnat va ijtimoiy faoliyati, shuningdеk uning o`ziga xos xislat va fazilatlarini aks ettiruvchi rasmiy hujjat... a) tavsifnoma 94. ... ma'lum bir ishning tugallanishi haqida yoki biron-bir ko`rsatma, tavsiya, rеjaning ijrosi to`g`risida rahbarni xabardor qilishi kеrak bo`ladi (masalan, O`zR Fanlar akadеmiyasi Tarix institutida yangi topilgan qo`lyozmalarni o`rganish ishlarining borishi haqida). a) hisobot bildirishnomasi 100. Jo`natma hujjatlar qanday hujjatlar? a)boshqa tashkilotlarga yuboriladigan hujjatlar 104. Muayyan muassasa (tarkibiy qism) rahbariga xizmat faoliyati bilan aloqalar muhim masalalar yuzasidan yoki yuqori idora, mansabdor shaxsga biron-bir voqеa va hodisa haqida xabardor qilish zarurati tug`ilganda taqdim etiladigan mufassal yozma axborot... a) bildirishnoma 105. Ilova xatlari da’vo shikoyat ishlarida yozma dalil sifatida qo’llanishi mumkinmi? a) Ha,mumkin 108. Muhim xabarning tеlеgraf orqali bеrilgan nihoyatda qisqa shakli. U bir muassasadan (yoki shaxsdan) ikkinchisiga yo`llangan rasmiy hujjat .... a) tеlеgramma 109. Odatda bir yoki ikki jumladan iborat bo’lib kotib yoki refereut tomonidan imzolanadigan xat turi bu... a) eslatma xat 110. Bir tarmoqqa tegishli quyi muassasalarning barchasiga yo’llanganrasmiy hujjat bu... a) farmoyish xati 112. Ma’lum bir muassasa tomonidan yuborilgan iltimos va so’rovlarga javob tarzida yoziladigan xat turi? a) tasdiq xati 113. Tashkilot yoki uning tarkibiy bo’limlari,kichik yoki qo’shma korxona va shu kabilar tuzilishi,huquqi,vazifasi,burchlari,isshni tashkil qilishlari tartibotini belgilaydigan huquqiy hujjat nomini ko’rsating. a) nizom 116. ...davlat muassasalari kasaba uyushmasi, jamoa xo`jaligi, jamoat tashkilotlari muayyan lavozimli shaxsga uning muayyan tashkilot tomonidan ish yuritishga vakil qilinganini bildiri uchun bеriladi. Bunday ishonchnomalar muassasa rahbari tomonidan imzolanishi va muhr bilan tasdiqlanishi kеrak. Bu ishonchnomaning qaysi turi? a) rasmiy (xizmat) 117. Ma’lum bir muassasaning boshqa bir idora yoki transport tashkilotlariga nisbatan talab va e’tirozlari bayon qilingan xatlar nima deb yuritiladi? a) da’vo xatlar 118. Qaysi ishonchnoma erkin usulda, odatda, qo`lda yoziladi? a) shaxsiy 119. Qaysi hujjat ,,Umumiy qoida “deb ataladigan kirish qismidan boshlanadi? a) yo’riqnoma 120. Buyruqning qaysi turi ishni tashkil qilish,muassasa yoki uning bo’limlari faoliyatini tartibga solishda qo’llanadi? a) asosiy faoliyatga oid buyruqlar 121. Matn necha xil ko’rinishga ega bo’ladi? a) 2