Тест тапсырмалары Этнопедагогика пәнінен тест сурақтары Т Этностардың жер бетінде өмір сүруі A B C D E Экономикалық жағдайға байланысты Географиялық жағдайға байланысты Саяси-әлеуметтік жағдайға байланысты Тарихи жағдайға байланысты Географиялық, экономикалық, саяси-әлеуметтік және тарихи жағдайларға байланысты. Т Этнопедагогика ғылымының дамуы неге байланысты A B Жаратылыстану ғылымдарымен байланысты дамиды Этнопсихология пәнімен байланысты дамиды C Жаратылыстану және гуманитарлық пәндер негізінде дамиды D Мәдениеттану пәндерімен байланыста дамиды E Лингвистика пәндері негізінде дамиды 3 Т Этнопедагогиканың дамуындағы басты ғылым саласы 4 A B C D E Т Тарих Мәдениеттану Лингвистика Философия Психология Көне мәдени мұралардың ұқсастығын анықтайтын факторлар A Өнер мен кәсіптік, тұрмыс-тіршіліктік түрлерді салыстыру B Тілдік ерекшеліктер C D E Т Шаруашылық кәсіптер Қол өнер, зергерлік өнер Сурет, бейнелеу өнері Мәдени мұраларды жасаудағы айқындаушы факторлар A Табиғат пен адамның арақатынасын айқындаушы - географиялық табиғи өзгерістер B Табиғат пен адамның арақатынасын айқындаушы - техника C Табиғат пен адамның арақатынасын айқындаушы - ғылым мен мәдениет D Табиғат пен адамның арақатынасын айқындаушы - өндіріс құралдары мен адамдардың өндірістік қарым-қатынастары E Табиғат пен адамның арақатынасын айқындаушы - адамдардың діни наным-сенімі Т Этностық ерекшеліктерді айқындаушы факторлар A B Тіл Салт-дәстүр 1 2 5 6 7 8 9 10 C D E Діни көзқарас Шаруашылығы мен ата кәсібі. Тіл мен салт-дәстүрдің, шаруашылық кәсіп пен тарихи-географиялық жағдайлардың ортақтастығы Т Этностың толық анықтамасы A Шығу тегі бір халықтар тобы B Шығу тегі, мәдени экономикалық тұрмыс-тіршілігі, салт-дәстүрі, тілі мен мәдени ұқсастықты білдіретін ру, тайпа, ұлыс, ұлт тобының бірлігі. C Тілдің бірлігінен туындайтын мәдениеттің көрінісі D Сана-сезімі бір адамдар тобы E Кәсіби ұқсастығы жақын адамдар тобы Т Этнос мүшелерінің мінез-құлықтық бірізділігін айқындайтын факторлар A Этникалық топтардың ара қатынасы B Этностар мен этникалық топтар ара қатынасы C Жеке адам мен ұжымның ара қатынасы D Адамдардың өзара қарым-қатынасы E Жоғарыда аталған 4 шарттың тұтас қосынды бірлігі Т Қазақ этносы атының шығу тарихы A «Өз ұлысынан бөлініп шыққан, қашақтар» деген сөз B «Ержүрек», «батыр», «өз ұлысынан бөлініп шыққандар» деген мағына C «Үйсін», «ұсын», яки «асу» деген ұлыс аттары D «Қаз», «ұзақ» деген екі құстың атының қосындысынан шыққан. Ертеде қазақтардың ақ үйін қазға, ұзақша бірінің соңынан бірі шұбатыла көшкен. Соған ұқсатып қойылған E «Қаса», «хаса», «аса», «кіса», «хса», «каса» деген халық аттарының хансу тіліндегі дыбыстық балама Т Қазақтың халық педагогикасының даму кезеңдері A Алғашқы қауымдық құрылыс және сақтар, гундердің жауынгерлік тәрбиесінен тұрады B Ұлы түрік қағанаты мен араб-шығыс мәдениеті, орта ғасыр ойшылдарының тәлімдік ой-пікірінен тұрады C Қазақ хандығы кезіндегі ( ХҮ-ХҮІІІ ғ.ғ.) ұлттық тәлім-тәрбиесі мен Қазақстаннның Ресейге қосылу кезеңіндегі ағартушылық- демократиялық идеяларынан тұрады 11 12 D Кеңестік дәуірдегі ғылыми педагогика мен Тәуелсіз Қазақстандағы ұлттық тәлім-тәрбиенің өркен жаюынан тұрады. E Жоғарыда аталған 8 дәуірге бірдей ортақ. Оның шығуы алғашқы қауымдық құрылыстан басталып, бүгінгі Егеменді Қазақстан дәуірімен аяқталады Т Қазақ этнопедагогикасының ғылым ретінде қалыптасуы A ХХ-ғ. Алғашқы 20-30 ж.ж. ғылыми теориялық еңбектер жазған Ахмет, Міржақып, Жүсіпбек, Халел, Нәзипа, Мағжан, Мұхтар т.б. еңбектерінен басталады. B орта ғасыр ойшылдарының еңбектерінен басталды. C ХҮ-ХҮІІі ғ.ғ. қазақ хандығы дәуірінен Асанқайғы, Сыпыра жыраулар бастаған жыраулар поэзиясынан басталады D ХҮІІІ-ХІХ ғ.ғ. қазақ даласына келіп зерттеу еңбектерін жазған орыс, батыс саяхатшы ғалымдар еңбегінен басталады. E ХІХ ғ. 2-жартысында өмір сүрген Шоқан, Ыбырай, Абайлардың ағартушылық- демократтық ойпікірлерінен басталады Т Халық педагогикасы мен этнопедагогикасы терминдерінің ғылымда қайсысын қолдану тиімді A Халық педагогикасы мен этнопедагогика бір ұғым. Халық деген ұғым этнос деген ұғымды береді. Сондықтан халық педагогикасы деп атау тиімді. B Халық деген ұғым тар мағынада. Этнос ұғымына ру, ұлыс, тайпа, ұлт деген ұғым түгел енеді. Халық педагогикасы халықтық сан ғасырлық бала тәрбиелеу дәстүрінің эмприкалық көрінісі болып саналса, ал этнопедагогика теориялық ұстанымдары, арнаулы ғылыми терминдері бар және ол әр халықтың бала тәрбиелеу тәжірибесін зерттеп, жинақтап, қорытып ғылыми жүйеге келтіретін педагогика ғылымының бір саласы. Халық педагогикасы халықтың санасына тән рухани құбылыс. Ол сол халықтың тарихының тілімен, дінімен, салт-санасымен байланысты болғандықтан халық педагогикасы деп атау орынды. C 13 D Халық педагогикасы педагогикасы әр халықтың атымен, өмір сүру салт-дәстүрімен байланысты туғандақтан оны сол халыққа тән халықтық тәрбие тағылымы деп атау керек. E Т Халық педагогикасы әр халықтың мәдени құрылымының бір бөлігі болғандықтан және онан ұлттық өнер мен ойын түрлері, шаруашылық кәсібі, тағам даярлау ерекшелігі сол халықтың атымен байланысты айтылған (мысалы, қазақтың бесбармағы, ұйғырдың лағманы, қазақша күрес, өзбектің мүшәйрасы, орыстың борщы т.б.) болғандықтан әр халыққа тән педагогика деп ұлт атымен атау тиімді. Халық педагогикасы мен ғылыми педагогика қағидаларының үндестігі A баланың жас және жеке бас ерекшеліктерін ескере отырып тәрбиелеуді уағыздауында B орта тәрбиесіне және бала мен ұстаздың ынтымақтастығына негізделуінде. C жеке тұлғаны дамыта оқытып, дамыта тәрбиелеп жетілдіруге негізделуінде. D Тәрбие ісі туғаннан өлгенге дейін үздіксіз жүрілетін біртұтас және ұжымдық ортада іске асырылатын күрделі процесс. Осы идеяны халық педагогикасы да, ғылыми педагогика да қуаттайды. Олай болса олардың бірлігі біртұтастық, кешендік пен үздіксіздік принципке негізделеді. Жоғарыда аталған 8 қағидаға негізделеді. Олай болса халық педагогикасындағы идеялар мен ғылыми педагогикадағы ұстанымдар бірлігі үндестікті туғызады. E 14 Т Халық педагогикасындағы «сегіз қырлы, бір сырлы» азамат тәрбиелеу қағидасының мәні 15 A Келер ұрпақтың ақылды, арлы, намысқор, өміршең болып өсуіне бағыт-бағдар беру B Жеке тұлғаның еңбексүйгіш, елгезек азамат болып өсуін көздей тәрбиелеу. Ол халықтық өлең-жыр, мақал-мәтел, жұмбақ, ертек, аңыз-әңгіме арқылы іске асырылады C Жас ұрпақтың дене бітімін жетілдіріп, ақыл-ойын өсіріп үздіксіз дене және ақыл-ой тәрбиесін қатар жүргізу арқылы іске асыруды көздеу D E Т Жастарды елін, жерін қорғауға, адал, шыншыл, әділ болуға, ата-ана мен қарттарға, аурукемтерларға қамқор болуға гуманизм мен патриотизмге, ізгі адамгершілікке, ұлтжандылыққа тәрбиелеу Жастардың ақыл-ойын дамытуға, өнер мен білімді игеруге тәрбиелеу арқылы жетілдіруді көздеу Этнопедагогика мен этнопсихология ғылымдарына тән ортақ белгілер A Этнопедагогика да, этнопсихология да ұлттық мәдениет пен ұлттық ойлау ерекшеліктерін зерттейді B Этнопсихология ұлт өкілдерінің тілдік және ойлау ерекшеліктерін зерттесе, этнопедагогика салтдәстүр, өнер туындылары мен ойын түрлері, ауыз әдебиеті үлгілері арқылы тұлғаны тәрбиелеп жетілдіруді қарастырады. Бұлардың зерттеу объектісі “этнос”. Этнопсихология да, этнопедагогика да ұлттық мәдениет пен ұлт тілдерінің ерекшеліктерін, тілдің ойлаумен байланысын және ойдың ұлт мәдениеті ( өнер туындылары мен тұрмыс тіршілігі) бірлігінен туындайтынын пайымдай келіп, оларды оқу-тәрбие жүйесіне тиімді пайдаланудың теориясымен де, іс-тәжірибеде қолдану жолдарын айқындаумен де айналысуы олардың идеялық ортақтастығы, мүдделестігі. Этнопсихология да, этнопедагогика да адамды тәрбиелеп жетілдірудің ғылыми жүйесін жасаушы ғылым. Сондықтан олардың бірлігі мақсат бірлігінен туындайды. C D 16 E Ұлттық мәдениеттің ерекшелігін зерттей отырып, оны оқу-тәрбие жүйесіне қолданудың әдістәсілдерін қарастырады Т Ұлттық салт пен дәстүрдің өзара байланысы, арақатынасы A Салт пен дәстүр ұлт мәдениетінің тұрмыстағы көрінісі және олар бір мәндес. Олардың бөлшектері ою-өрнек, ән-күй, спорттық ойын түрлері. Салт өмірге ене бастаған бүкіл бір халыққа ортақ әдеп заңы. Ал дәстүр салттың мүлде тұрақтап, дағдыға, өмір заңына айналып кеткен ритуалды түрі. Салтқа қыз ұзату, келін түсіру, атқа мінгізу ойын тойлары жатады. Ал дәстүрге қонақжайлық, мейірімділік, имандылық, ізеттілік сияқты мінезқұлықтық сипаттағы құбылыстар енеді. Салт пен дәстүр халықтың ежелгі қалыптасқан тұрмыс-тіршілік заңы. Бұл екеуі бір-бірімен тығыз байланысты. сондықтан да олар тілде қосарлана айтылады. Салттың түрлеріне ырымдар мен жолжоралар, кәделер жатады. Ал дәстүрге ұлттық ойын түрлері, тағам түрлері, ою-өрнек т.б. жатады. Салт-этнографилық тұрмыстық заңдылықтың көрінісі. Ал дәстүр салттың адам іс-әрекетінен, көзқарасынан көрініс табатын мінез-құлықтық (психологилық) сипаттағы процесс. B C D Т Салт қоғамдық тәртіп. Ол белгілі тарихи-әлеуметтік жағдайға байланысты қоғамда, аймақта немесе белгілі бір ұжымда іс-әрекеттің түріне айналған, көпшілікке ортақ заң болып қалыптасып кеткен қарым-қатынастық процесс. Оған баланың өмірге келуі, азамат болуы, жұбайлық өмір құруы, ұлттық тағам даярлау, ұлттық ою-өрнек, ұлттық музыка және спорт түрлері түгел енеді. Ал дәстүр салттың өмірге тұрақтап енген, көпшіліктің орындауы міндетті заң ретінде қабылданған, тұрмысқа мүлде сіңісіп кеткен ритуалдар жиынтығы. Ұлттық мақтаныштың салт-дәстүрмен қарым-қатынасы A B C ұлттық сезімнің сыртқа шыққан көрінісі өнер мен тілге деген мақтаныш ұлттық спорт түрлері мен ән-күйден көрінісі D туған жерге, өскен елге деген мақтаныш E Т 4 пункттің бәрі кіреді. Баланың дүниеге келуі, ер жетуімен байланысты салт-дәстүрлер A шілдехана, ер жетуімен байланысты тұсау кесу, сүндет тойлары B C кіндік кесу, бесікке салу, ал азамат болуымен байланысты қалыңдық таңдау, үйлену тойлары шілдехана, бесікке салу, ат қою, қалыңдық таңдау, үйлену тойлары E 17 18 D шілдехана, бесікке салу, ат қою, тұсау кесу, атқа мінгізу, сүндетке отырғызу, тілашар, бастаңғы салт-дәстүрлері E Т Жарыс қазан, кіндік кесу, шілдехана, атқа мінгізу тойы Үйлену, отау құрумен байланысты ырымдар мен жол-жоралар A салт-дәстүр, қалыңдық таңдау, құдалыққа жаушы жіберу, көңіл айту, келін түсіру рәсімдері B жаушы жіберу, құда шақырысу, тұсау кесу, қыздың елімен қоштасуы (сыңсу) жар-жар, беташар салт-дәстүрлер C құда күту, қызды шығарып салу, атқа мінгізу рәсімдері D құдалыққа сөйлесу, қыз ұзату, сүндет тойлары E қалыңдық таңдау, құда түсу (жаушы жіберу, құдаларды шақырысу, күйеуді қарсы алу, қалың мал, бес жақсы, өлі-тірісін беру, т.б.) қыз ұзату ырымдар мен жол-жоралар сақталады. Т A Ұлттық психикалық құрылымның бөлшектері Ұлттық өнер туындылары жатады B Ұлттық сезім C D E Т Салт-дәстүрлер Ұлттық мінез-құлық Ұлттық сезім, салт-дәстүр, ұлттық мінез-құлықтың қосындылары Қазамен байланысты әдет-ғұрыптардың тәлімдік мәні A Естірту, көңіл айту - ескінің санадағы сарқыншығы B Естірту, көңіл айту, жоқтау ізгіліктің, имандылықтың белгісі, өлген адамның жақсы қасиеттерін үлгі ету C Бақылдасу, қоштасудың да діни мәні бар іс-әрекет D Жаназа оқу, жетісін, қырқын, жылын беру мұсылмандықтың белгісі E Т A B Жоқтау, қаралы үй, қаралы тұл ат т.б. діни мистиканы уағыздаудан тұрған Жаңа заман тудырған салт-дәстүрлер Ерлі-зайыптылардың алтын, күміс тойы Төл құжат тапсыру, әскер қатарына шақыру C Зейнеткерлікке шығарып салу тойы D E Жаңа пәтерге қоныстану, кәмелеттік аттестат беру Жоғарыдағылардың барлығы енеді Т Салт-дәстүрлердің дәурені өткен тозығы A B C Анттасу, қыз алып қашу, барымта, құн төлеу, әмеңгерлік Көрімдік беру, жарапазан айту, келіннің отқа салар әкелуі, отқа май құю, бата беру. Жаназа шығару, өлгендерге жетісін, қырқын, жылын беру D Естірту, жоқтау, бала асырап алу E Құда түсу, жарапазан айту, көрімдік беру 24 Т «Мұсылмандық тұтқасы» еңбегінің авторы 25 A B C D E Т М.Ж. Көпеев Ш. Құдайбердиев Ы. Алтынсарин С.М. Торайғыров М. Жұмабаев Қазақ этнопедагогикасы туралы тұңғыш оқулық жазған ғалым кім A B C D Ы. Алтынсарин Ш. Уәлиханов М. Жұмабаев Ж. Аймауытов 19 20 21 22 23 26 27 28 29 30 31 32 33 E Т Ш. Құдайбердиев Ш. Уәлиханов қай халықтардың салт-дәстүрлерін зерттеп, еңбектер жазды A Орыс B C D E Т A B Славян Орта Азия Жапон Қазақ, қырғыз, ұйғыр Шоқанның салт-дәстүр, діни наным сенімдері жөніндегі еңбектері Азия халықтарының діни наным-сенімдері Сібір халықтарының діни наным-сенімдері C Өзбек, қырғыз халықтарының салт-дәстүрлері D E Қазақтар арасындағы шаман дінінің қалдығы, Абылай, сот реформасы туралы Қытай, ұйғыр, дунган халықтарының дәстүрлері Т Шоқанның орыс достары A B C D E М.В. Ломоносов, А.Н. Радищев А. И. Герцен, Н.А. Добролюбов Л.Н. Толстой, Н.А. Некрасов С.Ф. Майков, А.Н. Дуров, Г.Н. Потанин, Ф. Достоевский А.Левшин, В.В.Радлов, А.Янушкевич Т A B C D E Т Шоқанның ұлт мәдениетін сүюіне ықпал етушілер Әкесі Шыңғыс, әжесі Айғаным Халық ақындары: Шөже, Кемпірбай, Нысанбай Күйшілер: Тәттімбет, Қанғожа Әжесі, әкесі, өнер адамдары Құрманғазы, Дәулеткерей Шоқанның ғылыми еңбектерін зерттеушілер A Б. Бержанов, Ш. Бөкеев, А. Бөкейханов B С. Сейфуллин, Б. Майлин, М. Дулатов C D Ж. Аймауытов, М. Жұмабаев, М.Әуезов Х. Айдарова Т. Тәжібаев, Қ. Жарықбаев, С.Мұқанов, С.Қалиев E Ә.Сембаев, Ш.Әлжанов, С.Асфандияров Т A Ыбырай Алтынсариннің педагогикалық мұраларын зерттеп, еңбек жазғандар Ш. Әлжанов, А. Қоқымбаев, С.Садуақасов B Ә. Сыдықов, М. Әуезов, Ә.Ламашев, Қ.Жарықбаев, С.Қалиев C D E Қ. Жұмалиев, Е.Смайлов, М.Ғабдуллин Ш.Елукенов, Ә.Қанафин, М.Қозыбаев Ә. Тәжібаев, М. Қаратаев, Ә.Шарипов Т A B Ы. Алтынсариннің педагогикалық зерттеу еңбектері қандай Орыс хрестоматиясы. Славян халықтары әдебиеті Қырғыз хрестоматиясы, Мұсылмандық тұтқасы, қазақтарға орыс тілін үретудің әдістемесі C Тіл құралы, әдебиет танытқыш D E Қашғария очеркі, «Бабырнама» «Шипагерлік баян», «Өсиетнама» Т A Ыбырайдың орыс достары П.П. Семенов-Тяньшанский B C D Ф.М. Достоевский, Л.Н. Толстой Н.И. Ильминский, В. Катаринский С.Ф. Дуров, А.Н. Майков 34 35 36 37 38 39 40 41 E Т A B Н.Г. Потанин, Н.М. Ядринцев Ыбырай оқулықтарын жазудағы ұстанған принциптер Діни шығармаларды көбірек енгізу Адамгершілік, ізгілік, имандылық, достық, еңбекті сүю идеяларына сай шығармаларды іріктеп енгізу C D E Табиғатқа деген сүйіспеншілікке тәрбиелеуді көздеу Елін, жерін қорғауға, отансүйгіштікке тәрбиелеуді көздеу. Діни қағидаларды марапаттау Т Ыбырайдың шығармаларын аударып, хрестоматияға енгізген орыс ақын- жазушылары A М.В. Ломоносов, Н.А. Некрасов B C D E Т А. И. Куприн, С. Есенин К.Д. Ушинский, Л.Н. Толстой, Пауэлсон, И.А. Крылов А.Фадеев, К.Симонов В.Г. Белинский, Н.Т. Чернышевский А. Құнанбаев үлгі тұтқан, шығармаларын аударған орыс ақын-жазушылары A Андерсон, Б. Шоу B C D E Т Ж.Ж. Руссо, А.Н. Радищев Гете, Байрон, Г. Гейне Н.В.Гоголь, И.С.Тургенов М.Ю. Лермонтов, А.С. Пушкин И.А. Крылов Абайдың қазақтың салт-дәстүріне арнап жазған шығармалары A Ескі киім, Қан сонарда бүркітші шығады аңға, Асқа тойға баратұғын B C D E Т A B C D E Күз, Жазғытұры, Жаз, Қыс Сегіз аяқ, Көзімнің қарасы Ескендір, Масғұт Дұтбайға, Күлембайға Абайдың жастық, махаббат мәселелеріне арнап жазған шығармалары Көкбайға, Көжекбайға Әсетке, Назарға Ескілік киім, Оспанға, Абдырахманға Мәз болады болысың, Сабырсыз, арсыз, еріншек, Жазғытұры “Айтым сәлем қаламқас”, “Көзімнің қарасы”,«Жарқ етпес қара көңлім неғылса да», “Ғашықтың тілі – тілсіз тіл” Т A Абайдың жаман әдет-жат мінездерді сынаған өлеңдері “Қақтаған ақ күмістей кең маңдайлы”, “Интернатта оқып жүр, талай қазақ баласы” B “Біреудің кісі өлсе, қаралы өл”, “Ішім өлген, сыртым сау”, “Жарқ етпес қара көңлім не қылса да” C D E “Кейде есер көңіл құрғырың”, “Асқа, тойға баратұғын”, “Тойға міндік”, “Жастықтың оты жалындап” “Сегіз аяқ”, “Көжекбайға”, “Күлемтайға”, “Мәз болады болысың” “Өлең сөздің патшасы ”, “Желсіз түнде жарық ай”, “Оспанға” Т Абайдың оқу-білімінің пайдасы туралы шығарған өлеңдері A «Мәз болады болысың», «Сегіз аяқ» B C «Сап-сап көңілім», Сабырсыз, арсыз, еріншек Бородино, Оспанға, Аттың сыны D «Жасымда ғылым бар деп ескермедім», «Ғылым таппай мақтанба», «Интернатта оқып жүр» E Т A «Өлең-сөздің патшасы, сөз сарасы», «Мен жазбаймын өлеңді ермек үшін» Абайдың әсемдік сезімді оятуға арналған өлеңдері «Ғылым таппай мақтанба», «Интернатта оқып жүр» B «Мәз болады болысың», «Бородино», «Ескендір» 42 43 44 45 46 47 48 49 C D «Көкбайға», «Дүтбайға», «Абдрахманға», «Бір-аз сөз бұдан бұрын көп айтқанмын», «Шоқпардай кекілі бар, Қамыс құлақ», E “Желсіз түнде жарық ай”, “Ғашықтың тілі – тілсіз тіл”, “Көңіл құсы құйқылжыр әртарапқа” Т A Абайдың оқу-білімге шақырған өлеңдерін ажыратып бер Адасып алаңдама жол таба алмай, Білімдідіден шыққан сөз B Бойы былғаң, Сегіз аяқ C D E Т A Көкбайға Әсемпаз болма әрнеге Желсіз түнде жарық ай Абай шығармаларының идеялық үндестігі Бабырмен, Өтейбойдақпен B C D Асан қайғымен, Махамбетпен Шоқанмен, Ыбыраймен А.Байтұрсыновпен, М. Көпеевпен E Т A B Шортанбаймен, Бұқарамен Абай шығарған әндерді ата Жамбас сипар, Гәкку Көзімнің қарасы, сегіз аяқ, бойы былғаң C D E Т A Ардақ, Аққұм Балқадиша, Гани-ай Зәуреш, Ғалия Қазақтардың тұрмыс-тіршілігі, мәдени өмірі жайында тұңғыш ой-пікір білдірген батыс ғалымы Миклухи-Маклай B C D E Т Марко Поло Демосфен Ж.Ж. Руссо Д. Дидро Қазақтардың тұрмыс-тіршілігі, салт-дәстүрі туралы тұңғыш монографиялық еңбек жазған орыс ғалымы A B C D E Т A М.В. Ломоносов В. Г. Белинский Л.Н. Толстой А. Левшин А. Янушкевич Қазақ музыкасының ерекшелігі туралы пікір айтқан орыс, батыс ғалымдары А. Вамбери, А.Левшин B C D E Т С. Рыбаков, А.Янушкевич Г. Потанин, В.Катаринский А. Затаевич, А. Эйхгорн А. Банзаров, Т.Г.Шевченко Қазақтардың өлең-жырлары, тұрмыс-тіршілігі туралы «Из Сибири» атты еңбегінің авторы A B С. Вульфсон П.С. Паллас C D E Т В.В. Радлов Т.Г. Шевченко А.И. Левшин «Көне түріктер» атты еңбек жазған ғалым A П.С. Паллпас B А. Янушкевич C D E Т В.В. Бартольд Л.Н. Гумилев М. Вяткин Қазақтың ұлттық ойыны туралы жазып, пікір білдірген орыс, батыс ғалымдары A Марко Поло B C D E Т A B C D E Т A Э. Маккей Ф.С. Ефремов И.Г. Андреев Н.Л. Зеланд Қазақ лингвистикасының тұңғыш ғылыми негізін салған кім Абай Құнанбаев Ыбырай Алтынсарин Ахмет Байтұрсынов Смет Кеңесбаев Нығмет Сауранбаев “Тіл құралы” туралы оқулығының авторы кім Смет Кеңесбаев B C Нығмет Сауранбаев Ахмет Байтұрсынов D E Т A Құдайберген Жұбанов Сәрсен Аманжолов Тұңғыш этнопедагогиканылық оқулық жазған автор Ыбырай Алтынсарин B C D E Т Ахмет Байтұрсынов Мержақып Дулатов Мағжан Жұмабаев Халел Досмұхамбетов “Тәрбиеге жетекші”, “Өнер және жантану” атты еңбектердің авторы кім A B Ы.Алтынсарин Ш.Уәлиханов 55 C D E Т Ахмет Байтұрсынов Жүсіпбек Аймауытов Мағжан Жұмабаев “Мұсылмандық шарты” атты еңбектің авторы кім 56 A B C D E Т Ш.Уәлиханов Ы.Алтынсарин А.Құнанбаев Ш.Құдайбердиев А.Байтұрсынов Әрі ақын, әрі педагог ғалым, педагогикалық оқулықтың авторы кім A Ы.Алтынсарин B C D E Т Ж.Аймауытов М.Жұмабаев С.Сейфуллин М.Әуезов Тұңғыш психалогиялық оқулықтың авторын ата A B C Ы.Алтынсарин Ш.Уәлиханов С.Торайғыров 50 51 52 53 54 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 D E Т A B C D E Т A B C D E Т A B C D E Ж.Аймауытов Н.Құлжанова Мектепке дейінгі педагогиканың негізін салған автор кім А.Байтұрсынов М.Дулатов Х.Досмұхамедов Н.Құлжанова М.Әуезов Тұңғыш есеп кітабы оқулығының авторын ата С.Бабажанов О.Қарашев М.Жұмабаев М.Дулатов Қ.Сәтбаев “Қалқаман Мамыр”, “Еңілік кебек” дастандарының авторы кім А.Құнанбаев С.Торайғыров Ш.Құдайбердиев М.Жұмабаев М.Көпеев Т A B C Қазақ тілінің грамматикасын алғаш жазған кім С.Кенесбаев С.Аманжолов А.Байтұрсынов D Ы.Алтынсарин E Т М.Көпеев Қазақ тарихында тұңғыш императорлық орыс географиялық қоғамының толық мүшесі болған кім A Ш.Уәлиханов B C D С.Торайғыров Ш.Құдайбердиев М.Жұмабаев E М.Көпеев Т “Этнопедагогика”оқулығының тұңғыш авторы кім A B C D М.Жұмабаев С. Торайғыров Ш.Құдайбердиев Г.Н.Волков E Т М.Көпеев Әкенің төртінші ұрпағы қалай аталады A B C D E Т A B C туажат шөбере шөпшек немере Немене Кемтарға қайыр беру қай дәстүрге жатады қайырымдылық мейірімділік имандылық D E Т A адамгершілік сыпайылық Барлық тіршіліктің құдіретті тірегі Күн 67 68 69 70 71 72 73 74 B C D E Т A B C D әлем ай түн адам Барлық тіршілікке нәр беріп, анамыздай асырап жатқан жұлдыз адам табиғат Күн E Т A B C D E Жер Ана Қазақтың келіні қанлдай жақынын тетелес деп тергейді ағасы қайнысы жолдасы інісі досы Т Этностардың тегі немен анықталады A Жеке адамның қабылдауымен B C D этностық мәдениетпен өнер, ғылыммен дәстүр E Т салт Үлкенді сыйлау қандай ұлттық әрекетке жатады A B әдеп әдет-ғұрып C дәстүр D E салт ғұрып Т Құртқа қай жырдың кейіпкері A B “Алпамыс батыр” “Қобыланды батыр” C “Қамбар батыр” D “Махамбет” E Т Исатай Ұлттық намыс қай рәсімге жатады A қайырымдылық B C әдептілік перзенттік парыз D адамгершілік E Т A B C салт Қазақ халқының меймандостығы қай дәстүрге жатады ұжымдық ұлттық әлеуметтік D E Т A B достық салт Қонаққа бас тарту қандай жоралғы Қонақ кәде бастанғы C сыбаға D салт-дәстүр E Борыш 75 Т A B C D E Сіз бабамыздың қай ұрпағына жатасыз немере шөбере шөпшек немене ұрпақ 76 Т Отанға қызмет ету қай рәсімге жатады A B C міндет борыш мақсат D E Т A ұлттық әлеуметтік Есірткіден аулақ болу қай рәсімге жатады ізеттілік B C салауаттылық үнемділік D адамгершілік E Т әлеуметтік Сізге ең жақын адам кім A дос B C D аға жолдас жора E Іні Т Мына негіздің қайсысы өмірге бірінші тірек A B C D E білім еңбек денсаулық борыш салт Т A B Бата қай дәстүрге жатады ырым тыйым C D E сенім міндет мақсат Т A B Ел белгісі нені көрсетеді Рәсім рәміз C жөн-жоралғы D E ту ән ұран Т Адамды жеңіске жеткізетін не A B C мақсат арман әрекет 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 D E Т міндет борыш Қазақ қобызының түп нұсқасын кім жасаған A B C D Ықылас Қорқыт Әл-Фараби М.Жұмабаев E М.Көпеев Т A B C Айтолды қай шығарманың кейіпкері “Даналық кітабы” “Құтты білік” “Ақиқат сый” D E Т “Ұлықпан” “Ұлпан” Білімсіз адам хайуанмен тең” деп кім айтқан A М.Х.Дулати B М.Қашғари C D Ж.Баласағұни М.Жұмабаев E М.Көпеев Т Алғаш мектепке дейінгі педагогиканы жазған кім A B C Ы.Алтынсарин Н.Құлжанова Ш.Құдайбердиев D М.Жұмабаев E Т М.Көпеев Төрт мұратты ата A Біту, ұту, кету, жету B C D Ұту, кету, жету, қалу Арман, тілек, мақсат тілек, жету, арман, кету. E келу, бару, жүру, қалу Т A Төрт маусымды ата Көктем, жаз, күз, қыс B жылы, суық, қар, жаңбыр C D E күз, ай, күн. түн түн, жарық, жылу, жылы су су, көктем, қар, жаңбыр Т A B Үш қасиетті ата Аруақ, кие, кепет Аруақ, пенде, адам C D E Нан, тіл, құран адам, дос, туған жар, бала, әке Т Бес қаруды ата A Садақ, мылтық, найза, қылыш, ай балта B Ай балта, ай, жұлдыз, түн 91 92 93 94 95 96 97 C Күн, ай, жұлдыз, түн, пышақ D алмас, баға, балта, пышақ, қынап E қылыш, пышақ, найза, балға, балта Т Жеті жарғы кімнің Заңы A B Әз Тәуке хан Қаз дауысты Қазбек би C D E Төле би Әйтеке би Абылай хан Т Ірімшік неден жасалады A B сүт айран C қымыз D E ашытқы, нан қымыран Т Үш дананы ата A B C Абай, Шоқан, Ыбырай Арғын, Төле би, Үйсін Сәкен, Бейімбет, Ільяс D E Т Үйсін, Арғын, Қазы бек Шоқан, Ільяс, Сәкен Үш қатты ата A Аспан, жер үсті, жер асты B C D Аспан, бұл, жұлдыз Ай, күн, түн Жұлдыз, күн, ай E Т Аспан, Күн, ай Үш жақынды ата A Жан, мал, жар B C D E Т Мал, дәм, тіл Дос, жан, жар жар, дәм, мол Дос, жар, мол Үш жұртты ата A Ағайын, нағашы, қайын B Қайын, дос, туыс C Туыс, нағашы, дос D Ағайын, дос, туыс E Т Халық, бауыр, дос Үш байлықты ата A Денсаулық , ақжаулық, бес саулық B C Ақжаулық, дос, жар Күйеу, қайын, дос D Туысқан, дос, жаран E Саулық, дос, жар 98 99 100 Т A B Үш арысты ата Сәкен, Бейімбет, Ільяс Жүсіпбек, Ахмет, Шоқан C D E Шәкәрім, Жүсіпбек, Ільяс Бейімбет, Ыбырай, Абай Сәкен, Ыбырай, Ільяс Т Жас келіншектің екіқабат болғаны белгілі болғанда жасайтын тойы A Құрсақ тойы B Қазан жарыс C D E Сүйінші Шілдехана Тойбастар Т Үш дауасызға не жатады A Ырыс, дәулет, бақ B Мінез, кәрілік, ажал C Денсаулық, ауру, жағдай D Қуат, жүрек, тіл E Ажал, жүрек, құлақ