Такрориши як ќатор манзарањои (сюжетњои) таърихї ва эњёи миллї. Агар гўем, ки хосиятњои (параметрњои) асосии руњияи ориётаборон дар тўли њазорсолањо хеле кам таѓйир ёфтааст, сањв нахоњем кард. Ин гуфтаро, пеш аз њама, такрориши як ќатор манзарањои (сюжетњои) таърихї ва тарзу намуди фаъолияти арбобони таърихї, аксуламал ва ё таассури (реаксияи) бешумор ба њаводисе, ки дар соњањои иќтисодиёт, сиёсату фарњанги љомеа ба вуќўъ меояд, шањодат медињад. Манзараву њодисоте, ки ба сари тамаддуну мактабњои илмии Юнони ќадим омада буд, метавон гуфт, ки дар тўли таърихи тољикон, маротибањо такрор шудааст, аммо рўњияи бузурги фарњангофару тамаддунсози ниёгонамон буд, ки дар њама њолатњо тавонистанд аз коњишу шикастњо худро њивз кунанд ва эњё шаванд. Масалан, дар давраи истилои араб бузургї ва сањми нотакрори таърихии Имоми Аъзам дар он буд, ки вай дар он даврони њассос «забони модарии худ – тољикиро њамчун забони дуввуми ибодати динї, фаъолияти фарњангї ва иљтимої љоиз дониста, ба хотири њифзу нигоњдошти он асосњои шаръиро таъмин намуд». (ниг. муфас. ба маќолаи Президенти мамлакат Эмомалї Рањмон «Имоми Аъзам ва њуввияти миллї»//Рўзномаи «Љумњурият», 13 ноябри соли 2008) Илова бар ин, вай дар мавриди коркарду тањияи нињодњои фиќњї - ќоидаву меъёрї амалњои мардуми љањони ислом, пеш аз њама урфу одат ва анъанањои ориётаборонро, ки љузъи таркибии фарњангу тамаддуни ниёгонамон аст, чун манбаъ истифода бурд. Њамин тариќ, на танњо абадияту љовидонии онњоро таъмин намуд, балки дар љањонї кардани онњо замина гузошт. Ба назари мо, яке аз омилњои обрўву эътибор ва нуфузи љањонии мазњаби њанафия, дар он аст, ки дар ин таълимот ѓояњои тамаддуну фарњанги ориёї бештар инъикос ёфтааст.