Загрузил ismoilovarano1975

1 маъруза ТБТ

реклама
«TIKUV BUYUMLARI TEXNOLOGIYASI»
FANIGA KIRISH.
REJA:
1. Respublikamizda to‘qimachilik va tikuv-trikotaj sanoatini
yanada rivojlantirish bo‘yicha amalga oshirilgan ishlar
to‘g‘risida
2. Kiyim to’g’risida qisqacha ma'lumot.
3. Turli xil kiyimlarga qo’yiladigan talablar va ularning tasnifi.
4. Kiyimlarni tikishda zamonaviy texnologiyalarning ahamiyati
1.O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining 2017 yil 14
dekabrdagi PF-5285 sonli “O‘zbekiston Respublikasida
to‘qimachilik va tikuv-trikotaj sanoatini jadal rivojlantirish
choralari to‘g‘risida” gi Farmonlari va uzoq istiqbolga
mo‘ljallangan Harakat dasturini so‘zsiz bajarish bo‘yicha
belgilangan ustuvor yunalishlardan kelib chiqqan holda,
to‘qimachilik sanoati korxonalarini tizimli ravishda
zamonaviy ilg‘or texnologiyalar bilan jihozlash va
modernizasiya qilish hisobiga mahsulotlar turlari va
assortimentini kengaytirish, ishlab chiqarish va eksport
hajmini keskin oshirish bo‘yicha amaliy choralar ko‘rildi.
Tarmoqda 2017 yilda 250.5 mln. dollar investisiyalar
o‘zlashtirilgan, 2018 yilda 548.1 mln. dollar va joriy yilda 769
mln. dollar, yoki 2016 yilga nisbatan qariyb 4 barobar ko‘p
o‘zlashtirilishi ko‘zda tutilgan.
2019 yil yanvar-iyun oylarida umumiy qiymati 338,0 mln. dollar
bo‘lgan 31 ta to‘qimachilik va tikuv-trikotaj sanoati loyihalari
ishga tushirilishi natijasida 7500 dan ortiq yangi ish o‘rinlari
yaratildi.
Tarmoqda 2017 yilda 250.5 mln. dollar investisiyalar o‘zlashtirilgan, 2018
yilda 548.1 mln. dollar va joriy yilda 769 mln. dollar, yoki 2016 yilga
nisbatan qariyb 4 barobar ko‘p o‘zlashtirilishi ko‘zda tutilgan.
2019 yil yanvar-iyun oylarida umumiy qiymati 338,0 mln. dollar bo‘lgan
31 ta to‘qimachilik va tikuv-trikotaj sanoati loyihalari ishga tushirilishi
natijasida 7500 dan ortiq yangi ish o‘rinlari yaratildi.
investisiyalar
900
800
700
600
500
400
769,1
300
548,1
200
100
250,5
0
2017 yil
2018 yil
investisiyalar
2019 yil
Jumladan, Buxoro viloyatida "BCT Cluster" MChJda
yillik quvvati 9,2 ming tonna ip-kalava ishlab chiqarish,
Jizzax viloyatida "Aztekstil'" MChJda – 5,0 mln. kv.m.
ip gazlama, Toshkent viloyatida "Vintage Denim"
MChJda – 1,2 mln. dona djinsi mahsulotlari, Xorazm
viloyatida "Xazarasp tekstil'" MChJda – 5,0 ming tonna
ip kalava ishlab chiqarish bo‘yicha loyihalar amalga
oshirildi.
Natijada, 82,9 ming tonna ip kalava, 3,4 ming tonna
trikotaj mato, 13,8 mln. kv.m. ip gazlama, 8,9 ming
tonna momiq mato va 36,1 mln. dona tikuv-trikotaj
mahsulotlari ishlab chiqarish quvvatlari yaratildi. Shu
bilan birga yangi quvvatlarni ishga tushirish va ularni
o‘zlashtirish natijasida yuqori qiymatli tayyor
mahsulotlar ishlab chiqarish hajmi ham ko‘paygan.
Masalan, trikotaj mahsulotlari ishlab chiqarish – 3.5
barobarga, paypoq mahsulotlari – 5.5 barobarga va tikuv
mahsulotlari ishlab chiqarish esa 4.2 barobarga
ko‘payadi.
Soha korxonalari tomonidan 2017 yilda 1 mlrd.160.6
mln.dollarlik eksport amalga oshirilgan, 2018 yilda – 1 mlrd.
607.9 mln.dollarlik va joriy yilda 2.1 mlrd. dollarlik
mahsulotlar eksporti bajarilishi rejalashtirilgan. 2016 yilda 304
ta korxona mahsulotlarini eksport qilgan bo‘lsa, joriy yilda 800
ortiq korxona ekport bilan shug‘ullanmoqda
Название диаграммы
2500
2000
1500
1000
500
0
2017 yil
2018 yil
Ряд 1
2019 yil
Столбец1
Столбец2
Korxonalarning eksport salohiyatini oshirish maqsadida
yangi bozorlarni o‘zlashtirish, ayniqsa Yevropa Ittifoqi,
MDX, Osiyo va Amerika qit'asi mamlakatlarida. Shu
bilan birga mahsulot turlarini ko‘paytirish va tayyor
mahsulotlarni eksportga yo‘naltirish maqsadida
jaxondagi yirik brendlar («Adidas», «Reebok», «Nike»,
«IKEA», «Collin`s» va boshqa) xamkorlikni yo‘lga
qo‘yish ishlari amalga oshirilmoqda. Umumiy sanoat
mahsulotlarida xalq iste'moli mollarining 2016 yilda 46
% ni tashkil etgan bo‘lsa, joriy yilda 60 % ni tashkil etib,
10 trln.349.3 mlrd. so‘mlik xalq iste'moli mollari ishlab
chiqariladi.
Xaridorgir korinishi
Axborot
Konstruksiya
mukammalligi
Kishi obraziga mosligi
Utilitar
Kiyim togrisida axborot
Fiziologikgigienik
Shaxs togrisida axborot
Mikro iqlim qulayligi
Himoyaviy
Statika va dinamikada
qulaylik
Ishlab chiqarish ta'siridan
Mexanik ta'sirlardan
Tashqi muhit ta'siridan
Kiyim funksiyasi
Axborot - estetik
Estetik
Iqtisodiy korsatkich
Konstruksiyaning ishlov berishga
qulayligi
Iste'molchiga oid sifat ko‘rsatkichlar
Standartlash va unifi-kasiyalash
ko‘rsatkichlari
Ekspluatasion ko‘rsatkich
Ergonomik ko‘rsatkich
Estetik ko‘rsatkich
Funksional ko‘rsatkich
Ijtimoiy ko‘rsatkich
Kiyim sifatini baholash ko‘rsatkichlari
Texnik-iqsodiy sifat ko‘rsatkichlari
I j t i m o i y ko‘rsatkichda buyumni ishlab chiqarish va sotishga
muvofiqligini bildirgan ommaviy ehtiyojlarga mosligi, ya'ni tashqi va ichki
bozorda iste'molchilarning kiyimga bo‘lgan ehtiyojlari tavsiflanadi.
Mahsulot sifatini ta'minlashda ijtimoiy omillar roli ilmiy-texnik taraqqiyot
va moddiy farovonlik o‘sgan sari oshaveradi. Korxonalarda maxsus tuzilgan
ijtimoiy xizmatlar tashkiloti aholi ehtiyojini tahlil qilib, yangi mahsulot
assortimentiga talablarni shakllantirishi kerak. Aks holda, mahsulot ko‘p
chiqarilib, zarar ko‘riladi.
F u n k s i o n a l ko‘rsatkichlar kiyimning asosiy vazifasiga, iste'molchining
tashqi ko‘rinishiga va uning psixologik xususiyatlariga mosligini bildiradi.
Shuningdek, kiyimning kiyib yuriladigan sharoitga mosligini va qulayligini,
shaklini saqlashini va hokazolarni bildiradi. Kiyimning barcha xossalari
uning vazifasiga bog‘liq holda tanlansa, kiyim insonning ehtiyojini qondira
oladi. Ayni kiyimning vazifasi modelga, uning konstruksiyasiga va
materiallariga qo‘yiladigan talablarni shakllantira oladi.
E s t ye t i k ko‘rsatkichlar kiyimni shaxsiy iste'mol predmeti sifatida
baholashda o‘ziga xos ahamiyatga ega. Estetik ehtiyoj, go‘zallik qonunlariga
ko‘ra, insonning go‘zallikka va ijodga bo‘lgan talablarini bildiradi. Kiyim
muayyan davrga xos yetakchi badiiy tarzlarga mos loyihalanadi. Kiyimning
sifati yetakchi mezon ekanligini e'tiborga olib, uning shaklini yaqqol ko‘zga
tashlanishi, kiyimning gazlama bilan bog‘liqligi hamda tanlangan ranglari va
hokazolar nuqtai nazaridan moda talablariga muvofiqlik darajasini aniqlaydi.
Kiyimning estetik ko‘rinishi barcha konstruktiv elementlarning (detallar
simmetrik joylanishi, biriktiruvchi va bezatuvchi choklarning ravonligi,
astarning sifati va buyumning rangiga mosligi va h.k) o‘ziga xos yechimi,
ifodaliligi, buyumning haridorgir ko‘rinishini ta'minlaydigan elementlari
majmuiga (firma savdo belgisi, yorliq, qadoqlashga) bog‘liq bo‘ladi.
E r g o n o m i k ko‘rsatkichlar buyumning insonga moslashganlik
darajasini bildiradi. Bu ko‘rsatkich kiyim inson qomatiga va uni
kiyish sharoitiga, statika(harakatsiz holati) va dinamika(harakat
holati)da uning ayrim (antropometrik) harakteristikalariga hamda
psixo-fiziologik o‘ziga xos xususiyatlariga mosligini, shuningdek,
gigienik va hokazo darajasini aniqlaydi.
E k s p l u a t a s i o n ko‘rsatkichlar. Qator sanoat mahsulotlari
kabi kiyimga ham muhim ekspluatasion ko‘rsatkich bo‘lgan
«ishonchlilik» xosdir. Eksplutasiya davrida kiyimning ishonchlilik
ko‘rsatkichi detallarning shakl saqlovchanligi, chidamliligi,
choklarning pishiqligi bilan harakterlanadi
E k s p l u a t a s i o n ko‘rsatkichlar. Qator sanoat
mahsulotlari kabi kiyimga ham muhim ekspluatasion
ko‘rsatkich bo‘lgan «ishonchlilik» xosdir. Eksplutasiya
davrida kiyimning ishonchlilik ko‘rsatkichi detallarning
shakl saqlovchanligi, chidamliligi, choklarning pishiqligi
bilan harakterlanadi.
Kiyimning texnik-iqsodiy sifat ko‘rsatkichlari. Texnik - iqtisodiy
ko‘rsatkichlar konstruksiyaning texnik jihatdan mukammallik
darajasini, ishlab chiqarish va iste'molchi harajatlarini hisobga
olgan holda kiyimni loyihalash va texnologik usullarini bildiradi.
Texnik iqtisodiy ko‘rsatkichlar ikkinchi darajada standartlash va
unifikasiyalash, konstruksiyaning ishlov berishga qulaylik darajasi
va tejamlilik ko‘rsatkichlarni o‘z ichiga olgan.
S t a n d a r t l a sh va u n i f i k a s i ya l a sh ko‘rsatkichlari
modellarning konstruktiv va texnologik jihatdan bir-biri bilan
bog‘lanish darajasini ko‘rsatadi.
K o n s t r u k s i ya n i n g i sh l o v b ye r i sh g a q u l a
y l i k ko‘rsatkichi mahsulotni yaratish, ishlab chiqish va
foydalanish bosqichlarida barcha mehnat, vaqt hamda boshqa
vositalarning sarf - harajatlarini kamaytirishga qaratilgan, ya'ni
ishlov berishga qulay bo‘lgan konstruksiya shakli sodda, ishlov
berishda kam mehnat talab qiladigan, zamonaviy texnologik
jarayonlarni qo‘llashga imkon beradigan va bichishda rejali
bo‘lishi kerak.
I q t i s o d i y ko‘rsatkichlar iste'molchiga va ishlab
chiqarishga oid talablarni o‘zaro bog‘lab, mahsulotni
konstruksiyalash, ishlab chiqarishda texnologik ishlarni
tayyorlash va ishlov berish hamda foydalanish jarayonlaridagi
sarf-harajatlarni bildiradi.
Tikuvchilik sanoatiga mansub bo’lgan potokli yig’ish ishlab
chigarish sharoitida kiyim dеtallarini biriktirish tеxnologiyasi
muhim o’ringa ega. Tikuv buyumlarining sifatini oshirish uchun
optimal biriktirish usullari, ularning paramеtrlari va zarur ishlov
bеrish usullarini o’rnatishga, shuningdеk kiyimdan
kafolatlangan foydalanish muddatini oldindan aniqlashga imkon
bеruvchi sifatli birikuv ko’rsatkichlarini prognoz qilish usullari
katta ahamiyatga ega.
Kam opеratsiyali tеxnologiya, tashkiliy va
tеxnologik uskunalar, mеxanizatsiya xamda
avtomatlashtirishning eng yangi vositalaridan
foydalanish bir xil tеxnologik opеratsiyalarning
bitta ish joyidagi maksimal kontsеntratsiyasiga
ko’maklashadi, bu esa ko’chiriladigan ishlarni
bartaraf etish xisobiga qo’l mеhnati xarajatlarini
axamiyatli darajada qisqartirishda, bir vaqtning
o’zida bir xillikni va toliqishni pasaytirishda ish
o’rinlarini maxsuslashtirishga imkon bеradi.
Скачать