Курулушта колдонулуучу терминологиялык создор ГИПСБЕТОН гипс-бетон чапташтыргыч (гипс материапынын негизинде даярдалуучу бетон. Гипс бетонду даярдоо учун таш минерал (коп учурда кепшок) жана органикалык (жыгач таарындыпар чамындылар ж.б.) кошундулар алынат Негизинен нымсыз кургак туруучу конструкциялар турундо пайдаланылат). ГИПСОВЫЕ ВЯЖУЩИЕ МАТЕРИАЛЫ чапташтыруучу гипс материалдары (жарым суулуу кальций сульфатынын же суусуз кальций сулуфатынын негизинде алынган абада камдандыруучу материалдар Энергетикалык иштетуу шарты. ошондой эле чапташтыруу. катуулануу шарты тездиги боюнча 2 топко белунет; аз куйгузулгон (тез чапташат жана тез катат) курулушта копдонулуучу жана калып жасоочу гипс, оте бекем гипс жана ето куйгузулген (жай чапташат жана жай катат) - ангидриттуу цемент.ето куйгузулген гипс (эстрих гипс) ГИПСОВЫЙ КАМЕНЬ - гипстуу таш (суунуп эки молекуласынан турган гипс (курулуш гипсин апуу учун копдонулуучу тоо теги). ГИПС СТРОИТЕЛЬНЫЙ (АЛЕБАСТР) курулуш (алебастр) (гипс ташын унга айландырып жана 150 170“С температурада иштетилип алынган материал ГИПСОБЕТОН гипс бетону (бетон курулуш чапташтыргычы, ал негизинен ным болбогон курулуштарда колдонулат). ГЛИНА - чопо (негизинен чополуу гидро-слюда ж- б турган минералдык тоо тек) ГИДРОФОБНОСТЬ – гидрофобдуулук катуу заттардын жукпастык касиети ГИДРОФОБНЫЙ - гидрофобдуу суу жукпастык касиетке болгон материал же кыртыш) ГИДРОЭЛЕВАТОР гидроэлеватор (соруп алуу жана ташуу учун атайын ылайыкташтырылган сордургуч) ГИДРОФИЛЬНОСТЬ гидрофильдуулук (заттын (материалдын) сууга нымдалуусу. Гидрофилдуу заттарга чопо, силикат ж.б материалдар кирет). ГИДРОФОБНЫЕ ПОКРЫТИЯ - гидрофобдуу жабуулар (суу жукпас жабуу). Металлдын нымдуу атмосферада коррозиядан коргоо учун кездеменин булгаары, жыгач жана башка материалдардын (суу откорбоочулук касиет беруу учун материалдын бетине капталат) ГИДРОФОБНЫЙ ЦЕМЕНТ - гидрофобдуу цемент (гипстуу жана гидрофоб кошундулуу (самындуу, нефть, асидолг ж.б.) цемент кукумдорун майдалап талкалоодон алынуучу цемент кошундулар. ГАЗОПРОНИЦАЕМОСТЬ газ откорумдуулук ВЯЖУШИЕ ГУДРОКАМОВЫЕ - гудронам чапташтыруу (таш комур майы менен нефтиден чыккан заттар) ВЕС НАСЫПНОЙ — тогулгон кездеги салмак (чубурма заттардын эркин тогулгондон алынган бирдик коломдогу салмагы). ВЕС УДЕЛЬНЫЙ - салыштырма салмак (тыгыз, эч кецдойчолеру жана башка кошулмалары жок учурда заттын колем бирдигинин салмагы) тобуна кирген классындагы еткербечу бетон алууда, боек. ■ЗЫЦЕНИЕ ЛИНИЙ - сызыкты туздоо (бир канча таяктарды тикесинен тегиздикте бир сызыкта орноштуруу процесси). BEЩЕСТВО ВЗРЫВЧАТОЕ - жарылуучу зат (импульстун гаасири астында турактуу химиялык заттарга тез ажырап кетуучу жана ошол меагилде коп сандагы газ жана жылуулук болуп чыгаруучу анчалык туруксуз химиялык заттар) ВЕРМИКУЛИТ - вермикулит (гидрослюдалар кабатчалуу силикаттар минерал. ВАТЕРПАСОВКА жонокой аспап лайдаланылат). ватерпасовка Ал жер (тегиздикти тегиздигин жана бурчту аныктоочу белгилоодо жыгач усталыкта ВЕНТИЛЯТОР желдеткич (газдын жана абанын узгултуксуз алмашуусун камсыз кылып жана керектуу жерлерге шамал лайда кылуучу бир же бир кече ийри калакчалуу тузулуш). ВЗРЫВЧАТЫЕ АММИАКОСЕЛИТИРЕННЫЕ - жарылуучу заттар (составында суюк эфирлери болбогон, иегизинин аммиак гитрасынан турган жарылуучу эапын бир туру). РИЗАНТНЫЕ – ризанттуу ИНИЦИРУЮШИЕ - сезгичтуу ВЕШЕСТВО АСФАЛЬТОВОЕ ВЯЖУШЕЕ - асфальт чапташтырыч зат (минералдык битумдун кукумдуу аралашмасы). ВЗРЫВ -жарылуу (заттардын бир физикалык жана химиялых абалынан экинчи абалга ото тез отушу). ВИАДУК -виадук БУРЕНИЕ УДАРНОЕ соккулап бургулоо (которуп таштай беруудон пайда болгон бургулоо) БУРИЛЬНАЯ МАШИНА бургулоочу машина (жол жабуусун жана негизинин сапатын текшеруу учун жолду бузбай улгулорду атайын жабдуу менен бургулоо аркылуу алуу). БУРИЛЬНЫЙ МОЛОТОК - бургулоочу балка (шпурларды бургулоо учун арналган соккулоо аракетиндеги машина, массасы 30 кг болсо кол менен иштетуучу. ал эми 50-70 кг болсо - колонкалык дел аталат). _ БУРОВАЯ УСТАНОВКА - бургулоочу тузулуш (скважиналарды бургулоо учун арналган жабдуулардын комплекси. Ал туруктуу кочмо озу журуучу жана жуктомо бургулоо тузулуштору болуп болунот) БУФЕР - буфер (эки нерсе бири-бири менен урунушканда кыйроо кучторун азайта турган тузулуш) ЛОТОК - жасалма арык (суу ылдамдыкы агуучу арыктар. Булар атайын материалдардан, кобунчо бетондон жасалат) АСФАЛЬТОБЕТОН - асфальт бетону (асфальт ботом араллшмпсын жайып.тептагетшеи кийинки асфальт) АСФАЛЬТ - асфальт (майдаланган минерал таштар (акитяш кум ж.б ) битумдун арлашмасы кум, жол курулушунда тидроизоляциялык материал катары пайдаланылат) АСФАЛЬТОБЕТОН ПЛОТНЫЙ тапталган асфалт.; бетон (кумдан шагыл ташгин. минора л кукумунон жаса лат) АСФАЛЬТОБЕТОН ПОРИСТЫЙ борлон асфальт-бетон АСФАЛЬТОВОМ асфальт бузгуч (зеки асфальт ты буэуп талкалоочу машина). АЭРАЦИЯ аэрация (чаи гурундогу маториалдарды кампа ларгн жиберуу. жылдыруу маня беруу жолу) АЭРОЖЕЛОБ аэрожелоб (куюлуучу материалдар менен абанын аралашмасын бир жерден экинчи жерге ташуучу ноо). АЭРОЗОЛЬ аэрозоль (газ абалдагы чойре менен катуу фазалуу нерсенин дисперцилык системасы) АНТРАХИНОНОВЫЕ КРАСИТЕЛИ антрахинон боектору (органикалык боечуу заттар АНТИСЕПТИКИ - антисептиктер (органикапык материалдарды чиритуудон сактоочу кремний фториттуу натрийи бар заттар). АНТИФРИЗ - антифриз (томонку температура тонбой турган заттардын суудагы эритмеси) АНТИФРИКЦИОННЫЕ МАТЕРИАЛЫ антифрикциоидук материалдар ( чоюндар пластмассалар, фторпласттар кирет) АРБОЛИТ - арболит (женил бетондун бир гуру курулуш материалы аз кабапуу имараттардын дубалдарын курууда пайдаланылат). АРБОРИЦИДЫ - арборициддер (бадалдарды бак-дарактарды жок кылуучу зат). АРЕОМЕТР ареометр (эритилген заттын процент менен туюнтулган санын аныктоочу аспап) АРМАТУРА арматура (темир-бетон буюмдарын даярдоодо чоюу, кысуу. ийуу кучторуно каршылык корсотуусун жогорулатуу учун бетон аралашмасынын ичине косолуучу болот пластмасса зымдары, бамбук жыгач озок). АРМАТУРА ЖЕЛЕЗОБЕТОННЫХ КОНСТРУКЦИЙ темир бетон тузулушунун арматурасы ЖИРОВАНИЕ - арматуралоо (темир-бетонду жасап чыгарууда бетонду арматура менен куч алдыруу) АРМИРОВАННОЕ СТЕКЛО - арматураланган айнек АЛЕВРОЛИТЫ апевролиттер (10-100 МКМ олчомдогу болукчолору кобуроок болгон чокмо тоо тектери) АЛЮМОСИЛИКАТЫ - алюмосиликаттар (силикаттар классындагы тоо тек лайда кылуучу минерапдар тобу жегичтуу минералдардын катиондору кошулган алюминий-кремнийлуу бирикмеси) АММОНАЛ аммонал (70% аммонал селитрасы 16% аммоний кошулмасы) АММОНИТ аммонит (негизги 80-90% аммиак селитрасына кошулган 5-21% нитро бирикмеден, 1-6% осумдук унунан жана катууланган углеводороддордон тузулгон кукум турундогу жардыруучу зат). AMOРТИЗАТОР - амортизатор (машиналардын механизмдердин тетиктерине берилуучу толкундарды жана соккуларды басандатуучу атайын тузулуш) АНГИДРИТ - ангидрит (сулуфатар классындагы минерал суусу Ангидриттен ангидрит цементи алынат жана кооз материал катары колдонулат) ОБИРОВАНИЕ — ангобирпоо (бышырганга чейинки керамикалык буюмдардын бетин майдалашан гумустуу чопо манен жасалгалоо) АВТОФУРГОН - автофургон (жабык кузовдуу автомобиль). АВТОЦЕМЕНТОВОЗ - цемент ташуучу машина АГЛОПОРИТ - аглопорит (атайын топурактарды, комурду куйгузгон жана байытуудан келип чыккан чоц жана майда кылынып сорттолгон женил бетондорду даярдоодо колдонулуучу копшек жасалма толтургуч) АГЛОПОРИТ - аглопорит (жецил бетон учун пайдаланылуучу шагыл турундегу майда коцдойчелуу жасалма толтургуч Ал чополуу текти ысытуудан же комурду ылгоодон жана куйгузуудон калган калдыктарды (шлак, куп) андан ары болууден алынат). АГЛОПОРИТБЕТОН - аглопоритбетон аглопориттуу жецил бетондун (толтургучу коцдойчелуу бир туру Аглопоритбетон негизинен имараттардын сырткы дубалын жасоодо пайдаланылат) АГРЕГАТ ГРУНТОВКИ - топурак агрегаты. АГРЕГАТ БИТУМОНАГРЕВАТЕЛЬНЫЙ - битум ысытуучу агрегат (газдын, суюктуктардын ысык минералдык майпардын жардамы менен узгултуксуз жана узгултуктуу ысытуу жолу менен битумду керенуу температурага чейин жеткируучу жабдуупар комплекси). АГРЕГАТНЫЙ МЕТОД РЕМОНТА - оцдоонун агрегаттык ыкмасы. АДГЕЗИЯ адгезия (ар башка катуу, суюк нерселердин бйттеринин бирине бири жабышышы). АДСОРБЦИОНН.О СВЯЗАННАЯ ВОДА - адсорбциялыг байланыиЩМН суу (бул суу цемент тамынын катуу фазасынын устунде атом жана иондук ван-дер-ваалы 1 учгерунун негизинде кармалат). АВТОКРАН автокран (оор нерсеперди которуу жана бир жерден экинчи жерю коюу учуй колдонулуучу краны бар машина) АВТОЛ автол (карбюратордуу кыймылдаткычтарды майлоо учун колдонулуучу мотор майларынын эскир1вн аталышы) АВТОМАТ автомат (ондуруштук турпуу процесстерди туздон-туз адамдын катышуусуз, бирок анын козомолдоосу менен тейлоочу машина тетиктеринин бирикмеси) АВТОМАТИЗАЦИЯ автомапашгыруу (ондуруштук процесстерди аткаруу, сапатын текшеруу ж.б. иштерин башкарууга катышууга мумкундугу бар автомат машиналарды колдонуу). АВТОМОБИЛЬ-ТЯГАЧ - суйрогуч автомобиль (жургунчулорду жукторду же атайын жабдуу лардп ташууга ылайыкталтан, езунун кыймыпдаткычы аркылуу кыймылга келген транспорт) АВТОМОБИЛЬ-БЕТОНОВОЗ - бетон ташытыч автомобиль (даяр цемент бетон аралашмаларын ташууга арналган). АВТОМОБИЛЬ-БИТУМОВОЗ - битум ташытыч автомобиль (битум сактагычка ысыган битумду же битум чапгаштырылгычтарды куя турган жерлерге ташуучу атайын жабдылган транспорт) АВТОМОБИЛЬ ГАЗОБАЛОННЫЙ газ балондуу автомобиль мотору менен иштеечу автомобилы АВТОМОБИЛЬ ГРУЗОВОЙ - жук ташуучу автомобиль АВТОМОБИЛЬ ЛЕГКОВОЙ - женил автомобиль АКСЕЛЕРОГРАФ - акселерограф (кыймылдагы обьектин ылдамдануусун же акырындоосун жазуу учун арналган аспап). АКСЕЛЕРОМЕТР акселерометр (кыймылдагы нерсенин (автомобиль) ылдамдануу же акырындоо чондугун аныктоочу аспап). АККУМУЛЯТОР аккумулятор (топтоого жана аны берип турууга арналган тузлуш) АНТИКОРРОЗИЙНОЕ ПОКРЫТИЕ - антикоррозиянуу жабуу (сыртка чойронун коррозия аракетинен коргоочу жана ага кооздук беруучу катмарлуу жабуу АРМАЦЕМЕНТНЫЕ КОНСТРУКЦИИ арматуралуу цемент, конструкция (ичке зымдан тор турундо токулуп же ширегилип майда буртуктуу бетонго арматураланган конструкция. Куруу курулушунда, имараттын жана курулмалардын куч келуучу жана госмо конструкцияларында колдонулат) АРТЕЗИАНСКИЕ ВОДЫ артезиан суупары (гоо тектеринин суу откоргуч кабаттары менен суу откорбоочу кабапарынык ортосундагы кысылган абалдагы жер алдындагы суулар). АРТЕЗИАНСКИЙ КОЛОДЕЦ - аргезиан кудугу БАЗА - негиз ( кучторду озуне кабыл алуучу курулуштардын негизги белугу). БАРАБАН - барабан (машиналардын апараттардын цилиндр формасындагы тузулушу, тетиги). БАРАБАН ПОЛОЧНЫЙ - жешилтуучу барабан (шагып гаштардын жешилууге корсэткон каршылыгын баалоодо колдонула турган лаборатория лык аспап). БАРАБАН СУШИЛЬНЫЙ кургатуучу барабан (минерапдык м.периалдарды (кумду, жумуру жана кырдуу майда гаштарды ж.б.) кургатуу жана ысытуу учун арналган бетон тузулушунун негизги агрегаты). БАРБОТИРОВАНИЕ барботаж аралаштыруу (суюктук аркылуу саздарды же сууларды басымдын таасиринде агызуу) БАРОМЕТРИЧЕСКОЕ НИВЕЛИРОВАНИЕ барометрлик нивелирлоо (эки чекитин атмосфералык басымынын айырмасы аркылуу алардын бийикти1ин аныктоочу болжолдуу метод). БАРХАННЫЕ ГРЯДЫ - бархан жээктери (кум добо жээктери ;челдордогу осумдуктор менен бекемделбеген кумдардын жыйындысы: бийиктиги 400 м чейин жетет). БАРХАННЫЕ ЦЕПИ - бархан гизмектери (чолдогу дабе чынжырлары. шамапдын багытына лерпендикулярдуу болуп бири-бирине биригишкен, осумдуктор менен бекемделбеген ассиметриялык бархандар). БАССЕЙН ВОДОСБОРНЫЙ - суу чогултуучу бассейн: колмо (белгилуу олчомдегу эцкейиштуу жер бетинен чогулган атмосфералык жаан-чачындын суусун толтоочу курулуш). БАЗА БИТУМНАЯ - битум базасы (чапташтыргыч материалдарды жумушчу абалга жеткирип даярдоо сактоо, талап кылуучуларга беруу учун атайын жабдылган жол уюмунун ондуруштук ишканасы) БАЗА КАМНЕДРОБИЛЬНАЯ - таш майдвпоочу база (трассага жакын карьерлерди тейлоо учун комплектелинген кочмо майдалоочу жабдуунун составындагы ташты жана кайрадан иштетууго, байытууга арналган жол уюмунун ондуруштук ишканасы) БАЗА ПРОИЗВОДСТВЕННАЯ - ондуруштук база БЕТОН ЖАРОСТОЙКИЙ - ысыкка чыдамдуу бетон (узак убакытка чейин жогорку температуранын таасирине физикалык-механикалык касиетин сактоого жондомдуу бетон. Ысыкка чыдамдуулугуна карата жогорку температуралуу ысыкка чыдамдуу (1770°) жогору, ысыкка чыдамдуу (15801770°) ж.б. бетонго айырмапанат Ысыкка чыдамдуу бетон чапташтыргыч заттар жана толтургучтардан турат). БЕТОН КАУЧУКОЦЕМЕНТНЫЙ - каучук цементтуу бетон (составына полимер катары латекс кошулган полимердуу цемент бетонунун туру). БЕТОННЫЙ ЗАВОД - бетон заводу (бетон аралашмасын даярдоочу ишкана. Бетон заводунун составына бетон аралашмасынын компонентери учун кабыл алуучу жана белуштуруучу тузулуш. БЕТОНОУКЛАДОЧНАЯ МАШИНА бетон куюучу машина (бетон жана темир-бетон иштеринде бетон аралашмасын кабыл апып, болуштургуч машина, Ал мезгилдуу жана узгултуксуз иштоочу бетон куюучу машинага болунот БЕТОН ЦЕМЕНТНЫЙ цемент гуу бетон (органикапык змее байланыштыргычтардын негизиндеги бетон. Тыгыздыгы кг/м3 менен олчонот. Озгоче оор бетон (2500 кг/м'дан жогоруу), оор бетон (1800 кг/м чейин) болуп болунет). БИОСТОЙКОСТЬ - биотуруктулук (бул магериалдардын ар кандай биологиялык лроцесстердин таасиринен озунун касиетин сактап калуу туруктуулугу). БИТУМ битум (углеводдордун жана алардын металл змее гуундуларынан турган сууда эрибес жаратыпыш асфальтынан жана асфальт тектерин же нефтини иштеткенде алынуучу байланыштыргыч) БИТУМ ВЯЗКИЙ НЕФТЯНОЙ ДОРОЖНЫЙ коюу илешкээк жол битуму (жол жабдууларын жана негиздерин курууда колдонулуучу , нефтиден алынган адаттагы температурада катуу абалдагы битум) БИ1УМ ДЕАСФАЛЬТИЗАЦИИ - кайрадан фальпашгырылган битум (гудрондуу суюк пропан менен щшетууудан алынуучу нефть битумунун туру). БИТУМЫ ПРИРОДНЫЕ табигый битум (женил, учма болукчолору жок оор чайырлуу асфальт турундогу акиташтан же битум кумчаларынан алынуучу битум) БИТУМЫ РАЗЖИЖЕННЫЕ суютулган битум (орто катуулуктагы (илээш битумду суюлткуч менен суюлтуудан алынган битум) БОКСИТ - боксит (бул калайды жана жогорку гемпературага туруюуу материалдарды алуу учун колдонулуучу чопо турундогу так) БОРОНА - мала (топуракты иштетуу, осумдуктердун тубун жумшаргуу учун колдонулуучу айыл чарба шайманы) БОРТ (БОРДЮР) - тосмо (бордюр) (жолдун машина журуучу болугун тротуардан же жашыл есумдуктордун четинен белуп туруу учун орнотулган бетон же таит плиталары) БОРУЛИН борулин (кургатылган асбест менен эритилген битумдун аралашмасын жалпак баранка басы бир же эки жумуру нерсенин ортосунан сузуп даярдалган суу откорбеечу иерее), БРЕКЧИЯ брекчия (олчому 2мм жогору кепген урчуктуу тоо тектеринин болукорунун ар кайсы табитый цемент менен аралашып калышы) ТРИЗОЛ тризол (катуу битумду же рураксты майдаланган резината, асбест буласына жана пластификатор™ кошуп жасалган суу откорбеечу турмек материал. ВИБРАЦИОННЫЙ УПЛОТНЯЮЩИЙ вибробрус, игиретуу жолу менен тыгыздоочу устун БУМАГА БИТУМНАЯ - битум синирлген кагаз. ВАКУУМИРОВАНИЕ ЦЕМЕНТОБЕТОНА – Цементуу бетонду вакуумдоо (цемент-бегонун тыгыз жана бышык учун аралашманын арасындагы ашыкча сууну мейкиндикге соруу жолу менен жоготуу ыкмасы. ВАНТОВАЯ ФЕРМА ванттуу ферма (асма системаны ферманын бир туру, имарагтын жабдууларында колдонулат) ВАЛУНЫ - жумуру чок таштар (олчому 10см ден 10м ге жетуучу тоо тектеринин сыныктары). ТРУБЧАТЫЕ - суу агызгычтар (жол жабуусуну катмарларына жер тилкесинин жогорку кургатуу учун диаметри 8-10 см калган жолдуи четки белугунун асты менен отуучу тутуктор). ВОРОТА ГАБАРИТНЫЕ габариттик - дарбаза (дарбазамлардын, туннелдердин, шахталардын кире беришине коюлуп алар транспорттордун эч бир жери тийбей отуy мумкунчулугун аныктоочу дарбаза). РАСКРЫТИЕ ОДЕЖДЫ - жол катмарын ачуу (жолдун аегындягы тузулушторду куруу же оцдоо учуй жолдун жогорку катмарын ачып таштоо) ВСПУЧИВАНИЕ - коломун чонойтуу (кобуу, коптуруу) (бул материалды жогорку гемпературадагы ысыткан(куйгузгон) кездеги коломунум чоноюшу (бул негизинен керамзитке тиешелуу). ВСКРЫША керексиз катмар (кендердин устундогу топуракгын же кервхсиз тектердин катмары) ВЫБОИНА - чункурча (жол жабуусунда казылган же башка табигый себептер менен пайда болгон чункурча) ВЫВЕТРИВАНИЕ бузулуу (шамалдын. температураныи озгеруусунон суулардын. муздун эришинвн ошондой эле макроорганизмдердин аракеттеринин таасири астындагы тоо тектеринин бузулуу жана химиялык ажыроо процесси) ВЫНОСЛИВОСТЬ МАТЕРИАЛА - материалдын чыдамдуулугу (кучтун таасирине коп жолку ийилуу созулуу, кысылуу кучторуно материалдын корсоткон каршылыгы). ВЫПАРИВАНИЕ буулантуу ВЯЗКОСТЬ - илээшкичтик (суюктуктун болукчолорунун ортосундагы сурулууну муноздойт: ал канчалык чоц болсо жылчыктардан ошончолук аз сурулуп чыгат; демек. суюктуу сурулуу ошончолук ишенимдуу болот). ГАБАРИТ габарит (I нерселердин толук сырткы олчему.корунушу. 2.твмир жолдун рельстеринин белгилуу алыстыкта турган аралык Бул аралыкка курулуш салууга жана башка нерселерди орнотууга. бекитуугэ тыюу салынат). ГАББРО - габбро (жердин терец катмарында сууп, кристаллданган негиздуу интрузия тоо теги, негиздуу плагиоклаздан. пироксенден жана аз санда кен миниралдарынан турат. Габбро кооздоп каптоочу баалуу курулуш ташы). ГАБИОН - габион (сууну бурууда. жэзкти бекемдеедо колдонулуучу ичине таш толтурулган цинктелген темир зымдан даярдалган тор идиш). ГАЗОБЕТОН - газ бетону (негизинин алюминий упасын кошуп газ лайда кылуу аркылуу алынган бетон Алар копчупу» учурда имараттардын тосмо курулуштарында колдонулат). ГАЗОЗОЛОБЕТОН - газ-кул-бетон (кецдейлуу бетондун би| туру. Портландцемент, майдалажан акиташ, куг алюминий упасы жана суунун аралашмасына даярдалат. Арналышына жараша жылуулук еткорбоеч газ, кул бетонго айырмаланат). ГАЗОСИЛИКАТ - газ -силикат (камдама материал ка и майдаланган акиташ колдонулуучу кэцдейлуу бетон; бир туру Газ-бетондон айырмасы газсиликат ГЕНЕРАТОР • генератор (ал механикапык энергиями anexip энергиясына айландырат аны талап кылуучулардын камсыз кыпуу жана аккумулятор батареяларым заряддо учун пайдаланышат). ГЕОДЕЗИЯ геодезия (жердин бстин олчоо, анын картасын планын алуу жонундогу илим) ГЕОЛОГИЯ ИНЖЕНЕРНАЯ - инженврдик геология (курулуштарды куруу. аны лайдалануу кезинде табигый геологиялык жана гидрогеологиялык шарттарды уйротуучу илим) ГИБКИЙ ВАЛ ийилчээк вал (геометриялык октун сызыгын мейкиндикте озгорто алуучу вал) ГИБОЧНАЯ МАШИНА ийуучу машина (муздак же ысык абалында прокаты жана гутукторду ийуучу машина) ГИГРОСКОБИЧЕСКИЙ - гигроскоптуулук (курулуш материалдарынын же загтардын айлана чейреден нымды (демейде абанын суу буусун) сицирген алуусу Турдуу кургатылган заттар гигроскоптуу мисалы абада ысытыпган кальций хлориди). ГИДРАВЛИКА, гидравлика (суюктуктардын кыймып жана салмактуулук закондорун жана бул зако- , инженердик маселелерди чечууде колдону\ ыкм изилдеочу илим). ГИДРОАЛЮМИНАТ КАЛЬЦИЯ ■ кальций гидроапюмг пь (тез катуулануучу глиноземдуу цемент ин и составным болугу). ГИДРОВИБРАТОР гидровибратор (суу каныктырышын топуракты термелтуу кучунун астында тыгыздоо же таптоо) ГИДРОИЗОЛЯЦИОННЫЕ МАТЕРИАЛЫ суу откорбоочу материалдар (курупуш конструкциялары менен курулмаларынан бекемдигин жана узакка -ыдамдуулугун сактоо максатында суунун аракетинет сактоочу материапдар (толь, битум ж.б.). Катуу суйкеыо жана желимдеечу суу еткорбес материалдарга айырмапанат). ЖЕСТКАЯ - катуу суу откорбооч, материал (цемент, кум.акиташ.суу аралашмасынан дярдалган суу от корбеечу капыц тешепгон материал) ГИДРОМОНИТОР суу замбиреги (сууну жогорку басым менен атуучу замбирек. Атылган суунун кубаты топуракты эзуу жана аны агызуу учун пайдапаныпаг). ГИДРОМОТОР - гидромотор (атайын конструкцияларда жасалган «идравликалык болуштургуч). ГИДРОСЕЯЛКА - гидросепкич (жер тилкесинин каптал беттерине чоп урондорун себуу учун жана башка материалдардан турган аралашманы аралаштыргыч. гидрочачкыч, соргуч ж.б жабдуулардан турган. автомобилдин шассисине орнотулган. урон себуу учун жасалган машина). ГИДРОТРАНСПОРТИРОВАНИЕ - гидроташуу (гидроаралашмаларды жасалма нуктар боюнча (ноолор, арыктар менен) басымсыз же соргучтарды пайдаланып тутуктор аркылуу басымдын астында жер тилкесинин телолорун, дамбаларды куруу же карьерлердеги ачуу жумуштарын аткаруу учун кыртыштарды ташуучу процесс) ГИДРОСМЕСЬ (ПУЛЬПА) - гидроаралашма (жер кыртышын гидромеханикалык жол менен майдалоодо лайда болгон кыртыш менен суунун аралашмасы суспензиясы). ГИДРОФИЛЬНОСТЬ - гидрофилдуулук (катуу заттардын беттеринин суулануу касиети) ГИДРОФОБИЗАЦИЯ ПОКРЫТИИ «идрофобизациясы (кышындь озгорулуп туруучу аралык калтырыпат да а битум жана эмульгатордун сууда майдаланып арапашканда эмульсия даяр) ГОРЕЛЫЕ ПОРОДЫ - куйгон тоо тектер (гпиеж. процеланит) фарфор сымал гыгыз тоо тектердин астындагы таш комур кецдери орттонгон чополуу тоо тектердин куйушунон пайда Курулуш материалы катары пайдаланынат). ГОСНАДЗОР мамлекеттик козомолдоо (мам. инспекциялар же башка тиешелуу oгандар жургузгон курулушту козомолдоо иши) ГРАВИЕМОЙКА шагыл жуугуч машина (цилиндр турунда., айланып журуучу жылма же урчук бвттуу квп тешит бар барабанга жуула турган таш салынат да басам менен тутуктен келген суу аркылуу жуулат) ГРАВИЙ жумуру шагыл (жумуру формасы мене айырмаланган ар турдуу олчемдогу тоо тектериь» табитый бузулушунан пайда болгон таш) ГРАВИИ СТРОИТЕЛЬНЫХ РАБОТ курупушл пайдалануучу шагыл (жоп курулушунда жана цемента, бетонду даярдоодо пайдаланылуучу елчем\ '5мм 70-120мм ге чейин жеткен эленген шагыл таш ГРАВИИ КАРЬЕРНЫЙ табигый шагыл (жуулбай. эпанбей майдаланбай жерден казып апынган шагыл таил ГРАВИИ КРУПНЫЙ СОРТОВОЙ - Иргелген чон жумуру шагыл. ГРАВИИ КИЙ СОРТОВОЙ иргелген майда жумурУ ШАГЫЛ ГРАВИЙ ОЧЕНЬ КРУПНЫЙ СОРТОВОЙ - иргелген Эн чоН жумуру шагыл (олчому 70-120 мм болгон жумуру шагыл). ГРАВИЙ РЕЧНОЙ. МОРСКОЙ - дарыя, дециз тубундегу жумуру шагыл (дарыялардын. дециздердин тубунон алынуучу ар кандай олчомдогу жумуру шагыл). ГРАВИЙ РЯДОВОЙ катардагы шагыл (табигый шагыпдан олчому 3-5мм ден майда жана 40-70мм ден жогору белукчелорун ажыратып алган шагыл). ГРАВИЙ СРЕДНИЙ СОРТОВОЙ иргелген орточо елчемдогу жумуру шагыл (будурлорунун олчому 20-40мм болгон жумуру шагыл). ГРАВИЙ СОРТОВОЙ - иргелген шагыл (козоногу 3. 5, 10. 20, 40 жана 70 мм болгон электрден эленип алынган шагылдар) ГРАНИТ - гранит (жердин континенттик катмарында коп кездешкен кристаллданган кычкыл магма тоо теги Составы негизинен кварцтан калийлуу талаа шпаттарынан (ортоклаз, микроклин) кычкыл плагиоклаздардан. слюдалардан (биотит мусковит) турат. Тыгыздыгы 2600 кг/м Кысууга чыдамдуулугу 300 Мн/м ге жетет Баалуу курулуш материалы). ГРУНТОВКА — туптее ( лак боектору сыйлалган беттин эн астыцкы тулку катмары. ГУДРОН - гудрон (кара чайыр сымал масса, нефтиден кату; жана май фракцияларын болуп алгандан калдыгы. Гудрон жол курулуш материалы катары битумдарын алуу учун жана крекин алынуучу сырье катары пайдаланылат).