Aqrar-sənaye müəssisələrinin iqtisadiyyatı və idarəedilməsi

Azərbaycan Dövlət İqtisad Universiteti
“TƏSDİQ EDİRƏM”
“ASM-nin iqtisadiyyatı və idarə
edilməsi” kafedrasının müdiri
prof. Qarayev İ.Ş,
AQRAR BAZARIN
FORMALAŞMASI VƏ İNKİŞAF
XÜSUSİYYƏTLƏRİ
fənni üzrə
İmza:______________
Tarix:______________
İŞÇİ TƏDRİS PROQRAMI
(sillabus)
FƏNNİN KODU:
0121
FƏNNİN NÖVÜ:
Məcburi
FƏNNİN TƏDRİS SEMESTRİ:
Yaz
FƏNNİN KREDİTİ:
4
FƏNNİN TƏDRİS FORMASI:
Əyani, qiyabi
FƏNNİN TƏDRİS DİLİ:
Azərbaycan dili, rus dili
FƏNNİ TƏDRİS EDƏN
MÜƏLLİMLƏR:
i.e.n., b/m. S.B.Nəzərəliyev
KAFEDRANIN ƏLAQƏ
NÖMRƏLƏRİ:
012 564 40 07
050 320 10 01
E-MAİL:
[email protected]
PREREKVİZİTLƏR:
Fənnin tədrisi üçün öncədən tədrisi zəruri olan fənn yoxdur.
KOREKVİZİTLƏR:
Bu fənnin tədrisi ilə eyni vaxta başqa fənlərin də tədris olunması zərurəti
yoxdur.
KURSUN TƏSVİRİ:
Bu fənn aqrar bazarın formalaşması və səmərəli çevik fəaliyyət göstərməsi,
onun iqtisadi mahiyyəti, məzmunu, elmi-nəzəri əsasları, aqrar bazarın quruluşu,
ona təsir edən amilləri öyrənir. Bununla yanaşı Azərbaycanda aqrar bazarın
formalaşması xüsusiyyətləri, mövcud inkişaf səviyyəsi, aqrar bazar və ərzaq
təhlükəsizliyi, daxili istehsal hesabına ölkə əhalisinin tələbatının ödənilməsi,
respublikada aparılan idxal-ixrac əməliyyatlarının aqrar bazarın formalaşmasında
rolu və əhəmiyyəti tədris prosesi zamanı mənimsənilir. Eyni zamanda aqrar bazarın
formalaşmasında xarici ölkələrin təcrübəsi, aqrar bazarın formalaşması və
inkişafında innovasiya və investisiya siyasəti, sahibkarlıq fəaliyyəti və onun
perspektiv inkişaf istiqamətləri, urbanizasiya şəraitində regionların sosial-iqtisadi
inkişafı və ərzaq təminatı ilə bağlı məsələlər öyrənilir.
KURSUN MƏQSƏDİ:
Aqrar bazarın formalaşması və inkişaf xüsusiyyətləri fənninin başlıca
məqsədi tələbələrə qloballaşma şəraitində ölkə əhalisinin qida normalarına
münasib təmin edilməsi, aqrar sahədə iqtisadi artıma nail olunmasında həyata
keçirilən tədbirləri, ərzaq təhlükəsizliyinin təmin edilməsi istiqamətində dövlətin
apardığı siyasət, beynəlxalq əməkdaşlığın yeni formalarının tətbiqi öyrətməkdir.
Bununla yanaşı aqrar bazarın formalaşması və inkişafında islahatların, iqtisadi
mexanizmin təkmilləşdirilməsinin rolunun mənimsənilməsi məqsədəuyğun sayılır.
KURSUN NƏTİCƏLƏRİ:
Aqrar bazarın formalaşması və inkişaf xüsusiyyətləri fənni bitirdikdən sonra
tələbə ölkənin ərzaq təhlükəsizliyi və onun ərzaq növləri üzrə təmin edilməsi
məsələlərini şərh edə biləcək, ərzaq bazarının formalaşması, regionların sosialiqtisadi inkişafına dair təkliflərlə çıxış edə biləcəklər.
FƏNNİN MÖVZULARI:
1. «Aqrar bazarın formalaşması və inkişaf xüsusiyyətləri» fənninin iqtisadi
məzmunu, məqsədi və vəzifələri.
2. Aqrar bazarın inkişaf mərhələləri.
3. Aqrar islahatın aqrar bazarın formalaşması və inkişafında rolu.
4. Aqrar siyasət və aqrar bazar münasibətləri.
5. Aqrar bazarın formalaşmasında sahibkarlıq fəaliyyəti.
6. Respublikada və onun regionlarında aqrar bazarın formalaşmasına təsir edən
amillər.
7. Aqrar bazarın quruluşu və iqtisadi mexanizmi.
8. Aqrar-sənaye kompleksi və aqrar bazarın formalaşması istiqamətləri.
9. Aqrar bazarın formalaşmasında infrastrukturun rolu.
10. Kənd təsərrüfatı məhsulları bazarı və onun inkişafı.
11. Aqrar bazarın formalaşmasında resurs təminatının və xidmətlərin rolu.
12. Aqrar bazarın formalaşması və inkişafında emaledici sənaya sahələrinin rolu
13. Aqrar bazarın formalaşması və maddi-texniki təchizat
14. Aqrar bazarın formalaşması və inkişafında beynəlxalq təcrübə
15. Aqrar bazarın idarə edilməsinin forma və metodları
FƏNNİN MÜHAZİRƏ MƏTNLƏRİ
Fənnin bütün mövzuları üzrə mühazirə mətnləri və nümunəvi testləri
elektron formada universitetin “Virtual Universitet”ində yerləşdirilib.
Virtual Universitetin ünvanı: vu.aseu.az
Fənn üzrə testlər bu mətnlərdən tərtib edilib.
QİYMƏTLƏNDİRMƏ:
Fənn üzrə krediti toplamaq üçün lazımi 100 balın toplanması aşağıdakı kimi
olacaq.
50 bal – imtahana qədər
O cümlədən:
10 bal – dərsə davamiyyət
10 bal – sərbəst iş
30 bal – seminar dərslərindən toplanılacaq ballardır.
Seminar ərzində 3 dəfə kollokvium keçiriləcəkdir (minimum 3). Kollokviumda
iştirak etmədikdə q/b yazılsa da, 0 (sıfır) bal kimi hesablanacaq.
50 bal – imtahanda toplanılacaq.
İmtahan test üsulu ilə keçiriləcəkdir. Test 50 sualdan ibarət olacaqdır. Hər bir sual
bir baldır. Səhv cavablanan suallar, düzgün cavablanan sualların ballarını silmir.
Qeyd:
İmtahanda minimum 17 bal toplanmasa, imtaha qədər yığılan ballar
toplanılmayacaq.
İmtahan və imtahana qədər toplanan ballar cəmlənir və yekun miqdarı
aşağıdakı kimi qiymətləndirilir:
A–
B–
C–
D–
E–
F–
“Əla”
“Çox yaxşı”
“Yaxşı”
“Kafi”
“Qənaətbəxş”
“Qeyri-kafi”
– 91-100
– 81-90
– 71-80
– 61-70
– 51-60
– 51 baldan aşağı
SƏRBƏST İŞ:
Semetr ərzində 10 sərbəst iş tapşırığı verilir. Hər tapşırığın yerinə yetirilməsi
1 balla qiymətləndirilir.
Sərbəst iş yazılı formada, word faylı formasında, şrift 12, həcmi 1-2 səhifə
olmalıdır. Sərbəst iş çap olunmuş və ya elektron formada təhvil verilə bilər.
Hər bir sərbəst iş tələbənin fərdi fikirlərinin məcmusu olduğuna görə plagiat
yolverilməzdir.
SƏRBƏST İŞLƏRİN MÖVZULARIVƏ TƏHVİL VERİLMƏSİNİNİN
TARİXİ
№
1
2
3
4
Mövzular
Aqrar bazarın inkişaf mərhələləri
Aqrar islahatın aqrar bazarın formalaşması və inkişafında rolu
Aqrar siyasət və aqrar bazar münasibətləri
Aqrar bazarın formalaşmasında sahibkarlıq fəaliyyəti
Son tarix
IV həftə
V həftə
VI həftə
VII həftə
Respublikada və onun regionlarında aqrar bazarın formalaşmasına
təsir edən amillər
6 Aqrar bazarın quruluşu və iqtisadi mexanizmi
7 Aqrar-sənaye kompleksi və aqrar bazarın formalaşması
istiqamətləri
8 Aqrar bazarın formalaşmasında infrastrukturun rolu
9 Kənd təsərrüfatı məhsulları bazarı və onun inkişafı
10 Aqrar bazarın formalaşmasında resurs təminatının və xidmətlərin
rolu
5
VIII həftə
IX həftə
X həftə
XI həftə
XII həftə
XIII həftə
Son tarixdən sonra təqdim olunan sərbəst işlər səbəbindən asılı olmayaraq
nəzərə alınmayacaq.
Sərbəst işlərin nəticələri jurnala yazılır.
ƏDƏBİYYAT VƏ MATERİALLAR:
1. «Aqrar islahatın əsasları haqqında» Azərbaycan Respublikasının qanunu. Bakı
1995
2. Salahov S.V. – Aqrar sahədə dövlət tənzimlənməsinin problemləri. Bakı 2004
3. İbrahimov İ.H. – Aqrar iqtisadiyyatın aktual problemləri. Bakı 2002
4. Xəlilov M.H. – Milli ərzaq təhlükəsizliyi: bazar transformasiyaları və iqtisadi
qloballaşma amilləri. Bakı 2001
5. Ataşov B.X. – Ərzaq təhlükəsizliyinin aktual problemləri. Bakı 2005
6. Verdiyev Ə.Ç., Qarayev İ.Ş. – Aqrar bazarın formalaşmasının iqtisadi
problemləri. Bakı 2000
7. Şəkərəliyev A.İ. – Bazar sisteminin iqtisadi qanunları. Bakı 2001
8. Abbasov A.F. – Ərzaq təhlükəsizliyi. Bakı 2005
KURS İŞİ
Bu fənn üzrə kurs işi nəzərdə tutulmayıb
TƏCRÜBƏ
Bu fənn üzrə istehsal təcrübəsi nəzərdə tutulmayıb
Hazırladı:
i.e.n., b/m. S.B.Nəzərəliyev
İmza:
Tarix:
Azərbaycan Dövlət İqtisad Universiteti
“TƏSDİQ EDİRƏM”
“ASM-nin iqtisadiyyatı və idarə
edilməsi” kafedrasının müdiri
prof. Qarayev İ.Ş,
AQRAR SFERADA İNVESTİSİYA
QOYULUŞU VƏ İNNOVASİYA
SİYASƏTİ
fənni üzrə
İmza:______________
Tarix:______________
İŞÇİ TƏDRİS PROQRAMI
(sillabus)
FƏNNİN KODU:
0104
FƏNNİN NÖVÜ:
Məcburi
FƏNNİN TƏDRİS SEMESTRİ:
Payız, yay
FƏNNİN KREDİTİ:
4
FƏNNİN TƏDRİS FORMASI:
Əyani, qiyabi
FƏNNİN TƏDRİS DİLİ:
Azərbaycan dili, rus dili
FƏNNİ TƏDRİS EDƏN
MÜƏLLİMLƏR:
i.e.n., b/m. N.K.Eyvazova
KAFEDRANIN ƏLAQƏ
NÖMRƏLƏRİ:
012 564 40 07
E-MAİL:
[email protected]
PREREKVİZİTLƏR:
Fənnin tədrisi üçün öncədən tədrisi zəruri olan fənn yoxdur.
KOREKVİZİTLƏR:
Bu fənnin tədrisi ilə eyni vaxta başqa fənlərin də tədris olunması zərurəti
yoxdur.
KURSUN TƏSVİRİ:
Aqrar sferada innovasiya texnologiyalarının tətbiqi üçün investisiyalar torpaq
islahatlarının səmərəliliyinin yüksəldilməsi üçün ən vacib amillərdəndir.
Azərbaycan Respublikası Prezidentinin aqrar siyasətinin əsas qayəsi əhalinin
ərzaq təhlükəsizliyinin ən yüksək səviyyədə, keyfiyyətli ərzaq məhsulları ilə təmin
etmək, xarici bazarlara rəqabət üstünlüklərinə malik kənd təsərrüfatı məhsulları
çıxartmaqdır.
KURSUN MƏQSƏDİ:
Bazar münasibətlərinə keçid şəraitində innovasiya, elmi-tədqiqat və təcrübəsınaq işlərinin, ən yeni texnikanın tətbiqi prinsipcə tamamilə yeni yaranmış kəndli
(fermer) və ailə təsərrüfatlarında sürətli inkişaf və rəqabətqabiliyyətli məhsul
istehsalının mexanizmi meydana gəlir, əmlakın idarəetmə sahəsində yeni tipli
istehsal yaranmaqdadır.
KURSUN NƏTİCƏLƏRİ:
Elmi-texniki tərəqqi potensialından istifadənin yeni səmərəli yollarını, onun
inkişafına təsir göstərən yeni formalarının axtarılıb tapılması aqrar elmin qarşısında
durur. Məhz buna görə də “Aqrar sferada investisiya qoyuluşu və innovasiya
siyasəti” fənni tələbələrə investisiya və innovasiya proseslərinin xüsusiyyətləri;
onların mahiyyəti; məqsədi və inkişaf formaları; investisiya və innovasiya
imkanlarının işlənib hazırlanması; planlaşdırılması; təhlili və maliyyələşdirilməsi
şəraitinin, onların bazar şəraitində istehsalın effektivliyinə təsiri haqqında müəyyən
həcmdə bilik və məlumatları öyrətməyi nəzərdə tutur.
FƏNNİN MÖVZULARI:
1. İnvestisiyaların mahiyyəti və onun iqtisadi inkişafda
rolu
2. İnvestisiya fəaliyyətinin məzmunu
3. İnvestisiya layihəsinin mahiyyəti və onun
reallaşdırılması mənbələri
4. İnvestisiya layihələrinin yerinə yetirilməsi dövrləri
5. İnvestisiya
layihələrinin
səmərəliliyinin
qiymətləndirilməsi metodları
6. İnvestisiya mühitinin formalaşmasında dövlətin
rolu
7. Portfel investisiyalarının tənzimlənməsi
8. İntellektual kapitalın və intellektual mülkiyyətin
idarə olunması
9. Fond bazarının tənzimlənməsi
10.Aqrar sferada innovasiya siyasəti və infrastruktur
11.Milli innovasiya sisteminin formalaşması
12.İnvestisiya və innovasiyanın inkişaf modelləri
13.İnvestisiya-innovasiya fəaliyyətində xarici ölkələrin
təcrübəsi
14.Xarici investisiyaların tənzimlənməsi
FƏNNİN MÜHAZİRƏ MƏTNLƏRİ
Fənnin bütün mövzuları üzrə mühazirə mətnləri və nümunəvi testləri
elektron formada universitetin “Virtual Universitet”ində yerləşdirilib.
Virtual Universitetin ünvanı: vu.aseu.az
Fənn üzrə testlər bu mətnlərdən tərtib edilib.
QİYMƏTLƏNDİRMƏ:
Fənn üzrə krediti toplamaq üçün lazımi 100 balın toplanması aşağıdakı kimi
olacaq.
50 bal – imtahana qədər
O cümlədən:
10 bal – dərsə davamiyyət
10 bal – sərbəst iş
30 bal – seminar dərslərindən toplanılacaq ballardır.
Seminar ərzində 3 dəfə kollokvium keçiriləcəkdir (minimum 3). Kollokviumda
iştirak etmədikdə q/b yazılsa da, 0 (sıfır) bal kimi hesablanacaq.
50 bal – imtahanda toplanılacaq.
İmtahan test üsulu ilə keçiriləcəkdir. Test 50 sualdan ibarət olacaqdır. Hər bir sual
bir baldır. Səhv cavablanan suallar, düzgün cavablanan sualların ballarını silmir.
Qeyd:
İmtahanda minimum 17 bal toplanmasa, imtaha qədər yığılan ballar
toplanılmayacaq.
İmtahan və imtahana qədər toplanan ballar cəmlənir və yekun miqdarı
aşağıdakı kimi qiymətləndirilir:
A – “Əla”
– 91-100
B – “Çox yaxşı” – 81-90
C – “Yaxşı”
– 71-80
D – “Kafi”
– 61-70
E – “Qənaətbəxş” – 51-60
F – “Qeyri-kafi” – 51 baldan aşağı
SƏRBƏST İŞ:
Semetr ərzində 10 sərbəst iş tapşırığı verilir. Hər tapşırığın yerinə yetirilməsi
1 balla qiymətləndirilir.
Sərbəst iş yazılı formada, word faylı formasında, şrift 12, həcmi 1-2
səhifəolmalıdır. Sərbəst iş çap olunmuş və ya elektron formada təhvil verilə bilər.
Hər bir sərbəst iş tələbənin fərdi fikirlərinin məcmusu olduğuna görə plagiat
yolverilməzdir.
SƏRBƏST İŞLƏRİN MÖVZULARI VƏ TƏHVİL VERİLMƏSİNİNİN
TARİXİ
№
Mövzular
1
İnvestisiyaların mahiyyəti və onun iqtisadi inkişafda rolu
2
İnvestisiya fəaliyyətinin məzmunu
3
İnvestisiya layihəsinin mahiyyəti və onun reallaşdırılması
mənbələri
Son tarix
IV həftə
V həftə
VI həftə
4
5
6
7
8
9
10
İnvestisiya layihələrinin yerinə yetirilməsi dövrləri
İnvestisiya mühitinin formalaşmasında dövlətin rolu
Portfel investisiyalarının tənzimlənməsi
Fond bazarının tənzimlənməsi
Aqrar sferada innovasiya siyasəti və infrastruktur
Milli innovasiya sisteminin formalaşması
İnvestisiya və innovasiyanın inkişaf modelləri
VII həftə
VIII həftə
IX həftə
X həftə
XI həftə
XII həftə
XIII həftə
Son tarixdən sonra təqdim olunan sərbəst işlər səbəbindən asılı olmayaraq
nəzərə alınmayacaq.
Sərbəst işlərin nəticələri jurnala yazılır.
ƏDƏBİYYAT VƏ MATERİALLAR:
1. İnvestisiya layihələrinin təhlili və dəyərləndirilməsi. Əliyev F.B. Bakı 2003
2. İnvestisiya strategiyasının formalaşması və modernləşdirilməsinin inkişafı
problemləri. Həsənov N.Ə. Bakı 2003
3. Kənd təsərrüfatı innovasiyaların tətbiq istiqamətləri. Əhmədov G.Ə. Bakı
2010
4. Dövlətin investisiya-innovasiya siyasəti. Əzizova Gülənbər. Bakı 2012
5. İnvestisiya proseslərinin tənzimlənməsi. H.B.Allahverdiyev. Bakı 2003
6. Sahibkarlıq
fəaliyyəti:
növləri,
təşəkkülü
və
inkişaf
problemləri.
A.B.Abbasov. Bakı 1998
KURS İŞİ
Bu fənn üzrə kurs işi III kursun I semestrində nəzərdə tutulub
TƏCRÜBƏ
Bu fənn üzrə istehsal təcrübəsi nəzərdə tutulmayıb
Hazırladı:
i.e.n., b/m. N.K.Eyvazova
İmza:
Tarix:
Azərbaycan Dövlət İqtisad Universiteti
“TƏSDİQ EDİRƏM”
“ASM-nin iqtisadiyyatı və idarə
edilməsi” kafedrasının müdiri
prof. Qarayev İ.Ş,
AQRAR SAHƏDƏ SAHİBKARLIQ
FƏALİYYƏTİNİN İQTİSADİYYATI
VƏ İDARƏ EDİLMƏSİ
fənni üzrə
İmza:______________
Tarix:______________
İŞÇİ TƏDRİS PROQRAMI
(sillabus)
FƏNNİN KODU:
0123
FƏNNİN NÖVÜ:
Məcburi
FƏNNİN TƏDRİS SEMESTRİ:
Payız
FƏNNİN KREDİTİ:
4
FƏNNİN TƏDRİS FORMASI:
Əyani, qiyabi
FƏNNİN TƏDRİS DİLİ:
Azərbaycan dili
FƏNNİ TƏDRİS EDƏN
MÜƏLLİMLƏR:
Dos. Ə.H.Hacıyev
KAFEDRANIN ƏLAQƏ
NÖMRƏLƏRİ:
012 564 40 07
E-MAİL:
[email protected]
PREREKVİZİTLƏR:
Fənnin tədrisi üçün öncədən tədrisi zəruri olan fənn yoxdur.
KOREKVİZİTLƏR:
Bu fənnin tədrisi ilə eyni vaxta başqa fənlərin də tədris olunması zərurəti
yoxdur.
KURSUN TƏSVİRİ:
Bu fənn Azərbaycan Respublikasında aqrar sahibkarlıq fəaliyyətinin
inkişafının obyektiv zərurət təşkil etdiyini, onun formalaşmasının nəzərimetodoloji əsaslarını, aqrar sahibkarlığın inkişaf mərhələlərini, onların istehsaliqtisadi nəticələrini, milli iqtisadiyyatda, ölkənin sosial-iqtisadi inkişafda və
dövlətlərarası münasibətlərin formalaşmasında aqrar sferanın və xüsusilə aqrar
sahibkarlığın mühüm əhəmiyyətə malik olduğunu əhatə edir.
Məlum olduğu kimi, ölkəmizdə aqrar islahatların uğurla aparılması
nəticəsində ictimai təsərrüfatlar ləğv edilmiş, torpaq və əmlak özəlləşdirilmiş,
xüsusi təsərrüfatlar yaradılmış, aqrar sahibkarlıq formalaşmışdır. Bununla ələqədar
olaraq aqrar sahibkarlıq fəaliyyətinin regional xüsusiyyətlərin formalaşması
prinsiplərinin metodlarının idarə olunması formalarının tədarük-təchizat-satış
qaydalarının, maliyyə-kredit, vergi, sosial sığorta münasibətlərini optimal
ölçülərinin və digər göstəricilərin öyrənilməsi olduqca vacibdir.
KURSUN MƏQSƏDİ:
Kursun başlıca məqsədi tələbələrə ölkədə həyata keçirilən aqrar islahatların
inkişafı, çoxukladlı iqtisadiyyatın yaranması, aqrar sahibkarlıq fəaliyyətinin
formalaşması prinsiplərini, xüsusiyyətlərini, idarəolunması formalarını,
sahibkarlığın üstün cəhətləri, regionlar, itehsal və xidmət sahələri üzrə inkişaf
səviyyəsini öyrənməkdən, sahibkarlıq şəraitində torpaq sahələrindən, əmlakdan,
maliyyə vəsaitlərindən, əmək resurslarından səmərəli istifadə olunması yollarını
izah etməkdən ibarətdir.
KURSUN NƏTİCƏLƏRİ:
Bu fənni bitirdikdən sonra tələbələr aqrar sferada sahibkarlıq fəaliyyətini
formalaşmasının obyektiv zəruri proses olduğunu tam mənimsəyəcək, aqrar
sahibkarlığın formalaşması prinsiplərini, xüsusiyyətlərini və inkişaf istiqamətlərini;
habelə aqrar sahibkarlığın maliyyə-kredit münasibətlərini, tədarük, təchizat və satış
formalarını, regional xüsusiyyətlərini öyrənəcək; aqrar sahibkarlığın inkişafına
dövlət yardimı və dövlət dəstəyini əhəmiyyətini təkmilləşdirilməsinin vacibliyini
dərk edəcəklər.
FƏNNİN MÖVZULARI:
1. Aqrar sferada sahibkarlığın mahiyyəti və inkişafının zəruriliyi
2. Aqrar sferada sahibkarlığın formalaşmasının metodoloji əsasları
3. Aqrar sferada fəaliyyət göstərən təsərrüfat formaları
4. Aqrar sferada sahibkarlığın inkişaf mərhələləri
5. Aqrar sahibkarlığın inkişafında dövlət yardımının rolu
6. Aqrar sahibkarlıq şəraitində torpaqdan istifadə
7. Aqrar sahibkarlıq şəraitində maliyyə-kredit münasibətləri
8. Aqrar sahibkarlıq şəraitində vergi münasibətləri və sosial sığorta
9. Aqrar sahibkarlıq şəraitində iqtisadi səmərəlilik
10. Aqrar sahibkarlıq şəraitində iqtisadi əlaqə və mənafelər
11. Aqrar sahibkarlıq formalarının istehsal-iqtisadi ölçüləri
FƏNNİN MÜHAZİRƏ MƏTNLƏRİ
Fənnin bütün mövzuları üzrə mühazirə mətnləri və nümunələri, testləri
elektron formada universitetin “Virtual Universitet”ində yerləşdirilib.
Virtual Univeritetin ünvanı: vu.aseu.az
Fənn üzrə testlər bu mətnlərdən tərtib edilib.
QİYMƏTLƏNDİRMƏ:
Fənn üzrə krediti toplamaq üçün lazımi 100 balın toplanması aşağıdakı kimi
olacaq.
50 bal – imtahana qədər
O cümlədən:
10 bal – dərsə davamiyyət
10 bal – sərbəst iş
30 bal – seminar dərslərindən toplanılacaq ballardır.
Seminar ərzində 3 dəfə kollokvium keçiriləcəkdir (minimum 3). Kollokviumda
iştirak etmədikdə q/b yazılsa da, 0 (sıfır) bal kimi hesablanacaq.
50 bal – imtahanda toplanılacaq.
İmtahan test üsulu ilə keçiriləcəkdir. Test 50 sualdan ibarət olacaqdır. Hər bir sual
bir baldır. Səhv cavablanan suallar, düzgün cavablanan sualların ballarını silmir.
Qeyd:
İmtahanda minimum 17 bal toplanmasa, imtaha qədər yığılan ballar
toplanılmayacaq.
İmtahan və imtahana qədər toplanan ballar cəmlənir və yekun miqdarı
aşağıdakı kimi qiymətləndirilir:
A–
B–
C–
D–
E–
F–
“Əla”
“Çox yaxşı”
“Yaxşı”
“Kafi”
“Qənaətbəxş”
“Qeyri-kafi”
– 91-100
– 81-90
– 71-80
– 61-70
– 51-60
– 51 baldan aşağı
SƏRBƏST İŞ:
Semetr ərzində 10 sərbəst iş tapşırığı verilir. Hər tapşırığın yerinə yetirilməsi
1 balla qiymətləndirilir.
Sərbəst iş yazılı formada, word faylı formasında, şrift 12, həcmi 1-2
səhifəolmalıdır. Sərbəst iş çap olunmuş və ya elektron formada təhvil verilə bilər.
Hər bir sərbəst iş tələbənin fərdi fikirlərinin məcmusu olduğuna görə plagiat
yolverilməzdir.
SƏRBƏST İŞLƏRİN MÖVZULARI VƏ TƏHVİL VERİLMƏSİNİNİN
TARİXİ
№
Mövzular
1 Aqrar sahibkarlıq fəaliyyəti inkişafının zəruriliyi və formalaşması
prinsipləri
2 Aqrar sahibkarlığın formalaşmasının metodoloji əsasları və
Son tarix
IV həftə
V həftə
xüsusiyyətləri
3 Aqrar sahibkarlığa əsaslanan təsərrüfat formaları, onların inkişaf
istiqamətləri, idarə olunması formaları
4 Aqrar sferada sahibkarlığın inkişaf mərhələləri, onlarda həyata
keçirilən tədbirlər
5 Aqrar sahibkarlığa dövlət dəstəyi və yardımı, onların formaları,
səmərəlilik göstəriciləri
6 Aqrar sahibkarlığın torpaqları, onlardan istifadə edilməsi,
səmərəlilik göstəriciləri
7 Aqrar sahibkarlıq şəraitində maliyyə-kredit, sosial sığorta və vergi
münasibətləri
8 Aqrar sahibkarlıq fəaliyyətinin səmərəliliyi, səmərəlik
göstəriciləri, onların hesablanması
9 Aqrar sahibkarlıq formalarında iqtisadi əlaqə və mənafeylərin
formaları
10 Aqrar sahibkarlıq formalarında istehsal-iqtisadi ölçülər və onların
hesablanması
VI həftə
VII həftə
VIII həftə
IX həftə
X həftə
XI həftə
XII həftə
XIII həftə
Son tarixdən sonra təqdim olunan sərbəst işlər səbəbindən asılı olmayaraq
nəzərə alınmayacaq.
Sərbəst işlərin nəticələri jurnala yazılır.
ƏDƏBİYYAT VƏ MATERİALLAR:
1. Azərbaycan Respublikasının sosial-iqtisadi inkişafının sürətləndirilməsi
tədbirləri haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 24 noyabr 2003cü il tarixli fərmanı
2. Azərbaycan Respublikası regionlarının sosial-iqtisadi inkişafı Dövlət
Proqramı (2004-2008-ci il) 12 fevral 2004
3. Ailə kəndli təsərrüfatı haqqında AR qanunu 22 noyabr 2005
4. Sahibkarlıq fəaliyyəti haqqında AR qanunu 1998
5. Azərbaycan Respublikası regionlarının 2009-2013-cü illərdə sosial-iqtisadi
inkişafı Dövlət Proqramı 14 aprel 2009
6. Kiçik sahibkarlığa Dövlət Köməyi haqqında AR qanunu
7. Ə.Əlirzayev – Azərbaycanda sahibkarlığın inkişafı problemləri və həlli
yolları. Nəzəriyyə və təcrübə. Bakı, 2000 116 səh.
8. N.Həsənov – Sahibkarlıq fəaliyyətinin idarəedilməsi, 1997
9. Q.Manafov – Sahibkarlıq: Nəzəri və praktiki məsələləri, 1997 144 səh.
10. A.Abbasov – Sahibkarlıq fəaliyyəti: növləri, təşəkkülü və inkişaf
problemləri, 1998 səh 212
11. Ə.Qasımov – ASM-nin iqtisadiyyatı və idarə edilməsi, 2005
12. Ə.Qasımov – Kənd təsərrüfatının iqtisadiyyatı, 2007
13. Ə.Hacıyev – Aqrar- sənaye kompleksinin iqtisadiyyatı, 2006
14. A.Əliyev və b. - Azərbaycanda sosial-iqtisadi inkişaf islahatların rolu,
1998
15. V.Niftullayev sahibkarlığın əsasları, 2004
16. Ə.Hüseynov – Bazar iqtisadiyyatı şəraitində sahibkarlığın inkişafı, Bakı
1996
17. Azərbaycan ETKTİ və Tİ Elmi əsasları, 2007, 2008, 2009, 2010-cu illər.
KURS İŞİ:
Bu fənn üzrə kurs işi nəzərdə tutulmamışdır.
TƏCRÜBƏ:
Bu fənn üzrə istehsal təcrübəsi nəzərdə tutulmamışdır.
Hazırladı:
Dos. Ə.H.Hacıyev
İmza:
Tarix:
Azərbaycan Dövlət İqtisad Universiteti
“TƏSDİQ EDİRƏM”
“ASM-nin iqtisadiyyatı və idarə
edilməsi” kafedrasının müdiri
prof. Qarayev İ.Ş,
AQRAR SFERANIN
İQTİSADİYYATI VƏ İDARƏ
EDİLMƏSİ
fənni üzrə
İmza:______________
Tarix:______________
İŞÇİ TƏDRİS PROQRAMI
(sillabus)
FƏNNİN KODU:
0116
FƏNNİN NÖVÜ:
Məcburi
FƏNNİN TƏDRİS SEMESTRİ:
Payız, yay
FƏNNİN KREDİTİ:
4
FƏNNİN TƏDRİS FORMASI:
Əyani, qiyabi
FƏNNİN TƏDRİS DİLİ:
Azərbaycan dili, rus dili
FƏNNİ TƏDRİS EDƏN
MÜƏLLİMLƏR:
Prof. İ.Ş.Qarayev
KAFEDRANIN ƏLAQƏ
NÖMRƏLƏRİ:
012 564 40 07
050 320 10 01
E-MAİL:
[email protected]
PREREKVİZİTLƏR:
Fənnin tədrisi üçün öncədən tədrisi zəruri olan fənn yoxdur.
KOREKVİZİTLƏR:
Bu fənnin tədrisi ilə eyni vaxta başqa fənlərin də tədris olunması zərurəti
yoxdur.
KURSUN TƏSVİRİ:
Bu fənn bazar iqtisadiyyatının obyektiv iqtisadi qanunlarını, iqtisadiyyatın
aqrar bölməsində, onun emaledici sənaye və istehsala xidmət sahələrində,
həmçinin son məhsulun istehlakçılara çatdırılmasında təzahür formalarının
fəaliyyətini öyrənir. Müasir şəraitdə bu fənn iqtisadi islahatların uğurla həyata
keçirilməsi, regionların sosial-iqtisadi inkişafına dair qəbul olunmuş son qərarlar
aqrar sferanın, onun özəyi sayılan kənd təsərrüfatının, emal sənayesinin iqtisadi
problemlərinin dərindən öyrənilib dərk edilməsi ilə bağlı problemləri öyrənir.
Bununla yanaşı aqrar sferanın iqtisadiyyatı və idarə edilməsi fənni bazar
münasibətlərinə uyğun olaraq aqrar istehsalın inkişaf etdirilməsi metodlarını
təsərrüfatların potensial imkanlarından daha səmərəli istifadə edilməsi
istiqamətlərini, habelə ayrı-ayrı məhsulların emalı, satışı, iqtisadi səmərəlilik
göstəricilərini aşkar etmək və tətbiq etmək imkanlarını öyrənir. Həmçinin bu fənn
aqrar sahədə iqtisadi mexanizmin təkmilləşdirilməsi, istehsala xidmət,
müəssisələrin maddi-texniki təchizatı, istehsal və sosial infrastrukturun, ətraf
mühitin mühafizəsi, ekoloji cəhətdən təmiz məhsul istehsalı, investisiya siyasəti,
istehsalın intensivləşdirilməsi, idarəetmə prinsipləri, metodları, kənddə
məşğulluqla bağlı məsələləri öyrənir.
KURSUN MƏQSƏDİ:
Kursun məqsədi bazar iqtisadiyyatı şəraitində daxili resursların aşkara
çıxarılıb istifadə olunmasına, minimum əmək və vəsait sərfi müqabilində məhsul
istehsalı artımına səmərəliliyin yüksəldilməsinə, ekoloji cəhətdən təmiz məhsul
istehsalına nail olmaqdır.
Aqrar sferanın iqtisadiyyatı və idarə edilməsi fənninin tədqiqat obyektinə
müxtəlif quruluşlu təsərrüfatlar, müəssisələr, təşkilatlar, başqa özəl qurumlar
daxildir. Bu elm sahəsi kənd təsərrüfatı məhsulları istehsal və emal edən müəssisə
və təşkilatların inkişaf qanunauyğunluqlarını araşdırmaqla öz elmi, praktiki
nəticələri ilə dövlətin iqtisadi siyasətinin həyata keçirilməsinə xidmət edir.
KURSUN NƏTİCƏLƏRİ:
Bu fənni bitirdikdən sonra tələbə aqrar sferanın formalaşmasını, inkişaf
mərhələlərini, müəssisələr, təsərrüfatlar arası inteqrasiya əlaqələrini, bazar
iqtisadiyyatına keçidlə əlaqədar aparılan islahatların sahənin inkişafında rolunu
şərh edə biləcəkdir.
Fəndən asılı olaraq “Kursun nəticələri” hissəsində istifadə ola bilən təklifləri
istifadə edəcək, istehsalata tətbiq etmək üçün müvafiq təşkilatlara təqdim edəcək
və s.
FƏNNİN MÖVZULARI:
1. “Aqrar sferanın iqtisadiyyatı və idarə edilməsi” fənninin məzmunu, öyrənilmə
metodları və vəzifələri
2. Aqrar iqtisadiyyat ölkə xalq təsərrüfatı kompleksi sistemində
3. Aqrar istehsalda sahibkarlıq fəaliyyəti və müasir aqrar siyasətin elmi əsasları
4. Aqrar iqtisadiyyat və ərzaq təhlükəsizliyi
5. Aqrar iqtisadiyyatın iqtisadi mexanizmi və quruluşu
6. Bazar iqtisadiyyatı şəraitində aqrar münasibətlərin formalaşması və onun inkişaf
mərhələləri
7. ASK və aqrar iqtisadiyyatın inkişaf istiqamətləri
8. Aqrar iqtisadiyyat və regionların sosial-iqtisadi inkişafı
9. Aqrar iqtisadiyyat və innovasiya siyasəti. İnfrastruktur
10. Aqrar istehsal və ətraf mühitin mühafizəsi. Ekoloji cəhətdən təmiz məhsul
istehsalı.
11. Aqrar istehsal və aqrar bazarın formalaşması istiqamətləri
12. Aqrar iqtisadiyyatda investisiya siyasəti və istehsalın intensivləşdirilməsi
istiqamətləri. Aqrolizinq xidməti və onun yeri
13. Aqrar istehsalın səmərəliliyi və onun yüksəldilməsi yolları. Səmərəlilik
göstəricilər sistemi.
14. Aqrar istehsal və kənddə məşğulluq.
15. Aqrar iqtisadiyyatda idarəetmə sistemi
16. Müasir aqrar islahatlar və aqrar iqtisadiyyatda idarəetmə sisteminin
təkmilləşdirilməsi
FƏNNİN MÜHAZİRƏ MƏTNLƏRİ
Fənnin bütün mövzuları üzrə mühazirə mətnləri və nümunələri, testləri
elektron formada universitetin “Virtual Universitet”ində yerləşdirilib.
Virtual Univeritetin ünvanı: vu.aseu.az
Fənn üzrə testlər bu mətnlərdən tərtib edilib.
QİYMƏTLƏNDİRMƏ:
Fənn üzrə krediti toplamaq üçün lazımi 100 balın toplanması aşağıdakı kimi
olacaq.
50 bal – imtahana qədər
O cümlədən:
10 bal – dərsə davamiyyət
10 bal – sərbəst iş
30 bal – seminar dərslərindən toplanılacaq ballardır.
Seminar ərzində 3 dəfə kollokvium keçiriləcəkdir (minimum 3). Kollokviumda
iştirak etmədikdə q/b yazılsa da, 0 (sıfır) bal kimi hesablanacaq.
50 bal – imtahanda toplanılacaq.
İmtahan test üsulu ilə keçiriləcəkdir. Test 50 sualdan ibarət olacaqdır. Hər bir sual
bir baldır. Səhv cavablanan suallar, düzgün cavablanan sualların ballarını silmir.
Qeyd:
İmtahanda minimum 17 bal toplanmasa, imtaha qədər yığılan ballar
toplanılmayacaq.
İmtahan və imtahana qədər toplanan ballar cəmlənir və yekun miqdarı
aşağıdakı kimi qiymətləndirilir:
A–
B–
C–
D–
E–
F–
“Əla”
“Çox yaxşı”
“Yaxşı”
“Kafi”
“Qənaətbəxş”
“Qeyri-kafi”
– 91-100
– 81-90
– 71-80
– 61-70
– 51-60
– 51 baldan aşağı
SƏRBƏST İŞ:
Semetr ərzində 10 sərbəst iş tapşırığı verilir. Hər tapşırığın yerinə yetirilməsi
1 balla qiymətləndirilir.
Sərbəst iş yazılı formada, word faylı formasında, şrift 12, həcmi 1-2
səhifəolmalıdır. Sərbəst iş çap olunmuş və ya elektron formada təhvil verilə bilər.
Hər bir sərbəst iş tələbənin fərdi fikirlərinin məcmusu olduğuna görə plagiat
yolverilməzdir.
SƏRBƏST İŞLƏRİN MÖVZULARI VƏ TƏHVİL VERİLMƏSİNİNİN
TARİXİ
№
Mövzular
1 Aqrar iqtisadiyyat ölkə xalq təsərrüfatı kompleksi sistemində
2 Aqrar istehsalda sahibkarlıq fəaliyyəti və müasir aqrar siyasətin
elmi əsasları
3 Aqrar iqtisadiyyatın iqtisadi mexanizmi və quruluşu
4 Aqrar iqtisadiyyat və regionların sosial-iqtisadi inkişafı
5 Bazar iqtisadiyyatı şəraitində aqrar münasibətlərin formalaşması
və inkişafı
6 Aqrar istehsal və ətraf mühitin mühafizəsi. Ekoloji cəhətdən
təmiz məhsul istehsalı
7 Aqrar iqtisadiyyatda investisiya siyasəti və itehsalın
intensivləşdirilməsi istiqamətləri. Aqrolizinq xidməti və onun
yeri.
8 Aqrar istehsalın səmərəliliyi və onun yüksəldilməsi yolları.
Səmərəlilik göstəricilər sistemi
9 Aqrar istehsal və kənddə məşğulluq. Aqrar bazarın formalaşması
istiqamətləri
10 Aqrar sferada idarəetmənin qanunauyğunluqları, prinsipləri və
metodları. Torpaq münasibətlərinin təşkili və idarə edilməsi
Son tarix
IV həftə
V həftə
VI həftə
VII həftə
VIII həftə
IX həftə
X həftə
XI həftə
XII həftə
XIII həftə
Son tarixdən sonra təqdim olunan sərbəst işlər səbəbindən asılı olmayaraq
nəzərə alınmayacaq.
Sərbəst işlərin nəticələri jurnala yazılır.
ƏDƏBİYYAT VƏ MATERİALLAR:
1.
«Аграр
ислащатын
ясаслары
щаггында»
Азярбайъан
Республикасынын гануну, Бакы 1995.
2.
«Азярбайъан
Республикасынын
Дювлят
мцлкиййятинин
юзялляшдирилмясинин дювлят програмы». Бакы, 1995.
3. «Сащибкарлыг щаггында» Азярбайъан Республикасынын гануну,
Бакы 1994.
4. «Кяндли (фермер) тясяррцфатлары щаггында» Азярбайъан
Республикасынын гануну, Бакы, 1992.
5. «Торпг ислащаты щаггында» Азярбайъан Республикасынын гануну,
Бакы 1996.
6. С.Н.Ялийев – АСК-дя игтисади ялагяляр вя аграр мцнасибятлярин
тянзимлянмяси, Бакы 1995.
7. Т.Гулийев – Тябиятдян истифадянин вя ятраф мцщитин
мцщафизясинин игтисадиййаты. Бакы - 2005.
8. П.Я.Балайев – Урбанизасийа Зоналарынын ярзаг проблеми, Бакы
1998.
9. И.Ящмядов –- Кянд тясяррцфатынын идаря едилмяси, Бакы 2006.
10. А.И.Мяммядов – Кянд тясяррцфатынын игтисадиййаты, Бакы 2005.
11. Я.Щ.Щаъыйев – Аграр-сянайе комплексинин игтисадиййаты. Бакы
– 2006.
12. Азярбайъанда ярзаг тящлцкясизлийи, 2007 (статистик мяъмуя)
13. «2008-2015-ъи иллярдя Азярбайъан Республикасында ящалинин
ярзаг мящсуллары иля тяминатына даир дювлят програмы».
«Республика» гязети, 26 август 2008-ъи ил.
14. Alıyev İ.H. – Aqrar sahənin inkişafının əsas maliyyə mənbələri. Bakı –
2007
15.Ataşov B.X. – Ərzaq təhlükəsizliyinin aktual problemləri. Bakı – 2005
16.Xəlilov H.A. – Milli ərzaq təhlükəsizliyi: bazar transformasiyaları və
iqtisadi reallaşma amilləri. Bakı – 2001
17.İbrahimov İ.H. – Regionlarda sahibkarlığın inkişaf meylləri və
xüsusiyyətləri. Bakı – 2007
18. Qasımov Ə.C. – Aqrar-sənaye müəssisələrinin iqtisadiyyatı və idarə
edilməsi. Bakı – 2005
19.Niftullayev V.M. – Sahibkarlığın əsasları. Bakı – 2002
20. “Məşğulluq haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanunu
21. Abbasov A.F. – Ərzaq təhlükəsizliyi. Bakı – 2007
22.Xəlilov V.M. – Bazar münasibətləri şəraitində əmək bazarının
formalaşmasının bəzi metodoloji əsasları (Sosial islahatlar və cəmiyyət.
Respublika elmi-praktiki konfransının materialları. Bakı - 1999)
KURS İŞİ:
Bu fənn üzrə kurs işi nəzərdə tutulmamışdır.
TƏCRÜBƏ:
Bu fənn üzrə istehsal təcrübəsi nəzərdə tutulmamışdır.
Hazırladı:
Prof. İ.Ş.Qarayev
İmza:
Tarix:
Azərbaycan Dövlət İqtisad Universiteti
“TƏSDİQ EDİRƏM”
“ASM-nin iqtisadiyyatı və idarə
edilməsi” kafedrasının müdiri
prof. Qarayev İ.Ş,
Экономика и управление аграрной
сферы
fənni üzrə
İmza:______________
Tarix:______________
İŞÇİ RƏDRİS PROQRAMI
(sillabus)
FƏNNİN KODU:
0116
FƏNNİN NÖVÜ:
Məcburi
FƏNNİN TƏDRİS SEMESTRİ:
Payız
FƏNNİN KREDİTİ:
4 kredit
FƏNNİN TƏDRİS FORMASI:
Əyani, qiyabi
FƏNNİN TƏDRİS DİLİ:
Rus dili
FƏNNİ TƏDRİS EDƏN
MÜƏLLİMLƏR:
Dos. Amanova L.S.
KAFEDRANIN ƏLAQƏ
NÖMRƏLƏRİ:
012 564 40 07
E-MAİL:
[email protected]
PREREKVİZİTLƏR:
Fənnin tədrisi üçün öncədən tədrisi olan fənn yoxdur.
KOREKVİZİTLƏR:
Bu fənnin tədrisi ilə eyni vaxta başqa fənlərin də tədris olunması zərurəti
yoxdur.
KURSUN TƏSVİRİ:
Данный предмет изучает, прежде всего, понятие аграрной сферы, ее
место и роль в национальной экономике; методы исследования курса,
научно-экономические
основы
современной
аграрной
политики,
формирование здесь предпринимательской деятельности; роль аграрной
сферы в обеспечении продовольственной безопасности страны;
экономический механизм аграрной сферы, роль ценообразования,
финансирования и кредитования, налогообложения и др. в регулировании
деятельности предприятий, функционирующих в аграрной сфере;
формирование и развитие аграрных отношений в условиях рыночной
экономики; понятие агропромышленного комплекса и объективную
необходимость его формирования; роль аграрной сферы в социальноэкономическом развитии регионов.
Наряду с этим предметом изучения курса являются направления
инновационной политики в аграрной сфере, формирование и развитие
инфраструктурных отраслей аграрной сферы; влияние аграрного
производства на окружающую среду, необходимость производства
экологически чистой продукции; формирование аграрного рынка и основные
направления его регулирования; инвестиционная политика в аграрной сфере
и основные направления интенсификации производства; лизинг как метод
инвестирования; основные направления повышения эффективности
производства; аграрное производство и занятость населения; система
управления в аграрной сфере; основные направления системы управления в
аграрной сфере.
KURSUN MƏQSƏDİ:
Задачами курса «Экономика и управление аграрной сферы» являются
формирование и развитие у студентов знаний и навыков о месте и роли
аграрной сферы в национальной экономике Азербайджана, об объективной
необходимости и основных направлениях государственной поддержки
аграрного сектора. Наряду с этим, задачами курса является развитие у
студентов навыков аналитического мышления, умение обосновывать свои
ответы, грамотно и ясно излагать свои мысли.
KURSUN NƏTİCƏLƏRİ:
После завершения изучения данного предмета студенты получат
знания по экономике и управлению аграрной сферы, которые смогут
совершенствовать в своих дальнейших исследованиях и применять на
практике.
FƏNNİN MÖVZULARI:
1. Предмет, метод и задачи курса «Экономика и управление аграрной
сферы»
2. Аграрная экономика в системе национальной экономики
3. Предпринимательская деятельность в аграрном производстве
4. Аграрная сфера и продовольственная безопасность
5. Экономический механизм аграрной сферы
6. Формирование аграрных отношений в условиях рыночной экономики
7. АПК и направления развития аграрной сферы
8. Аграрная сфера и социально-экономическое развитие регионов
9. Аграрная сфера и инновационная политика
10.Аграрное производство и защита окружающей среды. Производство
экологически чистой продукции
11.Аграрное производство и направления развития аграрного рынка
12.Инновационная политика в аграрной сфере
13.Экономическая эффективность аграрного производства
14.Аграрное производство и занятость сельского населения
15.Управление в аграрной сфере
FƏNNİN MÜHAZİRƏ MƏTNLƏRİ
Fənnin bütün mövzuları üzrə mühazirə mətnləri və nümunəvi testləri
elektron formada universitetin “Virtual Universitet”ində yerləşdirilib.
Virtual Universitetin ünvanı: vu.aseu.az
Fənn üzrə testlər bu mətnlərdən tərtib edilib.
QİYMƏTLƏNDİRMƏ:
Fənn üzrə krediti toplamaq üçün lazımi 100 balın toplanması aşağıdakı kimi
olacaq.
50 bal – imtahana qədər
O cümlədən:
10 bal – dərsə davamiyyət
10 bal – sərbəst iş
30 bal – seminar dərslərindən toplanılacaq ballardır.
Seminar ərzində 3 dəfə kollokvium keçiriləcəkdir (minimum 3). Kollokviumda
iştirak etmədikdə jurnala 0 (sıfır) bal qeyd olunacaqdır.
50 bal – imtahanda toplanılacaq.
İmtahan test üsulu ilə keçiriləcəkdir. Test 50 sualdan ibarət olacaqdır. Hər bir sual
bir baldır. Səhv cavablanan suallar, düzgün cavablanan sualların ballarını silir.
Qeyd:
İmtahanda minimum 17 bal toplanmasa, imtaha qədər yığılan ballar
toplanılmayacaq.
İmtahan və imtahana qədər toplanan ballar cəmlənir və yekun miqdarı
aşağıdakı kimi qiymətləndirilir:
A–
B–
C–
D–
E–
F–
“Əla”
“Çox yaxşı”
“Yaxşı”
“Kafi”
“Qənaətbəxş”
“Qeyri-kafi”
– 91-100
– 81-90
– 71-80
– 61-70
– 51-60
– 51 baldan aşağı
SƏRBƏST İŞ:
Semetr ərzində 10 sərbəst iş tapşırığı verilir. Hər tapşırığın yerinə yetirilməsi
1 balla qiymətləndirilir.
Sərbəst iş yazılı formada, word faylı formasında, şrift 12, həcmi 1-2
səhifəolmalıdır. Sərbəst iş çap olunmuş və ya elektron formada təhvil verilə bilər.
Hər bir sərbəst iş tələbənin fərdi fikirlərinin məcmusu olduğuna görə plagiat
yolverilməzdir.
SƏRBƏST İŞLƏRİN MÖVZULARIVƏ TƏHVİL VERİLMƏSİNİNİN
TARİXİ
№
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Mövzular
Роль аграрной сферы в национальной экономике
Предпринимательская деятельность в аграрной сфере
Аграрная сфера и продовольственная безопасность
страны
Формирование аграрных отношений в условиях
рыночной экономики
Роль аграрной сферы в социально-экономическом
развитии регионов
Основные направления и особенности формирования
аграрного рынка
Роль лизинга в развитии аграрной сферы
Экономические методы регулирования аграрной сферы
Инновационная политика в аграрной сфере
Особенности управления в аграрной сфере
Son tarix
IV həftə
V həftə
VI həftə
VII həftə
VIII həftə
IX həftə
X həftə
XI həftə
XII həftə
XIII həftə
Son tarixdən sonra təqdim olunan sərbəst işlər səbəbindən asılı olmayaraq
nəzərə alınmayacaq.
Sərbəst işlərin nəticələri jurnala yazılır.
ƏDƏBİYYAT VƏ MATERİALLAR:
«Об основах аграрной реформы» Закон АР. Баку, 1995
«О земельной реформе» Закон АР. Баку, 1996
«О земельном рынке» Закон АР. Баку, 1999
«Государственная Программа по социально-экономическому развитию
регионов на 2004-2008»
5. «Государственная Программа по социально-экономическому развитию
регионов на 2009-2012»
6. Караев И.Ш. – Цена и экономическое реформирование рынка. Баку,
2006
7. Серова Е.В. – Аграрная экономика. Москва, 1999
8. под ред. Малыша М.Н. – Аграрная экономика. Москва, 2001
9. Пащенко А.И., Пешехонов В.А. – Экономика аграрного сектора.
Москва, 2003
10.Гулиев А.А., Аманова Л.С. – Аграрная экономика Азербайджана в
условиях реформ. Баку, 2000
1.
2.
3.
4.
11.Новичков В.И., Калашников И.Б. – Аграрная политика. Москва, 2001
12.Аллахвердиев А.И. – Развитие форм кооперации в аграрном секторе.
Баку, 2003
13.Мамедов Г. – Земельная реформа в Азербайджане. Баку, 2000
14.Яковлев Б.И., Яковлев В.Б. – Организация производства и
предпринимательство в АПК. Москва, 2005
15.Ибрагимов М.А. – Актуальные проблемы создания системы АПК
16.Лешиловский П.В. – Экономика предприятий и отраслей АПК. 2007
17.Нуралиев С.У. – Продовольственный рынок: проблемы становления и
перспективы развития. 2003
18.Зинченко А.П., Назаренко В.И. – Аграрная политика. 2004
19.Гусаков В.Г., Деруа Е.И. – Аграрная экономика: термины и понятия.
2008
20.Володин В.М. и др. – Кооперация и интеграция в АПК. Москва 2005
KURS İŞİ
Bu fənn üzrə kurs işi III kursun I semestrində nəzərdə tutulub
TƏCRÜBƏ
Bu fənn üzrə istehsal təcrübəsi nəzərdə tutulmayıb
Hazırladı:
Dos. L.S.Amanova
İmza:
Tarix:
Azərbaycan Dövlət İqtisad Universiteti
“TƏSDİQ EDİRƏM”
“ASM-nin iqtisadiyyatı və idarə
edilməsi” kafedrasının müdiri
prof. Qarayev İ.Ş,
AQROBİZNES VƏ ƏRZAQ
TƏHLÜKƏSİZLİYİ
fənni üzrə
İmza:______________
Tarix:______________
İŞÇİ TƏDRİS PROQRAMI
(sillabus)
FƏNNİN KODU:
0117
FƏNNİN NÖVÜ:
Məcburi
FƏNNİN TƏDRİS SEMESTRİ:
Payız
FƏNNİN KREDİTİ:
4
FƏNNİN TƏDRİS FORMASI:
Əyani, qiyabi
FƏNNİN TƏDRİS DİLİ:
Azərbaycan dili, rus dili
FƏNNİ TƏDRİS EDƏN
MÜƏLLİMLƏR:
Dos. V.M.Xəlilov
KAFEDRANIN ƏLAQƏ
NÖMRƏLƏRİ:
012 564 40 07
050 320 10 01
E-MAİL:
[email protected]
PREREKVİZİTLƏR:
Fənnin tədrisi üçün öncədən tədrisi zəruri olan fənn yoxdur.
KOREKVİZİTLƏR:
Bu fənnin tədrisi ilə eyni vaxta başqa fənlərin də tədris olunması zərurəti
yoxdur.
KURSUN TƏSVİRİ:
Bu fənn “Aqrobiznes və ərzaq təhlükəsizliyi” bütün dövrlərdə Azərbaycan
iqtisadiyyatının ən mühüm elm sahələrindən biri olmaqla ölkə əhalisinin ərzağa,
sənayenin isə xammala olan tələbatının ödənilməsində mühüm rola malik
olmuşdur. Əhalinin istehlak etdiyi gündəlik tələbat məhsullarının əsas hissəsini
aqrobiznes sahəsinin məhsulları olduğundan bu sahəyə əsasən cəmiyyət üzvlərinin
yaşayış səviyyəsini xarakterizə edən maddi istehsal kimi baxılır. Aqrobiznes və
ərzaq təhlükəsizliyi elminin özünəməxsus səciyyəvi xüsusiyyətlərə malik olması
ilə son nəticədə ölkənin ərzaq təhlükəsizliyinə təsir göstərir. Bu elm sahəsi
iqtisadiyyatın aqrobiznes sistemində müxtəlif mülkiyyətə əsaslanan yeni təsərrüfat
formaları, müəssisə, kənd təsərrüfatı korporasiyalarının və digər təşkilatların
inkişaf qanunauyğunluqlarını, sosial bazar yönümlü iqtisadi modellərin
formalaşmasının əsas istiqamətlərini və onların müəyyən edilməsi metodlarını
öyrənən, öz elmi-nəzəri, təcrübi nəticələri ilə dövlətin müasir aqrar siyasətinin
formalaşdırılması və həyata keçirilməsinə ölkənin ərzaq təhlükəsizliyinin təmin
edilməsi və dayanaqlı inkişafa nail olunmasına xidmət edən elm sahəsidir.
KURSUN MƏQSƏDİ:
Aqrobiznes və ərzaq təhlükəsizliyinin tədrisinin məqsədi aqrobiznesin və
ərzaq təhlükəsizliyinin nəzəri-təcrübi əsaslarını ictimai istehsalın əsas vacib sahəsi
olan aqrar sahədə öyrənilməsidir.
Fənnin öyrənilməsinin əsas vəzifəsi – tələbələri biznesin və ərzaq
təhlükəsizliyinin iqtisadi əsaslarını təsərrüfat qanunvericiliyi sahəsində əsas
anlayışlarla və kateqoriyaları, maliyyə vəziyyətinin təhlili, biznesin
planlaşdırılması, qiymətin əmələgəlməsi, vergiqoyma, əməyin təşkili, təsərrüfat
əməliyyatları və hesabatları vərdişlərinə və bacarığına, ərzaq təhlükəsizliyinin milli
və iqtisadi təhlükəsizliyin tərkib hissəsi olduğunu, ölkə əhalisinin aqrobiznes
məhsullarına olan tələbatının təmin edilməsi məqsədilə dövlətin həyata keçirdiyi
iqtisadi, hüquqi və təşkilati tədbirlər sisteminin həyata keçirilməsinin mahiyyətinə
sərbəst yiyələnməsinə imkan verən bilik səviyyəsi ilə təmin etməkdir.
KURSUN NƏTİCƏLƏRİ:
Bu fənni bitirdikdən sonra tələbə Azərbaycanda biznesin və ərzaq
təhlükəsizliyinin təşkilati-iqtisadi əsaslarını və təsərrüfat qanunvericiliyi sahəsində
əsas anlayışları və kateqoriyaları öyrənəcək, aqrar sahənin maliyyə vəziyyətinin
təhlilini, biznesin planlaşdırılmasını, qiymətin əmələgəlməsi və digər təsərrüfat
əməliyyatlarını və hesabatlarını sərbəst təhlil etməyi bacaracaq, həmçinin tələbədə
səmərəli təsərrüfat fəaliyyətinin həyata keçirilməsi sayəsində iqtisadi səmərəliliyin
yüksəldilməsi ilə ölkənin ərzaq təhlükəsizliyinin təmin edilməsi təfəkkürü
formalaşacaq və öz fəaliyyətində bu istiqaməti saxlayacaqdır.
FƏNNİN MÖVZULARI:
1. “Aqrobiznes və ərzaq təhlükəsizliyi” fənninin məzmunu vəzifələri və
öyrənilmə metodları
2. Aqrobiznes sistemində bazar münasibətlərinin və bazar subyektlərinin
formalaşması və inkişafı xüsusiyyətləri
3. Aqrobiznes sistemində kənd təsərrüfatı məhsulları bazarı
4. Aqrobiznes sistemində torpaq bazarı. Torpaq münasibətləri. Torpaq kadastrı
5. Aqrobiznes sistemində sahibkarlıq fəaliyyətində biznesin planlaşdırılması.
Biznes planın tərtibi
6. Aqrobiznes sistemində qiymət siyasətinin formalaşma xüsusiyyətləri
7. Aqrobiznes sistemində müəssisənin xarici-iqtisadi fəaliyyəti
8. Ərzaq təhlükəsizliyinin elmi-nəzəri əsasları
9. Ərzaq təhlükəsizliyi strategiyası və qloballşama şəraitində ərzaq
təhlükəsizliyinin təmin edilməsi istiqamətləri
10.Ərzaq təhlükəsizliyini müəyyən edən göstəricilər sistemi və ona təsir edən
amillər
11.Azərbaycanda aqrar islahatlar. Ərzaq təhlükəsizliyinin müasir vəziyyəti və
ərzaq bazarının tənzimlənməsi istiqamətləri
12.Ərzaq təhlükəsiuzliyinin təmin edilməsində iqtisadi mexanizmin rolu
13.Ərzaq təhlükəsizliyi və Azərbaycanın Ümumdünya Ticarət Təşkilatına
üzvlük məsələləri
14.Ərzaq təhlükəsizliyinin təmin edilməsində inkişaf etmiş dünya ölkələrinin
təcrübəsi
15.Azərbaycanda ərzaq təhlükəsizliyinin təmin olunmasının istiqamətləri –
2008-2015-ci illərdə Azərbaycan respublikasında əhalinin ərzaq məhsulları
ilə etibarlı təminatına dair Dövlət Proqramı” Azərbaycanda Ərzaq
təhlükəsizliyi konsepsiyası
FƏNNİN MÜHAZİRƏ MƏTNLƏRİ
Fənnin bütün mövzuları üzrə mühazirə mətnləri və nümunələri, testləri
elektron formada universitetin “Virtual Universitet”ində yerləşdirilib.
Virtual Univeritetin ünvanı: vu.aseu.az
Fənn üzrə testlər bu mətnlərdən tərtib edilib.
QİYMƏTLƏNDİRMƏ:
Fənn üzrə krediti toplamaq üçün lazımi 100 balın toplanması aşağıdakı kimi
olacaq.
50 bal – imtahana qədər
O cümlədən:
10 bal – dərsə davamiyyət
10 bal – sərbəst iş
30 bal – seminar dərslərindən toplanılacaq ballardır.
Seminar ərzində 3 dəfə kollokvium keçiriləcəkdir (minimum 3). Kollokviumda
iştirak etmədikdə jurnala q/b yazılsa da, 0 (sıfır) bal kimi hesablanacaq.
50 bal – imtahanda toplanılacaq.
İmtahan test üsulu ilə keçiriləcəkdir. Test 50 sualdan ibarət olacaqdır. Hər bir sual
bir baldır. Səhv cavablanan suallar, düzgün cavablanan sualların ballarını silmir.
Qeyd:
İmtahanda minimum 17 bal toplanmasa, imtahana qədər yığılan ballar
toplanılmayacaq.
İmtahan və imtahana qədər toplanan ballar cəmlənir və yekun miqdarı
aşağıdakı kimi qiymətləndirilir:
A–
B–
C–
D–
E–
F–
“Əla”
“Çox yaxşı”
“Yaxşı”
“Kafi”
“Qənaətbəxş”
“Qeyri-kafi”
– 91-100
– 81-90
– 71-80
– 61-70
– 51-60
– 51 baldan aşağı
SƏRBƏST İŞ:
Semetr ərzində 10 sərbəst iş tapşırığı verilir. Hər tapşırığın yerinə yetirilməsi
1 balla qiymətləndirilir.
Sərbəst iş yazılı formada, word faylı formasında, şrift 12, həcmi 1-2
səhifəolmalıdır. Sərbəst iş çap olunmuş və ya elektron formada təhvil verilə bilər.
Hər bir sərbəst iş tələbənin fərdi fikirlərinin məcmusu olduğuna görə plagiat
yolverilməzdir.
SƏRBƏST İŞLƏRİN MÖVZULARI VƏ TƏHVİL VERİLMƏSİNİNİN
TARİXİ
№
Mövzular
1 Aqrobiznes sistemində bazar subyektlərinin formalaşması və
inkişafı
2 Aqrobiznes sistemində kənd təsərrüfatı bazarı
3 Aqrobiznes sistemində sahibkarlıq fəaliyyətində istehsal xərcləri
və mənfəət. Onların hesablanması
4 Aqrobiznes sistemində sahibkarlıq fəaliyyətində biznesin
planlaşdırılması
5 Aqrobiznes sistemində firmanın qiymət strategiyası və qiymət
siyasətinin formalaşması
6 Ərzaq bazarının tənzimlənməsi istiqamətləri
7 Ərzaq təhlükəsizliyinin mahiyyəti və xüsusiyyətləri
8 Ərzaq təhlükəsizliyi sisteminin quruluşu
9 Aqrar islahatlar və ərzaq təhlükəsizliyi
10 Qloballaşma şəraitində ərzaq təhlükəsizliyinin təmin edilməsi
Son tarix
IV həftə
V həftə
VI həftə
VII həftə
VIII həftə
IX həftə
X həftə
XI həftə
XII həftə
XIII həftə
Son tarixdən sonra təqdim olunan sərbəst işlər səbəbindən asılı olmayaraq
nəzərə alınmayacaq.
Sərbəst işlərin nəticələri jurnala yazılır.
ƏDƏBİYYAT VƏ MATERİALLAR:
1. “Ərzaq təhlükəsizliyi üzrə Dövlət Proqramı” (2 mart 2001-ci il)
2. “Milli təhlükəsizlik haqqında” Azərbaycan Respublikası Qanunu (29 iyun
2004-cü il)
3. “Aqrar bölmədə idarəetmənin təkmilləşdirilməsi haqqında” Azərbaycan
Respublikası Prezidentinin sərəncamı (23 oktyabr 2004-cü il)
4. “Kənd təsərrüfatına dövlət yardımı haqqında” Azərbaycan Respublikasının
Sərəncamı (23 yanvar 2007-ci il)
5. A.F.Abbasov – “Ərzaq təhlükəsizliyi”. “Nasir” nəşriyatı. Bakı 2007
6. A.F.Abbasov – “Kənd təsərrüfatı qiyymətlərinin tənzimlənməsinin ölkənin
ərzaq təhlükəsizliyinin təmin edilməsində rolu”.
7. A.F.Abbasov - “Dayanıqlı kənd təsərrüfatı istehsalının formalaşmasının
ölkənin ərzaq təhlükəsizliyinin təmin edilməsinin rolu”. Bakı 2005
8. A.F.Abbasov – “Ərzaq təhlükəsizliyinin təmin edilməsində aqrar sahənin
maliyyə-kredit tənzimlənməsinin rolu” (Maliyyə və uçot jurnalı). Bakı 2004
9. B.X.Ataşov – “Ərzaq təhlükəsizliyinin aktual problemləri”. Bakı 2005
10. A.B.Allahverdiyev, K.S.Qafarov, Ə.M.Əhmədov – “İqtisadiyyatın dövlət
tənzimlənməsi”. Bakı 2002
11. F.H.Abbasov – “Aqrar sektor və proteksionist siyasət”. Azərbaycan Aqrar
Elmi 2007
12. İ.H.Alıyev - “Azərbaycan Respublikasında aqrar sahədə iqtisadi idarəetmə
mexanizminin təkmilləşdirilməsi”. Bakı 2003
13. S.Ə.Axundov – “Marketinqin əsasları”. Bakı 2001
14. A.F.Abbasov – “Ərzaq təhlükəsizliyinin təmin olunmasında və ərzaq
bazarının tənzimlənməsində iqtisadi vasitələrin rolu”. Azərbaycan Kənd
Təsərrüfatı Akademiyası. Gəncə 2004
15. M.M.Məmmədov – “Ərzaq bazarının formalaşmasının bəzi məsələləri”.
Azərbaycan Aqrar Elmi 2004
16. N.M.Məmmədov – “Ölkənin iqtisadi təhlükəizliyi”. Bakı 2005
17. R.Ə.Babayev – “Urbanizasiya zonalarının ərzaq problemləri”. Bakı 1998
18. M.A.Əhmədov – “Qloballaşma və milli iqtisadiyyatın formalaşması”. Bakı
2003
19. V.T.Əmrahov – “Aqrar bazarın formalaşmasının bəzi məsələləri”.
Azərbaycan Aqrar Elmi 2006
20. A.F.Abbasov – “Dövlətin ərzaq təhlükəsizliyi, onun mahiyyəti və xarakterik
xüsusiyyətləri”. Bakı 2002
21. A.F.Abbasov – “Ərzaq təhlükəsizliyi: dünya kənd təsərrüfatının inkişafının
əsas tendensiyaları”. Azərbaycan Aqrar Elmi 2004
22. A.F.Abbasov – “Qloballaşma şəraitində aqrar sferada dövlətin iqtisadi
maraqlarının reallaşmasının bəzi məsələləri”. Azərbaycan Aqrar Elmi 2004
23. A.F.Abbasov – “Daxili bazarın qorunması ərzaq təhlükəsizliyinin təmin
edilməsinin prioritet istiqaməti kimi”. Bakı 2004
24. Ə.Ç.Verdiyev, İ.Ş.Qarayev – “Aqrar bazarın formalaşmasının iqtisadi
problemləri”. Bakı 2000
25. H.A.Xəlilov – “Milli ərzaq təhlükəsizliyi: bazar transformasiyaları və
iqtisadi qloballaşma amilləri”. Bakı 2001
26. В.А.Богомолов - «Экономическая безопасность». Москва 2006
27. Е.Н.Борисенко – «Продовольственная безопасность России». Москва
1997
28. В.С.Балабанов, Е.Н.Борисенко – «Продовольственная безопасность:
международные и внутренние аспекты». Москва 2002
29.Ястребова О.К. – Рынки в системе агробизнеса. Вестник МГУ, серия 6,
Экономика. 1993, №6
Hazırladı: dos. V.M.Xəlilov
İmza:
Tarix:
Azərbaycan Dövlət İqtisad Universiteti
“TƏSDİQ EDİRƏM”
“ASM-nin iqtisadiyyatı və idarə
edilməsi” kafedrasının müdiri
prof. Qarayev İ.Ş,
AQRAR-SƏNAYE
KOMPLEKSİNİN İQTİSADİYYATI
VƏ İDARƏ EDİLMƏSİ
fənni üzrə
İmza:______________
Tarix:______________
İŞÇİ TƏDRİS PROQRAMI
(sillabus)
FƏNNİN KODU:
0104
FƏNNİN NÖVÜ:
Məcburi
FƏNNİN TƏDRİS SEMESTRİ:
Payız, yay
FƏNNİN KREDİTİ:
4
FƏNNİN TƏDRİS FORMASI:
Əyani, qiyabi
FƏNNİN TƏDRİS DİLİ:
Azərbaycan dili, rus dili
FƏNNİ TƏDRİS EDƏN
MÜƏLLİMLƏR:
i.e.n., dos. L.S.Amanova və b.
KAFEDRANIN ƏLAQƏ
NÖMRƏLƏRİ:
012 564 40 07
E-MAİL:
[email protected]
PREREKVİZİTLƏR:
Fənnin tədrisi üçün öncədən tədrisi zəruri olan fənn yoxdur.
KOREKVİZİTLƏR:
Bu fənnin tədrisi ilə eyni vaxta başqa fənlərin də tədris olunması zərurəti
yoxdur.
KURSUN TƏSVİRİ:
Bu fənn bazar iqtisadiyyatının obyektiv iqtisadi qanunlarını, iqtisadiyyatın
aqrar bölməsində, onun emaledici sənaye və istehsala xidmət sahələrində,
həmçinin son məhsulun istehlakçılara çatdırılmasında təzahür formalarının
fəaliyyətini öyrənir. Müasir şəraitdə bu fənn iqtisadi islahatların uğurla həyata
keçirilməsi, regionların sosial-iqtisadi inkişafına dair qəbul olunmuş son qərarlar
aqrar-sənaye kompleksinin, onun özəyi sayılan kənd təsərrüfatının, emal
sənayesinin iqtisadi problemlərinin dərindən öyrənilib dərk edilməsi ilə bağlı
problemləri öyrənir.
Bununla yanaşı ASK-nın iqtisadiyyatı və idarə edilməsi fənni bazar
münasibətlərinə uyğun olaraq aqrar istehsalın inkişaf etdirilməsi metodlarını
təsərrüfatların potensial imkanlarından daha səmərəli istifadə edilməsi
istiqamətlərini, habelə ayrı-ayrı məhsulların emalı, satışı, iqtisadi səmərəlilik
göstəricilərini aşkar etmək və tətbiq etmək imkanlarını öyrənir. Həmçinin bu fənn
ASK sistemində iqtisadi mexanizmin təkmilləşdirilməsi, istehsala xidmət,
müəssisələrin maddi-texniki təchizatı, istehsal və sosial infrastrukturun, sahələr
üzrə aqrar-sənaye komplekslərinin istehsal-iqtisadi fəaliyyətini, aqrar-sənaye
komplekslərin idarə edilməsi ilə bağlı məsələləri öyrənir.
KURSUN MƏQSƏDİ:
Kursun məqsədi bazar iqtisadiyyatı şəraitində daxili resursların aşkara çıxarılıb
istifadə olunmasına, minimum əmək və vəsait sərfi müqabilində məhsul istehsalı
artımına səmərəliliyin yüksəldilməsinə, ekoloji cəhətdən təmiz məhsul istehsalına
nail olmaqdır.
ASK-nin iqtisadiyyatı və idarə edilməsi fənninin tədqiqat obyektinə müxtəlif
quruluşlu təsərrüfatlar, müəssisələr, təşkilatlar, başqa özəl qurumlar daxildir. Bu
elm sahəsi kənd təsərrüfatı məhsulları istehsal və emal edən müəssisə və
təşkilatların inkişaf qanunauyğunluqlarını araşdırmaqla öz elmi, praktiki nəticələri
ilə dövlətin iqtisadi siyasətinin həyata keçirilməsinə xidmət edir
KURSUN NƏTİCƏLƏRİ:
Bu fənni bitirdikdən sonra tələbə Aqrar-sənaye kompleksinin
formalaşmasını, inkişaf mərhələlərini, müəssisələr, təsərrüfatlar arası inteqrasiya
əlaqələrini, bazar iqtisadiyyatına keçidlə əlaqədar aparılan islahatların sahənin
inkişafında rolunu şərh edə biləcəkdir.
Fəndən asılı olaraq "Kursun nəticələri" hissəsində istifadə ola bilən təklifləri
istifadə edəcək, istehsalata tətbiq etmək üçün müvafiq təşkilatlara təqdim edəcək
və s.
FƏNNİN MÖVZULARI:
1. «ASK-nin iqtisadiyyatı və idarə edilməsi» fənninin məzmunu, öyrənilmə
metodları və vəzifələri
2. Aqrar-sənaye kompleksinin formalaşması və inkişafı
3. ASK-nin inkişafında islahatların rolu
4. ASK-nin quruluşu
5. ASK-nin iqtisadi mexanizmi
6. Aqrar-sənaye müəssisələrinin maddi-texniki təchizatı
7. ASM-də istehsal xidmətlərinin göstərilməsi
8. ASM-i məhsullarının tədarükü, emalı və satışının təşkili
9. ASM-də istehsalın intensivləşdirilməsi
10. ASK sistemində əmək ehtiyatlarından istifadə
11. ASK-də əmək məhsuldarlığı və onun yüksəldilməsi yolları
12. ASM-də ətraf mühitin mühafizəsi və ekoloji cəhətdən təmiz məhsul istehsalı
13. Aqrar-sənaye istehsalının səmərəliliyi və onun yüksəldilməsi yolları
14. ASK-nin infrastrukturu
15. ASK sistemində investisiya siyasəti
16. ASK-nin inkişafında dünya təcrübəsindən istifadə edilməsi
17. Sahələr üzrə aqrar sənaye kompleksləri
18. Taxılçılıq kompleksi
19. Pambıqçılıq, tütünçülük kompleksi
20. Meyvə-tərəvəz kompleksi
21. Üzümçülük-şərabçılıq kompleksi
22. Ətçilik-südçülük kompleksi
23. ASK-də istehsalın idarə edilməsinin mahiyyəti
24. İdarəetmənin qanunauyğunluqları və prinsipləri
25. İdarəetmə sisteminin quruluşu
26. ASM-ni idarə edən orqanlar
27. ASM-də idarəetmə sistemi
28. Torpaq münasibətlərinin təşkili və idarə edilməsi
29. ASM-də idarəetmə üsulları
FƏNNİN MÜHAZİRƏ MƏTNLƏRİ
Fənnin bütün mövzuları üzrə mühazirə mətnləri və nümunəvi testləri
elektron formada universitetin “Virtual Universitet”ində yerləşdirilib.
Virtual Universitetin ünvanı: vu.aseu.az
Fənn üzrə testlər bu mətnlərdən tərtib edilib.
QİYMƏTLƏNDİRMƏ:
Fənn üzrə krediti toplamaq üçün lazımi 100 balın toplanması aşağıdakı kimi
olacaq.
50 bal – imtahana qədər
O cümlədən:
10 bal – dərsə davamiyyət
10 bal – sərbəst iş
30 bal – seminar dərslərindən toplanılacaq ballardır.
Seminar ərzində 3 dəfə kollokvium keçiriləcəkdir (minimum 3). Kollokviumda
iştirak etmədikdə q/b yazılsa da, 0 (sıfır) bal kimi hesablanacaq.
50 bal – imtahanda toplanılacaq.
İmtahan test üsulu ilə keçiriləcəkdir. Test 50 sualdan ibarət olacaqdır. Hər bir sual
bir baldır. Səhv cavablanan suallar, düzgün cavablanan sualların ballarını silmir.
Qeyd:
İmtahanda minimum 17 bal toplanmasa, imtaha qədər yığılan ballar
toplanılmayacaq.
İmtahan və imtahana qədər toplanan ballar cəmlənir və yekun miqdarı
aşağıdakı kimi qiymətləndirilir:
A – “Əla”
– 91-100
B – “Çox yaxşı” – 81-90
C – “Yaxşı”
– 71-80
D – “Kafi”
– 61-70
E – “Qənaətbəxş” – 51-60
F – “Qeyri-kafi” – 51 baldan aşağı
SƏRBƏST İŞ:
Semetr ərzində 10 sərbəst iş tapşırığı verilir. Hər tapşırığın yerinə yetirilməsi
1 balla qiymətləndirilir.
Sərbəst iş yazılı formada, word faylı formasında, şrift 12, həcmi 1-2
səhifəolmalıdır. Sərbəst iş çap olunmuş və ya elektron formada təhvil verilə bilər.
Hər bir sərbəst iş tələbənin fərdi fikirlərinin məcmusu olduğuna görə plagiat
yolverilməzdir.
SƏRBƏST İŞLƏRİN MÖVZULARI VƏ TƏHVİL VERİLMƏSİNİNİN
TARİXİ
№
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Mövzular
Aqrar-sənaye kompleksinin inkişafında islahatların rolu
Aqrar-sənaye kompleksinin quruluşu (funksional, sahə,
təşkilatı, regional, sosial)
Aqrar-sənaye kompleksini əhatə edən sahələr (I sfera; II
sfera; III sfera, istehsal və sosial infrastruktur)
Aqrar-sənaye müəssisələrində istehsal xidmətlərinin
göstərilməsi (aqrokimya, meliorasiya-irriqasiya, tikinti,
nəqliyyat, lizinq)
Aqrar-sənaye müəssisələri məhsullarının tədarükü, emalı və
satışının təşkili prinsipləri
Aqrar-sənaye kompleksinin formalaşması və inkişafı
Aqrar-sənaye istehsalının səmərəliliyi və onun
yüksəldilməsi yolları (istehsalın intensivləşdirilməsi; əmək
məhsuldarlığının yüksəldilməsi; istehsala məsrəflərin aşağı
salınması; keyfıyyətin yaxşılaşdırılması və itkilərin
azaldılması)
ASM-də ətraf mühitin mühafızəsi və ekoloji cəhətdən təmiz
məhsul istehsalı
Sahələr üzrə aqrar sənaye kompleksləri (taxıl, pambıq,
tütün, meyvə-tərəvəz, üzümçülük-şərabçılıq, ətçilik-
Son tarix
IV həftə
V həftə
VI həftə
VII həftə
VIII həftə
IX həftə
X həftə
XI həftə
XII həftə
10
südçülük)
ASM-nin idarəetmə sistemi. Torpaq münasibətlərinin
təşkili və idarə edilməsi. ASM-də idarəetmə üsulları
XIII həftə
Son tarixdən sonra təqdim olunan sərbəst işlər səbəbindən asılı olmayaraq
nəzərə alınmayacaq.
Sərbəst işlərin nəticələri jurnala yazılır.
ƏDƏBİYYAT VƏ MATERİALLAR:
1. «Aqrar islahatın əsasları haqqında» Azərbaycan Respublikasının qanunu, Bakı
1995.
2. «Azərbaycan Respublikasının Dövlət mülkiyyətinin özəlləşdirilməsinin dövlət
proqramı». Bakı, 1995.
3. «Sahibkarlıq haqqında» Azərbaycan Respublikasının qanunu, Bakı 1994.
4. «Kəndli (fermer) təsərrüfatları haqqında» Azərbaycan Respublikasının qanunu,
Bakı, 1992.
5. «Torpaq islahatı haqqında» Azərbaycan Respublikasının qanunu, Bakı 1996.
6. R.F.Məmmədov - Aqrar-sənaye kompleksinin iqtisadiyyatı və təşkili, Bakı
1991.
7. S.N.Əliyev - ASK-də
iqtisadi əlaqələr və aqrar münasibətlərin
tənzimlənməsi, Bakı 1995.
8. A.Şükürov — Sosial ekologiya, Bakı, 1999.
9. T.Quliyev - Təbiətdən istifadənin və ətraf mühitin mühafızəsinin iqtisadiyyatı.
Bakı - 2005.
10. P.Ə.Balayev - Urbanizasiya Zonalarının ərzaq problemi, Bakı 1998.
11.
C.Mahmudov - İstehsal
sahələrinin texnologiyası və sənaye
ekologiyası. Bakı - 2001.
12. İ.Əhmədov — Kənd təsərrüfatının idarə edilməsi, Bakı 2006.
13. A.İ.Məmmədov - Kənd təsərrüfatının iqtisadiyyatı, Bakı 2005.
14. Ə.C.Qasımov - Aqrar-sənaye müəssisəsinin iqtisadiyyatı və idarə edilməsi,
Bakı-2005.
15. Ə.H.Hacıyev - Aqrar-sənaye kompleksinin iqtisadiyyatı. Bakı - 2006.
16. Azərbaycanda ərzaq təhlükəsizliyi, 2007 (statistik məcmuə)
17.
«2008-2015-ci illərdə Azərbaycan Respublikasında əhalinin ərzaq
məhsulları ilə təminatına dair dövlət proqramı». «Respublika» qəzeti, 26 avqust
2008-ci il.
KURS İŞİ
Bu fənn üzrə kurs işi III kursun I semestrində nəzərdə tutulub
TƏCRÜBƏ
Bu fənn üzrə istehsal təcrübəsi nəzərdə tutulmayıb
Hazırladı:
i.e.n., dos.L.S.Amanova
İmza:
Tarix:
Azərbaycan Dövlət İqtisad Universiteti
“TƏSDİQ EDİRƏM”
“ASM-nin iqtisadiyyatı və idarə
edilməsi” kafedrasının müdiri
prof. Qarayev İ.Ş,
Экономика и управление АПК
fənni üzrə
İmza:______________
Tarix:______________
İŞÇİ TƏDRİS PROQRAMI
(sillabus)
FƏNNİN KODU:
FƏNNİN NÖVÜ:
Məcburi
FƏNNİN TƏDRİS SEMESTRİ:
Payız
FƏNNİN KREDİTİ:
4 kredit
FƏNNİN TƏDRİS FORMASI:
Əyani, qiyabi
FƏNNİN TƏDRİS DİLİ:
Rus dili
FƏNNİ TƏDRİS EDƏN
MÜƏLLİMLƏR:
Dos. Amanova L.S.
KAFEDRANIN ƏLAQƏ
NÖMRƏLƏRİ:
012 564 40 07
E-MAİL:
[email protected]
PREREKVİZİTLƏR:
Fənnin tədrisi üçün öncədən tədrisi olan fənn yoxdur.
KOREKVİZİTLƏR:
Bu fənnin tədrisi ilə eyni vaxta başqa fənlərin də tədris olunması zərurəti
yoxdur.
KURSUN TƏSVİRİ:
Данный курс содержит в себе изучение объективной необходимости и
социально-экономических предпосылок формирования АПК, его место в
национальной экономике; роль реформ в развитии АПК; основные
направления государственного обеспечения аграрного сектора; развитие
предпринимательства и основных аграрно-производственных форм
предприятий в АПК.
Наряду с этим изучаются структура АПК, его основные сферы;
экономические методы воздействия на предприятия АПК, куда входят:
ценообразование,
финансирование,
кредитование,
налогообложение,
планирование
и
прогнозирование
и
др.;
пути
обеспечения
агропромышленных предприятий материально-техническими ресурсами,
роль лизинга в обеспечении предприятий средствами производства; формы
организации заготовки, переработки и реализации продукции АПК в
условиях рыночных отношений; подкомплексы АПК; научно-методические
основы и методы управления агропромышленными предприятиями.
KURSUN MƏQSƏDİ:
Задачи курса «Экономика и управление АПК» формирование и
дальнейшее развитие у студентов знаний о современной аграрной политике
государства. Месте АПК в национальной экономике, роли в социальноэкономическом развитии регионов. Наряду с этим, задачами курса является
создание у студентов аналитических способностей, умение грамотно и
обоснованно излагать свои мысли.
KURSUN NƏTİCƏLƏRİ:
После завершения изучения данного предмета студенты получат
знания по экономике и управлению АПК, которые смогут совершенствовать
в своих дальнейших исследованиях и применять на практике.
FƏNNİN MÖVZULARI:
1.Аграрный промышленный комплекс Азербайджана и его место в
национальной экономике
2. Экономические реформы и их роль в развитии АПК
3. Структура АПК в условиях частной собственности
4. Экономический механизм АПК в условиях частных форм хозяйств
5. Обеспечение АПК средствами производства в условиях частного
хозяйствования
6. Организация производственного обслуживания предприятий АПК в
условиях многообразия форм собственности и хозяйствования
7. Организация заготовки переработки и реализации продукции АПК в
условиях рыночных отношений
8. Интенсификация производства на предприятиях АПК
9. Охрана окружающей среды и экология в системе АПК
10.Подкомплексы АПК на современном этапе развития рыночных
отношений
11.Повышение эффективности агропромышленного производства в условиях
развития рыночной экономики
12. Инфраструктура АПК в условиях частного хозяйствования
13. Инвестиции в АПК в условиях становления рыночных отношений
14. Опыт зарубежных стран в развитии АПК
15. Научно-методические основы управления АПК в условиях рыночных
отношений
16. Организационные формы управления АПК
FƏNNİN MÜHAZİRƏ MƏTNLƏRİ
Fənnin bütün mövzuları üzrə mühazirə mətnləri və nümunəvi testləri
elektron formada universitetin “Virtual Universitet”ində yerləşdirilib.
Virtual Universitetin ünvanı: vu.aseu.az
Fənn üzrə testlər bu mətnlərdən tərtib edilib.
QİYMƏTLƏNDİRMƏ:
Fənn üzrə krediti toplamaq üçün lazımi 100 balın toplanması aşağıdakı kimi
olacaq.
50 bal – imtahana qədər
O cümlədən:
10 bal – dərsə davamiyyət
10 bal – sərbəst iş
30 bal – seminar dərslərindən toplanılacaq ballardır.
Seminar ərzində 3 dəfə kollokvium keçiriləcəkdir (minimum 3). Kollokviumda
iştirak etmədikdə jurnala 0 (sıfır) bal qeyd olunacaqdır.
50 bal – imtahanda toplanılacaq.
İmtahan test üsulu ilə keçiriləcəkdir. Test 50 sualdan ibarət olacaqdır. Hər bir sual
bir baldır. Səhv cavablanan suallar, düzgün cavablanan sualların ballarını silir.
Qeyd:
İmtahanda minimum 17 bal toplanmasa, imtaha qədər yığılan ballar
toplanılmayacaq.
İmtahan və imtahana qədər toplanan ballar cəmlənir və yekun miqdarı
aşağıdakı kimi qiymətləndirilir:
A–
B–
C–
D–
E–
F–
“Əla”
“Çox yaxşı”
“Yaxşı”
“Kafi”
“Qənaətbəxş”
“Qeyri-kafi”
– 91-100
– 81-90
– 71-80
– 61-70
– 51-60
– 51 baldan aşağı
SƏRBƏST İŞ:
Semetr ərzində 10 sərbəst iş tapşırığı verilir. Hər tapşırığın yerinə yetirilməsi
1 balla qiymətləndirilir.
Sərbəst iş yazılı formada, word faylı formasında, şrift 12, həcmi 1-2
səhifəolmalıdır. Sərbəst iş çap olunmuş və ya elektron formada təhvil verilə bilər.
Hər bir sərbəst iş tələbənin fərdi fikirlərinin məcmusu olduğuna görə plagiat
yolverilməzdir.
SƏRBƏST İŞLƏRİN MÖVZULARI VƏ TƏHVİL VERİLMƏSİNİNİN
TARİXİ
№
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Mövzular
Предпринимательская деятельность в АПК
АПК и продовольственная безопасность страны
Формирование аграрных отношений в условиях
рыночной экономики
Роль АПК в социально-экономическом развитии
регионов
Инновационная политика в аграрной сфере
Аграрное производство и защита окружающей среды
АПК и занятость сельского населения
Особенности формирования аграрного рынка
Аграрная экономика в системе национальной
экономики
Особенности маркетинга в АПК
Son tarix
IV həftə
V həftə
VI həftə
VII həftə
VIII həftə
IX həftə
X həftə
XI həftə
XII həftə
XIII həftə
Son tarixdən sonra təqdim olunan sərbəst işlər səbəbindən asılı olmayaraq
nəzərə alınmayacaq.
Sərbəst işlərin nəticələri jurnala yazılır.
ƏDƏBİYYAT VƏ MATERİALLAR:
«Об основах аграрной реформы» Закон АР. Баку, 1995
«О реформе колхозов и совхозов» Закон АР. Баку, 1995
«О земельной реформе» Закон АР. Баку, 1996
«О земельном рынке» Закон АР. Баку, 1999
«Государственная Программа по социально-экономическому развитию
регионов на 2004-2008»
6. «Государственная Программа по социально-экономическому развитию
регионов на 2009-2012»
7. Караев И.Ш. – Цена и экономическое реформирование рынка. Баку,
2006
8. Коваленко Н.Я. – Экономика сельского хозяйства. Москва 1999
9. Попов Н.А. – Экономика сельского хозяйства. Москва 2000
10.Минаков И.А. – Экономика отраслей АПК. Москва 2004
11.Лешиловский П.В. – Экономика предприятий и отраслей АПК. Москва
2007
12.Нуралиев С.У. – Продовольственный рынок: проблемы становления и
перспективы развития. Москва 2003
13.Володин В.М. и др. – Кооперация и интеграция в АПК. Москва 2005
1.
2.
3.
4.
5.
14.Назаренко В.И. и др. – Аграрная политика. Москва 2004
KURS İŞİ
Bu fənn üzrə kurs işi III kursun I semestrində nəzərdə tutulub
TƏCRÜBƏ
Bu fənn üzrə istehsal təcrübəsi nəzərdə tutulmayıb
Hazırladı:
Dos. L.S.Amanova
İmza:
Tarix:
Azərbaycan Dövlət İqtisad Universiteti
“TƏSDİQ EDİRƏM”
“ASM-nin iqtisadiyyatı və idarə
edilməsi” kafedrasının müdiri
prof. Qarayev İ.Ş,
AQRAR-SƏNAYE
MÜƏSSİSƏLƏRİNİN
İNFRASTRUKTURUNUN
İQTİSADİYYATI VƏ TƏŞKİLİ
fənni üzrə
İmza:______________
Tarix:______________
İŞÇİ TƏDRİS PROQRAMI
(sillabus)
FƏNNİN KODU:
0118
FƏNNİN NÖVÜ:
Məcburi
FƏNNİN TƏDRİS SEMESTRİ:
Payız
FƏNNİN KREDİTİ:
4
FƏNNİN TƏDRİS FORMASI:
Əyani, qiyabi
FƏNNİN TƏDRİS DİLİ:
Azərbaycan dili, rus dili
FƏNNİ TƏDRİS EDƏN
MÜƏLLİMLƏR:
dos. V.M.Xəlilov
KAFEDRANIN ƏLAQƏ
012 564 40 07
NÖMRƏLƏRİ:
050 320 10 01
[email protected]
E-MAİL:
PREREKVİZİTLƏR:
Fənnin tədrisi üçün öncədən tədrisi zəruri olan fənn yoxdur.
KOREKVİZİTLƏR:
Bu fənnin tədrisi ilə eyni vaxta başqa fənlərin də tədris olunması zərurəti
yoxdur.
KURSUN TƏSVİRİ:
Bu fənn maddi-istehsal sahələrinin – sənaye, kənd təsərrüfatı, tikinti və s.
sahələrin fəaliyyət göstərməsi üçün zəruri olan texnoloji və sosial xidmət
sahələrinin və onların inkişafının rolunu və ictimai istehsalın inkişafı, əmək
məhsuldarlığının artımı, istehsal ehtiyatlarından qənaətlə istifadə edilməsi,
dövriyyə vəsaitlərinin dövriyyəsinin sürətlənməsinin xidmət sahələrinin
fəaliyyətindən asılılığını özündə əks etdirir.
Bu fənn həmçinin məhsul istehsalının artırılmasını və lazımi keyfiyyətdə
istehlakçılara çatdırılmasını ehtiyat mənbələrinin yalnız istehsal prosesində deyil,
həm də xidmət sahələrində olduğunu və bu sahədə buraxılan nöqsanların bəzi
hallarda əsas istehsal sahələrində buraxılan nöqsanlardan daha çox ziyan
vurduğunu göstərir.
KURSUN MƏQSƏDİ:
“ASM-nin infrastrukturunun iqtisadiyyatı və təşkili” fənninin tədrisinin
başlıca məqsədi tələbələrə infrastrukturun maddi istehsalın ayrılmaz hissəsi kimi
iqtisadi kateqoriya olduğunu və onun son məhsulun artmasına xidmət etdiyini
aşılamaqdır.
Bununla yanaşı tələbələrə infrastruktura daxil olan sahələrin istehsal
prosesinə birmənalı eyni təsir etmədiyini və ictimai təkrar istehsal sistemində
özünəməxsus yer tutduğunu, bununla əlaqədar infrastruktur sahələrinin əsas
istiqamətlərinə görə təsnifləşdirilməsinin əhəmiyyətini göstərməkdir.
Həmçinin infrastruktur ünsürlərinin çoxplanlı xüsusiyyətlərini nəzərə alaraq
onları konkret əlamətinə görə təsnifləşdirilməsinin qeyri-mümkünlüyünü
bildirməklə ASM-nin infrastrukturunun bütün ünsürlərini dörd əlamətə görə
təsnifləşdirilməsini yəni: sahə əlamətinə görə, ərazi əlamətinə görə və funksional
təyinatına görə təsnifləşdirildiyini tələbələrə bildirməkdir.
KURSUN NƏTİCƏLƏRİ:
Bu fənni bitirdikdən sonra tələbə istehsal və sosial xidmət sahələrinin
rolunu, onların ölkə iqtisadiyyatında tutduğu yeri, həmçinin aqrar-sənaye
müəssisələrində onların əsas vəzifələrini müstəqil surətdə sərbəst təhlil edə biləcək
və müəyyən təkliflərlə çıxış edə biləcək.
FƏNNİN MÖVZULARI:
1. Aqrar-sənaye müəssisələrinin infrastrukturunun iqtisadiyyatı və təşkili
fənninin məzmunu və vəzifələri
2. Aqrar-sənaye müəssisələrinin infrastrukturunun formalaşması və inkişafı
3. Aqrar-sənaye müəssisələrinin istehsal-istehlak əlaqələrinə xidmət edən
sahələr
4. Kənd təsərrüfatı müəssisələrinin infrastrukturu
5. Emal müəssisələrinin infrastrukturu
6. Kənd təsərrüfatı müəssisələrində məhsulların ilk emalının təşkili
7. Aqrar-sənaye müəssisələrində sosial-məişət infrastrukturunun təşkili
8. Kənd təsərrüfatı istehsalının mühafizə və stabilləşdirmə xidməti
9. Aqrar-sənaye müəssisələrinin infrastrukturunun inkişaf istiqamətləri
10. Aqrar-sənaye müəssisələrinin institusional infrastrukturu
11. Aqrar-sənaye müəssisələrinin infrastrukturunun inkişafında investisiyanın
rolu
12. Aqrar-sənaye müəssisələrinin infrastruktur sahələrinin inkişafında xarici
ölkələrin təcrübəsi
13. Aqrar-sənaye müəssisələrinin infrastruktur sahələrinin idarə edilməsi
FƏNNİN MÜHAZİRƏ MƏTNLƏRİ
Fənnin bütün mövzuları üzrə mühazirə mətnləri və nümunələri, testləri
elektron formada universitetin “Virtual Universitet”ində yerləşdirilib.
Virtual Univeritetin ünvanı: vu.aseu.az
Fənn üzrə testlər bu mətnlərdən tərtib edilib.
QİYMƏTLƏNDİRMƏ:
Fənn üzrə krediti toplamaq üçün lazımi 100 balın toplanması aşağıdakı kimi
olacaq.
50 bal – imtahana qədər
O cümlədən:
10 bal – dərsə davamiyyət
10 bal – sərbəst iş
30 bal – seminar dərslərindən toplanılacaq ballardır.
Seminar ərzində 3 dəfə kollokvium keçiriləcəkdir (minimum 3). Kollokviumda
iştirak etmədikdə jurnala q/b yazılsa da, 0 (sıfır) bal kimi hesablanacaq.
50 bal – imtahanda toplanılacaq.
İmtahan test üsulu ilə keçiriləcəkdir. Test 50 sualdan ibarət olacaqdır. Hər bir sual
bir baldır. Səhv cavablanan suallar, düzgün cavablanan sualların ballarını silmir.
Qeyd:
İmtahanda minimum 17 bal toplanmasa, imtahana qədər yığılan ballar
toplanılmayacaq.
İmtahan və imtahana qədər toplanan ballar cəmlənir və yekun miqdarı
aşağıdakı kimi qiymətləndirilir:
A–
B–
C–
D–
E–
F–
“Əla”
“Çox yaxşı”
“Yaxşı”
“Kafi”
“Qənaətbəxş”
“Qeyri-kafi”
– 91-100
– 81-90
– 71-80
– 61-70
– 51-60
– 51 baldan aşağı
SƏRBƏST İŞ:
Semetr ərzində 10 sərbəst iş tapşırığı verilir. Hər tapşırığın yerinə yetirilməsi
1 balla qiymətləndirilir.
Sərbəst iş yazılı formada, word faylı formasında, şrift 12, həcmi 1-2
səhifəolmalıdır. Sərbəst iş çap olunmuş və ya elektron formada təhvil verilə bilər.
Hər bir sərbəst iş tələbənin fərdi fikirlərinin məcmusu olduğuna görə plagiat
yolverilməzdir.
SƏRBƏST İŞLƏRİN MÖVZULARI VƏ TƏHVİL VERİLMƏSİNİNİN
TARİXİ
№
Mövzular
1 Aqrar-sənaye müəssisələrinin infrastrukturunun formalaşması və
inkişafı
2 ASM-nin istehsal-istehlak əlaqələrinə xidmət edən sahələr
3 Kənd təsərrüfatı müəssisələrinin infrastrukturu
4 Emal müəssisələrinin infrastrukturu
5 ASM-də istehsal infrastrukturunun inkişafı
6 ASM-də sosial-məişət infrastrukturunun təşkili
7 ASM-də infrastrukturun inkişafında investisiyanın rolu
8 ASM-nin infrastruktur sahələrində xarici ölkələrin təcrübəsi
9 ASM-nin infrastruktur sahələrinin idarə edilməsi
10 ASM-nin infrastrukturunun inkişaf istiqamətləri
Son tarix
IV həftə
V həftə
VI həftə
VII həftə
VIII həftə
IX həftə
X həftə
XI həftə
XII həftə
XIII həftə
Son tarixdən sonra təqdim olunan sərbəst işlər səbəbindən asılı olmayaraq
nəzərə alınmayacaq.
Sərbəst işlərin nəticələri jurnala yazılır.
ƏDƏBİYYAT VƏ MATERİALLAR:
1. Azərbaycan Respublikası Prezidenti İ.H.Əİiyevin aqrar bölmədə lizinqin
genişləndirilməsi sahəsində əlavə tədbirlər haqqında 23 oktyabr 2004-cü ilə tarixli
sərəncamı
2. Azərbaycan Respublikası Prezidenti İ.H.Əliyevin aqrar bölmədə idarəetmənin
təkmilləşdirilməsi tədbirləri haqqında 23 oktyabr 2004-cü il tarixli sərəncamı
3. Azərbaycan Respublikası regionlarının sosial-iqtisadi inkişafı dövlət proqramı
(2004-2008-ci illər)
4. «Azərbaycan Respublikasında dövlət əmlakının özəlləşdirilməsinin Dövlət
Proqramı. 10 avqust 2000-ci il
5. Aqrar islahatların əsasları haqqında Azərbaycan Respublikasının Qanunu. 1995ci il
6. Azərbaycan Respublikasında 1995-1998-ci illərdə Dövlət mülkiyyətinin
özəlləşdirilməsinin dövlət proqramı. 21 iyul 1995-ci il
7. «İcarə haqqında» Azərbaycan Respublikası qanunu. 30 may 1992-ci il
8. «Kəndli (fermer) təsərrüfatları haqqında» Azərbaycan Respublikasının qanunu.
8 may 1992-ci il
9. Azərbaycan Respublikasının Torpaq Məcəlləsi 9 noyabr 1991-ci il
10. Beynəlxalq Əmək Təşkilatı. Konvensiya və tövsiyyələr. Bakı, 1996.
11. Qasımov Ə.C. - Kəndli (fermer) təsərrüfatlarının sosial-iqtisadi əsasları. Bakı,
1997-ci il.
12. A.İ.Məmmədov - Kənd təsərrüfatının iqtisadiyyatı. Bakı, 1992-ci il.
13. P.Ş.Şəkərəliyev - Bazar iqtisadiyyatı şəraitində xidmət sahələrinin inkişafı.
Bakı, 1993-cü il.
14. B.Hopyзов – Coциально-бытовая инфраструктура Азербайджана. Baкy,
1990.
15. Coциально-экономические проблемы развития АПК. Mocква, 1990.
16. Coциально-экономические проблемы регионального АПК. Москва, 1990.
17. Социально-экономические факторы развития АПК. Москва, 1990
18. Н.В.Циркону – Общее и особенное развитие социальной инфраструктуры
сельского региона в условиях АПК. Москва, 1990
19. Красовский В.П. и др. – Экономические проблемы инфраструктуры.
Москва, 1981
20. Красовский А.П. и др. – Инфраструктура и интенсификация экономики.
Москва, 1980
21. Сельское хозяйство США. 1995
Hazırladı: dos. V.M.Xəlilov
İmza:
Tarix:
Azərbaycan Dövlət İqtisad Universiteti
“TƏSDİQ EDİRƏM”
“ASM-nin iqtisadiyyatı və idarə
edilməsi” kafedrasının müdiri
prof. Qarayev İ.Ş,
Dünya ərzaq təhlükəsizliyi və
beynəlxalq təcrübə
fənni üzrə
İmza:______________
Tarix:______________
İŞÇİ TƏDRİS PROQRAMI
(sillabus)
FƏNNİN KODU:
0125
FƏNNİN NÖVÜ:
Məcburi
FƏNNİN TƏDRİS SEMESTRİ:
Payız
FƏNNİN KREDİTİ:
4
FƏNNİN TƏDRİS FORMASI:
Əyani, qiyabi
FƏNNİN TƏDRİS DİLİ:
Azərbaycan dili
FƏNNİ TƏDRİS EDƏN
MÜƏLLİMLƏR:
i.e.n., b/m. N.K.Eyvazova
KAFEDRANIN ƏLAQƏ
NÖMRƏLƏRİ:
012 564 40 07
E-MAİL:
[email protected]
PREREKVİZİTLƏR:
Fənnin tədrisi üçün öncədən tədrisi zəruri olan fənn yoxdur.
KOREKVİZİTLƏR:
Bu fənnin tədrisi ilə eyni vaxta başqa fənlərin də tədris olunması zərurəti
yoxdur.
KURSUN TƏSVİRİ:
Dünya ərzaq təhlükəsizliyi və beynəlxalq təcrübə fənni dünya təsərrüfat
sisteminin yaranması, bu sistemdə ayrı-ayrı ölkələrin tutduqları mövqe, tələb və
təklif nəticəsində dövlətlərin kənd təsərrüfatı məhsulları istehsalı üzrə
ixtisaslaşması, təsərrüfat formalarının xüsusiyyətlərini öyrənməklə bərabər,
dövlətlər arasında aparılan idxal-ixrac əməliyyatlarını, dünyada və ölkələr arasında
ərzaq təhlükəsizliyinin təmin edilməsi ilə bağlı məsələləri tədris edir. Bununla
yanaşı dünya miqyasında aqrar-sənaye məhsullarının topdansatışı ilə məşğul olan
regional və dünya bazar sitemi, beynəlxalq aləmdə əmtəə, əmək və kapital bazarı
ilə, aqrar bazara xidmət göstərən banklar, birliklər beynəlxalq assosiasiyaların iş
təcrübəsini, fəaliyyət sferasını öyrənə biləcəklər.
KURSUN MƏQSƏDİ:
Fənni mənimsəməklətəhsil alan tələbələr dünya ərzaq təhlükəsizliyinin
mahiyyətini, beynəlmilər dəyər və dünya qiymətlərinin tərtib edilməsi
xüsusiyyətlərini, tələb və təklif əsasında ayrı-ayrı ərzaq məhsulları üzrə dünya
bazarının yaranmasına nail ola bilərlər.
Bütünlükdə fənn tələblərə dünya təsərrüfat sistemində aqrar bölmənin
rolunu, iqtisadi əlaqələrin ərzaq təhlükəsizliyi sahəsində, beynəlxalq müqavilələrin
tərtibedilməsi kimi məsələlərin mənimsənilməsində kömək etməyi nəzərdə tutur.
KURSUN NƏTİCƏLƏRİ:
Bu fənni bitirdikdən snra tələbə dünya ərzaq təhlükəsizliyi ilə bağlı problemi,
onu doğuran səbəbləri araşdırmaqla bu istiqamətdə öz mülahizələrini təklif
formasında verə biləcəkdir. Eyni zamanda dünya səviyyəsində ərzaq məhsulları
istehsalının artırılması, bu məhsullara təlabatın düzgün müəyyən edilməsi imkanını
əldə edəcəkdir.
FƏNNİN MÖVZULARI:
1. Ərzaq
təhlükəsizliyi
anlayışı,
mahiyyəti,
məzmunu,
onu
müəyyənləşdirməyin və həllinin elmi-nəzəri əsasları
2. Dünya təsərrüfat sistemi və ərzaq təhlükəsizliyi
3. Ərzaq problemi və ərzaq təhlükəsizliyinin milli və qlobal çətinlikləri
4. Müasir şəraitdə ərzaq bazarının tənzimlənməsi istiqamətləri
5. İnkişaf etmiş ölkələrin kənd təsərrüfatının iqtisadiyyatı və ərzaq
təhlükəsizliyi
6. İnkişafda olan ölkələrdə aqrar sahənin iqtisadiyyatı və ərzaq təhlükəsizliyi.
7. Avropa birliyi ölkələrində ərzaq təhlükəsizliyi və beynəlxalq təcrübə.
8. Afrika ölkələrində kənd təsərrüfatının iqtisadiyyatı.
9. Latın Amerikası ölkələrində ərzaq təhlükəsizliyi və beynəlxalq təcrübə.
10.Avstraliya və Okean ölkələrinin sahəsində ərzaq təhlükəsizliyi təcrübəsi
11.Keçmiş sosialist sisteminə daxil olan ölkələrdə ərzaq təhlükəsizliyi
istiqamətində həyata keçirilən tədbirlər.
12.Müasir dövrdə beynəlxalq iqtisadi əlaqələr və ərzaq təhlükəsizliyi.
13.Beynəlxalq ticarət əlaqələri, valyuta sistemi və ərzaq təhlükəsizliyi.
14.Dünya bazarında əmtəələrin hərəkətinin tənzimlənməsi və ərzaq
təhlükəsizliyi.
15.Dünya ərzaq təhlükəsizliyi və Azərbaycan iqtisadiyyatı
FƏNNİN MÜHAZİRƏ MƏTNLƏRİ
Fənnin bütün mövzuları üzrə mühazirə mətnləri və nümunələri, testləri
elektron formada universitetin “Virtual Universitet”ində yerləşdirilib.
Virtual Univeritetin ünvanı: vu.aseu.az
Fənn üzrə testlər bu mətnlərdən tərtib edilib.
QİYMƏTLƏNDİRMƏ:
Fənn üzrə krediti toplamaq üçün lazımi 100 balın toplanması aşağıdakı kimi
olacaq.
50 bal – imtahana qədər
O cümlədən:
10 bal – dərsə davamiyyət
10 bal – sərbəst iş
30 bal – seminar dərslərindən toplanılacaq ballardır.
Seminar ərzində 3 dəfə kollokvium keçiriləcəkdir (minimum 3). Kollokviumda
iştirak etmədikdə q/b yazılsa da, 0 (sıfır) bal kimi hesablanacaq.
50 bal – imtahanda toplanılacaq.
İmtahan test üsulu ilə keçiriləcəkdir. Test 50 sualdan ibarət olacaqdır. Hər bir sual
bir baldır. Səhv cavablanan suallar, düzgün cavablanan sualların ballarını silmir.
Qeyd:
İmtahanda minimum 17 bal toplanmasa, imtaha qədər yığılan ballar
toplanılmayacaq.
İmtahan və imtahana qədər toplanan ballar cəmlənir və yekun miqdarı
aşağıdakı kimi qiymətləndirilir:
A–
B–
C–
D–
E–
F–
“Əla”
“Çox yaxşı”
“Yaxşı”
“Kafi”
“Qənaətbəxş”
“Qeyri-kafi”
– 91-100
– 81-90
– 71-80
– 61-70
– 51-60
– 51 baldan aşağı
SƏRBƏST İŞ:
Semetr ərzində 10 sərbəst iş tapşırığı verilir. Hər tapşırığın yerinə yetirilməsi
1 balla qiymətləndirilir.
Sərbəst iş yazılı formada, word faylı formasında, şrift 12, həcmi 1-2
səhifəolmalıdır. Sərbəst iş çap olunmuş və ya elektron formada təhvil verilə bilər.
Hər bir sərbəst iş tələbənin fərdi fikirlərinin məcmusu olduğuna görə plagiat
yolverilməzdir.
SƏRBƏST İŞLƏRİN MÖVZULARI VƏ TƏHVİL VERİLMƏSİNİNİN
TARİXİ
№
Mövzular
1 Dünya təsərrüfat sistemi və ərzaq təhlükəsizliyi
2 Ərzaq problemi və ərzaq təhlükəsizliyinin milli və qlobal
çətinlikləri
3 Müasir şəraitdə ərzaq bazarının tənzimlənməsi istiqamətləri
4 İnkişaf etmiş ölkələrin kənd təsərrüfatının iqtisadiyyatı və ərzaq
təhlükəsizliyi
5 Avropa birliyi ölkələrində ərzaq təhlükəsizliyi və beynəlxalq
təcrübə
6 Müasir dövrdə beynəlxalq iqtisadi əlaqələr və ərzaq təhlükəsizliyi
7 Beynəlxalq ticarət əlaqələri, valyuta sistemi və ərzaq
təhlükəsizliyi
8 Dünya bazarında əmtəələrin hərəkətinin tənzimlənməsi və ərzaq
təhlükəsizliyi
9 Dünya ərzaq təhlükəsizliyi və Azərbaycan iqtisadiyyatı
10 İnkişafda olan ölkələrdə aqrar sahənin iqtisadiyyatı və ərzaq
təhlükəsizliyi
Son tarix
IV həftə
V həftə
VI həftə
VII həftə
VIII həftə
IX həftə
X həftə
XI həftə
XII həftə
XIII həftə
Son tarixdən sonra təqdim olunan sərbəst işlər səbəbindən asılı olmayaraq
nəzərə alınmayacaq.
Sərbəst işlərin nəticələri jurnala yazılır.
ƏDƏBİYYAT VƏ MATERİALLAR:
1.
“2008-2015-ci illərdə Azərbaycan Respublikasında əhalinin ərzaq
məhsulları ilə etibarlı təminatına dair Dövlət Proqramı” - Azərbaycan Respublikası
Prezidentinin 2008-ci il 25 avqust tarixli Sərəncamı
2.
Abbasov Anar – Ərzaq təhlükəsizliyi, “Nasir” nəşriyatı, Bakı 2007
3.
Xəlilov H.A. – Milli ərzaq təhlükəsizliyi: bazar transformasiyaları və
iqtisadi qloballaşma amilləri, Bakı 2001
4.
Ataşov B.X. – Ərzaq təhlükəsizliyinin aktual problemləri, Bakı 2005
5.
Əliyev İ.H. – Aqrar sahənin inkişafının təkmilləşdirilməsi və
regionlarda islahatların keyfiyyətcə səmərəli aparılması, Bakı 2004
6.
Balayev R.Ə. – Urbanizasiya fondlarının ərzaq problemi, Bakı 1998
7.
Meybullayev M.X. – İslam iqtisadiyyattı, Bakı 2004
8.
Salahov S.H. – Aqrar sahənin dövlət tənzimlənməsi problemləri, Bakı
2004
9.
Əliyev S.N. – Bazar münasibətləri şəraitində iqtisadi əlaqələr, Bakı
1996
10. Verdiyev Ə, Qarayev İ. – Aqrar bazarın formalaşmasının iqtisadi
problemləri, Bakı 2000
11. Səmədzadə Z. – Dünya iqtisadiyyatı. Çin iqtisadi möcüzəsi, Bakı 2001
12. Кувшинов И.С, Горланов И.А. – Мировое сельское хозяйство,
издательство «Колос», Москва 1966
KURS İŞİ:
Bu fənn üzrə kurs işi nəzərdə tutulmamışdır.
TƏCRÜBƏ:
Bu fənn üzrə istehsal təcrübəsi nəzərdə tutulmamışdır.
Hazırladı:
i.e.n., b/m. N.K.Eyvazova
İmza:
Tarix:
Azərbaycan Dövlət İqtisad Universiteti
“TƏSDİQ EDİRƏM”
“ASM-nin iqtisadiyyatı və idarə
edilməsi” kafedrasının müdiri
prof. Qarayev İ.Ş,
REGİONAL İQTİSADİ SİYASƏT
VƏ KƏNDİN SOSİAL-İQTİSADİ
İNKİŞAFI
fənni üzrə
İmza:______________
Tarix:______________
İŞÇİ TƏDRİS PROQRAMI
(sillabus)
FƏNNİN KODU:
0123
FƏNNİN NÖVÜ:
Məcburi
FƏNNİN TƏDRİS SEMESTRİ:
Payız
FƏNNİN KREDİTİ:
4
FƏNNİN TƏDRİS FORMASI:
Əyani, qiyabi
FƏNNİN TƏDRİS DİLİ:
Azərbaycan dili
FƏNNİ TƏDRİS EDƏN
MÜƏLLİMLƏR:
Dos. Ə.H.Hacıyev
KAFEDRANIN ƏLAQƏ
NÖMRƏLƏRİ:
012 564 40 07
E-MAİL:
[email protected]
PREREKVİZİTLƏR:
Fənnin tədrisi üçün öncədən tədrisi zəruri olan fənn yoxdur.
KOREKVİZİTLƏR:
Bu fənnin tədrisi ilə eyni vaxta başqa fənlərin də tədris olunması zərurəti
yoxdur.
KURSUN TƏSVİRİ:
Bu fənn Azərbaycan Respublikasında regionların sosial-iqtisadi inkişafının
sürətlənməsinin obyektiv zərurət təşkil etdiyini. Regional iqtisadi siyasətinin
inkişafının nəzəri-metodoloji əsaslarını, bazar münasibətlərinin formalaşdığı
şəraitdə regional bölgü prinsipinin təkmilləşdirilməsini, regional iqtisadi inkişafın
səviyyəsinin müəyyən edilməsini və onun sürətləndirilməsi iqtiqamətlərinin
əlaqələndirilməsini regionlarda mövcud olan təbii resurslardan səmərəli istifadəni,
regionlarda bütün sahələrin və xüsusilə aqrar sferanın inkişafının sürətlənməsini və
s. mühüm əhəmiyyətə malik olduğunu əhatə edir.
Məlum olduğu kimi, ölkəmizdə ümumi sosial-iqtisadi inkişaf və xüsusilə
regionların sosial-iqtisadi inkişafın sürətləndirilməsinə xüsusi fikir verilir. Son illər
bu istiqamətdə həyata keçirilən tədbirlər, xüsusilə “Azərbaycan Respublikasının
regionlarının sosial-iqtisadi inkişaf Dövlət Proqramının (2004-2008-ci illər)” təsdiq
edilməsi və bunun məntiqi davamı olan “Azərbaycan Respublikasının regionlarının
2009-2013-cü il Dövlət Proqramının” qəbul edilməsi regionların inkişafının
sürətlənməsinə səbəb olmuşdur. Bu proqramların yerinə yetirilməsi və bununla
əlaqədar qarşıda duran vəzifələrin öyrənilməsi olduqca vacibdir.
KURSUN MƏQSƏDİ:
Kursun başlıca məqsədi tələbələrə Azərbaycan Respublikasında
regionlarının sosial-iqtisadi inkişafına dair həyata keçirilən tədbirlərin
mahiyyətinin, nəzəri-metodoloji əsaslarını, praktiki əhəmiyyətini, ölkədə regional
bölgü metodlarını, onarın müsbət və çatışmayan cəhətlərini, regionların sosialiqtisadi inkişafının səviyyəsini, onun sürətləndirilməsi istiqamətlərini, sosialiqtisadi yüksəlişə nail olunması məqsədi ilə regionların imkanlarını nəzəri
alınmasının vacibluyini və s. izah etməkdən ibarətdir.
KURSUN NƏTİCƏLƏRİ:
Bu kursu bitirdikdən sonra tələbələr ölkənin və xüsusilə regionların sosialiqtisadi inkişafın sürətlənməsinin obyektiv zəruri proses olduğunu tam
mənimsəyəcək, region bölgüsünün inkişafını, onun prinsip və metodlarını
öyrənəcək regionların inkişaf səviyyəsi arasındakı fərqləri və onun aradan
qaldırılması yollarını biləcək. Azərbaycan Respublikasının regionların sosialiqtisadi inkişafı Dövlət Proqramlarını mənimsəyəcək, regionların sosial-iqtisadi
inkişafı ilə əlaqədar yerli, ehtiyat və imkanlardan səmərəli istifadə edilməsi
istiqamətini dərk edəcəklər.
FƏNNİN MÖVZULARI:
1. Regional iqtisadi inkişaf siyasət və regionların sosial-iqtisadi inkişafı
2. Regionun mahiyyəti və müəyyən edilməsinin prinsipial əsasları
3. Regional inkişaf şəraitində regionların bölgü sistemi
4. Azərbaycan Respublikası regionlarının sosial-iqtisadi inkişafı Dövlət Proqramı
(2004-2008-ci illər)
5. Azərbaycan Respublikası regionlarının 2009-2013-cü illərdə sosial-iqtisadi
inkişafı Dövlət Proqramı
6. Azərbaycan Respublikasının 2009-2013-cü illərdə sosial inkişafı
7. Azərbaycan Respublikası regionlarının iqtisadi inkişafının səviyyəsi
8. Regionların iqtisadi inkişafının sürətləndirilməsi
9. Regional inkişaf şəraitində kənddə əmək resursları və məşğulluq
10. Regionların iqtisadi inkişafı şəraitində əhalinin sosial müdafiəsi
11. Regional inkişaf şəraitində ASK-da investisiya
12. Regional idarəetmə və onun təkmilləşdirilməsi
FƏNNİN MÜHAZİRƏ MƏTNLƏRİ
Fənnin bütün mövzuları üzrə mühazirə mətnləri və nümunələri, testləri
elektron formada universitetin “Virtual Universitet”ində yerləşdirilib.
Virtual Univeritetin ünvanı: vu.aseu.az
Fənn üzrə testlər bu mətnlərdən tərtib edilib.
QİYMƏTLƏNDİRMƏ:
Fənn üzrə krediti toplamaq üçün lazımi 100 balın toplanması aşağıdakı kimi
olacaq.
50 bal – imtahana qədər
O cümlədən:
10 bal – dərsə davamiyyət
10 bal – sərbəst iş
30 bal – seminar dərslərindən toplanılacaq ballardır.
Seminar ərzində 3 dəfə kollokvium keçiriləcəkdir (minimum 3). Kollokviumda
iştirak etmədikdə q/b yazılsa da, 0 (sıfır) bal kimi hesablanacaq.
50 bal – imtahanda toplanılacaq.
İmtahan test üsulu ilə keçiriləcəkdir. Test 50 sualdan ibarət olacaqdır. Hər bir sual
bir baldır. Səhv cavablanan suallar, düzgün cavablanan sualların ballarını silmir.
Qeyd:
İmtahanda minimum 17 bal toplanmasa, imtaha qədər yığılan ballar
toplanılmayacaq.
İmtahan və imtahana qədər toplanan ballar cəmlənir və yekun miqdarı
aşağıdakı kimi qiymətləndirilir:
A–
B–
C–
D–
E–
F–
“Əla”
“Çox yaxşı”
“Yaxşı”
“Kafi”
“Qənaətbəxş”
“Qeyri-kafi”
– 91-100
– 81-90
– 71-80
– 61-70
– 51-60
– 51 baldan aşağı
SƏRBƏST İŞ:
Semetr ərzində 10 sərbəst iş tapşırığı verilir. Hər tapşırığın yerinə yetirilməsi
1 balla qiymətləndirilir.
Sərbəst iş yazılı formada, word faylı formasında, şrift 12, həcmi 1-2
səhifəolmalıdır. Sərbəst iş çap olunmuş və ya elektron formada təhvil verilə bilər.
Hər bir sərbəst iş tələbənin fərdi fikirlərinin məcmusu olduğuna görə plagiat
yolverilməzdir.
SƏRBƏST İŞLƏRİN MÖVZULARI VƏ TƏHVİL VERİLMƏSİNİNİN
TARİXİ
№
Mövzular
1 Regional inkişaf siyasətinin məqsədi və vəzifələri
2 Regional inkişaf və regiona bölgü sistemi
3 Azərbaycan Respublikası regionlarının sosial-iqtisadi inkişafı
Dövlət Proqramının məqsədi və vəzifələri (2004-2008-ci illər)
4 Azərbaycan Respublikası regionlarının 2009-2013-cü illərdə
sosial-iqtisadi inkişafının əsas istiqaməti
5 Bazar iqtisadiyyatı şəraitində regionların iqtisadi inkişaf səviyyəsi
6 Müasir
dövrdə
regionların
sosial-iqtisadi
inkişafının
sürətləndirilməsi
7 Regionlarda əmək resursları və məşğulluq
8 Müasir dövrdə regionlarda əhalinin sosial müdafiəsi
9 Regional inkişaf şəraitində investisiya
10 Regional idarəetmə və onun təkmilləşdirilməsi
Son tarix
IV həftə
V həftə
VI həftə
VII həftə
VIII həftə
IX həftə
X həftə
XI həftə
XII həftə
XIII həftə
Son tarixdən sonra təqdim olunan sərbəst işlər səbəbindən asılı olmayaraq
nəzərə alınmayacaq.
Sərbəst işlərin nəticələri jurnala yazılır.
ƏDƏBİYYAT VƏ MATERİALLAR:
1. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyası
2. Azərbaycan Respublikasının sosial-iqtisadi inkişafının sürətləndirilməsi
tədbirləri haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 24 noyabr 2003cü il tarixli fərmanı
3. “Aqrar sektorda idarəetmənin təkmilləşdirilməsinə dair əlavə tədbirlər
haqqında” AR Prezidentinin sərəncamı. 23 oktyabr 2004-cü il
4. Azərbaycan Respublikası regionlarının sosial-iqtisadi inkişafı Dövlət
Proqramı (2004-2008-ci il) 12 fevral 2004
5. Azərbaycan Respublikası regionlarının 2009-2013-cü illərdə sosial-iqtisadi
inkişafı Dövlət Proqram
6. Yoxsulluğun azaldılması və iqtisadi inkişaf haqqında AR Dövlət Proqramı.
Bakı 2003
7. Ə.C.Qasımov, H.A.İsrafilov və b. – Regionların sosial-iqtisadi inkişaf
problemləri
8. Ə.X.Nuriyev – Regional siyasət və idarəetmə. Bakı 2004
9. Ə.X.Nuriyev – Regional idarəetmənin əsasları. Bakı 2007
10.Ə.Qasımov – ASM-nin iqtisadiyyatı və idarə edilməsi, 2005
11.Ə.C.Qasımov – Kənd təsərrüfatının iqtisadiyyatı, 2007
12.Ə.Hacıyev – Aqrar- sənaye kompleksinin iqtisadiyyatı, 2006
KURS İŞİ:
Bu fənn üzrə kurs işi nəzərdə tutulmamışdır.
TƏCRÜBƏ:
Bu fənn üzrə istehsal təcrübəsi nəzərdə tutulmamışdır.
Hazırladı:
Dos. Ə.H.Hacıyev
İmza:
Tarix:
Azərbaycan Dövlət İqtisad Universiteti
“TƏSDİQ EDİRƏM”
“ASM-nin iqtisadiyyatı və idarə
edilməsi” kafedrasının müdiri
prof. Qarayev İ.Ş,
Xarici dövlətlərin aqrar siyasəti və
kənd təsərrüfatının inkişaf təcrübəsi
fənni üzrə
İmza:______________
Tarix:______________
İŞÇİ TƏDRİS PROQRAMI
(sillabus)
FƏNNİN KODU:
0119
FƏNNİN NÖVÜ:
Məcburi
FƏNNİN TƏDRİS SEMESTRİ:
Payız, yay
FƏNNİN KREDİTİ:
4 kredit
FƏNNİN TƏDRİS FORMASI:
Əyani, qiyabi
FƏNNİN TƏDRİS DİLİ:
Azərbaycan dili, rus dili
FƏNNİ TƏDRİS EDƏN
MÜƏLLİMLƏR:
Dos. Ə.H.Hacıyev
KAFEDRANIN ƏLAQƏ
NÖMRƏLƏRİ:
012 564 40 07
050 320 10 01
E-MAİL:
[email protected]
PREREKVİZİTLƏR:
Fənnin tədrisi üçün öncədən tədrisi zəruri olan fənn yoxdur.
KOREKVİZİTLƏR:
Bu fənnin tədrisi ilə eyni vaxta başqa fənlərin də tədris olunması zərurəti
yoxdur.
KURSUN TƏSVİRİ:
“Xarici ölkələrin aqrar siyasəti və kənd təsərrüfatının inkişaf təcrübəsi” fənni
dünya təsərrüfat sisteminin yaranması, bu sistemdə ayrı-ayrı ölkələrin tutduqları
mövqey, aqrar sahədə apardıqları islahatlar, tələb və təklif nəticəsində xarici
dövlətlərin kənd təsərrüfatı məhsulları üzrə ixtisaslaşması, emal, satış və
xidmətlərin öyrənilməsini tədqiq edir. Eyni zamanda dövlətlər arasında investisiya
qoyuluşları, ərzaq probleminin həllində inkişaf etmiş dövlətlərin rolu, tutduğu yer,
bu istiqamətdə aqrar sahəyə dövlət himayəsi, tətbiq olunan başqa güzəşt formaları
da öyrənilir.
KURSUN MƏQSƏDİ:
Tədris olunan “Xarici ölkələrin aqrar siyasəti və kənd təsərrüfatının inkişaf
təcrübəsi” fənnini mənimsəməklə tələbələr xarici ölkələrdə kənd təsərrüfatının
inkişaf təcrübəsini, maddi-texniki təchizatın, aqrokimya, meliorasiya, irriqasiya,
informasiya və başqa xidmətləri, qiymətlərin tətbiq edilməsi xüsusiyyətlərini, kənd
təsərrüfatı məhsulları üzrə dünya bazarının yaradılması prinsiplərini öyrənə
bilərlər. Bütünlükdə fənn tələbələrə dünya kənd təsərrüfatı sistemində aqrar
bölmənin rolunu, iqtisadi əlaqələrin növlərini mənimsəməkdə kömək etməyi
nəzərdə tutur.
KURSUN NƏTİCƏLƏRİ:
Bu fənni bitirdikdən sonra tələbə xarici ölkələrdə aqrar sahənin inkişaf
istiqamətlərini, istehsal və emal müəssisələri arasında qarşılıqlı münasibətləri,
rəqabətqabiliyətli məhsul istehsalı prinsiplərini öyrənə biləcəklər.
Həmçinin xarici ölkələrdə kənd təsərrüfatı məhsulları istehsalı, ölkələr
arasında aparılan idxal-ixrac əməliyyatları, dünya miqyasında əmtəə, əmək və
kapital, bazarlara, aqrar bazara xidmət göstərən bankların apardığı əməliyyatlar,
bununla bağlı başqa məsələləri öyrənəcək və tətbiq edə biləcəklər.
FƏNNİN MÖVZULARI:
1. Dünya ərzaq problemi və müasir aqrar münasibətlər
2. Şimali Amerika ölkələrində aqrar siyasət və inkişaf təcrübəsi
a) Aqrar sahənin inkişafında ABŞ təcrübəsi
b) Aqrar sahənin inkişafında Kanada təcrübəsi
3. Avstraliya və okean ölkələrində aqrar münasibətlər:
a) Aqrar sahənin inkişafında Avstraliya təcrübəsi və onun
mərhələləri
b) Yaponiyada kənd təsərrüfatının inkişaf təcrübəsi
c) Aqrar sahənin inkişafında Yeni Zelandiya təcrübəsi
4. Avropanın qabaqcıl dövlətlərində aqrar münasibətlər və k/t-nın
təcrübəsi:
a) İngiltərədə k/t-nın inkişaf mərhələləri
b) Aqrar sahənin inkişafında Fransa, Almaniya, İtaliya təcrübəsi
c) Cənubi-Qərbi Avropa ölkələrində aqrar münasibətlər
d) Şərqi Avropa ölkələrində aqrar münasibətlər
5. Rusiya Federasiyasında və Ukraynada aqrar münasibətlər və
təzahür formaları
6. Orta Asiya respublikalarında aqrar münasibətlər
7. Kənd təsərrüfatının inkişafında Çin təcrübəsi
8. İnkişafda olan Asiya qitəsi ölkələrində k/t-nın iqtisadiyyatı və
təcrübəsi
inkişaf
inkişaf
onların
inkişaf
9. İsraildə aqrar münasibətlər və k/t-nın inkişaf təcrübəsi
10.Latın Amerikası ölkələrində aqrar münasibətlər və k/t-nın inkişaf təcrübəsi
FƏNNİN MÜHAZİRƏ MƏTNLƏRİ
Fənnin bütün mövzuları üzrə mühazirə mətnləri və nümunəvi testləri
elektron formada universitetin “Virtual Universitet”ində yerləşdirilib.
Virtual Universitetin ünvanı: vu.aseu.az
Fənn üzrə testlər bu mətnlərdən tərtib edilib.
QİYMƏTLƏNDİRMƏ:
Fənn üzrə krediti toplamaq üçün lazımi 100 balın toplanması aşağıdakı kimi
olacaq.
50 bal – imtahana qədər
O cümlədən:
10 bal – dərsə davamiyyət
10 bal – sərbəst iş
30 bal – seminar dərslərindən toplanılacaq ballardır.
Seminar ərzində 3 dəfə kollokvium keçiriləcəkdir (minimum 3). Kollokviumda
iştirak etmədikdə q/b yazılsa da, 0 (sıfır) bal kimi hesablanacaq.
50 bal – imtahanda toplanılacaq.
İmtahan test üsulu ilə keçiriləcəkdir. Test 50 sualdan ibarət olacaqdır. Hər bir sual
bir baldır. Səhv cavablanan suallar, düzgün cavablanan sualların ballarını silmir.
Qeyd:
İmtahanda minimum 17 bal toplanmasa, imtaha qədər yığılan ballar
toplanılmayacaq.
İmtahan və imtahana qədər toplanan ballar cəmlənir və yekun miqdarı
aşağıdakı kimi qiymətləndirilir:
A–
B–
C–
D–
E–
F–
“Əla”
“Çox yaxşı”
“Yaxşı”
“Kafi”
“Qənaətbəxş”
“Qeyri-kafi”
– 91-100
– 81-90
– 71-80
– 61-70
– 51-60
– 51 baldan aşağı
SƏRBƏST İŞ:
Semestr ərzində 10 sərbəst iş tapşırığı verilir. Hər tapşırığın yerinə
yetirilməsi 1 balla qiymətləndirilir.
Sərbəst iş yazılı formada, word faylı formasında, şrift 12, həcmi 1-2
səhifəolmalıdır. Sərbəst iş çap olunmuş və ya elektron formada təhvil verilə bilər.
Hər bir sərbəst iş tələbənin fərdi fikirlərinin məcmusu olduğuna görə plagiat
yolverilməzdir.
SƏRBƏST İŞLƏRİN MÖVZULARIVƏ TƏHVİL VERİLMƏSİNİNİN
TARİXİ
№
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Mövzular
Dünya ərzaq problemi və müasir aqrar münasibətlər
Şimali Amerika ölkələrində aqrar siyasət və inkişaf
təcrübəsi
Avstraliya və okean ölkələrində aqrar münasibətlər
Avropanın qabaqcıl dövlətlərində aqrar münasibətlər və k/tnın inkişaf təcrübəsi
Rusiya Federasiyasında və Ukraynada aqrar münasibətlər
və onların təzahür formaları
Orta Asiya respublikalarında aqrar münasibətlər
Orta Asiya respublikalarında aqrar münasibətlər
İnkişafda olan Asiya qitəsi ölkələrində k/t-nın iqtisadiyyatı
və inkişaf təcrübəsi
İsraildə aqrar münasibətlər və k/t-nın inkişaf təcrübəsi
Latın Amerikası ölkələrində aqrar münasibətlər və k/t-nın
inkişaf təcrübəsi
Son tarix
IV həftə
V həftə
VI həftə
VII həftə
VIII həftə
IX həftə
X həftə
XI həftə
XII həftə
XIII həftə
Son tarixdən sonra təqdim olunan sərbəst işlər səbəbindən asılı olmayaraq
nəzərə alınmayacaq.
Sərbəst işlərin nəticələri jurnala yazılır.
ƏDƏBİYYAT VƏ MATERİALLAR:
1. Н.Г.Обушенков, А.Л.Митендорф – Государствен-ное регулирование и
динамика цен на сельскохозяйственную продукцию в США и ЕЭС,
Москва 1986
2. А.А.Коныгин – Фермерское хозяйство США, Москва Агропомиздат
1989
3. В.Н.Демьяненко
–
Проблемы
межотраслевых
связей
в
продовольственном комплексе США, Москва 1988
4. Л.Г.Чузахина – Особенности и тенденции развития АПК Франции,
Москва 1988
5. С.Б.Андреев – Аграрнопромышленный комплекс ФРГ: особенности и
проблемы формирования, Москва, Наука 1987
6. Аграрная экономика. Учебник, Санкт-Петербург, 2002
7. Агропромышленный комплекс России. Москва – 2000
8. Аграрный сектор США в конце XX века. Москва, 1997
9. З.Я.Сямядзадя – Дцнйа игтисадиййаты: Чин игтисади мюъцзяси. Бакы 2001
10.Н.Г.Обушенков – Экономический механизм государственного
регулирования сельского хозяйства США, Москва 1988
11.Майкл Тейси – Сельское хозяйство и продовольствие в экономике
развитых стран (введение в теорию, практику и политику), СанктПетербург, «Экономическая школа» 1995
12.В.П.Афанасьев – Перестройка аграрного сектора АПК, Москва,
«Агропроиздат», 1990
13.А.Н.Борусенко – Что нужно для развития крестьянских хозяйств в
России. Эн.АПК, Москва 1993
14.История Европейской интеграции, Москва, Наука 1996
15.Маршалл А. – Принципы экономической науки.Том 1. Москва 1993
16.Лавритина О.И. – Деньги, кредит, банки. Москва 1998
17.Салиделсон А., Вильям Д. – Экономика. Пятое издание. Випом 1997.
KURS İŞİ:
Bu fənn üzrə kurs işi nəzərdə tutulmamışdır.
TƏCRÜBƏ:
Bu fənn üzrə istehsal təcrübəsi nəzərdə tutulmamışdır.
Hazırladı:
Dos. Ə.H.Hacıyev
İmza:
Tarix: